از طرفی مستفاد از بند ۱ ماده ۵ کنوانسیون هامبورگ متصدی مکلف است کلیه اقدامات لازم و معقول جهت جلوگیری از وقوع حوادث و وقایعی که منجر به ایجاد خسارت، تلف، کسری و تاخیر در تحویل می شود را انجام دهد و در صورت وقوع حادثه نیز هرگونه اقدام لازم جهت جلوگیری از اثرگذاری و تشدید وقایعی که باعث ایجاد خسارت و تلف و کسری و تاخیر در تحویل می شود می باشد. ^[۱۷۷]
دلیل عدم قید جزئیات مربوط به وظایف متصدی حمل ناشی در کنوانسیوان هامبورگ را می توان ناشی این امر دانست که مبنای مسئولیت متصدی حمل “فرض تقصیر” یا “خطای مفروض” گذاشته شده است اگر چه در بعضی موارد این قاعده تغییر کرده است.^[۱۷۸] امری که در بخش پایانی کنوانسیون هامبورگ مورد تاکید نویسندگان و کشورهای عضو این کنوانسیون قرار گرفته است.^[۱۷۹] البته بین حقوقدانان در خصوص اینکه مبنای مسئولیت متصدی حمل در کنوانسیون هامبورگ “فرض تقصیر” است یا “فرض مسئولیت” اختلاف نظر وجود دارد.
تفاوت “فرض مسئولیت” با “فرض تقصیر” در این است که در فرض تقصیر همین که متصدی اثبات نماید که تقصیری از طرف وی رخ نداده است باعث معافیت وی می شود در حالکیه در “فرض مسئولیت” تنها وقتی می تواند از مسئولیت خلاص شود که اثبات نماید حادثه خارجی که دفع آن از عهده وی خارج بوده موجب خسارت شده است و صرف منتسب نبودن خسارت به فعل یا ترک فعل وی باعث معافیت او از مسئولیت نمی شود.^[۱۸۰]
۴-۱-۱-۴- وظایف و تعهدات متصدی حمل در کنوانسیون روتردام
در کنوانسیون روتردام تلاش شده است تا وظایف و تعهدات متصدی حمل و اشخاص وابسته به وی و فرستنده و اشخاص وابسته به وی به صورت جزئی و تشریحی و کاملتری نسبت به کنوانسیون لاهه^[۱۸۱] ذکر شده و میزان مسئولیت هر کدام از آنها در کنار دیگری (از نظر تضامنی و اشتراکی یا تساهمی بودن آن) تعیین گردد. در این کنوانسیون تعهدات و وظایفی به شرح ذیل برای متصدی حمل در نظر گرفته شده است:^[۱۸۲]

