- اعتماد به نفس^[۵۷]: به معنای اطمینان از ارزشها و ظرفیتهای خود می‌باشد. افرادی که دارای این خصیصه هستند:

• • با قوت و احساس هویت به معرفی خود می پردازند.

• • توانایی این را دارند که ایده‌های جدید ارائه دهند و بر صحت آنچه را که تشخیص می‌دهند، اصرار بورزند.

• • علی رقم وجود فشارها و شرایط عدم اطمینان، با اراده عمل نموده و توانائی این را دارند که تصمیمات درست و منطقی اتخاذ نمایند.

ب) خود مدیریتی^[۵۸]
- خود کنترلی^[۵۹]: به طور کلی به معنای اداره‌ی عواطف و امیال مخرب می‌باشد. افراد صاحب این خصیصه :

• • احساسات نسنجیده خود را به طور مؤثر کنترل می‌نمایند.

• • با شکستها و موفقیتها با متانت روبرو می‌شوند.

• • حتی در لحظات سخت و آزاردهنده، خویشتندار و آرام، مثبت و خونسرد می‌باشند.

• • در شرایط بحرانی، تمرکز خود را به خوبی حفظ می‌کنند.

- موثقیت(قابلیت اعتماد)^[۶۰]: به معنی حفظ معیارهای درستی وصداقت می باشد.

• • آنها معتبر و باور کردنی می‌باشند.

• • مسئولیت اعمالشان را بر عهده گرفته، اشتباهات شخصی خود را پذیرفته و با اعمال غیراخلاقی دیگران برخورد می‌کنند.

پایبند به اصول اخلاقی بوده و به دور از سرزنش و ملامت هستند.
- وظیفه‌شناسی^[۶۱]: به معنی قبول مسئولیت در مقابل عملکرد شخصی است. کسانی‌که دارای این ویژگی هستند:

کوشش می‌کنند که به تعهدات و وعده‌های خود پایبند باشند.
برای تحقق اهداف خود همیشه پاسخگو هستند.

در کارهایشان دقیق و برنامه‌ریزی شده عمل می‌کنند.
- انطباق‌پذیری^[۶۲]: انطباق پذیری، یعنی انعطاف در رویارویی با چالشها و تغییرات.

این افراد به آرامی با موقعیتها برخورد نموده و توانایی اعمال تغییرات سریع، جابه‌‌جایی اولویتها ومدیریت مستمر تقاضاهای مختلف را دارا می‌باشند.
واکنشهای این افراد با شرایط و رویدادها، هماهنگ می‌باشد.
نگرش آنها نسبت به رویدادها انعطاف‌پذیر است.
بهینه سازی^[۶۳]: یک تلاش خوش‌بینانه برای استمرار در پیشبرد عملکرد. تلاش در جهت بهبود یا دستیابی به استانداردهای عالی. افراد دارای اینگونه ویژگی:
نتیجه‌گرا هستند.
ریسک‌پذیر بوده و با میل و رغبت با انواع چالشها روبرو می‌شوند.
برای کاهش عدم اطمینان و یافتن راه حلها یا شیوه‌های بهتر انجام کار، به دنبال اطلاعات لازم هستند.
- ابتکار و خلاقیت^[۶۴]: دلالت به ایده‌ها، رویکردها واطلاعات جدید دارد.
جنبه فکری بسیار گسترده این گونه افراد آنها را در ایجاد راه‌حلهای ابتکاری و بدیع، در جهت حل مسائل، کمک می کند.
به دنبال ایده‌های جدید از منابع متنوع و گسترده می‌باشند.
دارای دیدگاه های جدید بوده و قدرت ریسک کردن دارند.
ج) آگاهی اجتماعی^[۶۵]:
- همدلی: به معنی داشتن یک آگاهی موشکافانه و دقیق از احساسات، دل مشغولیها، و نیازهای دیگران می‌باشد. توانایی فهم احساسات عاطفی دیگران که به زبان جاری نمی‌شود(به عنوان مثال از روی حالت صورت و‌…).
کسانی که دارای این توانایی می‌باشند:
دقیقاً به علائم عاطفی که از دیگران نشان داده می‌شود، توجه می‌کنند.
در رابطه با ادراکات و نگرشهای دیگران حساسیت به خرج می‌دهند.
با توجه به ادراکات و نیازهای دیگران، به حل مسائل و مشکلات آنها می‌پردازند.
- خدمت گرایی^[۶۶]: به معنی توانایی شناسایی نیازهای مشتریان و ارباب‌ رجوع‌ها و منطبق ساختن آن نیازها با تولیدات و خدمات خود می‌باشد. رابطه‌ایی عاطفی بین خریدار و فروشنده وجود دارد.
نیازهای مشتریان را شناسایی می‌کنند و خدمات و محصولات خود را با آن نیازها تطبیق می‌دهند.
راه های افزایش رضایت مشتریان را مورد بررسی قرار می‌دهند.
از روی میل و رغبت به دیگران کمکهای مناسب ارائه می‌دهند.
از دیدگاه مشتریان، درک درستی دارند و به عنوان یک مشاور معتمد، عمل می‌نمایند.

