عنوان صفحه
جدول ۱-۱- بیان برخی ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی نانو­ذارت ۴
جدول ۳-۱- جذب محلول‌های استاندارد ردانین با pHبرابر ۹ در طول موج ۴۵۵ نانومتر ۵۰
جدول ۳-۲- جذب محلول‌های استاندارد ردانین با pH برابر ۱۰ در طول موج ۴۵۵ نانومتر ۵۰
جدول ۳-۳- جذب محلول‌های استاندارد ردانین باpH برابر ۱۱ در طول موج ۴۵۵ نانومتر ۵۱
جدول ۳-۴- جذب محلول‌های استاندارد ردانین با pH برابر ۱۲ در طول موج ۴۵۵ نانومتر ۵۱
جدول ۳-۵- جذب محلول‌های استاندارد ردانین با pH برابر ۱۳ در طول موج ۴۵۵ نانومتر ۵۱
جدول ۳-۶- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در حضور مقادیر مختلف
فوتوکاتالیزور نانوتیتانیم دی اکسید (آناتاز) در pH برابر۹ ۵۴
جدول ۳-۷- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در حضور مقادیر مختلف
فوتوکاتالیزور نانوتیتانیم دی اکسید (آناتاز) درpH برابر۱۰ ۵۵
جدول ۳-۸- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در حضور مقادیر مختلف
فوتوکاتالیزور نانوتیتانیم دی اکسید (آناتاز) درpH برابر۱۱ ۵۶
جدول ۳-۹- مقدار ردانین­باقی مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در حضور مقادیر مختلف
فوتوکاتالیزور نانوتیتانیم دی اکسید (آناتاز) درpH برابر ۱۲ ۵۷
جدول ۳-۱۰- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در حضور مقادیر مختلف
فوتوکاتالیزور نانوتیتانیم دی اکسید (آناتاز) درpH برابر ۱۳ ۵۸
جدول ۳-۱۱- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در حضور مقادیر مختلف فوتوکاتالیزور نانو روی اکسید (ZnO) در pH برابر ۹ ۶۰
جدول ۳-۱۲- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در حضور مقادیر مختلف
فوتوکاتالیزور نانو روی اکسید (ZnO) در pH برابر ۱۰ ۶۱
جدول ۳-۱۳- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در حضور مقادیر مختلف
فوتوکاتالیزور نانو روی اکسید (ZnO) در pH برابر ۱۲ ۶۲
جدول ۳-۱۴- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در حضور مقادیر مختلف
فوتوکاتالیزور نانو روی اکسید (ZnO) در pH برابر ۱۳ ۶۳
جدول ۳-۱۵- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در زمان‌های مختلف
در pH برابر ۹ ۶۴
جدول ۳-۱۶- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در زمان‌های مختلف
در pH برابر ۱۰ ۶۶
جدول ۳-۱۷- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در زمان‌های مختلف
در pH برابر ۱۱ ۶۷
جدول ۳-۱۸- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در زمان‌های مختلف
در pH برابر۱۲ ۶۸
جدول ۳-۱۹- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در زمان‌های مختلف
در pH برابر۱۳ ۶۹
جدول ۳-۲۰- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در زمان‌های مختلف
در pH برابر ۹ ۷۰
جدول ۳-۲۱- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در زمان‌های مختلف
در pH برابر ۱۰ ۷۲
جدول ۳-۲۲- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در زمان‌های مختلف
در pH برابر ۱۲ ۷۳
جدول ۳-۲۳- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در زمان‌های مختلف
در pH برابر۱۳ ۷۴
جدول ۳-۲۴- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در pH های مختلف
با فوتوکاتالیزور نانو تیتانیوم دی اکسید ( آناتاز ۷۵
جدول ۳-۲۴- مقدار ردانین باقی­مانده پس از انجام واکنش تخریب فوتوکاتالیزوری در pH های مختلف
با فوتوکاتالیزور نانو تیتانیوم دی اکسید ( آناتاز ) ۷۶
جدول۳-۲۶- غلظت محلول باقی­مانده نسبت به زمان تابش نور ماوراء بنفش- مرئی و محاسبه
Ln(C_O/C_t) برای ردانین در pH برابر ۹ ۷۷

جدول۳-۲۷- غلظت محلول باقی­مانده نسبت به زمان تابش نور ماوراء بنفش- مرئی و محاسبه
Ln(C_O/C_t) برای ردانین در pH برابر ۱۰ ۷۹

کران پایین

کران بالا

سازمان یاد گیرنده

واریانس های برابر

۱.۰۳۱

.۳۱۶

-.۴۱۶

۴۱

.۶۸۰

-۲.۴۹۳

۵.۹۹۷

-۱۴.۶۰۵

۹.۶۱۸

واریانس های نابرابر

-.۴۰۸

۳۵.۰۳۰

.۶۸۶

-۲.۴۹۳

۶.۱۱۷

-۱۴.۹۱۰

۹.۹۲۳

همانگونه که در جدول مشاهده می شود با اجرای آزمون F برابری واریانس ها محرز گردید و بر این اساس آزمون t اجرا شد. در تحلیل داده ها سطح معنی داری برای متغیرهای مورد بررسی (انطباق دانشگاه های علمی–کاربردی سمنان با شاخص های سازمان یادگیرنده بر حسب جنسیت مدیران) ۰.۶۸۰ به دست آمد. با توجه به این که سطح معنی داری از آلفا (۰.۰۵) بیشتر می باشد، بنابراین جنسیت بر انطباق دانشگاه های علمی–کاربردی سمنان با شاخص های سازمان یادگیرنده موثر نیست.

فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
مقدمه
در عصر حاضر که عصر دانایی نامیده می شود، سازمانها شاهد محیط هایی هستند که روز به روز پویاتر و چالش برانگیزتر می شوند. تغییر و تحول جزء جدایی ناپذیر دنیای امروزی است، به عبارت دیگر تنها جزء ثابت، تغییر است. به زودی و در آینده ای نه چندان دور، هیچ سازمانی یافت نخواهد شد که که بدون آموختن و یادگیری بتواند لحظه ای دوام داشته باشد. آینده متعلق به سازمانهایی خواهد بود که بتوانند بیاموزند و از تمامی شیوه هایی یادگیری به بهترین وجه بهره گیرند. زیرا دنیا در حال تغییر و دگرگونی پرشتابی است و هیچ نیرویی قادر نیست مانع این تغییر و تحول شود و سازمانی شانس ماندگاری دارد که بتواند خود را پیوسته با تغییرهای محیطی پیرامون خود را پیوسته با تغییرهای محیطی پیرامون خود وفق دهد، و این امر بدون یادگیری ممکن نیست. همانطور که گاروین نیز بیان می کند : «بهبود مداوم نیازمند تعهد برای یادگیری است». (گاروین،۱۹۹۴).
تغییرهای محیطی، سازمانهای را وادار ساخته تا پیوسته به منظور سازگاری با محیط خود، به دنبال بهترین راهکارها و رویه ها باشند و بدین ترتیب به مزیت رقابتی دست یابند و تنها راه چاره سازمانها در برابر تغییر و تحولات آینده این است که خود را تبدیل به سازمان یادگیرنده کنند (بنجانی، ۱۳۸۸ ). این سازمانها سازمانهایی هستند که به سمت دستیابی به ویژگی های سازمان یادگیرنده و شکل دادن ساختار سازمانی خود منطبق با ساختار سازمان یادگیرنده در حرکتند (یبحانی نژاد و دیگران، ۱۳۸۵). سازمان یادگیرنده با ایجاد ساختار گروه محور، تیم مدار و منعطف، امکان جریان یافتن یادگیری موثر و مفید را فراهم کرده که ثمره این یادگیری خلق دانش، افزایش آن و در نتیجه رشد، توسعه سازگاری بهتر و موفق تر با محیط متغیر خواهد بود (بجانی، ۱۳۸۸). از طرفی موفقیت هر سازمان در گرو چگونگی اعمال مدیریت و سبک رهبری مدیر است. سبک رهبری مدیران، نقش مهمی در تبدیل شدن یک سازمان به سازمان یادگیرنده ایفا می کند (امی^[۱۰۵]، ۲۰۰۸) یافته ها نشان می دهند که سبک رهبری تحولی مدیران، در مقایسه با سایر سبک های رهبری، ظرفیت های بسیاری را برای تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده در سازمان به وجود می آورد. (جیمز^[۱۰۶]، ۲۰۰۳، ورا و کروزان^[۱۰۷]، ۲۰۰۴، بس^[۱۰۸]، ۲۰۰۰ ).
رهبران تحولی، یادگیری سازمانی را از طریق ارتقای تحریک ذهنی، انگیزش روحی و اعتماد به نفس در میان اعضای سازمان بالا می برند (آراگون و همکاران^[۱۰۹]، ۲۰۰۷) و به یادگیرنده بودن سازمان کمک می کنند. به زعم برنز، رهبران تحولی، صاحب بینشی هستند که از طریق آن دیگران را برای انجام کارهای استثنایی و روشن تر به چالش وا می دارند و منشا تغییرات تلقی می شوند(ساعتچی، ۱۳۸۴). رهبران تحولی امنیت روانی لازم برای بررسی خطاها و شکست ها و به بحث گذاشتن آن در سازمان خلق می کنند. (نمنیچ^[۱۱۰]، و ورا، ۲۰۰۹). رهبران تحولی، کارکنان را در تنظیم اهداف درگیر می کنند، انزوای معلم را کاهش می دهند، از راهبردهای دموکراتیک برای حمایت از تغییرات فرهنگی استفاده می کنند، از طریق تعویض قدرت، رهبری را به اشتراک می گذارند و به طور فعال هنجارها و عقاید آموزشی را منتقل می کنند.
در عصر حاضر سازمان های آموزشی، در تعیین سرنوشت آتی جامعه نقش اساسی بر عهده دارند. این سازمانها باید به وسیله مدیران اداره شوند. چنانچه این افراد، به عنوان مدیران ستادی، فاقد صلاحیت و توانایی لازم برای اداره سازمان ها، و فاقد مهارت لازم برای ایجاد فرهنگ یادگیری مشارکتی در بین کارکنان باشند، مشکلات فراوانی بر این سازمانها و سرنوشت آتی جامعه وارد می آید. در چنین زمینه ای و با توجه به مرور پیشینه تحقیق، رهبری در سازمانهای آموزشی به لحاظ ملاحظات آموزشی و یادگیری باید مبتنی بر دیدگاه تحولی باشد (هاروی^[۱۱۱]، ۱۹۹۵،به نقل از ساعتچی، ۱۳۸۴)
این پژوهش با هدف بررسی رابطه میزان انطباق دانشگاه های علمی و کاربردی استان سمنان با شاخصهای سازمان یادگیرنده و رابطه آن با سبک رهبری مدیران ستادی این دانشگاه ها، بر اساس مدل بس و اولیو انجام گرفت.
بحث یافته ها
سوالات اصلی تحقیق
سوال اصلی ۱ : وضعیت سازمانی دانشگاههای علمی کاربردی استان سمنان تا چه اندازه با شاخص های سازمان یادگیرنده مطابقت دارد؟
برای پاسخ به این سوال از آزمون مقایسه میانگین ها با یک ارزش ثابت استفاده شد. با توجه به شاخصهای سازمان یادگیرنده (تسلط فردی، الگوهای ذهنی، ایجاد دورنمای مشترک، یادگیری تیمی و تفکر سیستمی) هر شاخص به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. چنانچه یافته ها نشان دادند، در همه شاخص های سازمان یادگیرنده، نمره میانگین دانشگاههای علمی کاربردی استان سمنان نمونه تحقیق، بالاتر از ارزش آزمون بود. نتایج این تحلیل نشان می دهد که وضعیت سازمانی دانشگاههای علمی کاربردی استان سمنان با شاخص های سازمان یادگیرنده انطباق دارد.
در عصر حاضر، سازمان هایی موفق و کارآمد محسوب می شوند که علاوه بر هماهنگی با تحولات جامعه امروزی، بتوانند مسیر تغییرات و دگرگونی ها را نیز در آینده پیش بینی کرده و قادر باشند که این تغییرات را در جهت ایجاد تحولات مطلوب برای ساختن آینده ای بهتر هدایت کنند. کریستوفر رایت در همین زمینه گفته است «سازمان ها نمی توانند از تغییر بگریزند همان گونه که ذرات آب در اقیانوس از موج نمی توانند بگریزند.» تافلر نیز بیان می کند که «تنها با بهره گیری خلاقانه از تغییر برای هدایت کردن خود تغییرات است که می توانیم از آسیب شوک آینده در امان بمانیم و به آینده ای بهتر و انسانی تر دست یابیم» (موید نیا، ۱۳۸۵).
یادگیری مهمترین فرصت برای ایجاد تغییر و تحول و همگام شدن با تغییرات محیطی و مهمترین راه بهبود عملکرد در درازمدت است. بنابراین سازمان هایی می توانند در شرایط متغیر و پیچیده امروز موفق عمل کنند، که در خلق، اکتساب و انتقال دانش و تعدیل و جایگزینی رفتارش با دانش و بینش جدید مهارت دارند (سلطانی تیرانی، ۱۳۷۸). با توجه به پیشینه تحقق، چنین سازمان هایی، سازمان های یادگیرنده هستند. چنین سازمانی شیوه های انجام کار را هدایت می کند، به آموزش کارکنان اهمیت می دهد، به کارکنان یادآور می شود که همواره علاقمند فراگیری باشند، گروه های کاری را تشکیل می دهد، بر ریسک تأکید و از سرزنش کردن دوری می کند، با کارکنان ارتباط همه جانبه ای برقرار می کند و اطلاعات لازم را به موقع در اختیارشان قرار می دهد، به آنان می آموزد که قدرت تصمیم گیری واقع بینانه را در خود توسعه دهند، از ایده های جدید استقبال می کند، با سرعت زیاد آیین نامه ها و بخشنامه ها را معرفی می کند، ارباب رجوع خود را می شناسد و مستقیماً با آن ها وارد گفتگو می شود، بازخوردهای مثبت را به همه کارکنان به طور مستمر ارائه می دهد و تنبیه ها را به حداقل می رساند، آگاهی و شناخت را سرلوحه رشد حرفه ای کارکنان قرار می دهد، رضایت و غرور کارکنان را تقویت می کند، برای پرهیز از خود محوری، قدرت را به طور تقریباً منطقی در سراسر سازمان توزیع می کند، بر اطلاعات مستند تکیه دارد نه بر فرض ها و دهن بینی ها، از تجارب خود و گذشتگان به خوبی درس می گیرد و ارزش شکست ها را می داند (کرامتی، ۱۳۸۵).
هال فرل و هورلی ^[۱۱۲] (۲۰۰۲)، چرماک و همکاران^[۱۱۳] (۲۰۰۶)، یوهانگ و همکاران^[۱۱۴] (۲۰۱۰)، شفاعی (۱۳۸۰)، کریمیان کریمی (۱۳۸۵) در دانشگاه تهران، قدمگاهی (۱۳۸۳) در دانشگاه فردوسی مشهد، و یار محمدزاده و رحیمی (۱۳۸۵) در دانشگاه اصفهان، تحقیقاتی را در رابطه با یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده انجام داده اند. یافته های این پژوهشگران بر اهمیت یادگیری سازمانی و وجود سازمان یادگیرنده، در شرایط متغییر و نامطمئن قرن بیست و یکم تأکید می کند.
سوال اصلی ۲: سبک رهبری مدیران ستادی دانشگاههای علمی کاربردی استان سمنان ، تا چه اندازه به شاخص های سبک رهبری تحولی نزدیک است؟
برای پاسخ به این سوال از آزمون مقایسه میانگین ها با یک ارزش ثابت (آزمونt) استفاده شد. چنانچه یافته نشان دادند، با توجه به اینکه نمره میانگین بالاتر از ارزش آزمون بود، می توان نتیجه گرفت که انطباق سبک رهبری تحولی مدیران ستادی دانشگاه های علمی کاربردی با سبک رهبری تحولی بالاتر از متوسط است؛ یعنی سبک رهبری مدیران ستادی با شاخص های سبک رهبری تحولی انطباق دارد.
تاکنون تحقیقات زیادی در ارتباط با رهبری صورت گرفته است. هر کدام از این تحقیقات بر بعد خاص از ابعاد رهبری و سبک های آن تأکید می کنند. از دهه ی ۱۹۵۰ سبک رهبری تحولی، به عنوان سبکی مناسب در شرایط متغیر و نامطمئن سازمان های آینده مورد توجه صاحب نظران قرار گرفت.