۱- انجام صحیح و دقیق دریافت، بارگیری، جابجائی، چیدمان (صفافی)، حمل، نگهداری، مراقبت، تخلیه و تحویل دادن کالا.^[۱۸۳]
۲- صدور “سند حمل کتبی” (غیرقابل انتقال یا قابل انتقال) یا “سند حمل الکترونیکی” (غیرقابل انتقال یا قابل انتقال) بنا به درخواست فرستنده یا فرستنده اسنادی.^[۱۸۴]
۳- ذکر جزئیات مربوط به کالا در “سند حمل کتبی” یا “سند حمل الکترونیکی” .^[۱۸۵]
۴- امضاء “سند حمل کتبی” یا امضاء الکترونیکی “سند حمل الکترونیکی” توسط متصدی حمل یا اشخاص ذیسمت از طرف ایشان.^[۱۸۶]
۵- همکاری در تامین اطلاعات و آموزش های مربوط به محموله.^[۱۸۷]
۶- حرکت دادن کشتی در مسیر متعارف و جلوگیری از انحراف از مسیر.^[۱۸۸]
۷- تامین قابلیت دریانوردی کشتی قبل و در شروع سفر تا انتهای سفر بصورت مستمر.^[۱۸۹]
۸- تامین و حفظ کارکنان و خدمه کشتی از ابتدای سفر تا انتهای آن.^[۱۹۰]
۹- تامین تجهیزات لازم برای کشتی و حفظ آن تا پایان سفر.^[۱۹۱]
۱۰- مناسب و ایمن سازی قسمت هایی که کالا در آن حمل می شود قبل و در شروع سفر تا انتهای آن سفر. ^[۱۹۲]
۱۱- مناسب سازی و ایمن سازی بارگنجی که کالا در آن حمل می شود، قبل و شروع و تا پایان سفر (در صورتیکه این بارگنج توسط متصدی حمل تهیه و در اختیار فرستنده گذاشته شده باشد).^[۱۹۳]
۱۲- تحویل دادن کالا در زمان مقرر به ذینفع.^[۱۹۴]
۴-۱-۲- متصدی حمل ثانوی
در کنوانسیون لاهه تنها از متصدی حمل نام برده شده است در صورتیکه در امر حمل و نقل بین المللی در اغلب موارد علی الخصوص در حمل و نقل ترکیبی چندین متصدی حمل جهت حمل محموله بصورت متوالی با یکدیگر در ارتباط می باشند. همچنین ممکن است کسی که تحت عنوان متصدی حمل بارنامه دریایی را صادر نموده است حمل و نقل کننده فیزیکی و واقعی نباشد. در این موارد معمولا موضوع مسئولیت متصدیان حمل متوالی به امری پیچیده تبدیل می شود و قوانین داخلی کشورها نیز مانع مهمی در سر راه طرح ادعا علیه متصدیان حمل بعدی می باشد. کنوانسیون لاهه و پروتکل های اصلاحی آن نه به متصدیان حمل غیر اصلی اشاره نموده است و نه قاعده ای در خصوص آنها وضع نموده و نه مسئولیتی برای آنها مقرر نموده اند اگر چه می توان این اشخاص را تحت عنوان کلی نماینده یا عامل مشمول قواعد و مقررات کنوانسیون لاهه قرار داد.
در کنوانسیون هامبورگ با توجه به گسترش حمل و نقل بین المللی و شیوع حمل و نقل های ترکیبی بصورت صریح به این موضوع پرداخته شده است. در این کنوانسیون در ابتداء در بند ۲ ماده ۱، “متصدی حمل ثانوی” (یا عملی)^[۱۹۵] تعریف شده است. به موجب این بند متصدی حمل ثانوی کسی است که حمل کالا کلا را یا جزئا و از طرف متصدی حمل اصلی به عهده می گیرد.
از جمع بندهای ۱ و ۲ و ۴ ماده ۱۰ چنین بر می آید که تمام مسئولیت هایی که در دوره حمل طبق ماده ۴ برای متصدی حمل اصلی تعیین شده است وقتی عملیات حمل جزئا یا کلا توسط شخص دیگری (از جمله متصدی حمل ثانوی) انجام می شود نیز به عهده شخص اخیر می باشد. البته طبق بند ۲ ماده ۱۱ این کنوانسیون مسئولیت متصدی حمل اصلی نافی مسئولیت متصدی حمل ثانوی در قبال اعمال خود، کارکنان و نمایندگانش نمی باشد. مسئولیتی که با توجه به بندهای ۴ و ۵ ماده ۱۰ این کنوانسیون به همراه متصدی حمل اصلی، تضامنی و مشترک می باشد و به نظر می رسد تعیین مسئولیت تضامنی بدین نحو در کنوانسیون هامبورگ در جهت حمایت از گیرنده و اعتبار بخشیدن به بارنامه های دریایی حمل مرکب صورت گرفته است.
از طرفی ممکن است در حمل و نقل مرکب متصدیان متعدد در کنار هم عمل حمل کالا را مقصد نهایی به عهده بگیرند و کلیه جریان حمل نیز تحت پوشش یک بارنامه دریایی قرار داشته باشد ولی هر متصدی تنها پذیرای مسئولیت نسبت به کالا در طول مدتی باشد که کالا تحت اختیار او قرار دارد. کنوانسیون هامبورگ علی رغم سخت گیری که در بند ۱ ماده ۱۰ نسبت به متصدی حمل اصلی نموده است در بند ۱ ماده ۱۱ به نوعی “شرط دیمایس”^[۱۹۶] را مورد تائید قرار داده است. به موجب این بند متصدی حمل اصلی می تواند در قرارداد حمل (بارنامه دریایی) به صراحت معین نماید قسمتی از حمل توسط شخص دیگری غیر از متصدی حمل اصلی انجام می شود مسئولیت ناشی از تلف و خسارت و تاخیر در تحویل در مدتی که کالا در اختیار متصدی حمل ثانوی است به عهده خود متصدی حمل ثانوی بوده و از این بابت مسئولیتی متوجه متصدی حمل اصلی نمی باشد. در خصوص این بند دو نکته مهم وجود دارد:
الف- این شرط، جزء مصادیق “شرط معافیت از مسئولیت”^[۱۹۷] (که از جمله شروط باطله محسوب می شود) نمی باشد چرا که بند ۱ ماده ۱۱ تنها اقدام به تعیین شخصی می نماید که مسئول جبران خسارت است و باعث بلاجبران شدن خسارات وارده به زیاندیده نمی شود. به عبارتی مسئولیت از تضامنی و مشترک با ذکر صریح در قرارداد حمل به مسئولیت شخصی تبدیل شده و منحصر به هر متصدی حمل ثانوی در دوره ای می شود که کالا تحت تسلط او قرار گرفته است.
ب- حکم مندرج در بند ۱ ماده ۱۰ کنوانسیون هامبورگ به نظر با قاعده مندرج در بند ۱ ماده ۱۱ این کنوانسیون دارای تعارض ظاهری است. این در حالیست که بند ۱ ماده ۱۰ مربوط به وقتی است که بارنامه دریایی کلی و تحت مسئولیت متصدی حمل صادر می شود و ممکن در آن به اینکه شخص دیگری نیز قسمتی از عملیات حمل را انجام می دهد اشاره شده یا نشده باشد ولی بند ۱ ماده ۱۱ مخصوص وقتی است که بارنامه دریایی سراسری صادر شده و چند متصدی حمل در کنار هم عمل حمل را به ترتیب انجام داده و هر یک تنها مسئولیت حمل مربوط به خود را تقبل می نماید.
از اصطلاح “متصدی حمل ثانوی” در کنوانسیون روتردام استفاده نشده است و ترجیح داده شده است که از اصطلاحات “مجری” و “مجری دریایی” استفاده شود. به نظر می رسد دلیل این کار عدم جامعیت اصطلاح متصدی حمل ثانوی باشد چرا که اقدامات و اعمال و امور فنی مربوط به حمل و نقل دریایی که به عهده متصدی حمل قرار می گیرد بسیار بیشتر از صرف عمل “حمل”^[۱۹۸] باشد و اعمالی مانند دریافت، بارگیری، بارشماری، جابجائی، چیدمان و صفافی، محکم سازی (لاشینگ)، مواظبت، و تحویل دادن کالا وجود دارند که جزء اعمال ضروری حمل و نقل دریایی مخصوصا حمل و نقل لاینری محسوب می شوند و هر کدام از این اعمال و خدمات توسط افراد مختلف و به صورت تخصصی انجام می شوند در حالیکه نمی توان چنین اشخاصی را “متصدی حمل ثانوی” محسوب نمود.
۴-۱-۳- مجری
حسب بند a6 ماده ۱ کنوانسیون روتردام «مجری»^[۱۹۹] شخصی است که تعهدات متصدی حمل را که ناشی از قرارداد حمل می باشد کلا یا جزئا و تحت نظارت و کنترل متصدی حمل بصورت مستقیم یا غیرمستقیم انجام می دهد یا اجرا می نماید یا متعهد به اجرای این تعهدات می شود. مجری می تواند متعهد به انجام عملیات اصلی (حمل) باشد یا عملیات های جانبی مانند بارگیری و جابجائی و …. را به عهده بگیرد. انجام اعمال فوق توسط مجری نیز می تواند بصورت مستقیم (مباشرتا) باشد یا با بهره گرفتن از اشخاص دیگر و بصورت غیرمستقیم و مع الواسطه.
از طرفی به موجب بند b6 ماده ۱ کنوانسیون روتردام اشخاصی که از طرف “فرستنده” یا “فرستنده اسنادی” یا “کنترل کننده” یا “گیرنده” تعهداتی را که به عهده متصدی حمل است انجام می دهند “مجری” محسوب نمی شوند و با توجه به بند ۲ ماده ۱۳ این کنوانسیون باید گفت این استثناء تنها شامل چهار عمل بارگیری، جابجائی، چیدمان (صفافی) و تخلیه می شود مشروط بر اینکه این توافقات به صراحت در اسناد حمل ذکر شده باشد. از اصطلاح “مجری” تنها در کنوانسیون روتردام استفاده شده است و در کنوانسیونهای لاهه و هامبورگ از این اصطلاح استفاده نشده است و به نظر می رسد چنین شخصی از نظر قواعد کنوانسیون های لاهه و هامبورگ تحت عنوان “نماینده و عامل” یا “پیمانکار” یا “متصدی حمل ثانوی” قرار بگیرد.
۴-۱-۳-۱- اختیارات مجری
“مجری” در کنوانسیون روتردام با توجه به جانشینی از طرف متصدی حمل دارای اختیارات و حقوق متعددی در راستای حمل و نقل دریایی به شرح ذیل می باشد:
۱- حق دریافت کالا برای حمل و بارگیری به کشتی.^[۲۰۰]
۲- حق اطلاع از ماهیت خطرناک کالایی که برای حمل به وی تحویل می شود. ^[۲۰۱]
۳- حق امتناع از تحویل گرفتن و بارگیری کالای خطرناک. ^[۲۰۲]
۴- اختیار ریختن کالای خطرناک به دریا برای جلوگیری از ورود خسارت.^[۲۰۳]
۵- امکان انجام امور مربوط به^[۲۰۴] الف- بارگیری ب- جابجائی ج- صفافی (چیدمان) و ج- تخلیه محموله به نمایندگی از طرف “فرستنده” یا “فرستند اسنادی".^[۲۰۵]
۶- حق دریافت اطلاعات، دستور العمل ها و اسناد اولیه ای که مورد نیاز فرستنده می باشد.^[۲۰۶]
۷- حق دریافت اطلاعات و دستور العمل ها و اسناد اضافی مورد نیاز جهت حمل کالا از “کنترل کننده” یا “فرستنده” یا “فرستنده اسنادی".^[۲۰۷]
۸- اختیار صدور اسناد حمل و امضاء آنها.^[۲۰۸]
۹- اختیار اعمال رزرواسیون^[۲۰۹] نسبت به اسناد حمل.^[۲۱۰]
۱۰- امکان ابلاغ اخطاریه^[۲۱۱] تلف و خسارت و تاخیر در تحویل به وی.
۴-۱-۵- مجری دریایی
با توجه به تعریفی که از “مجری” در قمست قبل به عمل آمد و با توجه به بند ۷ ماده ۱ کنوانسیون روتردام باید گفت «مجری دریایی»^[۲۱۲] شخصی است که تحت نظارت و کنترل متصدی حمل تعهدات وی را در یک دوره زمانی خاص (از زمان ورود محموله به بندر بارگیری تا زمان خروج کالا از بندر تخلیه) بصورت کلی یا جزئی به عهده می گیرد یا متعهد به انجام آن می شود و بدین ترتیب می توان گفت “مجری دریایی” یکی از مصادیق “مجری” و اخص از آن می باشد. استفاده از این دو اصطلاح (مجری و مجری دریایی) در کنوانسیون روتردام نسبت به کنوانسیون لاهه و هامبورگ از دو مزیت برخوردار می باشد:
۱- تاکید بر اینکه متصدی حمل اجازه دارد تمام یا برخی از وظایف خود را به شخص دیگری واگذار نماید و
۲- دامنه شمول عملیات حمل و نقل با توجه به بند ۱ ماده ۱ کنوانسیون روتردام شامل حمل دریایی و غیردریایی نیز می شود لذا متصدی حمل می تواند وظایف خود را در هر قسمت خاص (دریایی، زمینی یا هوایی) به یک “مجری” خاص واگذار نماید.^[۲۱۳]
در کنوانسیون لاهه به این موضوع که متصدی حمل می تواند عملیات اصلی یا جانبی حمل را به شخص دیگری واگذار نماید سخنی گفته نشده است و تنها از اصطلاح عام “نماینده یا عامل”^[۲۱۴] نام برده شده است که با توجه به تعریف حقوقی این اصطلاح^[۲۱۵] بعید به نظر می رسد اصطلاح مذکور شامل اشخاصی شود که در کنوانسیون روتردام “مجری” یا “مجری دریایی” نامیده می شوند. در کنوانسیون هامبورگ از دو اصطلاح فوق الذکر نامی برده نشده است و در عوض در این کنوانسیون از اصطلاح “متصدی حمل ثانوی” استفاده شده است ابعاد مختلف آن در صفحات ۷۰ الی ۷۳ این تحقیق تشریح گردیده است.
۴-۱-۶- متصدی حمل داخلی
از اصطلاح متصدی حمل داخلی^[۲۱۶] متصدی حمل داخلی یا عباراتی مشابه و مترادف آن در کنوانسیون لاهه (و پروتکل های اصلاحی آن) و کنوانسیون هامبورگ استفاده نشده است. کنوانسیون روتردام نیز بدون تعریف این اصطلاح، از آن بصورت فرعی در قسمت اخیر بند ۷ ماده ۱ نام برده است. حسب این بند یک “مجری دریایی” وقتی خدمات خود را در محدوده یک بندر خاص ارائه می دهد متصدی حمل داخلی محسوب خواهد شد. بدیهی است اگر عملیات متصدی حمل داخلی محدود به یک بندر خاص نباشد از شمول تعریف مجری دریایی خارج می شود اما همچنان جزء تعریف عام “مجری” باقی می ماند.
از نظر قواعد حمل و نقل بین المللی، متصدی حمل اگر در محدوده یک کشور خاص اقدام به حمل کالا نماید متصدی حمل داخلی محسوب و اگر محدوده عملکرد او به خارج از مرزهای یک کشور گسترش داشته باشد متصدی حمل بین المللی^[۲۱۷] محسوب خواهد شد.
۴-۱-۷- نماینده یا عامل متصدی حمل
اصطلاح (Agent) در حقوق کامن لا دارای مفهومی گسترده می باشد. در دیکشنری سیاه حقوقی^[۲۱۸] نماینده یا عامل شخصی تعریف شده است که از طرف افراد دیگر (اصیل) اقداماتی انجام می دهد. این اقدامات می تواند دامنه بسیار گسترده ای داشته باشد. در کنوانسیون های بین المللی اغلب از این اصطلاح و در مواردی^[۲۱۹] نیز از اصطلاح مترداف آن Representative استفاده شده است.^[۲۲۰] معادل فارسی این اصطلاح، “نماینده یا عامل” می باشد. البته ممکن است (Agent) در مقام واسطه نیز اقدام نماید اما در کنوانسیونهای بین المللی تنها سمت نمایندگی آنها مد نظر بوده است. یک نماینده شناخته شده و معروف در حمل و نقل های دریایی شعبه های خطوط کشتیرانی هستند که در کشورهای دیگر دایر و تاسیس می شوند و به نظر می رسد در کنوانسیونهای بین المللی حمل و نقل دریایی، منظور از نماینده همین شعب خطوط کشتیرانی باشد. همچنین فورواردرها نیز ممکن است در مقام نماینده متصدی حمل اقدام به انجام امور مربوط به حمل و نقل دریایی از جمله صدور بارنامه دریایی نماید.^[۲۲۱] در کنوانسیون لاهه، نماینده یا عامل متصدی حمل دارای اختیاراتی به شرح ذیل می باشد:
۱- صدور بارنامه دریایی^[۲۲۲] از جمله “بارنامه دریایی کالای بارگیری شده روی عرشه”^[۲۲۳]
۲- اعمال ررزواسیون^[۲۲۴] در بارنامه دریایی^[۲۲۵]