جدول 2-3) مطالعات خارجی خرید آنی 76
جدول3-1) نحوه امتیازدهی به سؤالات پرسشنامه 95
جدول3-2) ترکیب سؤالات پرسشنامه 96
جدول3-3) بررسی پایایی با آلفای کرونباخ 97
جدول 3-4) منابع مقیاس­های سنجش 98
جدول 4-1) ویژگی­های جمعیت شناختی نمونه آماری 102
جدول 4-2) آزمون نرمال­بودن (کولموگروف-اسمیرنوف 103
جدول 4-5) بار عاملی متغیرهای آشکار 104
جدول 4-6) پایایی مرکب (CR 106
جدول 4-7) ضریب آلفای کرونباخ 107
جدول 4-8) میانگین واریانس استخراج شده (AVE 108
جدول 4-9) روش بارهای عاملی متقابل 109
جدول 4-10) داده ­های اولیه وارد شده در نرم افزار اکسل 112
جدول 4-10) جدول فورنل-لارکر پس از جایگذاری مقادیر ریشه دوم (AVE) 113
جدول 4-12) ضریب تعیین (R²) 116
جدول 4-13) اندازه اثر (f²) 117
جدول 4-14) کیفیت پیش بینی کنندگی (Q²) 117
جدول 4-15) معیارRedundancy 118
جدول 4-16­) بررسی فرضیات تحقیق 120
جدول 4-17) بارعاملی متغیرهای آشکار پس از اصلاح مدل 122
جدول 4-18) مقایسه شاخص­ های مدل پیشنهادی اولیه و مدل اصلاح شده پژوهش 123
فهرست شکل­ها
شکل1-1) مدل مفهومی تحقیق 7
شکل 2-1) مدل مویوگاناتام و بکارت 53
شکل 2-2) مدل جیوتی بادگیان و ورما 57
شکل 2-3) مدل دهدشتي و مبرهن 60
شکل 2-4) مدل عملیاتی تحقیق 87
شکل3-1) فرایند تحقیق 93
شکل 4-1) مدل اولیه­ پژوهش در حالت ضرایب استاندارد 114
شکل 4-2) مدل اولیه­ پژوهش در حالت آماره های t هر مسیر 115
شکل 4-3) مدل اصلاح شده پژوهش در حالت ضرایب استاندارد 121
شکل 4-4) مدل اصلاح شده پژوهش در حالت آماره­ های t هر مسیر 122
شکل 5-1) مدل نهایی پژوهش 129
فصل اول:
کلیات تحقیق
1-1) مقدمه
در دهه­1950هنگامی که مفهوم خرید آنی، تنها به عنوان یک مفهوم، پذیرفته شده بود، درکی بدین منوال گسترش یافته بود که خرید آنی یک مفهوم یک بعدی و ساده است. ادبیات آن زمان، خرید آنی را مترادف و برابر با خرید بدون برنامه ریزی می­دانستند. این تعریف کم عرض و ساده، شاید نتیجه تحقیقات محدود در این حیطه، از جهت اینکه خرید آنی، مفهومی جدید در آن زمان بود. پیرون^[1] مطرح کرد که در طی آن زمان، خرید بیشتر از مصرف ­کننده، مورد توجه محققان بوده است. این دید به خرید آنی یک دهه بعد به درک کاملتری تکامل یافت (میرابی و تهرانی، 1392: 108).
با گذشت زمان، اهمیت تجارت الکترونیک به طور چشمگیری افزایش یافته است. با توجه به افزايش چشمگير استفاده از اينترنت در كشورمان، براي تولید­کنندگان و فروشندگانی كه مي­خواهند تجارت الكترونيك خودشان را بهبود بخشند، ضروريست تا رفتارهاي خريد آنلاين مشتريان هدف خود را تعيين كرده و با توجه به آنها، راهبردهاي مناسب بازاريابي و فروش را اتخاذ كنند. با وجود اينكه اطلاعات دقيقي از حجم مبادلات آنلاينِ كشورمان در دست نيست، اما به گزارش روابط عمومي شركت پست جمهوري اسلامي ايران در تاريخ 14/6/ 91 از ابتداي تلاش اين شركت در زمينه تجارت الكترونيكي در سال (1386) تا­كنون، بيش از هفت ميليون سفارش خريد اينترنتي با ارزش نزديك به 900 ميليارد ریال مبادله شده است. همين مورد به تنهايي مي تواند نشان­دهنده گسترش محبوبيت اين گونه مبادلات در ميان مردم كشورمان باشد. مبحث خريدهاي آني آنلاين نيز از اين رو در كشورمان حائز اهميت ويژه اي است.
مطالعات پيشين، رفتارهاي خريد را با در نظر گرفتن رفتارهايي با فرآيندي منطقي بررسي كرده­اند، درحالي كه مطالعات اروگلو و همكاران^[2] (2003) حاكي از آنست كه بيش از 50 درصد خريدها كه از آن دسته مي­توان به خريدهاي اينترنتي اشاره كرد، اتفاقي و بدون طي فرآيند منطقي و تنها بر اثر برخي محرك­ها انجام مي­شوند. از اين رو بررسي راه­هايي كه بتوان با تمركز بر اين گونه خريدها (خریدهای آنی) به سودهي بيشتر فروشگاه­هاي اينترنتي انديشيد، امري لازم و ضروري است.
در این فصل به کلیات تحقیق پرداخته می­ شود. بدین منظور پس از بیان مساله و اهمیت موضوع، اهداف و سوالات تحقیق بیان می­شوند. سپس کاربرد تحقیق و قلمرو زمانی و مکانی آن مورد بررسی قرار می­گیرند. در پایان نیز تعریف مفاهیم و اصطلاحات را خواهیم داشت.
1-2) بیان مسئله تحقیق
خرید آنی نیمه پنهان رفتار مصرف کننده است که فروشندگان ماهر می­توانند با بهره گرفتن از محرک­های مختلف، بدان دست یافته و میزان فروش خود را بالا ببرند. عوامل مؤثر و فعال­كننده خريد آني را مي­توان به طور گسترده به دو طبقه اصلي تقسيم نمود: عوامل داخلي وعوامل خارجي. عوامل خارجي به آن دسته محرك­هاي كه توسط خرده فروشان براي تحريك­كردن مصرف­كنندگان به خريد بيشتر به كار گرفته مي­شوند، اشاره دارد و می­توان به محرک­هایی مثل ظاهر و محیط فروشگاه ، ظاهر و بسته بندی کالا، معروفیت و خوشنامی برند کالا، تبلیغات مؤثر، وضعیت اقتصادی جامعه و … اشاره کرد. علاوه بر عوامل خارجي، عوامل داخلي نيز، تاثير قابل توجه اي بر تمايل خريد آني مصرف­كنندگان دارند و بیشتر به عوامل شخصیتی (مثل اعتماد به نفس، آنی گرایی و..) مرتبط می­شوند (بیتی و فرل^[3]، 1997: 173). مفهوم خريد آني به عنوان خريدي ضرورتأ در فروشگاه در حال تبدیل به خرید آنی آنلاین می­باشد. به دلیل شیوع خرید آنی آنلاین در فروشگاه­های اینترنتی، مطالعات دانشگاهی روی این گونه خرید در طی چندسال اخیر افزایش یافته است. با این حال هنوز در ايران خرید آنلاین به نحو مطلوب در بین افراد جامعه شایع نشده است و فروشگاه­های اینترنتی هم توجه کمی به محرک­هایی که باعث خرید آنلاین و همچنین خرید آنی آنلاین می­شوند، کرده ­اند در حالی که خرید­های آنی برای فروشگاه­های اینترنتی بسیار مهم هستند و در صورتی که بتوانند فروش خود را از طریق خریدهای آنی افزایش دهند، به سود­آوری بسیار خوبی دست خواهند یافت. با این وجود تحقيقات قابل تأملي براي بررسي عوامل مرتبط با رفتار خريد آنی خدمات و كالاها توسط مصرف­كنندگان بصورت آنلاين، انجام نشده است.