عملکرد تحصیلی:
عملکرد تحصیلی عبارت است از کلیه فعالیتها و تلاشهایی که یک فرد در جهت کسب علوم و دانش و گذراندن پایه ها و مقاطع تحصیلی مختلف در مراکز آموزشی از خودنشان می دهد. عملکرد تحصیلی عبارتست از درجه و میزان موفقیت فرد در امتحانات پایان ترم تحصیلی مدارس که از نمره صفر تا بیست تعیین می گردد. (فرقانی، ۱۳۷۲).
هوش معنوی
هوش معنوی در بردارنده نوعی سازگاری و رفتار حل مسئله است که بالاترین سطوح رشد را در حیطه های شناختی، اخلاقی، هیجانی، بین فردی و … را شامل می شود و فرد را در جهت هماهنگی با پدیده های اطرافش و دستیابی به یکپارچگی درونی و بیرونی یاری می نماید. (بدیع و همکاران،۱۳۹۰) .
هوش معنوی را به این صورت تعریف می کنند: هوشی که از طریق آن مسائل مربوط به معنا و ارزش ها را حل می کنیم، هوشی که فعالیت ها و زندگی ما را در زمینه ای وسیع تر، غنی تر و معناداری قرار می دهد. (فتاحی، ۱۳۹۰).
سلامت روان:
سلامت روانی عبارت است از: کارکرد موفقیت آمیز اعمال روانی، از نظر تفکر، خلق و رفتار که منجر به فعالیت های سازنده، برآورنده روابط با دیگران وتوانایی سازش به تغییر و مقابله با ناملایمات می گردد (کاپلان و سادوک^[۳]، ۲۰۰۳ ترجمه ی پورافکاری،۱۳۸۴).
تعاریف عملیاتی:
عملکرد تحصیلی:
در این پژوهش منظور از عملکرد تحصیلی، نمره ای است که دانش آموزان از طریق محاسبه معدل سه ماهه اول سال تحصیلی به دست می‌آورند.
سلامت روان:
منظور از سلامت روان در این پژوهش میزان نمره ای است که هر آزمودنی از پرسشنامه ۲۸ سوالی گلدبرگ(GHQ-28) سال (۱۹۷۲) بدست می آورد که دارای ۴ بعد زیر می باشد وکسانی که نمره بالاتری کسب می کنند از سلامت روان کمتری برخوردار هستند.

1. 1. نشانه های جسمانی شامل:علایم ظاهری مانند احساس درد، مشکلات خواب، خشکی دهان، بی حوصلگی، خلق ناپایدار،زود رنجی، پرخاشگری،نداشتن تمرکز، بی توجهی به وضع ظاهری، کم دقتی و بهانه جویی.

1. 1. اضطراب: عبارت است از یک احساس ناخوشایند و مبهم هراسو دلواپسی با منشاء ناشناخته، که به فرد دست می‌دهد و شامل عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژی است.

1. 1. اختلال در کارکرد اجتماعی:یعنی ارتباط ناسالم فرد با اجتماع،خانواده،مدرسه،محیط کار.

1. 1. افسردگی: حالتی از اندوه، عجز و ناامیدی است که بر اثر ناکامی‌ها یا شکست‌های انسان ممکن است در او ایجاد شود.

هوش معنوی:
میزان نمره ای است که فرد از پرسشنامه بدیع و همکاران (۱۳۸۹) بدست می آورد که دارای ۴ بعد می باشد.

1. 1. 1. تفکر کلی و بعد اعتقادی: یعنی درست اندیشیدن در تلاش برای یافت آگاهی قابل اعتماد در جهان. این روش شامل فرایندهای ذهنی تشخیص، تحلیل و ارزیابی داده‌ها است. به بیانی دیگر، هنر اندیشیدن پیرامون خودتان درحالی‌که شما می‌خواهید اندیشه‌تان را بهتر، روشن‌تر، دقیق‌تر، یا قابل دفاع‌تر بنمایید.و ملاک سنجش آن در این پرسشنامه میزان نمره ای است که فرد از سوالات ۳۹-۲۳-۲۲-۲۹-۳۸-۳۴-۱۷-۱۱-۴۲-۲۸-۱۲-۱۵ بدست می آورد.

   

1. 1. توانایی مقابله و تعامل با مشکلات:کنار آمدن با اشتباهات و مشکلات و درس گرفتن از آنها. و ملاک سنجش آن در این پرسشنامه میزان نمره ای است که فرد از سوالات ۸-۱۹-۱۴-۲۰-۳۵-۱۸-۲-۱۳-۷-۹-۱۰-۳۲-۱-۳-۲۶ بدست می آورد.

1. 1. پرداختن به سجایای اخلاقی: میزان نمره ای است که فرد از سوالات ۴-۳۰-۲۴-۳۳-۶-۵-۲۵-۳۱ بدست می آورد.

1. 1. خودآگاهی و عشق و علاقه:بدانید که هستید و چگونه با دنیای پیرامون خود ارتباط برقرار میکنید.و ملاک سنجش آن در این پرسشنامه میزان نمره ای است که فرد از سوالات ۲۷ -۴۱-۲۱-۳۶-۴۰-۲-۳۷-۱۶ بدست می آورد.