گاهی اوقات تصّور عده ای از دین به عنوان یک مد و کالایی می باشد که هر روز می توان آن را عوض کرد بدون آن که هیچ تاثیری در زندگی آنان داشته باشد. این گونه افراد خیال می کنند دین خود را عوض کرده اند. کسی که هر روز یک دین برمی گزیند در واقع بی دین است زیرا نه ملتزم به دین سابق است و نه ملتزم به دین لاحق؛ زیرا انسان صاحب عقیده ملتزم به لوازم عقیده خود می باشد. اکنون باید بدانیم مرتد منکر چه حقیقتی می شود که از نظر اسلام که دین رأفت و رحمت و آزادی اندیشه و بیان و عقلانیت است. تا این حد مورد نفرت و غضب قرار می گیرد.
تبیین دقیق اسلام به عنوان موضوع مورد انکار ارتداد تا حدود زیادی پرده از ماهیت مرتد و جریان ارتداد برداشته و به دنبال آن راز و فلسفه حکم ارتداد نیز بیشترعیان می گردد.همچنین مشخص می شود که مرتد چگونه عنصری است و در عالم آفرینش چه جایگاهی دارد.
۳-۱- ویژگیهای دین مبین اسلام
قرآن کریم می فرماید: “قَدْ جَاءکُم بُرْهَانٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَأَنزَلْنَا إِلَیْکُمْ نُورًا مُّبِینًا"( نساء، ۱۷۴) همانا از جانب پروردگارتان بر شما برهان فرستاده شد و بر شما نوری مبین و آشکار نازل گردید. خداوند متعال همچنین در بیش از یکصد آیه به تعابیر مختلف مانند “تِلْکَ آیَاتُ الْکِتَابِ الْمُبِینِ”(قصص، ۲) و “وَلَقَدْ أَنزَلْنَا إِلَیْکُمْ آیَاتٍ مُّبَیِّنَاتٍ"(نور، ۳۴) و یا “قَدْ جَاءتْکُم بَیِّنَهٌ مِّن رَّبِّکُمْ”(اعراف، ۷۳) از قرآن و معجزات انبیاء با این کلمه یاد کرده است. و در آیه دیگر، منکر این این بیّنات را کسی نمی داند جز فاسقین یا ظالمین یا منافقین مانند آیه ۹۳ سوره بقره که خداوند گوساله پرستان را ظالمینی می داند که بیّنات موسی را انکار کردند. و در آیه ۹۹ همان سوره می فرماید:“وَلَقَدْ أَنزَلْنَآ إِلَیْکَ آیَاتٍ بَیِّنَاتٍ وَمَا یَکْفُرُ بِهَا إِلاَّ الْفَاسِقُونَ”و در آیه ۱۵۹ همان سوره کافرین به بیّنات را لعنت می کند. این نشان می دهد در منطق عقلاء هر دین یا عقیده ای که مبتنی بر بیّنات و برهان باشد قاعدتاً باید مورد پذیرش قرار گیرد و منکر بیّنات و واضحات عموماً دارای مشکلات روحی و روانی و نفسانی باید باشند. که به تعبیر قرآن یا ظالمین هستند یا فاسقین و فاسدین. در مبحث پیشین آوردیم که بهترین نوع استدلال و بهترین عقیده، عقیده ای است که بر براهین عقلی استوار باشد، و براهین عقلی خود بر بدیهیات و اوّلیات عقلی مورد قبول عقلاء استوارند که دیگر نیازی به اثبات ندارند. آن بدیهیات بی نیاز از اثبات که مورد پذیرش عقلاء می باشد را بیّنات گویند و چون اسلام از تمام ابعاد، مبتنی بر عقل و فطرت بشر است، خود را دین مبین و منکر خود را فاسق معرفی کرده، آنچه در ذیل به عنوان ویژگی ها ی اسلام آمده تفصیل نور و مبین بودن اسلام است.
۳-۱-۱- اسلام دین آرامش و امنیت
خداوند ادیان الهی و ابراهیمی را به طور عام و دین اسلام را به طور خاص اسلام نام نهاده است.
رجوع مجدد به ریشه های کلمه اسلام و بررسی مجدد آیات قرآن کریم نشان می دهد. اسلام به معنای سلامت و امنیت است.
اسلام به دلیل آنکه دین فطری و دینی کاملاً منطبق با عقل و منطق است و قدرت متقاعد کردن عقل و فطرت را برای پذیرش خود دارد، اسلام نامیده می شود چون قدرت تسلیم دیگران را با براهین قوی دارد پس چون دیگران را به تسلیم وا می دارد اسلام نامیده می شود و چون نتیجه معرفت یافتن به آن تسلیم شدن طبیعی عقلهای سالم و فطرتهای پاک به آن است. دین تسلیم می باشد.

“فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَهَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ”(روم ،۳۰)
پس روى خود را با گرایش تمام به حق به سوى این دین کن با همان سرشتى که خدا مردم را بر آن سرشته است آفرینش خداوند، تغییرپذیر نیست، این است همان دین پایدار ولى بیشتر مردم نمى‏ دانند.
و از آن جهت که با تسلیم شدن به آن در واقع به ندای عقل و فطرت خود پاسخ مثبت داده ایم به آرامش و امنیت واقعی می رسیم دین سِلم و امنیت و سلامت است.
“یَا أَهْلَ الْکِتَابِ قَدْ جَاءکُمْ رَسُولُنَا یُبَیِّنُ لَکُمْ کَثِیرًا مِّمَّا کُنتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْکِتَابِ وَیَعْفُو عَن کَثِیرٍ قَدْ جَاءکُم مِّنَ اللّهِ نُورٌ وَکِتَابٌ مُّبِینٌ”(مائده،۱۵)
اى اهل کتاب پیامبر ما به سوى شما آمده است که بسیارى از چیزهایى از کتاب [آسمانى خود] را که پوشیده مى داشتید براى شما بیان مى‏ کند و از بسیارى [خطاهاى شما] درمى‏ گذرد قطعا براى شما از جانب خدا روشنایى و کتابى روشنگر آمده است.
“یَهْدِی بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلاَمِ وَیُخْرِجُهُم مِّنِ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَیَهْدِیهِمْ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ” (مائده،۱۶)
خدا هر که را از خشنودى او پیروى کند به وسیله آن [کتاب] به راه‏ هاى سلامت رهنمون مى‏ شود و به توفیق خویش آنان را از تاریکیها به سوى روشنایى بیرون مى‏ برد و به راهى راست هدایتشان مى ‏کند.
همچنین با پذیرش اسلام و حاکمیت توحید بر وجود انسان ، یک مسلمان به عالیترین سطح امنیت و آرامش و امنیت روحی و روانی می رسد که ثمره اتکاء به خدا و ایمان به توحید و معاد می باشد.
“أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ”(رعد،۲۸)
و ایمان به معاد نیز به عنوان بزرگترین مرکز امید برای تحمل ناملایمات و ناعدالتی های زندگی به انسان امید و آرامش می دهد. قطعاً اگر چنین اعتقادی نباشد، انسان سر از جنون در می آورد. زیرا بسیاری از پاداشها و مجازاتها در این دنیا امکان وقوع ندارد و عدم معاد ظلمی بزرگ و تحمل ناپذیر می باشد.
در روایتی در مورد بدیهی بودن و آشکار بودن دلایل اسلام فرموده است: اسلام روشنترین راه ها و آشکارترین گذرگاه هاست، مشعل آن بلند و مرتفع است و شاهراه هایش درخشان و چراغهایش فروزان. (نهج البلاغه فیض ،خطبه ۱۰۶)
پس اسلام، اسلام نهاده شد چون در پرتو آن به اوج طمأ نینه قلبی و آرامشی که سلم اکبر است می رسی.
اسلام یعنی دژ و پناهگاهی که آرامش و امنیت در ذات آن نهفته است و هرکس به ان راه یابد رستگار می شود، کدام چیز آرام بخش تر از رستگاری می تواند باشد که با کلمه “لا اله الاّ الله” می توان به آن رسید.
“قولوا لااله الاّ الله تفلحوا" بگوید خدا یکی است رستگار می شوید.
پس اسلام است چون رستگار می شوی و رستگاری یعنی در حریم سلم و امنیت قرار گرفتن و چون آزادگی که ثمره عبودیت خالق متعال و نتیجه اش رهایی از بندگی بندگان خدا و دست یافتن به حرّیت واقعی است حرّیتی است که در آن نه ظلم می کنی و نه زیر بار ظلم می روی، این یعنی اسلام و امنیت زیرا در آخرت نیز چنانکه پیامبر عظیم الشأن در انتهای نامه خود به خسرو پرویز فرمود اَسلَم تُسَلِم (اسلام بیاور تا به آرامش برسی). (رازی ، ۱۳۸۶: ۹۰) در پناه حرم امن الهی قرار می گیری. و اسلام است چون به کسی ظلم نمی کنی دیگران از دست و زبان تو در سلم و امانند و اسلام است چون در مبارزه با ظالمین هم خود را در سلم و امنیت قرار می دهی و هم مظلومین را به سلم و آرامش می رسانی.
به همین دلیل است که امیرمومنان علی(ع) می فرماید:
” اَلحَمدُ اللهِ الّذی شَرَعَ الاسلام فَسَهل شَرائعُهُ لِمَن وَرَدهُ و اَعَزَّ اَرکانهُ عَلی مَن غالَبَه، فَجَعلَهُ امنّا لِمَن عَلِقَهُ و سِلماً لِمَن دَخَلَهُ، برهاناً لِمَن تَکَلَّمَ بهِ “(محمدی ری شهری۱۳۸۷،ج۵: ۳۶۳ )
ترجمه: حمد و سپاس خداوندی را که اسلام را آشکار ساخت. و احکام آن را برای کسی که وارد آن شود آسان گرفت و ارکان آن را برای کسی که با آن مقابله کرد محکم گردانید. و آن را برای کسی که بدان چنگ زند وسیله آرامش و برای کسی که به آن بگرود وسیله امنیت و سلامت و برای کسی که بخواهد از دین خود دفاع کند برهان قرار داد.
حضرت علی(ع) فرمود: اسلام روشن ترین راه هاست. (همان )
رسول خدا فرمود: مسلمان کسی است که مسلمانان از دست و زبان او آسوده باشند. و باز فرمود:
مسلمان برادر مسلمان است، به او ستم نمی کند و ناسزایش نمی گوید و به او خیانت نمی کند و به او دروغ نمی گوید و او را تنها و بی یاور نمی گذارد. (همان )
پیامبر خدا(ص) فرمود: پوشش اسلام حیا و زیور آن وفا و مردانگی اش کار نیک و ستونش پارسائی است. (همان )
و باز فرمود: اسلام یعنی اخلاق نیکو. امیرمومنان(ع) فرمود:
اسلام همان تسلیم است و تسلیم، همان تصدیق است و تصدیق همان یقین و یقین، همان انجام وظیفه است و انجام وظیفه همان عمل است. (همان )
و امیرمومنان فرمود اسلام همان امانتداری است، و سرآمد نفاق خیانت است و فرمود: اساس اسلام راستگویی است. (همان ، ۳۷۸)
۳-۱-۲- اسلام تنها دین تحریف نشده و مستند به تاریخ دقیق
نسب بنیانگذار اسلام با جزئیات آن کاملاً مشخص است.
عبدالمطلب- عبد مناف - عبدالله- هاشم- ابوطالب و فرزندان و نوادگان آنها و تاریخ زندگی آنها کاملاً روشن است. تاریخ ولادت پیامبر اکرم(ص)، نام پدر، نام مادر، نام فرزندان و تاریخ ولادت و وفات و شهادت آنها متواتر و از یقینیات و واضحات تاریخ می باشد.
تاریخ دقیق شب به یاد ماندنی ولادت پیامبر اکرم(ص) و نحوه رشد ایشان و حتی نام دایه های ایشان و تاریخ دقیق ائمه اطهار علیهم السلام و حضرت علی(ع) و جنگها و غزوات پیامبر(ص) و علی (ع) و حتی شکل و شمایل ظاهری و خلق و خوی آنان به دقت ثبت و ضبط شده است. و مهمتر از همه قبور همه آنها مشخص و معین و غیر قابل تردید است. حتی قبور اعوان و انصار آنها. وقتی انسان به عتبات عالیات و یا مکه مکرمه و مدینه منوره مسافرت می کند گویی در عصر پیامبر اکرم(ص) گام برمی دارد و تمام شواهد و قرائن و قبور به شکلی است که فاصله زمانی بین ما و آنان در هم می شکند و خود را در اتصال به آنان حس می کنیم.
امّا تاریخ بقیه ادیان مملو است از اختلافات بزرگ لاینحل، در مورد سال تولد و محل تولد و تاریخ زندگانی آنها. نه زادگاه مستند و متقنی دارند و نه مقبره معتبری و اگر قرآن نباشد حجیت و اعتبار تمام ادیان آسمانی و وجود انبیاء آنها مورد شک و تردید قرار می گیرد و زیر سوال می رود. (مجلسی، ۱۳۷۶: ۱۵)
۳-۱-۳- اسلام تنها دین دارای معجزه جاوید
قرآن تنها معجزه جاوید ادیان الهی است که هنوز با قدرت و قوّت پس از ۱۴۰۰ سال تحدّی می کند و مبارز می طلبد و تمام دشمنان اسلام ۱۴۰۰ سال است درماندگی خود را در مقابل آن به نمایش گذاشته و هنوز نتوانسته اند با جرأت اعلام کنند یک ایه مثل آن آورده اند. (سبحانی ، ۱۴۰۹ج ۲: ۲۱۷)
هر چند هیچ کس نمی تواند در برابر منطق قوی قرآن عرض اندام کند ولی این دو ویژگی که بیان کردیم و از مسلمات جامعه وتاریخ و عصر حاضر است. حسادت غربی ها را به شدت برانگیخته و آنان به جای آنکه در برابر منطق قوی قرآن و تاریخ روشن اسلام سر تسلیم فرود آورند. از یک سو وهابیت و سلفی ها را پدید آورده اند تا منابع و مأخذ و مستندات و اماکن تاریخی اسلام را منهدم و نابود سازند تا اسلام نیز مانند ادیان خودشان بدون ریشه تاریخی باشد و از سوی دیگر عده ای را اجیر کرده اند تا با تهمت های ناروا به قران کریم آن را کتابی بشری و بی ارزش که ساخته ذهن پیامبر است معرفی ساخته و از ابهت و عظمت آن بکاهند غافل از آنکه وعده خدا مبنی بر ” والله متممُّ نورهِ و لَو کَرِهَ الکافرون “ وعده ای تخلف ناپذیر است. آنان به جای پاسخ به احتجاج قرآن و هماورد طلبی آن. آنرا مورد اتهام قرار می دهند؛ کاری که یهود صدر اسلام بارها و بارها تکرار کرده و نتوانستند به اهداف خود برسند. (زمانی ، ۱۳۸۷: ۱۸۸)
۳-۱-۴- اسلام دین فطرت است
اسلام هم از سرچشمه حق نشأت گرفته و هم پاسخگوی حقیقی برای خواسته های حقیقی دیگریست که در وجود انسان سرشته شده است. و آن فطرت پاکی است که از حقّ نشآت گرفته به همین خاطر پاسخ حقیقی به نیاز حقیقی انسان کاملاً منطبق بر هم بوده و چنین دینی را جاودانه کرده است. در حالی که زندگی بشر از یک سو دائم در حال تغییر و تحول است و از سوی دیگر هدف از تقنیین قوانین رفع حاجات فردی و اجتماعی بشر می باشد. پر واضح است که هیچ قانونی نمی تواند دوام و بقاء داشته باشد مگر آنکه بر یک مرکز و اساس ثابتی استوار شود. و آن چیزی نیست جز فطرت انسان که در گذر زمان و عصرها ثابت و لایتغیر است و لذا قرآن کریم در این باره فرموده است:
“فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَهَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ”(روم ، ۳۰)
پس روى خود را با گرایش تمام به حق به سوى این دین کن با همان سرشتى که خدا مردم را بر آن سرشته است، آفرینش خداوند تغییر پذیر نیست، این است همان دین پایدار ولى بیشتر مردم نمى ‏دانند.