عوامل مختلفی از جمله انگیزه­ های لذت­جویانه، محیط فروشگاه، وب­گردی و… بر خرید آنی آنلاین تأثیر می­گذارند. محققان در بسیاري از مطالعات انجام شده درباره انگیزش افراد در خرید آنلاین، انگیزه­هاي لذت­جویانه را از انگیزه­هاي منفعت­گرایانه یا سوداگريانه متمایز نموده ­اند (تو، لیائو و لین، 2007: 778)^[4]. انگیزه­هاي منفعت­گرایانه، عاقلانه، نقادانه و هدفمند هستند. افرادي که چنین انگیزه­هایی دارند معمولا در جستجوي کالایی مناسب با قیمتی معقول هستند. در کنار انگیزه­هاي سوداگري، انگیزه­هاي لذت جویی قرار دارند. دلیلی که مصرف­ کنندگان لذت­طلب را به خرید وادار می­ کند، به شکلی ساده، لذتی است که از فرایند خرید کردن می­برند. آنها در جستجوي شادي، لذت بردن، سرگرمی و خوش­گذرانی هستند و این احساس را درخرید کردن می­یابند. در حالیکه بازدیدکنندگان با انگیزه­هاي منفعت­گرایانه می­بایست از طریق استدلال­هاي منطقی قانع شوند، خریداران لذت­طلب، از طریق عواطف و محرك­هاي احساسی به یک خریدار واقعی تبدیل می­شوند. لذت­جویی اشاره به خشنودی و لذتی است که مشتری در هنگام خرید بدست می ­آورد و به طور مستقیم با حالت روحی و خلق و خوی او در ارتباط است (بیتی و فرل، 1998: 175). امروزه شيوع خريد لذت­جويانه در بازار و عدم وجود اطلاعات کافی در مورد این گونه خرید، دليل افزايش تحقيقات دانشگاهي در مورد اين موضوع مي­باشد. در دنياي رقابتي امروز اين مهم به نظر مي­رسد كه توجه به مشتري و نيازها و سلايقش يك امر ضروري تلقي نمود. اغلب مصرف­كنندگان دلايل لذت­جويانه خريد را نسبت به دلايل فايده باور آن ترجيح داده اند كه اين مطلب درمورد نسل جوان به راحتي قابل مشاهده مي­باشد (تو، لیائو و لین، 2007: 778). در نتیجه، توجه به این نیاز و سلیقه نسل جوان می ­تواند باعث افزایش فروش و سود­آوری شود. بنابراین یکی دیگر از مسائل فرعی این پژوهش، چگونگی تأثیر انگیزه لذت جوئی بر انواع وبگردی می­باشد.
ظاهر و محيط فروشگاه اینترنتی در جذب مشتری بسيار مؤثر است که با چيدمان صحيح و شکيل کالا فرایند خرید آنی توسط مشتری را تسهيل می­نماید. در فروشگاه­های اینترنتی که محيطی جذاب برای مشتری خود فراهم نموده تا مشتری بتواند در محيط فروشگاه بيشتر وقت بگذراند و کالاهای مختلف را مشاهده کند، درصد فروش ناشی از خرید­های آنی بالاتر است(فلوه و مادلبرگر، 2013: 428). در صورتی که فروشگاه­های اینترنتی مخصوصأ فروشگاه­های اینترنتی داخل کشور توجه کمی به محرک­هایی که باعث جذابیت فروشگاه اینترنتی و در نهایت، خرید آنی آنلاین می­شوند، دارند. بنابراین یکی دیگر از مسائل فرعی این پژوهش، چگونگی تأثیر عوامل داخلی فروشگاه بر خرید آنی آنلاین می باشد.
مرحله اول خرید آنلاین، وبگردی، شامل دیدن صفحات وب­سایت­ها و جستجوی اطلاعات توسط مصرف­ کنندگان می­باشد. بسیاری از مصرف­ کنندگان تأکید زیادی بر وبگردی برای جمع آوری اطلاعات خرید به صورت آنلاین دارند. وبگردی به مصرف­ کنندگان فرصت کم­کردن و یا حذف­کردن خطرات و ریسک­های مرتبط به خرید را می­دهد. دو نوع وبگردی وجود دارد که عبارتند از وبگردی منفعت­گرایانه و وبگردی لذت­جویانه (بابین و همکاران، 1994: 58)^[5]. تحقیقات بسیاری در مورد وبگردی منفعت­گرایانه انجام شده درحالی که به وبگردی لذت جوئی توجه کمی شده است و تأثیر وبگردی لذت­جویانه بر خرید آنی آنلاین مورد توجه محققین قرار گرفته نشده است. بنابراین یکی دیگر از مسائل فرعی این پژوهش، عدم توجه فروشگاه­های اینترنتی به تأثیر وبگردی لذت­جویانه بر خرید آنی آنلاین می­باشد.
حال با توجه به زیر ساخت شبکه اینترنتی و آشنا نبودن مصرف­ کنندگان با خرید بصورت آنلاین و همچنین عدم اعتماد به فروشگاه­های اینترنتی و امنیت درآنها، مسأله اصلی در اینجا چگونگی افزایش خرید آنی آنلاین توسط مشتریان با توجه به عوامل تأثیرگذار برآن (از جمله انگیزه لذت­جویانه، محیط فروشگاه، وب­گردی و… ) و شناسایی دلایل احتمالی عدم استقبال آنان از خرید آنی آنلاین می­باشد.
این پژوهش سعی دارد اطلاعاتی در مورد چگونگی تأثیر انگیزه لذت­جویانه و محیط فروشگاه بر خرید آنی آنلاین به صاحبان این فروشگاه­ها و شرکت­ها ارائه نماید تا دلیل رفتارهای مختلف مشتریان را در خرید آنی آنلاین درک نمایند تا از این طریق بتوانند به فروش و سود­آوری خود بیفزایند.
1-3) اهمیت و ضرورت تحقیق
ادامه حیات و موفقیت کسب و کارهای آنلاین به جذب و حفظ مشتریان بستگی دارد. به همین دلیل پژوهش در زمینه رفتار آنلاین مصرف ­کننده و شناخت و بررسی انگیزه­ های خرید آنلاین به عنوان یکی از عوامل تأثیر گذار بر رفتار مصرف ­کننده و بررسی میزان اهمیت و تأثیر عوامل انگیزشی بر فرایند خرید آنلاین حائز اهمیت است. از این رو، امروزه تحقیقات و پژوهش­ها در موضوع پذیرش خرید آنلاین از جانب مصرف ­کننده مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا که پیدایش فروشگاه­های اینترنتی به چند سال اخیر باز می­گردد، به همین دلیل می­توان گفت که در خیلی از کشورها از جمله کشور ما خرید اینترنتی یک پدیده نسبتاً جدید است و مراحل اولیه رشد خود را طی می­ کند و همچنین فروشگاه­های اینترنتی کشور ما توجه کمی به به عوامل مؤثر بر خرید آنی آنلاین دارند. به همین خاطر خلأهای تحقیقاتی در این زمینه به روشنی مشهود است و باید تحقیقات و پژوهش­های گسترده­ای در مورد عوامل مؤثر بر خرید آنی آنلاین صورت گیرد. حتی پژوهش­هایی که در کشورهای دیگر و کشور ما انجام شده است به بررسی عوامل مؤثر بر خرید اینترنتی و خرید آنی در فروشگاه­های سنتی پرداخته­اند، از این رو، انجام پژوهش­هایی در مورد خرید آنی آنلاین ضروری به نظر می­رسد. گذشته از این به علت وجود تفاوت­های ملیتی، اجتماعی، فرهنگی و… میان افراد جوامع مختلف، تعمیم یافته­های پژوهش­های خارجی به زمینه های داخل کشور با شک و تردید همراه است. علاوه بر این، بیشتر مطالعاتی که تا­کنون در باب انگیزه­ های خرید آنلاین صورت گرفته، بر انگیزه­ های منفعت­گرایانه متمرکز بوده در حالی که در زمینه خرید آنی انگیزه لذت جوئی مورد توجه است. لذا این تداخل آنی و آنلاین منجر به چالشی در موضوع پژوهش شده است. با توجه به مطالب مذکور انجام تحقیق و پژوهش در مورد تأثیر انگیزه لذت­جویانه و محیط فروشگاه بر خرید آنی آنلاین با توجه به نوع وبگردی از هر دو بعد نظری و عملی مفید و ضرور به نظر می­رسد.
پژوهش درباره رفتار خريد آنی فوايد كاربردي بسياري دارد. با آشكار ساختن اهميت نسبي عوامل مؤثر بر رفتار خريد آنی، مي­توان استراتژي­هاي بازاريابي اثربخشي پيشنهاد داد تا حجم خريدهاي آنی يك فروشگاه افزايش يابد و یا از ديگر سو­، مي­توان به مصرف­كنندگان كمك كرد تا رفتار خريد آنی خود را كنترل نمايند (فلوه و مادلبرگر، 2013: 428).^[6] از نظر پژوهشگر این پژوهش، با بررسی و الویت بندی عوامل مؤثر بر رفتار خرید آنلاین مشتریان توسط شرکت­ها و فروشگاه­های اینترنتی، آنها می­توانند به اطلاعاتی دست یابند مبنی بر اینکه چه عواملی برروی رفتار خرید آنی مشتری تأثیر می­ گذارد و همچنین می­توانند با برنامه­ ریزی و تمرکز روی این عوامل، موانع موجود از نظر مصرف­کنننده را برطرف نموده و شرایطی ایجاد کنند تا آنها با رغبت بیشتری به خرید اینترنتی روی آورند.
1-4) اهداف تحقیق

جرم یک پدیده «معمولی» جامعه است، زیرا که بر حسب احساس تنفر و انزجاری که بزهکار در جامعه بر می انگیزد، معین میگردد.هدف از کیفر، بیشتر معطوف به افراد غیر مجرم است، زیرا که بیشتر احساس همبستگی و یگانگی افراد بیگناه را تقویت میکند،پیش از اینکه مجرمان را متنبه سازد. کیفر ممکن است نقش عدم ترغیب وتضعیف و دلسردی مجرمان را نیز فراهم آورد؛ لیکن احساس انزجار در قبال پارهای از اعمال کیفرپذیر در میان بعضی از مردم ضعیف است و در نتیجه آنان در معرض ارتکاب جرم قرار میگیرند. بنابراین کیفر نمیتواند از وقوع جرم پیشگیری کند. هیچ جرمی جرم محسوب نمیشود، مگر اینکه کیفری در کار باشد. در نتیجه کیفر قانونی نمیتواند اعمال شود، مگر اینکه در قبال اعمالی که قانوناً تعریف دقیق داشته باشند. اگر اعمال ناپسند و مذموم از سوی قانون دقیقاً تعریف نشده باشند، ولی در میان افراد احساس انزجار و تنفر پدید آورند، چنین اعمالی که از سوی قانون محکوم نشده باشند، جرم شمرده نمیشود.مثلا پدیده چند زنی در میان روشنفکران. شاید اغراق نباشد که بگوییم تئوری جامعه شناختی جرم درپی طرح و تاکید دورکیم،امروزه بدین پایه رسیده است(شیخاوندی،۱۳۷۹: ۶۰).