فصل دوم
ادبیات و پیشینه پژوهش
مقدمه:
در این فصل ابتدا به تعاریف و بررسی مبانی نظری هوش معنوی،سلامت روان و عملکرد تحصیلی پرداخته می شود و سپس به بررسی تحقیقاتی که داخل یا خارج از کشور با موضوع مورد پژوهش رابطه داشته باشد پرداخته می شود و در نهایت یک جمع بندی از فصل ارائه می شود.
عملکرد تحصیلی
انگیزه:
اصطلاح انگیزه به معنی حرکت دادن مشتق شده است. انگیزه، چیزی است که ما را به جنبش و حرکت وادار و کمک می کند تا تکالیف خود را کامل کنیم. انگیزه فرایندی است که طی آن فعّالیّت هدف محور برانگیخته و حفظ می شود. انگیزه، یک فرایند است نه یک فراورده. ما نمی توانیم انگیزه را مستقیماً مشاهده کنیم؛ امّا می توانیم آن را از رفتارهایی مانند انتخاب تکالیف، تلاش، استقامت و گفتار، استنباط کنیم. انگیزه، هدفمند است و نیازمند فعالیّت جسمانی یا ذهنی است؛ و همچنین انگیزه، رفتار را حفظ میکند، مفهوم انگیزه یا برانگیختگی به حالات و شرایطی در فرد یا گروه اطلاق می شود که: رفتار یا رفتار ها را راه می اندازند. رفتار را جهت میدهندوهدایت می کنند. رفتار را تا رسیدن به هدف نگه می دارند. بنا براین انگیزه سه ویژگی مشخص دارد واکثر تعاریف انگیزه به این سه ویژگی اشاره می کنند: جنبه ی انرژی زایی. جنبه ی جهت دهی. جنبه ی مقاومت.
بحث از انگیزه، در واقع، بحث از تعلیل یا علّت یابی رفتار آدمی است. بحث از این که چرا مردم، متفاوت عمل می کنند و حتّی چرا شخص واحد، متفاوت عمل می کند (بیرس,۲۰۰۳).
از نقطه نظر عموم مردم، تنها مسئله درباره انگیزه، مقدار آن است؛ بنابراین، انگیزه به عنوان یک ساختار واحد، از مقدار صفر تا کم، متوسط، زیاد، خیلی زیاد، نوسان دارد.
در مقابل شماری از نظریه پردازان انگیزه معتقدند که: «انگیزه» انواع مختلفی دارد. برای مثال انگیزه درونی ۶ با انگیزه بیرونی ۷ تفاوت دارد. انگیزه یاد گرفتن با انگیزه عمل کردن تفاوت دارد؛ و انگیزه گرایش به موفقیّت با انگیزه اجتناب از شکست تفاوت دارد. به عبارتی دیگر انسانها از لحاظ انگیزشی، پیچیده هستند انگیزه را به موتور (شدت) و فرمان (جهت) یک ماشین تشبیه کرده اند. لذا تحلیل انگیزشی کامل رفتار، به هردو سوال چه مقدار؟ و چه نوع؟ پاسخ می دهد.
پیش از پرداختن به انگیزه ی تحصیلی و افزایش آن لازم است به انگیزه انسان بطور کلّی توجه کنیم. نظریه پردازان و پژوهشگران در مورد انگیزه انسان به دو مقوله نظر دارند؛ انگیزه بیرونی و انگیزه درونی. در انگیزه بیرونی، یک عامل خارجی فرد را به انجام کاری خاص بر می انگیزد. برای مثال؛ کودکی اتاقش را تمیز می کند تا والدینش او را به سینما ببرند. در این مورد، کودک تمیز کردن اطاق را به خاطر خود آن انجام نداده، بلکه به خاطر دستیابی به چیز دیگری اطاقش را تمیز نموده است. انگیزه بیرونی، از مشوّق ها و پیامد های محیطی مانند غذا یا پول ناشی می شود. انگیزه بیرونی (به جای پرداختن به فعّالیّتی، برای تجربه کردن خشنودی فطری در آن) از پیامدهای فعالیّتی ناشی می شود که از خود آن فعّالیّت جدا است (بیتسیکا,۲۰۱۰).
انگیزه درونی، گرایش فطری پرداختن و تسلّط یافتن بر تمایلات، به کار بستن توانایی ها در انجام دادن تمایلات و جستجو کردن چالش های بهینه است. انگیزه درونی به طور خود انگیخته از نیازهای روانشناختی، کنجکاوی و تلاش فطری برای رشد، حاصل می شود. هنگامی انسان با انگیزه درونی کاری را به انجام می رساند، صرفاً آن را برای خود آن می خواهد و نتیجه جداگانه ای نمی طلبد (فدر,۲۰۰۷).
انگیزه درونی، با دو ادراک همراه است. بدین معنی که انسان در موقعیّت هایی که خود را دارای کفایت و کنترل احساس کند، انگیزه درونی دارد. انگیزه درونی یک حالت روانشناختی است و هنگامی حاصل می شود که انسان خود را دارای کفایت و کنترل ادراک کند. احساس کنترل در موقعیّت های مختلف از دو بخش ناشی می شود. ۱- فرصت کنترل. ۲- توانایی کنترل.
فرصت کنترل بدین معناست که شخص اختیار برنامه ریزی وکنترل شرایط را داشته باشد؛ یعنی فرصت انتخاب وتصمیم گیری. پژوهشگران دریافتند که انگیزه و علاقه درونی دانش آموزان به تکالیف مدرسه، هنگامی افزایش می یابد که دانش آموزان حقّ انتخاب و فرصتهایی برای به دست گرفتن مسئولیّت شخصی یادگیری شان داشته باشند.
توانایی کنترل نیز اشاره به خودکارامدی ۲ فرد در کنترل موقعیّت دارد؛ یعنی شخص تا چه حدی در یک موقعیّت خاص، خود را با کفایت می داند. ساختار ادراک کفایت به ساختار خود پنداره و عزّت نفس شبیه است، ولی خود پنداره و عزّت نفس اموری کلّی هستند، امّا کفایت شخصی در مورد های خاص مصداق پیدا میکند (کرسینی,۱۹۹۷).
انگیزه ی پیشرفت:
همانگونه که ذکر شد انگیزش از نظر شدّت و جهت متفاوت است. یکی از انگیزه هایی که اخیراً بدان توجّه شده، انگیزه ی پیشرفت است. میل یا نیاز به تسلّط و برتر شدن. میل به کسب موفقیّت و تسلّط (گرد,۲۰۰۵).
نیاز به پیشرفت، میل به انجام دادن خوب کارها متناسب با معیار برتری است. این نیاز افراد را برای جستجو کردن «موفقیّت در رقابت با معیار برتری» با انگیزه می کند.