۲-۴ رده بندی در واپاشی بتایی
۲-۴-۱ برهم کنش ضعیف مدل غیر نسبیتی بدون اسپینی
با جایگذاری مقدارهای ثابت ، ، و در معادله (۲-۶۶) نتیجه زیر حاصل می شود
(۲-۶۹)
برای یک سیستم نوکلئونی بدون اسپینی غیر نسبیتی (تقریب مرتبه صفرم ) با بر هم کنش نقطه ای با هامیلتونی به فرم زیر را فرض می کنیم:

(۲-۷۰)
که عملگر نوترون را به پروتون تبدیل می کند. تابع موج هسته ای برای هسته را با و هسته دختر با نمایش می دهیم. بنابراین فرایندی را ملاحظه می کنیم که نوترون با مختصات به پروتون با مختصات تبدیل می شود. عنصر ماتریس کاهش یافته (که فاکتور کولنی تابع موج الکترون را در نظر نگرفته ایم ) به فرم زیر است:
(۲-۷۱)
انتگرال گیری روی تمام مختصات نوکلئونی است. مختصات نوکلئون دیگر بدون تغییر باقی مانده است، و() و)(به فرم زیر است:
(۲-۷۲)
(۲-۷۳)
عنصر ماتریس بالا به فرم زیر در می آید:
(۲-۷۴)
که زیرنویس مشخص کننده نوترون یا پروتون است. با جایگذاری
موج های تخت الکترون و آنتی نوترینوی خارج شده نتیجه می شود:
(۲-۷۵)
در اکثر فرایندهای واپاشی بتایی کم انرژی، طول موج های الکترون و آنتی نوترینو در مقایسه با شعاع هسته ای نوعی کوچک است یعنی۱ و می توان بسط سری انجام داد:
(۲-۷۶)
جمله اول یعنی یک نوترون به یک پروتون تبدیل شده است و در صورتی که پاریته های تابع های موج تک ذره ای مادر و دختر یکسان باشند وجود دارد. درجمله دوم به علت فاکتور،تابع های موج باید پاریته مخالف داشته باشند. بنابراین قانون گزینش پاریته ظاهر می شود.
با بسط موج تخت بر حسب هماهنگ کروی:
(۲-۷۷)
که ومشخص کننده متغییرهای زاویه ای هستند به عناصر ماتریس خاص از نوع زیر می رسیم:
(۲-۷۸)
تابع های موج توصیف کننده حرکت تک ذره ای در پتانسیل میانگین برای هسته مادر و دختر به قسمت های شعاعی و قسمت های زاویه ای تقسیم می شود (قسمت اسپینی در حال حاضر نادیده گرفته شده است) چنانکه:
(۲-۷۹)
این عمل عنصر ماتریس را به صورت حاصلضرب یک قسمت شعاعی خالص در یک قسمت زاویه ای در می آورد یعنی:
(۲-۸۰)
بنابراین قسمت اول با استفاده ازتئوری EckartWigner- [7] فورا، منجر به جمع تکانه زاویه ای می شود، چنانکه که مشخص کننده تکانه زاویه ای حمل شده توسط جفت است. با ترکیب تمام نتایج بالا ،سرانجام بدست می آید:
(۲-۸۱)
برای حالت اولیه و وحالت های نهایی و، قانون گزینش مولفه خاصی از را در فرایند واپاشی وارد می کند:
(۲-۸۲)
۲-۴-۲ معرفی اسپین ذاتی
نوکلئون ها و همچنین الکترون و آنتی نوترینو منتشر شده فرمیون هستند بنابراین بایستی درجه آزادی اسپین نیز به حساب آورده می شود . بنابراین در عملگر بر هم کنش ضعیف عبارتی که تغییر در جهت گیری اسپین ذاتی بین نوترون و پروتون را ایجاد می کند باید حضور داشته باشد.
در عناصر ماتریسی عبارت هایی شبیه
(۲-۸۳)
ظاهر می شوندکه انتگرال گیری روی مختصات هسته ای و جمع روی جهت گیری ممکنه اسپین ذاتی است. قانون گزینش متناظر به فرم زیر است:
(۲-۸۴)
که ، تکانه زاویه ای حمل شده توسط اسپین مداری (ذاتی) است. چون است عنصر ماتریسی کل می تواند به فرم زیر باشد:
(۲-۸۵)
۲-۴-۳ گذارهای فرمی و گاموف-تلر
قدرت واپاشی بتایی برای فرآیندهای با ۱ و ۰ متفاوت است. اگر ۰ باشد گذار فرمی با قدرت است و اگر ۱ باشد گذار گاموف-تلر با قدرت است و عناصر ماتریسی برای گذارهای فرمی وگاموف-تلر به صورت زیر توصیف می شوند :
(۲-۸۶)
و نسبت قدرت جفتیدگی ۰۰۴/۰±۲۵۹/۱- است. وابستگی زیاد مقدار به عنصر ماتریسی منجر به دسته بندی میزان های گذار واپاشی بتایی معلوم گوناگون بر حسب مقدارهای می شود. برای گذار فرمی خالص (۰ ،۰)با محدودیت تکانه زاویه ای، ۰ و بدون تغییر پاریته،۱است و برای گذار گاموف-تلر خالص (۰ ،۱ ) با تغییر تکانه زاویه ای ۱ و بدون تغییر پاریته ،۳ است. نتایج اخیر توسط جمع روی جهت گیری اسپین و با بهره گرفتن از ویژه بردار اسپین بدست آمده است.
۲-۴-۴ فرایند تسخیر الکترونی
اگر اختلاف انرژی بین هسته مادر و هسته دختر کمتر از باشد. به جای واپاشی ، الکترون ها از حالت مقید اتمی توسط یک پروتون در هسته تسخیر می شوند و یک نوترون تشکیل می شود و یک آنتی نوترینو منتشر می شود. مقدار Q با در نظر گرفتن اختلاف های کوچک انرژی بستگی الکترون برابر است با:
(۲-۸۷)
تسخیر الکترون منجر به ایجاد حفره در قوی ترین حالت اتمی مقید می شود و فرایند ثانویه از قبیل انتشار اشعه های و الکترون های اوژه مشاهده خواهد شد. هنگامی که الکترون های اوژه از طریق تبدیل داخلی اشعه منتشر می شوند، انرژی جنبشی الکترون توسط رابطه زیر داده می شود:
(۲-۸۸)
از آنجایی که در تسخیر الکترون یک ذره ( نوترینو) منتشر می شود، چگالی حالتهای نهایی به فرم زیر می باشد:

الگوریتم مبتنی بر انتشار برچسب برای تشخیص تشکل های همپوشان در شبکه های پویا

همانطور که در فصل قبل اشاره شد، به دلیل مشکلاتی که زمینه کار روی تشکل های پویا وجود دارد، تاکنون کار جدی در این زمینه صورت نگرفته است. در این قسمت، الگوریتمی را پیشنهاد می‌کنیم که بر اساس روش انتشار برچسب عمل کرده و می‌تواند در تحلیل شبکه های پویا از آن استفاده کرد. نتایجی که در آزمایش های انجام شده به دست آمده اند، کارایی این الگوریتم را نشان می‌دهند.