دورکیم معتقد است که جرم تا حدی یک پدیده طبیعی برای تمام جوامع است(نجفی ابرندآبادی،۱۳۸۴: ۴۳۵). چرا که در تمام زمانها وجود داشته و از فرهنگ و تمدن هر جامعه ناشی میشود. وی در تعریف جرم مینویسد: «جرم از نظر ما عملی است که حالت نیرومند و روشن وجدان جمعی را جریحهدار میکند».در بیان خصلت مشترک همه جرمها مینویسد: «جرمها اعمالی هستند که همه اعضای یک جامعه آنها را به صورت عام، محکوم میکنند» (دورکیم،۱۳۷۹: ۸۶).
به صورت کلی،برای تعریف جرم‌ هفت رویکرد در نظر گرفته شده است:
الف)رویکرد قانونی و حقوقی:جرم یک عمل عمدی و ارادی علیه قانون است.
ب)رویکرد قانونی و اجتماعی:جرم تخطی از معیارهای قانونی است که باعث‌ رفتارهای ضد اجتماعی می‌گردد.
د)رویکرد آماری:به فراوانی وقوع هر رفتار در جامعه خاص توجه دارد.
هـ)رویکرد برچسب زدن:جرم رفتاری است که دیگران به آن برچسب زده‌اند و مجرم‌ کسی است که برچسب خورده است.
و)رویکرد بی‌نظمی آرمانی:جرم از این دیدگاه تعارض بین ظالم و مظلوم است(ستوده،۱۳۸۶: ۶۵).
علیرغم وجود دیدگاه ها و رویکردهای مختلف در زمینه بررسی پدیده جرم،هنوز تعریف جامع،کامل و روشنی از جرم ارائه نشده است که مورد تأیید همگان باشد.
رابطه جرم با امنیت و نظم اجتماعی
منتسکیو، جرم را اقدام علیه مذهب، اخلاق، آرامش عمومی و امنیت تلقی کرده و برای هر یک، مجازات جداگانهای را ضروری دانسته است. وی معتقد است که مجازات در واقع قصاص جامعه از مجرمی است که خواسته است افراد را از امنیت محروم سازد(منتسکیو، ۱۳۶۲: ۳۳۹).
از این جهت، اولین شرط تحقق هر جرم یا پدیده جنائی( با کمی تساهل در کلام)آن است که بر خلاف نظم اجتماعی باشد. بنابراین هر جرم، خواه شدید و خواه ضعیف، لطمه و زیانی بر امنیت و نظم اجتماعی وارد میکند؛ و به علت همین اختلاف در نظم و امنیت است که جامعه به اشکال گوناگون، از خود واکنش نشان میدهد(محسنی، ۱۳۷۵: ۱۸).
دومین شرط تحقق هر جرم آن است که توسط قانون بیان شود، چرا که نظم اجتماعی، امری ثابت و دائمی نیست و چون برداشت مردم از آن در حال تحول است، برای جلوگیری از افراط و تفریط و حمایت و صیانت از آزادی افراد، ضروری است که اعمال ممنوعه و مخل نظم و امنیت، توسط قانونگذار بیان شود و واکنش جامعه و ضمانت اجرای لازم نیز دقیقاً روشن گردد. چون پدیده جنائی از جمله اعمالی است که ایجاب میکند از طریق کیفری با آن مبارزه شود و موضوع مطالعه حقوق کیفری قرار گیرد.
خصوصیت مهم هر پدیده جنایی و یا جرم این است که جامعه را ناامن میکند و ترس از جرم را بر مردم مستولی میگرداند .در نتیجه امنیت در بخشهای گوناگون خود خصوصاً امنیت فردی و اجتماعی و بالمال نظم اجتماعی به مخاطره میافتد. در این حالت است که نظام کیفری که مجموعهای از نهادها و آیینهای معقول جامعه برای بیان واکنش علیه جرم و بزهکاری است، مداخله میکند تا امنیت از دست رفته و نظم از هم گسیخته اجتماع را به آن بازگرداند و آرامش خاطر را جایگزین ترس از جرم کند. حفظ آرامش همگانی در برابر بزهکاری و هدایت خشونت طبیعی انسانها به راه های قانونی و مشروع، از اهدافی است که دولتها در رسیدن به آن میکوشند و از نظام کیفری بهره میگیرند. خصوصاًکه روشها و شیوه های ضد بزهکاری، علاوه بر آن که تأمین امنیت را سر لوحه کار خود قرار میدهد، یک مسئله سیاسی است و تدبیر بهتر برای این مقصود، پایه های حاکمیت دولتها را نیز مستحکمتر میکند و ضعف در انجام این مهم، نشانه ضعف دولتها است.
انواع جرایم
در قانون مجازات عمومی،جرایم ارتکابی را از لحاظ نوع مجازات به جنایت،جنحه مهم،جنحه کوچک(تقصیر)و خلاف تقسیم‌بندی شده است(اشراقی و یزدانی،۱۳۸۳: ۱۷۲).
هگن^[۷] انواع جرم را به چهار دسته تقسیم‌بندی نموده است:
جرایم جنایی است مانند قتل و تجاوز به عنف.
جرایم تعارضی مانند زیان رساندن گروهی به گروهی دیگر.
جرایم غیرجنایی مانند مزاحمت‌های اجتماعی.
رفتارهای غیراجتماعی مانند پوشیدن لباس نامناسب.
جرایم را در برخی از متون، به جرایم فردی و گروهی نیز طبقه‌بندی کرده‌اند.اهم اشکال‌ جرایم شامل جرایم بدوی،جرایم سودجویی،جرایم شبه قضایی،جرایم سازمان‌یافته و تشکیلاتی میباشد(تاج زمان،۱۳۸۳: ۸۵).
در جرایم بدوی شاهد غضب و خشم و ضرب و جرح بین افراد هستیم، در صورتی که در جرایم سودجویی، ممکن است علیه شخص یا اموال باشد،که نمونه بارز جرایم سودجوئی‌ بر علیه اشخاص مانند کشتن شوهر به منظور ازدواج مجدد است و در حالت دوم آن‌می‌توان‌ به سوزاندن انبار کالای تاجر ورشکسته توسط خودش اشاره کرد.قاچاق،تخلفات راهنمایی رانندگی،خراب‌کاری،تخریب وسایل عمومی و…از نوع‌ جرایم شبه قضایی محسوب می‌گردد(اشراقی و یزدانی،۱۳۸۳: ۱۷۳).
جرایم سازمان‌یافته در یک محیط و موقعیت بزهکارانه طراحی شده مانند حمله مسلحانه به بانک؛ در صورتی که جرایم غیرسازمان‌نیافته در یک محیط غیربزهکارانه مانند اختلاس،اخذ رشوه در یک اداره اتفاق می‌افتد که به نام جرایم«یقه‌سفیدها»معروف‌ هستند(گیدنز،۱۳۸۳).
در یک تقسیم بندی دیگر، جرایم به صورت زیر مطرح شده اند:
۱- جرم کیفری: جرم کیفری به معنای عام، عبارتست از هر فعلی که به موجب قوانین کیفری انجام دادن و یا ترک آن با مجازات مقرّر توأم باشد؛ مانند قتل، کلاهبرداری، سرقت، و غیره از حیث عنصر قانونی جرم کیفری بنا به اصل قانونی بودن جرایم، فعل خاصی است که در قانون تصریح شده است. و از حیث عنصر مادّی جرم کیفری ممکن است مستقل از زیان و خسارتهای مادّی تحقّق یابد(شامبیاتی،۱۳۸۴: ۲۲۶).