انگیزه ی پیشرفت، لزوماً چیزی مانند تکاپو برای دستیابی به موفقیّت های قابل مشاهده، مانند کسب نمرات بالا در آزمون نیست. اگرچه انگیزه ی پیشرفت، در برگیرنده ی طراحی و تلاشی برای برتری است، امّا این نگرش نسبت به پیشرفت است که دارای اهمیّت است، نه موفقیّت به خودی خود، بنابراین، ممکن است انگیزه ی پیشرفت فعالیتّهای بسیار گوناگونی را در بر بگیرد و در پیشه های گوناگونی، از رانندگی تا حسابدار یک شرکت پدیدار شود (فدر,۲۰۰۷).
انگیزه ی تحصیلی:
داشتن انگیزه برای انجام هر کاری توسط انسان لازم است و هیچ یک از فعالیت ارادی انسانها بدون داشتن انگیزه رخ نمی دهد. از جمله این فعالیت ها، یادگیری است که شاهراه اصلی آن داشتن انگیزه می باشد. انگیزه مهمترین شرط یادگیری است. علاقه به یادگیری محصول عواملی است که به شخصیّت و توانایی دانش آموز، ویژگی های تکالیف، مشوق ها و سایر عوامل محیطی مربوط است.
یکی از عوامل موثر بر یادگیری در میان یادگیرندگان، انگیزه تحصیلی است. انگیزه تحصیلی یکی از ملزومات یادگیری به حساب می آید وچیزی است که به رفتار شدت وجهت می بخشد و در حفظ وتداوم آن به یادگیرنده کمک می کند. در واقع انگیزه آن چیزی است که به یادگیرنده انرژی می دهد و فعالیّت های او را هدایت می کند (گومز,۲۰۰۶).
قابل ذکر است که انگیزه پیشرفت موقعیّت های گوناگونی را در بر می گیرد. همانند انگیزه پیشرفت در کار، پیشرفت در روابط بین فردی، پیشرفت در تحصیل و پیشرفت در مهارت های مختلف. رابطه بین انگیزه ی پیشرفت وانگیزه ی تحصیلی رابطه کل و جزء است. انگیزه ی پیشرفت در موقعیّت تحصیلی را انگیزه ی تحصیلی گویند. به عبارتی پیشرفت در تحصیل، یکی از جوانب انگیزه ی پیشرفت است.
پیشرفت تحصیلی:
ارزش یابی مداوم و مستمر وضعیت تحصیلی دانش آموزان در طول تحصیل و بررسی عوامل مرتبط با آن یکی از ارکان ضروری و اجتناب ناپذیر بهبود کیفیت نظام آموزشی بویژه در مدارس می باشد این امر در تدوین برنامه آموزشی بهتر، ارتقای کیفیتی آموزشی و نهایتاً در اصلاح و بهبود کارآئی مسئولین مربوطه تأثیر به شزایی دارد.
توجه به این امر چیزی ست که درتمام دنیا در رأس برنامه های توسعه آموزش مدنظر قرار می گیرد به منظور پیش بینی وضعیت تحصیلی دانش آموزان، تعیین ملاک ها و متغیرهای مناسب از جمله عمده ترین حوزه های پژوهشی است که محققان علوم تربیتی وروانشناسی در آن فعال می باشد تحقیقات بسیاری در زمینه پیش بینی عملکرد تحصیلی انجام پذیرفته است وضعیت اقتصادی اجتماعی سطح تحصیلات، آموزش و نمرات آزمونهای پیشرفت تحصیلی و هوش از جمله شاخص های است که محققان از آن جهت پیش بینی وضعیت فرد در آینده استفاده می نمایند (پاسکارلاو ۲۰۰۳).
- چرا بعضی از دانش آموزان مشتاقانه به مدرسه روی می آورند و در مطالعه کردن از خود سخت کوشی نشان می دهند حال آنکه بعضی دیگر از مطالعه اجتناب می ورزند؟
- چرا بعضی از دانش آموزان از تحصیل در مدرسه و خارج از آن لذت می برند و به پیشرفتشان افتخار می کنند، حال آنکه بعضی دیگر نسبت به یادگیری دلواپس و ناشادند؟
این ها پرسش های انگیزشی هستند و برای یادگیری تحصیلی دانش آموزان اشارات مبهمی در بردارند انگیزش با یادگیری ارتباط دارد زیرا یادگیری فرایندی متعالیست که مستلزم کوشش عمدی و آگاهانه است، حتی اگر دانش آموزانی که از توانایی بالا برخوردارند، هنگام یادگیری توجه کافی نداشته باشند و کوشش از خود نشان ندهند قادر به یادگیری نخواهند بود برای اینکه دانش آموزان بتوانند از برنامه های درسی مدرسه حداکثر بهره را ببرند باید اساتید زمینه ای فراهم آورند که در آن دانش آموزان به درگیری در فعالیت یادگیری برانگیخته شوند (ولفسن,۲۰۰۶).
انگیزه پیشرفت مهمترین انگیزه در روانشناسی تربیتی است و تحقیقاتی هم که پیرامون این سازه صورت می گیرد تلاشی است در جهت بهبود پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و مهمترین کاربردها را در امر آموزش و پرورش دارد. البته گاهی افراد در امر جستجوی فعالیت مثبت و پیشرفت در کار موفق شده و زمانی نیز شکست می خورند زمانی که دانش آموزان تصور می کنند در یک تلاش موفق بوده اند آنها تشویق به یادگیری در آینده می شوند و برعکس زمانی که دانش آموزان دریک دوران با شکست مواجه شده انگیزه آنها برای ادامه تلاش با مشکل روبرو می شود (جوودی,۱۹۹۹).
بحث انگیزه پیشرفت برای اولین بار و به صورت علمی تحت عنوان نیاز توسط موری مطرح شد. او برای انسان چندین نیاز مطرح کرد که برخی زیستی و برخی روانی هستند. انگیزش پیشرفت یک نیاز اجتماعی است و عبارت است از غلبه کردن بر موانع، رسیدن به استاندارد های عالی، رقابت با دیگران و پیشی گرفتن از آنها.
پژوهش های انجام شده در زمینه انگیزه نشان داده اند که افراد از لحاظ این نیاز تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند. بعضی از افراد دارای انگیزش سطح بالایی هستند و در رقابت با دیگران درکارهای خود برای کسب موفقیت به سختی می کوشند بعضی دیگر انگیزش چندانی به پیشرفت وموفقیت ندارند و از ترس شکست آماده خطر کردن برای موفقیت نیستند (علی پی آ,۲۰۰۹).