الگوریتم

یکی از ایده هایی که می‌توان از آن برای تشخیص تشکل های همپوشان در شبکه های پویا استفاده کرد، این است که شبکه های پویا را به صورت یک سری از شبکه های ایستا در طول زمان تصور کنیم. سپس برای هر یک از این شبکه های ایستا از یکی از الگوریتم های موجود استفاده نماییم. مشکل اصلی این روش این است که به هر کدام از شبکه ها به صورت مستقل و نه پیوسته با یکدیگر نگاه می‌شود. این امر سبب می‌شود که برای تحلیل شبکه در هر برش زمانی، کار از ابتدا و بدون هیچ اطلاعات اولیه ای آغاز شود. واضح است که این مسئله باعث هدر رفتن اطلاعات بدست آمده در برش قبلی، کاهش دقت نتایج، افزایش زمان اجرا و عدم بهره گیری از مفهوم و ماهیت شبکه های پویا می‌شود.
الگوریتم پیشنهادی، از مفهوم شبکه های پویا برای بهبود کارایی خود استفاده می‌کند. به این صورت که برش های زمانی مختلف از یک شبکه پویا، از یکدیگر مستقل نبوده و در واقع شبکه ای که در برش زمانی t+1 مشاهده می‌شود، به مقدار قابل توجهی به شبکه در زمان t وابسته است. این مسئله با مشاهدات دنیای واقعی نیز تطابق دارد. به عنوان مثال، در یک شبکه اجتماعی، کاربرانی که در حال حاضر با یکدیگر در ارتباط هستند، با احتمال بالایی ارتباط خود را تا ماه بعد نیز حفظ می‌کنند و اتفاقاتی که در طول زمان در کل ساختار شبکه اتفاق می‌افتد، معمولا سبب تغییرات چشمگیر یکباره در آن نمی‌شود.
ایده کلی الگوریتم پیشنهادی به این صورت است که از اطلاعات بدست آمده از تحلیل شبکه در گذشته، برای بهبود تحلیل در زمان حال استفاده شود.

الگوریتم ۳ : الگوریتم پیشنهادی برای تشخیص تشکل های همپوشان در شبکه های پویا
فرایند اصلی الگوریتم پیشنهادی به صورت زیر است:

1. 1. ابتدا، در اولین برش زمانی از شبکه، از یکی از الگوریتم های تشخیص تشکل های همپوشان که به آنها اشاره شده (به عنوان مثال SLPA) استفاده کرده و تشکل های موجود را شناسایی می‌کنیم. سپس، تشکل های تعیین شده برای هر گره را به همراه برش زمانی آن در یک حافظه نگهداری می‌کنیم.

1. 1. برای برش زمانی بعدی، به حافظه مراجعه کرده و برای هر گره، از اطلاعات موجود در آن به عنوان دانش تولید شده در گذشته استفاده می‌کنیم. استراتژی های مختلفی را می‌توان برای استخراج این دانش مورد استفاده قرار داد. به عنوان مثال می‌توان از جدیدترین اطلاعات و یا پرتکرارترین آنها استفاده کرد و یا از یک میانگین وزنی با تاثیر زمان ثبت اطلاعات بهره گرفت. در صورتی که اطلاعاتی برای یک گره موجود نباشد، از روش تعیین شده در الگوریتم تشخیص، برای برخورد با آن استفاده می‌کنیم.

      • • در هنگام بکارگیری اطلاعات نیز می‌توان با توجه به الگوریتم تشخیص تشکل ها، از سیاست های مختلفی برای نحوه استفاده و تعیین میزان تاثیر اطلاعات گذشته بر تحلیل فعلی استفاده کرد. هر چه میزان این تاثیر بیشتر باشد، نتایج الگوریتم به اطلاعات گذشته وابسته تر خواهد شد.

       

      • • همچنین می‌توان از مکانیزم های مختلفی برای کنترل اندازه حافظه و پاکسازی آن استفاده کرد. برای نمونه می‌توان اطلاعاتی را که قدیمی‌تر هستند و یا فراوانی کمتری دارند و یا مربوط به گره های حذف شده از شبکه هستند از حافظه پاک کرد. حتی می‌توان تحت یک استراتژی مشخص، به عنوان مثال در انتهای یک دوره زمانی، تمام اطلاعات حافظه را پاک کرده و کار را دوباره از ابتدا شروع کرد.

       

      • • پس از تحلیل شبکه در هر برش زمانی، تشکل های تعیین شده برای هر گره را به همراه برش زمانی آن در یک حافظه نگهداری می‌کنیم. سپس این مرحله را تکرار می‌کنیم.

       

       

فصل چهارم

فصل چهارم: آزمایش ها و نتایج

مقدمه

به طور کلی، بررسی کارایی هر الگوریتم پیشنهادی برای تشخیص تشکل ها در شبکه ها، با توجه به این که در اکثر موارد، ساختار تشکل واقعی در دسترس نیست، کار دشواری است. در این فصل به ارائه نتایج حاصل از عملکرد الگوریتم های پیشنهادی بر روی مجموعه داده های آزمایشی می‌پردازیم و هر کدام از آنها را با روش پایه خود مقایسه می‌کنیم. برای این کار، از مجوعه داده های مصنوعی LFR استفاده کرده ایم. علت استفاده از این مجموعه داده، امکان تولید شبکه های مختلف در اندازه ها و ساختارهای متنوع، بررسی دقیق تر نتایج بر اساس معیار NMI، به دلیل دسترسی به تشکل های واقعی شبکه و معتبر بودن این مجموعه داده در مجامع علمی مطرح در این حوزه است. لازم به ذکر است که روش های پیشنهادی، با زبان C# و بر روی سیستمی با مشخصات پردازنده Intel® Core™ i7 CPU 1.73 GHzو حافظه ۴ GB RAM پیاده سازی و اجرا شده اند.

بهبود کارایی روش انتشار برچسب در شبکه های ایستا

برای مطالعه عملکرد روش پیشنهادی، ما آن را با روش تشخیص مشابهی که از پیش پردازش هوشمند برای مقداردهی اولیه به حافظه گره ها استفاده نمی‌کند مقایسه کرده ایم. به عنوان الگوریتم پایه از یک روش مبتنی بر SLPA برای تشخیص تشکل های همپوشان استفاده کرده ایم. این روش از تکنیک انتشار برچسب استفاده می‌کند و از بازدهی خوبی در مقایسه با دیگر الگوریتم های این حوزه برخوردار است.

پیاده سازی روش پایه

برای پیاده سازی الگوریتم پایه ما از روشی مبتنی بر الگوریتم SLPA استفاده کرده ایم. همانطور که در فصل قبل عنوان شد، SLPA یک الگوریتم تکراری است و شامل سه مرحله اصلی می‌باشد: مقداردهی اولیه، حلقه تکرار و پردازش نهایی. هر گره دارای حافظه ای است که برچسب هایی را که از سایر گره ها دریافت کرده است در آن نگهداری می‌کند. در هنگام شروع، حافظه تمام گره ها با برچسب خود آنها (شناسه هر گره) مقداردهی می‌شود. در مرحله تکرار، هر گره به صورت مداوم برچسبی را که در حافظه اش فراوانی بیشتری دارد انتشار می‌دهد و همچنین حافظه اش را بر اساس اطلاعاتی که از همسایه هایش دریافت کرده بروز رسانی می‌کند. پس از چندین تکرار، تشکل های هر گره با استخراج برچسب هایی که بیشترین فراوانی را در حافظه آن دارند تعیین می‌شود. در انتها نیز تشکل های لانه ای^[۹۸] حذف شده و تشکل های نهایی مشخص می‌گردند.
در پیاده سازی ما، حافظه هر گره با برچسب آن مقداردهی می‌شود. ترتیب گره ها به صورت تصادفی مشخص شده و هر گره برچسب جدیدی که بیشترین نرخ را در میان برچسب های پیشنهادی از همسایه هایش دارد به حافظه اش اضافه می‌کند. این فرایند برایبه تعداد T₁ بار برای تمام شبکه ادامه می‌یابد. در انتها نیز حافظه هر گره بررسی شده و برچسب هایی که احتمال حضور آنها از r₁ کمتر باشند از حافظه حذف می‌شوند. پس از حذف تشکل های لانه ای و اطمینان از پیوستگی تشکل های باقیمانده، آنها به عنوان نتایج نهایی ارائه می‌شوند.

پیاده سازی روش پیشنهادی

در پیاده سازی انجام شده، ابتدا به تعداد c مورد زیر شبکه با اندازه s از شبکه اصلی تهیه می‌شود. برای انتخاب هر زیر شبکه، ابتدا یک گره به صورت تصادفی انتخاب شده و سپس با بهره گرفتن از روش انتخاب اول- سطح^[۹۹]، گره های مجاور آن به زیر شبکه اضافه شده تا جایی که اندازه آن بیش از حداکثر اندازه تعیین شده نشود.
سپس برای هر زیر شبکه با بهره گرفتن از روش SLPA، تشکل ها تشخیص داده می‌شوند. به این صورت که ابتدا حافظه هر گره با برچسب خود آن مقداردهی شده و در یک فرایند تکراری، ابتدا ترتیب گره ها به صورت تصادفی مشخص شده و سپس برای هر گره، برچسب جدیدی که بیشترین پیشنهاد را از سوی همسایه های آن دارد به حافظه اضافه می‌شود. پس از T₂ بار تکرار، حافظه هر گره بررسی شده و برچسب هایی که احتمال حضور کمتر از r₂ دارند از آن حذف می‌شوند. برچسب های باقیمانده به عنوان مقادیر اولیه برای حافظه گره های انتخاب شده در تشخیص تشکل ها برای شبکه اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پس از پایان تشخیص تشکل ها در تمام زیر شبکه ها، حافظه گره هایی که اطلاعات برای آنها استخراج شده است با برچسب های استخراج شده با وزن w و گره هایی که اطلاعاتی برای آنها در دسترس نیست با برچسب خودشان مقداردهی می‌شوند. سپس از روش پایه برای تشخیص تشکل ها استفاده می‌شود.