۲- جرم مدنی: به فعلی اطلاق می‌شود که من غیر حقٍ، زیانی به دیگری وارد و فاعل را به جبران آن ملتزم کند و ممکن است نصّ خاصّی در قانون نداشته باشد مثل مادۀ ۳۲۸ قانون مدنی: « هر کس مال غیر ار تلف کند ضامن آن است و باید مثل یا قیمت آنرا بدهد اعمّ از اینکه از روی عمد تلف کرده باشد یا بدون عمد و اعم از اینکه عین باشد یا منفعت و اگر آنرا ناقص یا معیوب کند ضامن نقص قیمت آن مال است».
۳- جرم انتظامی: تخلف انتظامی عبارت است از نقض مقررّات صنفی یا گروهی که اشخاص به تبع عضویت در گروه آن را پذیرفته‌اند. در واقع، جامعۀ کوچکی مانند کانونهای صنفی وکلا، سردفتران، پزشکان و….مانند جامعۀ بزرگ متّکی به اصول و مقرراتی است که حافظ نظم و بقای گروه یا اتحادیۀ صنفی و حرفه‌ای است(اردبیلی،۱۳۸۶: ۱۲۳).
عناصر تشکیل دهندۀ جرم:
۱- عنصر قانونی جرم: منظور از عنصر قانونی، این است که برای تشخیص این که آیا عملی یا ترک عملی جرم است یا خیر؟ باید بلافاصله به مرجع تشخیص جرائم یعنی قانونگذار مراجعه کرد. پس عنصر قانونی حکایت دارد از اینکه هیچ عملی را هر چند زشت و ناپسند و مذموم باشد، نمی‌توان جرم دانست مگر آنکه قانونگذار آنرا جرم  شناخته باشد(شامبیاتی،۱۳۸۴: ۲۳۶).
۲- عنصر مادّی جرم: برای اینکه جرمی وجود خارجی پیدا کند پیدایش یک عنصر مادّی ضرورت دارد و شرط تحقق جرم آنست که قصد سوء ارتکاب عمل خاصّی دست کم به مرحلۀ فعلیّت برسد؛ بنابراین قصد باطنی زمانی قابل مجازات است که تظاهر خارجی آن به صورت عملی مغایر با اوامر و نواهی قانونگذار آشکار شود. و عامل درونی ذاتی از قبیل فکر و طرح و قصد تا زمانی که در همین مرحله بماند از تعقیب جزائی مصون می‌مانند(اردبیلی،۱۳۸۶: ۲۰۸).
۳- عنصر روانی جرم: برای تحقق جرم نقض اوامر و نواهی قانونگذار به تنهائی کافی نیست. فعل مجرمانه باید نتیجه خواست و ارادۀ فاعل باشد به سخن دیگر، میان فعل مادّی و حالات روانی فاعل باید نسبتی موجود باشد تا بتوان مرتکب را مقصر شناخت ارتکاب جرم یا تظاهر نیت سوء است یا خطای مجرم، مشروط بر اینکه فاعل جنین فعلی را بخواهد یا دست کم وقوع آنرا را احتمال دهد و به نقص اوامر و نواهی قانونگذار آگاه باشد.
واژه‌شناسی پیشگیری^[۸]
پیشگیری به معنای به کاربردن روش‌های احتیاطی برای جلوگیری از بیماری‌های جسمی و روانی یا به عبارت دیگر، انجام اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از اتفاقات ناخواسته می‌باشد(اشراقی،۱۳۸۱ : ۸ ).
«لغت پیشگیری در منابع فارسی به معنای رفع، جلوگیری، مانع‌شدن و از پیش مانع چیزی شدن، تعریف شده است(فرهنگ دهخدا). این واژه همچنین در فرهنگ لغوی لاتین نیز به معنای مانع شدن از اینکه چیزی رخ دهد، تعریف شده است(رجبی‌پور، ۱۳۸۲: ۱۵).
واژه پیشگیری در منابع دیگر نیز چنین معنا شده است:
ـ «جلوگیری، دفع، صیانت، مانع شدن، جلوبستن»(فرهنگ معین، ۱۳۶۰).
ـ «اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از اتفاقات ناگوار و ناخواسته».
ـ پیشگیری یا جلوگیری کردن^[۹] هم به معنای پیش‌دستی کردن، پیشی گرفتن و به جلو چیزی رفتن و هم به معنی آگاه‌کردن، خبر چیزی دادن و هشدار کردن است(بیات و همکاران، ۱۳۸۷: ۹).
پیشگیری از جرم
«به لحاظ اینکه انسان دارای ابعاد گوناگون زیستی، روانی واجتماعی است و احتمال ابتلاء او به اختلال و ناهنجاری‌در هر یک از زمینه‌های مذکور وجود دارد؛ لذا بکاربردن روش‌های احتیاطی و کنترلی و انجام اقدامات پیشگیرانه درجلوگیری از ابتلاء انسان به اختلال و ناهنجاری‌ها در هر یک از ابعاد فوق در حکم نوعی پیشگیری می‌باشد»(فلاح‌بابایی، ۱۳۸۲: ۱).
از طرفی تعریف مفهومی پیشگیری از جرم«به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌گردد که برای جلوگیری از فعل و انفعال زیان‌آورمحتمل برای فرد یا گروه و یا هر دو به عمل می‌آید. مثل پیشگیری از حوادث کار، جرایم جوانان و حوادث در جاده‌‌ها و …»(رجبی‌پور، ۱۳۸۲: ۱۵).
به عقیده برخی صاحبنظران در امر پیشگیری از جرم :
ـ پیشگیری از جرم نوعی اقدام یا سیاست است که عوارض حاصل از جرم را کاهش می‌دهد و یا از بین می‌برد. این پیشگیری دربرگیرنده اقدامات دولتی و غیردولتی است تا پیامدهای منفی جرایم را، کاهش دهد.
مرکز بین‌المللی پیشگیری از جرایم نیز، پیشگیری را چنین تعریف می‌کند:
«هر عملی که باعث کاهش بزهکاری، خشونت، ناامنی از طریق مشخص کردن و حل کردن عوامل ایجادکننده این مشکلات به روش علمی شود، پیشگیری از جرایم است». در این تعریف، مشخص کردن(شناسایی و کشف کردن) و همچنین حل کردن یعنی مسئله‌یابی، آن هم با تأکید به روش علمی بسیار حائز اهمیت است(رجبی‌پور،۱۳۸۲: ۱۷ ـ ۱۵).
ـ برخی پیشگیری از بزهکاری را شامل ابزاری می‌دانند که دولت به منظور مهار بزهکاری به جهت محدود کردن یا حذف عوامل جرم‌زا به کار می‌گیرد.
ـ برخی دیگر نیز معتقدند که پیشگیری در برگیرنده اقداماتی است که نرخ بزهکاری را کاهش دهد. بدین صورت که از یک سو علل اثرگذار بر بروز جرم را شناسایی کرده و از سویی دیگر ابتکارات مناسبی را برای مبارزه با این علل اعمال نماید.
ـ گروهی دیگر نیز بر این باورند که پیشگیری مجموعه‌ای از اقدامات قهرآمیزی است که برای تحقق هدفی ویژه(مهار بزهکاری)، کاهش احتمال وقوع جرموکاهش شدت بزه در مورد علل جرایم، اتخاذ می‌گردد.
ـ با کمک گرفتن از نظرجان بولوم به نقل از مرکز پیشگیری از جرم استافورد انگلستان، پیشگیری از جرم را می توانیم این گونه تعریف کنیم:
پیش‌بینی، شناخت و برآورد خطرات جرایم و اقدام به فعالیت‌هایی برای حذف یا کاهش این خطرات(جان بولوم، ۲۰۰۰).