اهمیت و ضرورت تحقیق
شناخت دقیق وجوه مختلف اجرای احکام و اسناد که شخص ثالث نیز جزئی از آن می باشد می تواند کمک موثری در جهت بکارگیری صحیح قانون اجرای احکام مدنی و آئین نامه اجرای اسناد رسم لازم الاجرا در رفع مشکلات و مسائل افراد جامعه باشد.
از آنجایی که در هنگام اجرای احکام و اسناد توسط شخص ثالث مسائل و مشکلات متعددی پیرامون آن مطرح می گردد و قانون گذار یک راهکار صریح راجع به آنها مشخص نکرده است، لذا در این رساله ضروری دانستیم که قضات، وکلا، اساتید، پژوهشگران و دست اندرکاران فعالیت های علمی در حیطه علم حقوق و همچنین عوامل اجرای احکام و اسناد را با رویکردهای موجود در اجرای احکام و اسناد توسط شخص ثالث آشنا نماییم.
در این رساله بنا شده با مراجعه به رویه های قضایی، قوانین مدنی، آیین دادرسی مدنی ، اجرای احکام و اسناد، بخشنامه های ثبتی، آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجراء، مجموعه قوانین ثبتی و سایر قوانین موضوعه در خصوص اجرای احکام و اسناد توسط شخص ثالث را بررسی نموده و با ارائه آنها به خوانندگان این رساله آنها را از نظرات و دیدگاه های مطرح شده مطلع نموده و با بررسی اختلاف نظرها و اتفاق نظرهای موجود به نقطه عطفی رسید و به ارائه راهکارهای مناسب و کاربردی در اجرای احکام واسناد توسط شخص ثالث دست یازید و بر غنای فعالیتهای انجام شده در علم حقوق افزود، با رویکرد به این نکته که تحقیق وپژوهش در این خصوص بسیار ناچیز و اندک است، لذا موضوع شایسته توجه و بررسی مضاعف است.
اهداف تحقیق
با توجه به موضوع مورد مطالعه می توان اهداف تحقیق را به دو دسته اهداف کلی و جزئی دسته بندی نمود.
اهداف کلی:
مشخص نمودن نوع موضوعات قابل اجرا توسط شخص ثالث در اجرای احکام و اسناد.
۲- ایجاد و تبییین راهکارهای مناسب جهت اجرای احکام و اسناد توسط اشخاص ثالث.
اهداف جزئی نیز شامل :
بررسی احکام و اسنادی که قابلیت اجراء توسط شخص ثالث را دارند، آیا همه احکام و اسناد قابلیت اجراء توسط شخص ثالث دارند و یا بخشی از آنها.
بررسی قواعد و اصولی که مانع از اجراء احکام و اسناد توسط اشخاص ثالث می کردد.
بررسی اجرای احکام و اسناد از حیث شرایط اجراء توسط ثالث.
بررسی اجرای احکام و اسناد از حیث نحوه اجراء توسط ثالث.
بررسی انواع دیونی که می تواند توسط اشخاص ثالث پرداخت شود.
ماهیت حقوقی اجرای احکام و اسناد توسط اشخاص ثالث در قالب کدام اعمال حقوقی است؟
سئوالات تحقیق
۱- شرایط پرداخت دین مدیون توسط ثالث در اجرای حکم و سند چگونه است؟
۲- نحوه پرداخت دین مدیون توسط ثالث در اجرای حکم و سند چگونه است؟
۳-ثالث چه شخصی است؟
۴- ورود اشخاص ثالث در اجرای احکام مدنی و اجرای سند چگونه است؟
۵- آیا در همه احکام ( همه انواع حکم های مدنی) و همه اسناد امکان اجرای حکم توسط ثالث وجود دارد؟
۶- چه احکام و اسنادی قابلیت اجراء توسط اشخاص ثالث را ندارند؟
۷- آیا قواعد آمره و اخلاق حسنه ای وجود دارند که مانع از اجرای حکم واسناد توسط ثالث شوند و چگونه؟
۸-آیا اصولا قانون گذار اجرای حکم و اسناد را توسط ثالث پذیرفته است؟
۹- ماهیت حقوقی انجام صورت گرفته توسط ثالث در قالب کدام اعمال حقوقی (عقد – ایقاع) جای می گیرد؟
روش تحقیق
در این رساله از روش تحلیل محتوا استفاده شده، روش تحقیق از نوع تجربه غیر مستقیم است، در این راه پس از شناسائی کلیه احکام و اسناد موجود به نحوه ی اجرای آن توسط اشخاص ثالث پرداخته شده است و جامعه آماری این تحقیق نبز کلیه احکام و اسناد است، لذا در این رساله به مطالعه کلیه رویه های قضایی، قوانین مدنی، آئین دادرسی مدنی، بخشنامه های ثبتی، آئین نامه اجرایی مفاد اسناد لازم الاجراء، مجموعه قوانین ثبتی و سایر قوانین موضوعه پرداخته شده است. در این رساله روش گرد آوری اطلاعات بر اساس روش کتابخانه ای است و محقق با مراجعه به آرشیو کتابخانه ها و عند اللزوم مراجعه به سایت های حقوقی مربوطه و جزوات چاپ شده با بهره گرفتن از فیش برداری به جمع بندی مطالب و یافته ها پرداخته است.
پیشینه و سوابق تحقیق
درباره تاریخچه موضوع باید گفت بطور خاص پزوهشی در این باره صورت نگرفته است وآنچه تحقیق شده به صورت غیر مستقیم و به عناوین دیگر است، از جمله می توان به پزوهشی با عنوان (( نقش شخص ثالث در روند اجرای احکام )) اشاره نمود این مقاله توسط آقای سعید نارنجی ثانی مورد پزوهش واقع شده است که محقق به جایگاهی که شخص ثالث در قانون اجرای احکام دارد و تکلیفی که بر شخص ثالث وجود دارد وآثارتخلف شخص ثالث در قالب یک مقاله پرداخته است. همچنین می توان به پژوهش آقای مهدی شریفی وکیل دادگستری و دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی با عنوان (( امکان معرفی مال توسط ثالث در تامین خواسته )) اشاره نمود ومحقق در مقاله خود درپی پاسخ به این سئوال بوده که آیا امکان دخالت ثالث در عرصه تامین خواسته وجود دارد یا خیر؟ و به پرداخت دین توسط ثالث، تحقق و عدم تحقق دین، اشاره و به تبصره ماده ۳۴ قانون اجرای احکام مدنی و ماده ۲۴ آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرایی و ضرورت رضایت خواهان در تبدیل عین خواسته توقیف شده اشاراتی نموده است.
پایان نامه ای با عنوان (( بررسی حقوقی معرفی مال از جانب شخص ثالث برای استیفای محکوم به موضوع تبصره ماده ۳۴ قانون اجرای احکام )) می باشد که توسط حبیب انیس حسینی دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشکده آموزشهای الکترونیکی دانشگاه قم به رشته تحریر در آمده که محقق معتقد بوده قانون گذار به بیان احکام و آثار عمل شخص ثالث و چگونگی آیین آن توسط اجرای احکام نپرداخته و در رساله خود در صدد پاسخ به این سئوال بوده که وضعیت حقوقی و تاثیر اذن در معرفی مال از جانب شخص ثالث به جای محکوم علیه چیست؟ و آیا در صورت معرفی مال توسط ثالث این عمل قابل انصراف بوده ومحکوم علیه می تواند شخصا مال معرفی نماید؟ و آیا معرفی وتبدیل مال از جانب شخص ثالث عملی است لازم یا جایز و آیا قابل پذیرش است ؟ همچنین به آثار معرفی مال توسط شخص ثالث نسبت به محکوم علیه و محکوم له وشخص ثالث پرداخته است.