مجموعه داده ها

برای مقایسه عملکرد الگوریتم پایه و الگوریتم پیشنهادی، ما از مجموعه داده های LFR که در فصل دو اشاره شد و در این حوزه کاملا شناخته شده هستند استفاده کرده ایم. ابزار LFR این امکان را فراهم می‌آورد که بتوانیم شبکه هایی در اندازه ها، ساختارها و درجه های مختلف همپوشانی تولید کنیم. در آزمایش های انجام شده ما از شبکه هایی با ۵۰۰۰ گره استفاده کرده ایم. میانگین درجه گره برای این شبکه ها، ۱۰ در نظر گرفته شد که مقداری معمول در مقالات مختلف است. توزیع درجه شبکه ها و اندازه تشکل ها از توزیع قانون توانی^[۱۰۰] با توان های به ترتیب ۲ و ۱ پیروی می‌کنند. حداکثر درجه هر گره نیز ۵۰ در نظر گرفته شده است. اندازه تشکل ها نیز بین ۲۰ تا ۱۰۰ گره متغیر است. همچنین پارامتر ترکیبی نیز در دو حالت ۰.۱ و ۰.۳ مقداردهی شده است که میزان مورد انتظار تعداد یال هایی را که یک گره را به تشکل های دیگر متصل می‌کند، مشخص می کند. همچنین O_n که نشانگر تعداد گره های همپوشان است در این آزمایش ها ۱۰% (معادل با ۵۰۰ گره همپوشان) تعیین شده است. پارامتر O_m نیز که نشانگر تعداد تشکل های هر گره همپوشان می‌باشد، در آزمایش های انجام شده، متفاوت در نظر گرفته شده است.

معیار ارزیابی

معیار ارزیابی مورد استفاده در این آزمایش ها NMI است که در فصل دو به آن اشاره شد. خروجی این معیار در بازه ۰ تا ۱ تعریف می‌شود و هرچه به ۱ نزدیک تر باشد، نتایج بهتری را نشان می‌دهد.

نتایج آزمایش ها

نتایج اجرای دو الگوریتم پایه و پیشنهادی به صورت زیر است. نمودارهای ارائه شده برای حالات مختلف آزمایش به ازای میانگین ۱۰۰ اجرا با انحراف معیار ۰.۰۱ ارائه شده است.

نمودار ۷: نتایج معیار NMI برای هر تکرار T₁ در تشخیص تشکل های شبکه اصلی، با مقادیر: O_m=2 و µ=۰.۱.
r₁=0.05، c=100، s=50، T₂=10، r₂=0.4 و w=1.

نمودار ۸: نتایج معیار NMI برای هر تکرار T₁ در تشخیص تشکل های شبکه اصلی، با مقادیر: O_m=4 و µ=۰.۳.
r₁=0.01، c=100، s=50، T₂=10، r₂=0.4 و w=1.

نمودار ۹: نتایج معیار NMI برای هر تکرار T₁ در تشخیص تشکل های شبکه اصلی، با مقادیر: O_m=2 و µ=۰.۱.
r₁=0.05، s=50، T₂=10، r₂=0.4 و w=1.

نمودار ۱۰: نتایج معیار NMI برای هر تکرار T₁ در تشخیص تشکل های شبکه اصلی، با مقادیر: O_m=2 و µ=۰.۱.
r₁=0.05، c=100، T₂=10، r₂=0.4 و w=1.

نمودار ۱۱: نتایج معیار NMI برای هر تکرار T₁ در تشخیص تشکل های شبکه اصلی، با مقادیر: O_m=2 و µ=۰.۱.
r₁=0.05، c=100، s=50، T₂=10 و w=1.

تحلیل نتایج

همانطور که در نمودارهای ۷ و ۸ مشاهده می‌شود، در دو شبکه LFR با مقادیر مختلف µ و O_m که در مورد اول هر گره همپوشان متعلق به دو تشکل و در دومی در چهار تشکل می‌باشد، الگوریتم پیشنهادی در هر مرحله از تکرار، به وضوح از الگوریتم پایه نتایج بهتری را ارائه داده است.

با بررسی آیات قرآن مجید و روایات استنباط می شود که:
۱ – احکام دنیوی ارتداد در هیچ یک از آیات بیان نشده و تنها سخن از وعید عذاب در آخرت می باشد؛ لذا احکام ارتداد که در فقه اسلام مطرح است به روایات پیامبر اکرم(ص) و ائمه(ع) استناد گردیده است.
۲ – ارتداد در صدر اسلام با انگیزه های اقتصادی یا سیاسی و تعصبات قبیله ای بوده نه فکری.
۳ – هیچ تیغی بر دروازه خروج از اسلام وجود ندارد و افراد نالایق و گمراه، به مصداق آیه «لا اِکراهَ فِی الدّینِ»(بقره، ۲۵۶) می توانند آزادانه از دروازه اسلام خارج شوند ؛ چرا که عقیده به دین باید قلبی باشد و قلب با اکراه جمع نمی شود لذا چنانچه اکراه فعلیت یابد ایمان قلبی از فعلیت خارج می شود.از طرفی روان آدمی به گونه ای است که به هر آنچه منع و محدود شود متمایل تر می شود همانگونه که امام علی (ع) می فرماید:«اَلإنسانُ حَریصٌ عَلی مُنِعَ.»
۴ – از دیدگاه اسلام، انسان فطرتاً آزاد خلق شده و آزادی از حقوق اولیه ی ملت هاست.تفکر و عقیده قلبی نیاز به مجوز نداشته و قابل منع نمی باشد.امام خمینی(ره) می فرماید:«مگر آزادی اعطا شدنی است؟خود این کلمه جرم است.کلمه این که اعطا کردیم آزادی را، این جرم است.آزادی مال مردم هست خدا آزادی داده به مردم، اسلام آزادی داده… اعطا کردیم چه غلطی است؟!»
۵ – کسانی که صرفاً به دلیل بروز شبهه و بدون عناد و از روی عدم درک حقیقت به انکار چه چیزی می پردازند مشمول مجازات ارتداد نخواهند بود ؛ لذا مرتد مجازات جحود و انکار عالمانه خود از حقیقت را می بیند.
اصولاً همه مکاتب الهی بویژه اسلام نه تنها با آزادی عقیده موافق است بلکه برای رهایی بشر از قید و بند هایی که روح و جسم آدمی را در گرو خود گرفته پا به عرصه ی حیات اجتماعی بشر گذارده اند ؛ اما در عین حال با خصوصیتی که ادیان دارند همیشه نوعی الزام، تقیید، باید و نباید را برای بشر توصیه می کنند، آزادی مطلق معنا ندارد.اسلام آزادی عقیده را پذیرفته و اصولاً عقیده و ایمانی که از روی انتخاب، فکر و اندیشه نباشد بلکه ناشی از تأثیر محیط و یا تقلید از دیگران باشد را نمی پذیرد و همگان را در انتخاب دین دعوت نموده به هر حال در نظر اسلام، انسان از نظر تکلیف شخصی بین خود و پروردگار اولاً حق ندارد بدون دین، مسلک و مرام زندگی کند بلکه باید حیات فردی و اجتماعی خود را در چارچوب ادیان الهی قرار دهد.دوم به نظر می رسد مسأله ارتداد در بین گروهی از اندیشمندان مسلمان چه شیعه و چه سنی دچار نوعی افراط و تفریط گردیده زیرا گروهی هر گونه تغییر و تبدّل در عقاید اسلامی را موجب ارتداد دانسته به حدی که حتی شک و تردید و یا انکار قلبی اصلی از اصول اسلامی یا فرعی از فروع ضروری آن را از مصادیق ارتداد دانسته اند و از طرفی بعضی دیگر راه تفریط را پیموده و اصولاً مجازات مرتد در اسلام را بطور کلی منکر شده و یا حداقل قتل مرتد را منکر شده اند و بعضی حتی قتل مرتد را حرام دانسته اند.به نظر می رسد هر دو گروه نسبت به آیات و روایاتی که پیرامون موضوع ارتداد و مرتد وارد گردیده کم لطفی نموده اند ؛زیرا مطلق شک یا انکار و حتی مطلق خروج از دین، ارتداد نیست بلکه خروجی که همراه با انگیزه های شیطانی و به قصد اهانت و تضعیف مسلمین باشد ارتداد محسوب می گردد.از طرف دیگر مجازات و حتی اعدام مرتد از مسلمات فقه شیعه و سنی است که به سادگی نمی توان از آن گذشت.مضافاً بر اینکه اگر در اسلام مجازاتی برای مرتد وضع نشده بود . اسلام از این جهت مورد سؤال و اشکال بود که چگونه دست خیانت کاران، توطئه گران، تضعیف کنندگان و شبهه افکنان در اسلام را باز گذاشته و به آنها اجازه داده با خیال راحت به اسلام و مسلمین تاخته و مقدسات مسلمین را به استهزاء گرفته و اسلام هیچ حکمی در این زمینه نداشته باشد و به تبع هیچ کس حق نداشته باشد با آنها برخورد کند.بنابراین در عین حالی که مرتد فقهی تنها کسی است که با علم و آگاهی، حقانیت اسلام را درک کرده و به آن اقرار نموده ولی به قصد صدمه زدن به آن یا تضعیف جامعه اسلامی و ارزش های آن از اسلام خارج شود و به وسیله گفتار یا اعمال ناشایست خود آن را اظهار می کند اما با این وجود اعتقاد راسخ داریم که مجازات مرتد نیز یکی از احکام حکمت آمیز و لازم اسلام است که جلوی خیانت و توطئه تجاوز کاران به ساحت مقدّس اسلام را می گیرد.زیرا خنثی کردن توطئه کسانی مانند سلمان رشدی مرتد جز از راه مجازات سخت مرتدین امکان پذیر نیست.بدین ترتیب در یک نگاه دقیق و عمیق به مسأله آزادی عقیده در اسلام و همچنین مسأله ارتداد نه تنها بین آن دو تنافی و نا سازگاری مشاهده نمی شود بلکه مکمل یک دیگر هستند.بدین طریق اسلام با حکمت و دور اندیشی خود هم راه را برای آزادی فکر، اندیشه و عقیده هموار نموده و هم راه سوء استفاده های احتمالی را به شدّت مسدود نموده است .