شهر الکترونیکی شهری است دارای ارتباطات مخابراتی و شبکه‌ای که از طرف بخش فناوری طالاعات برای انجام تبادل اطلاعات کنترل می‌شود. . [Cohen, 2001, p2]

شهر الکترونیک عبارت است از ارتباطی هماهنگ و بر پایه شبکه برای انجام وظایف معمولی ساکنین به روش الکترونیکی که پیش از این در مدل شهر معمولی شهر توسط خود اشخاص انجام می‌شد. [Coucelis, 2001, p47]
کلیات پیاده‏سازی شهر الکترونیک نیز از گام‏های پیاده‏سازی دولت الکترونیکی تبعیت می‏کند زیرا همانطور که قبلاً نیز به آن اشاره شد شهر الکترونیک زاییده دولت الکترونیک است. مجری تدوین طرح ICT جزیره کیش نیازمندی‏های پیاده‏سازی شهر الکترونیک را به صورت زیر بیان می‏کند: [IDI, 2005, Page 8-17]

1. 1. تدوین استراتژی مناسب

1. 1. سازمان

1. 1. حمایت دولتی

1. 1. آموزش

1. 1. زیرساخت

1. 1. تأمین بودجه و مدیریت مالی

1. 1. قوانین

1. 1. پشتیبانی فنی و مشارکت

۲-۶-۲- زندگی الکترونیک

زندگی الکترونیکی سبک جدیدی از زندگی است که با پیشرفت تکنولوژی‌های اطلاعاتی و ارتباطی حاصل می‌شود. می‌توان گفت به زندگی در جامعه اطلاعاتی، زندگی الکترونیکی می‌گویند. جامعه اطلاعاتی جامعه‌ایست که تولید، توزیع، ارزیابی و پردازش و مصرف اطلاعات مهمترین فعالیت اقتصادی و فرهنگی جامعه را تشکیل می‌دهد. در واقع از این دیدگاه هدف از شهر الکترونیکی، ایجاد جامعه اطلاعاتی در سطح شهر است. برای ایجاد زندگی الکترونیکی در شهر، برخورداری عامه مردم از دانش بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات، فرهنگ زندگی الکترونیکی، اطمینان و وجود بسترهای قانونی از نیازمندی‌های اساسی به حساب می‌آیند. از دیدگاه دیگر وجود زیرساخت الکترونیکی و بسترهای فنی در سطح شهر از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در شکل ۵ سعی شده در قالب یک شکل سه بعدی، زندگی الکترونیکی و بسترهای مورد نیاز برای ایجاد آن به تصویر کشیده شود.

شکل ۵: زندگی الکترونیکی و بسترهای مورد نیاز برای ایجاد آن
]طرح جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات استان همدان، ۱۳۸۴، ص ۱۵۸[

۲-۶-۳- شهروند الکترونیک^[۳۴]

شهروند الکترونیک مفهوم جدیدی است که همزمان با توسعه جامعه اطلاعاتی در حال شکل‌گیری است. این مفهوم با زندگی الکترونیک ارتباط نزدیکی دارد. شهروند الکترونیک، فردی است که توانایی استفاده از فناوری اطلاعات را در انجام امور روزمره خود داشته باشد و بتواند از خدمات الکترونیک^[۳۵] یک شهر الکترونیک در حوزه‌های دولت و کسب و کار الکترونیکی استفاده کند. معمولا در جامعه الکترونیکی، شهروندان الکترونیکی، یک سبک زندگی الکترونیک را برای خود انتخاب می‌کنند. در این سبک، تفریحات، آموزش، ارتباطات و تراکنش‌های فرد به طریق الکترونیکی انجام می‌شود.
به عبارت ساده شهروند الکترونیک فردی است که با فناوری اطلاعات آشنایی داشته باشد و بتواند از خدمات الکترونیکی یک شهر الکترونیک استفاده کند. [جلالی، ۱۳۸۳، ص ۴۸]
در فرایند ایجاد شهر الکترونیکی و تبدیل افراد از شهروندانی عادی به شهروندانی الکترونیکی دو نیازمندی اساسی وجود دارد . [طرح جامع ICT همدان، ۱۳۸۴، ص۱۵]:

• • شهروندان به منظور انجام فعالیت‌های خود به صورت الکترونیکی، بایست توانایی و فرهنگ استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات را دارا باشند. برای این منظور بایست به افراد آموزش‌های لازم داده شود تا بتوانند کار، ارتباطات، داد و ستد و تفریح الکترونیکی داشته باشند و مهارت‌های لازم جهت زندگی الکترونیکی در جامعه‌ای که اغلب فعالیت‌های آن با فناوری اطلاعات و ارتباطات گره خورده است را دارا باشند.

• • با توجه به اینکه افراد مخاطبین سازمان‌های الکترونیکی در هسته دولت و کسب و کار الکترونیکی هستند بایست توسط آنها شناخته شوند؛ برای این منظور هر شهروند الکترونیکی باید دارای شناسه و ماهیتی دیجیتال و منحصر به فرد باشد.

این دو نیازمندی در شکل ۶ نشان داده شده است.

شکل ۶: شهروند الکترونیکی
]طرح جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات استان همدان، ۱۳۸۴، ص ۱۲۳[

۲-۶-۴- شهرداری الکترونیکی

شهرداری الکترونیک سازمانی است که با بهره‌گیری از قابلیت‌ها و امکانات فناوری اطلاعات، خدمات مختلفی را در حوزه وظایف شهری، به صورت سریع، قابل دسترسی و امن به شهروندان ارائه می‌کند. وظایف این سازمان همانند دیگر شهرداری‌ها می‌باشد با این تفاوت که از فناوری اطلاعات به عنوان یک ابزار و وسیله کارامد برای بهبود و توسعه فرایندهای شهرداری استفاده شده است.
در کل می‏توان گفت شهرداری الکترونیکی سازمانی است که با بهره‌گیری از فناوری اطلاعات، خدمات خود را در حوزه وظایف شهرداری بصورت سریع‌‌، قابل دسترسی و امن به شهروندان ارائه می‌کند. [سند راهبردی شهر الکترونیک مشهد، ۱۳۸۱، ص ۲۹[

۲-۶-۵- مدل تعاملی شهر، شهروند، دولت و شهرداری الکترونیک

یکی از مواهب دنیای دیجیتال برای شهروندان، در مرکز توجه قرارگرفتن آنها است. برخی از کشورهای جهان با چشم‌انداز مردم‏محوری، دولت الکترونیک خود را بنا نهاده‌اند. چشم‌اندازی که طبق آن، ساختار دولت الکترونیک بر اساس نیازهای مردم شکل می‌گیرد. این رویکرد به کثرت در خدمات الکترونیک دولت‌های مختلف مشاهده می‌شود. بر همین اساس فلسفه وجودی دولت الکترونیک، شهر الکترونیک و شهرداری الکترونیک، ارائه خدمات به شهروندان است. با توجه به موارد فوق الذکر، می‌توان جهت نمایش ارتباطات بین این چهار مورد، مدل ارتباطی شکل ۷ را ارائه نمود.