از جمله پایان نامه دیگر می توان به کار آقای محمد هادی ساعی دانشجوی دانشگاه امام صادق (ع) با عنوان (( ماهیت حقوقی تعهد به نفع شخص ثالث )) اشاره نمود که نگارنده بر آن شده ماهیت حقوقی تعهد به نفع شخص ثالث را توجیه نماید و از تئوریهای در این زمینه استفاده نموده که نهایتا نظریه استثنائی حق به سود ثالث را از نظر حقوقدانان فرانسه و ایران تئوری موجهی برای توجیه ماهیت حقوقی تعهد به نفع شخص ثالث می داند.
پایان نامه دیگر با عنوان (( مبانی و آثار حقوقی تعهد به نفع شخص ثالث در حقوق فرانسه، انگلیس و ایران )) توسط دانشجو محمود صادقی از دانشگاه تربیت مدرس می باشد. در این رساله به منظور ارائه نظریه عمومی تعهد به نفع شخص ثالث در حقوق ایران نظامهای حقوقی فرانسه، انگلیس، ایران به روش تطبیقی مورد مطالعه قرار گرفته است که در حقوق فرانسه تعهد به نفع شخص ثالث معتبر شناخته می شود و بر مبنای قصد طرفین برای شخص ثالث حق مستقیم و مستقل بوجود می آید. در حقوق انگلیس با توجه به تفوق نظریه نسبی بودن قرارداد، تعهد به نفع شخص ثالث به عنوان قاعده کلی معتبر شناخته نمی شود. در حقوق ایران بر مبنای نظریه ایقاع و ادله عام عقود و قصد مشترک طرفین قرارداد می توان تعهد به نفع شخص ثالث را معتبر شناخت و آثار حقوقی مترتب بر آن را در پرتو قصد صریح یا ضمنی قرارداد تعیین نمود.
از جمله تحقیق دیگری که در این زمینه وجود دارد پزوهش آقای سام محمدی در دانشگاه مازندران با عنوان (( ماهیت حقوقی تعهد به نفع شخص ثالث )) می باشد و بیان می دارد قانون گذار ایران در مواد ۱۹۶ ، ۷۶۸ و ۷۶۹ قانون مدنی در قالب عبارتی مختصر و مجمل به طرفین قرارداد اجازه ی ایجاد تعهد به نفع شخص ثالث را داده است در این پژوهش ضمن نقد و بررسی نظریه ها به این نتیجه رسیده است که قانون گذار به اراده طرفین این توانایی را اعطاء نموده است که بتواند با انعقاد قرارداد بین خود بدون دخالت اراده اشخاص ثالث به نفع آنان ایجاد تعهد نمایند، این تعهد به محض ایجاد مانند هر حق دیگری مصون از تجاوز و علی الاصول قابل انتقال به ورثه است با این حال شخص ذینفع می تواند آن را رد نماید. یکی از پایان نامه های که با موضوع تحقیق در رساله حاضر مرتبط است پایان نامه حجت جلیلیان دانشجوی دانشکده علوم قضایی و خدمات دادگستری با عنوان (( ایفای تعهد از جانب دیگری در اجرای احکام و اسناد )) می باشد و بیان داشته بر ایفای تعهد متعهد توسط شخص ثالث در حقوق ایران آثاری مترتب است که از جمله آنها امکان مراجعه به متعهد اصلی در صورت اذن قبلی او، پس از انجام تعهد است و به دنبال این مهم بوده است که آیا امکان مراجعه متعهد (مدیون) اصلی منحصرا در گرو اذن او می باشد یا می توان مبنای دیگری را به عنوان جهات موجه رجوع ثالث به متعهد قرارداد؟ و این که در حقوق ایران چه مواردی در عرصه اجرای احکام و اسناد می توان یافت که ایفای تعهد ماذون به اذن قانون گذار یا ناشی از عوامل خارجی است که دفع ضرر جز با پرداخت غیر ماذون از جانب متعهد اصلی ممکن نیست؟ همچنین در مواردی که ایفای تعهد از جانب غیر متعهد (ثالث) مسبوق به اذن متعهد نیست رابطه بین ثالث و متعهد به چه کیفیت برقرار می شود؟
با بررسی کارهای پزوهشی که در ارتباط با موضوع پایان نامبه عمل آمد مشاهده گردید که هیچ یک از پزوهش های موجود ارتباط مستقیمی با موضوع انتخاب ندارند کتاب یا مقاله ای نیز در این خصوص به مرحله تحریر در نیامده و در این باره حقوقدانان کمتر به بحث پرداخته اند و در خصوص اجرای احکام و اسناد توسط ثالث مطالب به ندرت مشاهده می شود و شاید علت آن توجه کمتر مراجع قضائی وکلا و حقوقدانان به این موضوع و عدم نشر تصمیمات قضائی در این بحث به جهت عدم ابلاغ تصمیمات در اجرای احکام همانند آراء دادگاهها و فقدان آراء وحدت رویه و ماهیت موضوع که کمتر ماهیت قضائی دارد باشد. بنابراین در این رساله می کوشیم گامی هر چند کوچک در این زمینه برداریم. حال در پایان مقدمه به ادامه کار در فصل اول می پردازیم.
فصل اول
مفهوم ثالث و چگونگی ورود وی در پرداخت دیون
مفهوم ثالث و چگونگی ورود وی در پرداخت دیون
فصل اول این پایان نامه مشتمل بر دو مبحث می باشد، در مبحث اول مفهوم ثالث، شرایط پرداخت دین توسط ثالث و نحوه پرداخت دین توسط ثالث در سه گفتار بحث می گردد، در گفتار اول مفهم ثالث در پرداخت دیون بررسی می گردد، گفتار دوم به شرایط پرداخت دین توسط ثالث در دو بند قائم به شخص نبودن دین و اهلیت و جایزالتصرف بودن ثالث اختصاص یافته و در گفتار سوم نحوه پرداخت دین توسط مدیون در دو بند دخالت ارادی و قهری مطرح و مورد بررسی قرار می گیرد، و در مبحث دوم مفهوم ثالث در اجرای احکام و اسناد و ورود ثالث در اجرای احکام و اسناد در دو گفتار بیان می شود، گفتار اول این مبحث مربوط به مفهوم ثالث در اجرای احکام و اسناد بوده و گفتار دوم به ورود ارادی و قهری ثالث می پردازد، با این توضیحات وارد مبحث اول این فصل می شویم.
مبحث اول: مفهوم، شرایط و نحوه پرداخت دین مدیون توسط شخص ثالث
در ماده ۲۶۷ قانون مدنی اصل قابلیت پرداخت دین مدیون توسط ثالث به طور صریح مورد پذیرش قرار گرفته است. قانونگذار پرداخت دین مدیون را حتی اگر پرداخت کننده از جانب او اجازه نداشته باشد مورد قبول قرار داده است. اما همان گونه که هیچ اصلی به طور مطلق و استثنایی نمی باشد؛ اصل پرداخت دین مدیون از ناحیه ثالث هم تابع شرایط خاص و واجد استثنائاتی می باشد که به شرح ذیل به ترتیب مورد بررسی قرار می گیرد.
گفتار اول: مفهوم ثالث به طور اعم در پرداخت دیون
جهت روشن شدن بحث ما در مورد ثالث که آیا ثالث مورد نظر ما چه اشخاصی می باشند، ابتدا ضرورت دارد مشخص نماییم که منظور از شخص ثالث چه شخصی می باشد؟ آیا اشخاصی غیر از طلبکار و بدهکار را شامل می شود یا این که شامل هر شخصی به غیر از مدیون می شود؟
همان طور که در ماده ۲۶۷ قانون مدنی آمده است: « ایفای دین از جانب غیرمدیون هم جایز است، اگر چه از طرف مدیون اجازه نداشته باشد ولیکن کسی که دین دیگری را ادا می کند اگر با اذن باشد حق مراجعه به او دارد و الا حق رجوع ندارد. » پرواضح است که با تصریح ماده مرقوم اصل قابلیت پرداخت دین مدیون توسط شخصی به غیر از مدیون یا به عبارتی شخص ثالث به صراحت مورد پذیرش قرار گرفته است.
لیکن همان گونه که بیان شد آن چه که ایجاد تردید می کند این موضوع می باشد که آیا اصطلاح «غیرمدیون» را می توان به شخص طلبکار یا دائن هم تسرّی بدهیم؟ یعنی این که بگوییم شخص دائن هم می تواند اقدام به پرداخت دین مدیون بنماید؟
ماده ۲۶۷ قانون مدنی به شخص «غیرمدیون» تصریح دارد؛ بنابراین شاید گفته شود که متبادر از این اصطلاح هر شخصی به جز خود مدیون است و لذا شامل دائن هم می شود. ضمن این که قانوگذار در پاره ای دیگر از اعمال حقوقی به دائن اختیار تصرف در طلب خود را داده است. همانطوری که قانون مدنی در ماده ۸۰۶ ^[۱]به دائن اختیار بخشش طلب به مدیون را داده است و یا ابراء دین مدیون توسط دائن در باب سقوط تعهدات پیش بینی شده است.
با این وصف در این مورد که آیا ماهیت بخشش عقد است یا ایقاع بین حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد بدین نحوکه در خصوص ماهیت بخشش موضوع ماده ۸۰۶ قانون مدنی عده ای آن را عقد می دانند^[۲] و عده ای نیز آن را ایقاء قلمداد نموده اند^[۳] لذا با این وصف آیا نمی توان گفت که بخشش طلب به مدیون درست مثل این است که دائن، دین مدیون را می پردازد؟
از طرف دیگر ممکن است گفته شود که گر چه موضوع بخشش طلب به مدیون به لحاظ آثار تا حدودی شبیه پرداخت دین از ناحیه غیرمدیون می باشد یعنی در هر دو فرض عمل حقوقی سبب سقوط تعهد می گردد.
اما این امر نباید موجب شود که اصطلاح «غیرمدیون» مندرج در ماده ۲۶۷ را با تطبیق دادن آن با نهادهایی چون بخشش طلب و ابراء به دائن هم تسری بدهیم، ضمن این که بخشش طلب با پرداخت دین از ناحیه غیر مدیون دارای افتراقی ذاتی به شرح ذیل می باشند.
اول اینکه در بخشش طلب قبول بدهکار شرط تحقق این عمل حقوقی می باشد، لیکن در پرداخت دین دیگری از جانب غیر مدیون رضای بدهکار نقشی ندارد، آنچه که برای طلبکار مهم است دستیابی به طلب خود است خواه بدهکار بپردازد یا شخص دیگری. ضمن اینکه پرداخت دین از ناحیه غیر مدیون در آنجا که قابل تحقق است ایقاع می باشد یعنی صرفا با اراده ثالث واقع می شود اما بخشش طلب ماهیتا عقد است.