والحمد الله رب العالمین
پیشنهادها :
۱ – فرد مسلمان آزاد است عقیده ای باطل اختیار کند.حق انتشار آن را چنانچه منجر به بروز اختلال در نظم اجتماعی حاکم بر جامعه شود و بر مناسبات اجتماعی آسیب رساند، ندارد.امروزه همگام با پیشرفت نظام قانون گذاری اسلامی بهتر است ضمن تفصیلی که از مسأله آزادی اعتقادی ارائه می شود، در مواردی که ابراز اعتقاد از حیطه خاص خود خارج شده و نظم اجتماع را دچار اختلال نموده است، آن را در قلمرو جرم سیاسی قرار داده و ضمانت اجرایی کیفری خاص برای آن در نظر گرفته شود.
۲ – در اینکه حکم ارتداد حد است یا تعزیر، بین فقها اختلاف است لذا اگر تعزیر باشد امکان تعدیل آن توسط حاکم اسلامی میسر است و در این صورت عنصر شرایط و مقتضیات زمان و مکان نقش مهمی در آن ایفا خواهد نمود.
۳ – با توجه به اهمیت موضوع ارتداد در شریعت مقدس اسلام و گسترش اقسام دعاوی با موضوع ارتداد در محاکم و جرم نبودن این مقوله بعلت سهو قانون گذار شایسته است تا مراجع قانونگذاری در این مورد تدابیری بیاندیشند و با وضع مقررات و قوانین راجع به ارتداد، علاوه بر جرم دانستن آن، ابعاد مختلف این پدیده سیاسی و اعتقادی را مشخص کنند و ضمن بر شمردن شرایط تحقق آن، مجازات شخص مرتد در قانون پیش بینی شود تا محاکم دادگستری در مواجه با اتهام ارتداد به راحتی تصمیم گیری نمایند.
فهرست منابع و مآخذ:
الف: کتاب ها
۱ – فارسی:
۱ - آقامیری، سیده طاهره، نمای شخصیت در فرهنگنامه ایمان و کفر در قرآن،چاپ اول، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه،زمستان ۱۳۸۳
۲- آیتی، حمید، آزادی عقیده و بیان به همراه دو نوشته حقوقی دیگر، چاپ اول، تهران،انتشارات فردوسی، سال ۱۳۷۳
۳ – اسماعیلی، ذبیح الله، آن سوی سراب، چاپ اول، تهران، نشر معارف، سال ۱۳۸۱
۴ – امامی، محمد جعفر، چراغ ایزد؛ بررسی فشرده ای از سخنرانی هاشم آقاجری در خانه معلمان همدان، چاپ اول، تهران، انتشارات پرتو ولایت، ۱۳۸۳
۵ – بازگیر، یدالله،منتخب آراء قطعیت یافته دادگاه ها در امور جزائی، جلد دوم، چاپ اول، تهران، انتشارات دانش نگار، سال ۱۳۷۹
۶ – باقری، علی، نقش فرهنگ در تحول دولت و دین مسلمانان، چاپ اول، تهران، مرکز نشر بین الملل، ۱۳۸۴
۷ – توفیقی، حسین، آشنایی با ادیان بزرگ، چاپ دوم، تهران، سازمان مطالعه و تدوین، سال ۱۳۷۹
۸ – جعفریان،رسول، تاریخ سیاسی اسلام، جلد اول، چاپ اول، تهران، وزارت ارشاد، سال ۱۳۷۱
۹ – جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، چاپ پنجم، تهران، بنیاد راستاد، سال ۱۳۶۳
۱۰ – جوادی آملی، عبدالله، فلسفه حقوق بشر در اسلام، چاپ اول، قم، مرکز نشر اسرا، سال ۱۳۵۷
۱۱ – حاجی زاده، پوریا، آقاجری، چاپ اول، تهران، انتشارات جامه دران، سال ۱۳۸۲
۱۲ – دستغیب شیرازی، سید عبدالحسین، گناهان کبیره، جلد دوم، چاپ ششم، تهران، انتشارات جهان، سال ۱۳۶۰
۱۳ – شیخیان ثابت، علی، مروری بر زندگانی پیامبر(ص) و امامان (ع)، چاپ اول، تهران، اداره آموزشهای عقیدتی سیاسی نمایندگی ولی فقیه در سپاه، ۱۳۷۸
۱۴ – صرامی، سیف الله، احکام مرتد از دیدگاه اسلام و حقوق بشر، چاپ اول، تهران، مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری، ۱۳۷۶
۱۵ – طباطبائی مؤتمنی، منوچهر، آزادی های عمومی و حقوق بشر، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۰
۱۶- غزالی، محمد، حقوق بشر، ترجمه باقر موسوی، چاپ اول، تهران، انتشارات علمی، سال ۱۳۴۶
۱۷ – غلامی دهقی، علی، جنگ های ارتداد و بحران جانشینی پیامبر(ص)، چاپ اول، قم، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)،۱۳۸۱
۱۸ – قربانی، زین العابدین، اسلام و حقوق بشر، چاپ اول،تهران، کتابخانه صدر، سال ۱۳۴۹
۱۹ – مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش عقاید، جلد اول، چاپ سوم، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۸ هـ.ش
۲۰ – مطهری، مرتضی، جهاد، قم، انتشارات صدرا، بی تا
۲۱ – معین، محمد، فرهنگ معین(فارسی)، جلد سوم، چاپ اول، تهران، انتشارات زرین، ۱۳۸۲
۲۲ – مهر پور، حسین، دیدگاه های جدید در مسائل حقوقی، چاپ اول، تهران، مؤسسه اطلاعات، سال ۱۳۷۲
۲ – عربی:
۲۳ – قرآن کریم
۲۴ – نهج البلاغه
۲۵ – ابن اثیر شیبانی، ابوالحسن، الکامل فی التاریخ، جلد دوم، بیروت، دار صادر،سال ۱۴۰۲ ه.ق
۲۶ - ابن اثیر شیبانی، ابوالحسن،النهایه فی غریب الحدیث و الاثر، جلد سوم، قم، اتتشارات اسماعیلیان، ۱۳۶۲
۲۷– ابن سعد زهری، محمد، الطبقات الکبری، جلد چهارم، بیروت، بی تا
۲۸– امین، احمد، فجر الاسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، سال ۱۹۷۵
۲۹ - حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، جلد یازدهم، تهران، اسلامیه ، ۱۴۰۱ ه.ق
۳۰ – حلبی، ابوالصلاح، الکافی فی الفقه، اصفهان، مکتبه امیر المؤمنین(ع)، سال ۱۴۰۳ ه .ق
۳۱ – حلی، علامه، ارشاد الاذهان در سلسله الینابیع، به کوشش علی اصغر مروارید، جلد سی و یکم، بیروت، مؤسسه فقه الشیعه، ۱۴۱۳-۱۹۹۳
۳۲- حمیری، ابن هشام، السیره النبویه، جلد اول ، قم، انتشارات ایران، ۱۳۶۳
۳۳- خمینی، الامام سید روح الله، تحریر الوسیله، جلد دوم ، قم، بی تا
۳۴- خویی، سید ابوالقاسم، التنقیح فی شرح العروه الوثقی، جلد سوم، قم، آل بیت(ع)، بی تا