۲-۷- شاخصهای ارزیابی شهر الکترونیک (آمادگی الکترونیکی)

کشورهای در حال توسعه باید برنامه اجرای سنجش آمادگی الکترونیکی^[۳۶] داشته باشند و مطابق این برنامه آمادگی الکترونیکی خود را مورد سنجش قرار دهند تا شکاف پدید آمده بین خود و کشورهای توسعه یافته را کاهش دهند و سیاست‌های خود را در این زمینه بازنگری و بررسی کنند. می‌توان آمادگی الکترونیکی را به شرح زیر تعریف نمود:

• • میزان آمادگی یک جامعه برای حضور در اقتصاد دیجیتالی

• • آمادگی جوامع برای بهره ‌مندی از دستاوردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات وحضور در دنیای شبکه‌ای

شکل ۷: نمودار ارتباطات بین دولت، شهر، شهرداری الکترونیکی با شهروند الکترونیک
[سند راهبردی شهر الکترونیک مشهد، ۱۳۸۱، ص ۳۰[
وقتی بحث از ارزیابی شهر الکترونیک و بررسی میزان آمادگی الکترونیک به میان می‌آید، نیازمند دسته‌ای از شاخصها هستیم که به کمک آنها بتوانیم وضعیت یک شهر را از دید “میزان الکترونیکی شدن” در هر لحظه مورد پایش قرار دهیم. همانطور که تعریف شد، آمادگی الکترونیکی به معنی توانایی محیط (اعم از سازمان، شهر، استان و کشور) در بهره‌گیری از مزایای فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یک عامل مؤثر در رشد اقتصادی و توسعه منابع انسانی می‌باشد. عوامل مختلفی در تعیین آمادگی الکترونیکی نظیر زیرساخت ارتباطی، منابع انسانی و چهارچوب سیاست‌ها و … تاثیرگذار می‌باشند. آمادگی الکترونیکی می‌تواند به عنوان ابزاری جهت طراحی و برنامه‌ریزی استراتژی‌های توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات بکار گرفته شود همچنین آمادگی الکترونیکی می‌تواند به درک بهتر موانع و پتانسیل‌های توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات کمک کند.
از سال ۲۰۰۰ در راستای بکارگیری بهتر فناوری اطلاعات و ارتباطات، موسسات، شرکت‌ها و مراکز مختلف در سراسر جهان تحقیقات گسترده‌ای را انجام داده‌اند تا ابعاد و معیارهای آمادگی الکترونیکی را مشخص کنند. در سال ۲۰۰۰ دانشگاه‌های مری‌لند، هاروارد، موسسه تحقیقاتی مک کانل، بانک جهانی، سازمان ملل و اتحادیه جهانی مخابرات تحقیقاتی برای سنجش آمادگی الکترونیکی آغاز کردند و معیارهایی را برای این کار تعریف نموده‌اند. با توجه به این معیارها، مدل‌هایی نیز ارائه شده است. در ادامه برخی از معروف‌ترین مدل‌ها ذکر شده‌اند. [[bridges, 2005, p17

1. 1. مدل CID

Harvard University’s Center for International Development (CID)’s Readiness for the Networked World

1. 1. مدل APEC

۲-۲۱-۳- روباه
یا بقول معروف شاه روباره در چراک ودیگر مناطق به وفوریافت می شود.
۲-۲۱-۴- گراز
در باغ ها و جنگل ها انبوه و مکانی که پر از آب باشد وجود دارد.
۲-۲۱-۵-گرگ
در کوه ها بیشتر وجود دارد و مشاهده شده که گوسفندان و بزهای اهالی را خورده است.
۲-۲۱-۶- گربه وحشی
این حیوان به وفور در این مناطق یافت می شود.
۲-۲۱-۷- آهو
در اطراف کوه ها گاهی افراد محلی مشاهده کرده اند که شکارچیان زیادی به دنبال آن ها هستند.
۲-۲۱-۸- بز کوهی
این حیوان در کوه های اطراف بشاگرد تا سندرک و منوجان و کهنوج و.. وجود دارد و شکارچیان زیادی دارد.
۲-۲۲- پرندگان
۲-۲۲-۱- سورسک
سورسک به اندازه گنجشک است.رنگ پایش سرخ است و موقعی که مادر برایش غذا آورده می شود خیلی شادی می کند و بال بال می زند و صدایی سر می دهد.به خاطر این که پایش سرخ است لطیفه ای برایش ساخته اند که سورسک از اقوام و طرفداران شمر است و پایش را با خون اولاد پیمغبر رنگ کرده است.