تعداد تراکنش‌های وارد شونده به سیستم

مقایسه یک الگوریتم امن و یک الگوریتم غیر امن برای پایگاه داده‌های بلادرنگ

پیاده‌سازی در مقیاس کوچک

(Hedayati, Kamali, Shakerian and Rahmani, 2010)

اندازه هر تراکنش (تعداد دستورات هر تراکنش)

الگوریتم مرتب‌سازی زمان‌مهر پایه‌ای

مدل‌سازی توسط مدل مارکف

(Singhal, 1991) و
(روحانی رانکوهی، ۱۳۸۶)

تعداد داده‌های مشترک و غیر مشترک تراکنش‌ها

یک مکانیزم بر اساس قفل دو مرحله‌ای

پیاده‌سازی در مقیاس کوچک

(Al-Jumah, Hossam, and El-Sharkawi, 2000)

تعداد داده‌های مشترک در تراکنش‌هایی بدون داده غیر مشترک

یک مکانیزم بر اساس قفل دو مرحله‌ای

پیاده‌سازی در مقیاس کوچک

(Al-Jumah, et al., 2000)

در هنگام مدل‌سازی یک مطالعه موردی ساده به عنوان مثال برای درک بهتر ارائه گردیده است. مثال ذکر شده شامل سه تراکنش و دو منبع است.
مدل‌سازی‌ها با بهره گرفتن از پتری رنگی و نرم‌افزار CPN Tools ارائه شده‌اند. در نهایت به ارزیابی هر سه الگوریتم پرداخته شده است و الگوریتم‌ها با معیارهای بیان شده در فوق مورد بررسی قرار داده شده‌اند. آزمایش‌ها چندین بار تکرار گردیده و از مقادیر میانگین‌گیری به عمل آمده است. نمودارهای لازم نیز جهت مقایسه‌ی آسان‌تر ترسیم و بررسی گردیده‌اند.
ساختار پایان‌نامه
این پایان‌نامه به فرم زیر سازماندهی شده است.
در فصل دوم پیشینه‌ تحقیق و مطالب مرتبط آورده شده است. در این فصل یک مرور کلی بر کلیات مطلب، اهداف، پیشینه‌ تحقیق و سایر کارهای انجام شده در این زمینه خواهیم داشت. در پیشینه تحقیق، می‌پردازیم به این که تا کنون چه الگوریتم‌هایی ارائه شده، ارزیابی از طریق چه روش‌هایی صورت گرفته است و مانند آن‌ها. همچنین تعدادی از پارامترها و معیارهای ارزیابی الگوریتم‌های کنترل همروندی را بررسی خواهیم نمود. علاوه بر آن بعضی روش‌های پیاده‌سازی و شبیه‌سازی‌ موجود مانند پیاده‌سازی در مقیاس کوچک، شبیه‌سازی از طریق مدل مارکف، شبیه‌سازی از طریق شبکه‌های پتری و مانند آن‌ها را بررسی می‌کنیم و به مزایا و معایب آن‌ها اشاره‌ای خواهیم داشت. همچنین روش تجزیه و تحلیل از طریق صف نیز بطور مختصر مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در فصل سوم انواع الگوریتم‌های کنترل همروندی پایه‌ای موجود را بررسی خواهیم کرد. در این میان تعدادی از الگوریتم‌های کنترل همروندی مانند پروتکل قفل ۲PL که احتمال بن‌بست در آن وجود دارد و تکنیک‌های WW و WD که تکنیک‌های پیش‌گیری از بن‌بست هستند را مورد مطالعه قرار می‌دهیم. مزایا و معایب هر یک از این الگوریتم‌های کنترل همروندی پایه‌ای را نیز تا حدودی بررسی خواهیم نمود.
در فصل چهارم نیز به بررسی شبکه‌های پتری، مخصوصاً شبکه‌های پتری رنگی که یکی از ابزارهای بسیار مفید برای شبیه‌سازی الگوریتم‌های کنترل همروندی هستند، پرداخته می‌شود.
در فصل پنجم نحوه‌ی مدل‌سازی الگوریتم‌های مورد نظر با بهره گرفتن از شبکه‎های پتری بیان شده است؛ که شامل تعریف مجموعه‌های رنگ، نشانه‌گذاری‌های اولیه، متغیرهای موجود در مدل، شرح عملکرد توابع مدل و تعیین اولویت برای فایر^[۷] شدن گذار مورد نظر از بین گذارهای فعال می‌باشد.
در فصل ششم که همان بخش پایانی است مدل‌ها بر اساس پارامترهای متفاوت بررسی و با هم مقایسه شده‌اند. آزمایش‌های مورد نیاز صورت گرفته و هرکدام چندین بار تکرار گردیده‌اند. نتایج میانگین‌گیری شده و نمودارهای لازم جهت مقایسه ترسیم شده‌اند. در نهایت نیز نتیجه‌گیری کلی از مباحث بیان شده مشاهده می‌شود و پیشنهاداتی برای کارهای آینده ارائه خواهد شد.
فصل دوم
پیشینه‌ تحقیق
مقدمه
در این فصل پیشینه‌ تحقیق و مطالب مرتبط آورده شده است. یک مرور کلی بر کلیات مطلب، اهداف، پیشینه‌ تحقیق و سایر کارهای انجام شده در این زمینه خواهیم داشت. ابتدا اهمیت الگوریتم‌های کنترل همروندی پایگاه داده‌ها، از دید سایر تحقیقات انجام شده تا کنون بررسی می‌شود. سپس بعضی از انواع پایگاه داده‌هایی که در تحقیقات گذشته بیشتر مورد بررسی قرار گرفته بوده‌اند و نام آن‌ها در این فصل ذکر شده، تعریف و بررسی گردیده‌اند. علاوه بر آن بعضی روش‌های پیاده‌سازی و شبیه‌سازی‌ موجود مانند پیاده‌سازی در مقیاس کوچک، شبیه‌سازی از طریق مدل مارکف، شبیه‌سازی از طریق شبکه‌های پتری و مانند آن‌ها نیز بررسی شده و به مزایا و معایب آن‌ها اشاره‌ای شده است. همچنین روش تجزیه و تحلیل از طریق صف نیز بطور مختصر مورد بررسی قرار می‌گیرد. علاوه بر آن تعدادی از پارامترها و معیارهای ارزیابی الگوریتم‌های کنترل همروندی و آزمایش‌هایی که تا کنون صورت گرفته‌اند مورد مطالعه قرار گرفته است. در نهایت نیز برخی از مزایا و معایب روش‌های مدل‌سازی توضیح داده می‌شوند.
اهمیت الگوریتم‌های کنترل همروندی پایگاه داده‌ها
مدت زمان زیادی است که حفظ ثبات و سازگاری داده‌های به اشتراک گذاشته شده در سیستم پایگاه داده‌ها‌، مورد مطالعه قرار گرفته است (Shu, and Young, 2002). مطالعاتی که در زمینه‌ی ارزیابی الگوریتم‌های کنترل همروندی پایگاه داده‌ها صورت می‌گیرند، نه تنها در پایگاه داده‌های معمولی و پایگاه داده‌های بلادرنگ^[۸]، بلکه در سیستم پایگاه داده‌ی توزیع شده‌، پایگاه داده مبتنی بر وب، سیستم‌های بلادرنگ سخت^[۹] و مانند آن‌ها نیز کاربردهای اساسی دارند. نشان داده شده است که الگوریتم‌های قفل متمرکز و توزیع شده در اغلب مواقع، رفتارهایی مشابه در مواجه شدن با سیستم، مدل و مفروضات مشخص شده‌ انجام می‌دهند (Sarkar, and Nabendu, 2009). همچنین در (Shu, and Young, 2002) پروتکل کنترل همروندی چند نسخه‌ای به گونه‌ای بیان شده است که برای سیستم پایگاه داده متمرکز و توزیع شده مشابه است. تنها برخی موارد جزیی باید در یک محیط توزیع شده، به صورت اضافه‌تر از حالت متمرکز در نظر گرفته شوند. این موارد شامل افزودن تعدادی فیلد محدود است. این فیلدها شامل تخصیص ورژن داده، اطمینان از تثبیت^[۱۰] شدن و تجزیه‌ناپذیری^[۱۱] است.
برخی از انواع پایگاه داده‌ها
در اینجا لازم است به تعریف جزیی برخی از پایگاه داده‌های نام برده شده در این بخش بپردازیم.
الف) پایگاه داده‌ی بلادرنگ: همان پایگاه داده‌ی معمولی است که رخدادها و دستورات در همان لحظه پردازش می‌شوند.
ب) پایگاه داده‌ی توزیع شده‌: در طول سال‌های اخیر، توزیع شدگی به عنوان یک مسئله‌ی مهم برای پایگاه داده‌ها مورد بررسی قرار گرفته است (Ozsu, 1985). این مسئله دلایل منطقی بسیاری مانند توزیع طبیعی سازمان‌ها دارد. پایگاه داده توزیع شده مجموعه‌ای از قطعات مختلف است. به بیان دیگر بیش از یک شبکه از کامپیوترهای متصل، با یکدیگر ارتباط منطقی دارند. در یک پایگاه داده توزیع شده، مجموعه‌ای از داده‌ها می‌توانند در سراسر چندین مکان فیزیکی توزیع شوند. از آنجا که این پایگاه داده به صورت توزیع شده است، کاربران مختلف می‌توانند بدون تداخل با یکدیگر، به آن دسترسی داشته باشند. اهمیت ارزیابی الگوریتم‌های پایه‌ای کنترل همروندی پایگاه داده‌ها در جایی مشخص می‌شود که سیستم مدیریت پایگاه داده‌ها (DBMS)^[12] باید همروندی را در پایگاه داده‌ها برقرار کند و به صورت دوره‌ای پایگاه داده‌های پراکنده را همگام‌سازی کند تا مطمئن شود که همه آن‌ها دارای داده‌های سازگار هستند (Mousavi, Naji, and Ebrahimi, 2013). سیستم‌های پایگاه داده توزیع شده (DDBS)^[13] در سال‌های اخیر مورد توجه بیشتری قرار گرفته اند. به نظر می‌رسد که این زمینه برای برخی از کارهای تجزیه و تحلیل و مقایسه‌ای آماده است (Sarkar, and Nabendu, 2009) و (Ozsu, 1985).
ج) پایگاه داده مبتنی بر وب: سیستم پایگاه داده‌ی مبتنی بر وب سیستمی است که هم ویژگی‌های پایگاه داده‌ی توزیع شده و هم ویژگی‌های پایگاه داده‌ی بلادرنگ را دارد. البته، مشکلات کنترل همروندی در پایگاه داده‌ی مبتنی بر وب، پیچیده‌تر و دشوارتر از پایگاه داده‌های توزیع شده معمولی می‌باشد (Han, Jiang, and Luo, 2004).