۲-۲۲-۲- کمنزیل
جثه ای کوچک دارد.در درسندرک تعدادش کم است و بیشتر نزدیک چشمه رودخانه و جایی که آب باشد زندگی می کند درباره کمنزیل هم گفته اند :کمن زیل نر می گوید چِرَهک چِرَهک ،چِرَهک ، کمنزیل ماده در جوایش می گوید :دیدم،دیدم.
۲-۲۲-۳- چَکُر
چکر یا کبک به تعداد معدودی می رسد.در سندرک چون شکار پرنده مرسوم نیست مردم گوشت پرندگان نیز نمی خورند و پرندگان خیالشان آسوده است.این کبک منظور کبک کوهستان است و این نوع کبک تابستان ها از سمت جنوب به سمت شمال مهاجرت می کنند و این نشانه آن است که خشکسالی نخواهد آمد و مردم آن سال از باران سیراب خواهند بود ولی اگر بر خلاف جهت کبک ها هنگام پرواز و مهاجرت از شمال به جنوب باشد یعنی به طرف دریا بروند نشانه کمی باران و خشکسالی است.
۲-۲۲-۴- کموتل
کموتل یا کبوتر در سندرک فروان است و فقط بالای درخت کهور لانه می کند و در نخلستان زندگی بهتری دارد.بخصوص اگر در نزدیکی آن چاه باشد و به کبوتر چای یا کموتر چاهی معروف است.کبوتر وقتی آواز می خواند با این آهنگ است کوکوسُف ـ کوکوسُف ـ دو تا تو یکی من کوکوسُف و گفته اند که کبوتر اول آدمی بوده که در موقع تقسیم ارث پدر با برادرش اختلاف پیدا می کند و قهر می کند و می رود و اکنون برای یافتن برادر و آشتی کردن با او کوشش می کند :برادر یوسف ـ برادر یوسف دو سهم مال تو یک سهم مال من یعنی بیا که سهم تو را دو برابر خواهم کرد.
۲-۲۲-۵- دمبیل
جثه کوچکی دارد و به وفور یافت می شود.بی آزار است و اگر به بچه دمیل که کوچک است در لانه اش دست بزنند ناپدید می شود.به بچه ها می گویندوقتی کسی بخواهد جوجه دمیل را در لانه اش تماشا کند باید دهانش راببندد تا دمیل دندانهایش را نبیند و الا جوجه دمیل را مار می خورد.تخم دمیل خیلی کوچک است و هر تخم مرغی که کوچک باشد به تخم دمیل مثل می زنند.
۲-۲۲-۶-کوری کلا
کوری کلا یا قمری پرنده عزیزی است و بچه ها این نوع پرنده را آزار نمی رسانند و آواز هم می خواند. می گوید من کرکلاهم مرغ الله هم خاگ (تخم) می هلم سر راه هر کس بشکند حواله اش بر خدا.معنای آن این است که من پرنده اسمم کرکلاست.پرنده خدا هستم یعنی خدا مرا آفریده ، تخم می گذارم توی راه هر کس بشکند تاوانش خدا از او بگیرد.
۲-۲۲-۷- پتی
جثه کوچکی دارد و آسیب پذیر است و از این نظر جایی مخفی و دور از انظار لانه می کند تا کسی به جوجه هایش آسیب نرساند.به لانه پتی چون پرنده بی آزار و ترسو و مظلومی است که دست نمی زند و هر بچه ترسو و مظلوم و کوچک هم به بچه پتی تشبیه می کنند.
۲-۲۲-۸- خرچرونک
از گنجشک بزرگتر است و دم کوتاهی دارد و مثل اینکه دم آنرا قیچی کرده اند، رنگ آن قهوه ای خوشرنگ است.او بدنبال حیوانی که می چرد راه می افتد و حیوان را دنبال می کند.از این نظر به خرچرونک معروف است.
۲-۲۲-۹- آهوبره
تعدادی آهو بره در سندرک وجود دارد.
۲-۲۲-۱۰- گنجشک
خیلی زیاد است و فصل بهار و پاییز خیلی به زراعت ضرر می رساند.فصل بهار که فصل شکوفه هاست و فصل تابستان که فصل خرما است در این دو موقع زیان وارد می شود.
۲-۲۲-۱۱- شاهین
مثل کلاغ زیاد است و به جوجه مرغ ها زیاد صدمه می رساند . وقتی که شاهین در آسمان دیده شد شخصی که مرغ دارد بلافاصله با صدای بلند می گوید شاهین کور، شاهین کور و چندین بار تکرار می کندو مرغ هایش را متوجه خطر می کند.مرغ ها با شنیدن صدای صاحب خود فوری جوجه را جمع می کنند و درون جایگاه می رود شاهین نیز می ترسد و نزدیک نمی شود.
۲-۲۲-۱۲- تی تَوک
در زمین هایی شوره زار زندگی می کندو در گمنطقه به وفوریافت می شود.تی توک شبها وارونه می خوابد تا آسمان رویش خراب نشود.در موقع پرواز عمودی اوج می گیرد و در موقع فرود نیز شیرجه می رود و می گوید : تی تی تی تی .
۲-۲۲-۱۳- بلبل
بلبل فروان است.بلبل را کسی آزار و اذیت نمی رساند. هر گاه بلبل سه دفعه جلو خانه کسی چهچه بزند خبر خوشی برای آن شخص می آورد.
۲-۲۳- پیشینه تحقیق
فرهنگ عامیانه بخشی از فرهنگ توده مردم است که تخیل، احساس، آرزو و انیشه های گوناگون را از نسلی به نسل دیگر منتقل کرده و دگرگونی معیارهای زیباشناسی و اخلاق هر دوره از زندگی یک قوم را آشکار می کند. علاقه روستائیان به حفظ سنت ها و اقتضای شیوه زندگی آنها با طبیعت باعث افزایش تخیل آنهاست.فرهنگ عامیانه فولکورمجموعه ای از دانستنی ها و باورها و رفتارهای گروهی که با موازین علمی و منطقی جامعه انطباق ندارد و اجرای آن بر حسب عادت ، تقلید و همچنین سرگرمی است.این دانستنی ها عبارت اند از آداب و رسوم تولد، مرگ، ازدواج، و نحوه زندگی، کشاورزی،جشن ها، پیشگوئی ها، خرافات طبابت، بازی ها، آوازها، قصه ها، و سایر آداب و اعتقادات که بیانگر چگونگی تفکر و نحوه زندگی مردم در طول اعصار مختلف است(اشکوری،۱۳۷۷،۶۸-۵۹).
از آنجایی که در فرهنگ ایرانیان ادبیات و علوم در انحصار طبقه اشراف و دربار بوده اند. در کتب تاریخی کمتر می توان نشانی از اوضاع فرهنگ عامیانه مردم ایران یافت. بنابراین می توان چنین پنداشت که جزئیات زندگی عامه مردم ایران به حالت مظلومانه در پشت وقایع تاریخی، اجتماعی پنهان مانده است. سپس برای ریشه یابی فرهنگ عامه باید هرگونه از گونه های مختلف آن را تجزیه و تحلیل کرد. (همان،۴۷).فرهنگ عامه آینه تمام نمای خلقیات و روحیات یک قوم است. بازتاب آرزومندی مردمان در غلبه بر بیدادگری هاست. و کلیه مفاهیم و مصداق هایی است که زندگی توده واقعی مردم هر کشوری را در بر می گیرد و مراد از زندگی واقعی همه جنبه ها و خصایص و ویژگی ها زندگی است که از بد و طفولیت شروع و به مرگ شخص ختم می شود.
از اشخاصی که در زمینه ی فرهنگ عامیانه در سال های گذشته تحقیقاتی از خود به جای گذشته اند می توان به:
۱ـ صادق هدایت با کتاب«نیرنگستان».
۲ـ علامه ی دهخدا که یک سری مقالات روزنامه صور اسرافیل (چرند و پرند) را به زبان عامه نوشت.
۳ـ میرزا حبیب اصفهانی که در زبان عامیانه کارهای مفیدی انجام داده است.
۴ـ سید اشرف حسینی گیلانی«نسیم شمال» برای بیان افکار خود از زبان عامه بهره برده است.
۵ـ امیر قلی امین کتاب فرهنگ عوام را به زبان محاوره منتشر کرد.
۶ـ سید محمد علی جمال زاده کتاب «یکی بود یکی نبود» را به زبان عامه نوشت و…. اشاره نمود.
سر زندگی و نشاط هر قومی از فرهنگ و اندیشه مردم اش نشات می گیرد. اگر ایرانی را قومی فرهیخته می دانیم از این جهت است که غنای فرهنگیش موجب گردیده تا فردوسی سی سال تلاش و تکاپو کرد تا گوشه ای از این عظمت را بازگو نماید.
سعدی اگر به بهانه کشور آشفته دیدن، بلای سفر را بر خود هموار می کند، چون باز آید جهان عظمت و بزرگی فرهنگ ایران را در همیانی به نام بوستان یا گلستان می ریزد. و مرحوم علامه دهخدا نیز اگر می خاهد عظمت و سترگی ایران را بستاند به جای شهنامه سرایی، امثال و حکمی گردآوری می کند که هر کلمه آن را باید با خط طلا نگاشت(اورمزد،۱۳۹۰، ۱۴).
گردآوری فرهنگ عامه، یک ملت و منطقه را صاحب شناسنامه و پیشینه می کند و انسانیت را در نهاد آدمی به وجود آورده و او را تا اوج قله های کمال می کند اصولا وجود فرهنگ، همان نفس و ذات زندگی است، جوهر هستی است که به انسان انسانیت می بخشد و ارزش بخشیدن به فرهنگ مردم، در واقع ارج نهادن به مردم است به این خاطر که مردم از فرهنگشان جدا نیستند و این فرهنگ آنهاست که آنها را می سازد و به آنها ارزش می دهد درواقع فرهنگ عامه بهترین عاملی است که مهلت ها را به یکدیگر نزدیک می کند و پیوند دوستی و رابطه معنوی آنها را مستحکم می سازد و آشنایی و دوستی ملت های جهان با هم وثیقه صلح و آشتی آنها با همدیگر و نابود کننده یا لااقل تخفیف دهنده دشمنی هاست.
گردآوری فرهنگ عامیانه باعث معرفی، ترقی، توسعه و پیشرفت یک منطقه خواهد شد چرا که نگاه به فرهنگ و آداب و رسوم و پیشینه یک منطقه به عنوان شناسنامه چراغ راه آیندگان می شود و برای اینکه فرهنگ گذشته یک منطقه رابطه اش را با مردم جامعه حفظ کند و با گذشته پر افتخار خود آشنا شود و آن را از دست ندهد باید فرهنگ عامه را گردآوری نمود چرا که این برای ما مهم است که نسل گذشته چگونه می زیستند و چه آداب و رسومی داشتند(سعیدی،۱۳۸۶، ۵۳-۵۲).
بسیار دیده ایم و شنیده ایم که بسیاری از مردمان در جوامع مختلف بشری، از پیشرفته و متمدن تا عقب مانده شهری یا روستایی ـ بی سواد یا با سواد در زمان درماندگی و عسرت و تردید و دو دلی بی اختیار به مسائلی متشبهث می شوند که در شرایط عادی به آنها اعتقاد ندارند و جزء خرافات و موهومات می پندارند. علت آن است که بشر همواره جویای سعادت و خیر محض است و هرگاه به وسایل عادی و معمولی نتوان به مطلوب خود برسند ناگزیر به هرآنچه که او را در این راه کمک کند یا امیدوار سازد دل می بندد و روی می آورد. وجود حرفه هایی از نوع فالگیری ـ رمالی و غیره ناشی از همین امر است.
پاره ای از این سنت ها جنبه دینی و مذهبی دارند و در واقع زاد راه شب ها دراز زمستان به حساب می آیند شک نیست که پاره ای از این باورها در میان عده ای از مردم زمان ما مخصوصا نسل جوان و تحصیل کرده نفوذ و قدرت چندان ندارد و با نفوذ و تاثیر خود را در ارتباط با سیر تمدن و علم و صنعت به کلی از دست داده اند، اما آنچه مسلم است این است که هم ما به نحوی به این ریسمان بند آویخته ایم و خود را از ناخودآگاه بدان متصل ساخته ایم و به قول فروغی بسطامی:
چنــان بــار زلف بستــه دل پیوند الف را که نتوان یک سر مویش ز یکدیگرجدا کردن