یافته های تحقیق لرکیان (۱۳۸۲) در مورد “ارزیابی طرح توسعه توانمندی معلمان در بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات” نشان می دهد که معلمان محتوای دوره را متناسب با نیاز شغلی خود می دانند و تاثیر دوره بر عملکرد شغلی متوسط به بالاست و میزان دسترسی آنان به سخت افزار و نرم افزار از متوسط کمتر است. این پژوهش نشان می دهد که دوره آموزش فناوری اطلاعات و ارتباطات از نیازهای مهم معلمان و جامعه ما است و معلمان نیز به برگزاری این دوره اعتقاد دارند و جهت افزایش اطلاعات و توانایی های حرفه ای خود شرکت در دوره های مربوط را ضروری می دانند.
انصاری (۱۳۸۲) در تحقیقی با عنوان «آثار اجتماعی اقتصادی فناوری اطلاعات و ارتباطات بر آموزش به نتایج زیر دست یافت :
تأثیر فناوری اطلاعات بر کارآیی درونی نظام آموزشی با پیشرفت تحصیلی بیشتر و یادگیری سریع‌تر در دانش‌آموزان استفاده‌ کننده از رایانه‌ و دست‌یابی به عمق ادراک و تفکر استدلال بالاتر، البته نه در همه دروس، مثبت است. همچنین فناوری اطلاعات بر کیفیت یادگیری به دلیل افزایش انگیزه یادگیری، عزت نفس بیشتر و حمایت از مطالعه خود راهبر و بهبود رفتار، تأثیر مثبت دارد.
یافته های پژوهشی نجفی (۱۳۸۵) تحت عنوان تاثیر فناوری اطلاعات بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی شهر اردبیل در سال تحصیلی ۸۵-۱۳۸۴ نشان می دهد:
۱- استفاده از فناوری اطلاعات (کامپیوتر و اینترنت) بر پیشرفت تحصیلی(معدل) دانش آموزان دختر و پسر تاثیر مثبت داشته است.
۲- پسران بیشتر از دختران در مدارس از فناوری کامپیوتر و اینترنت استفاده می کنند.
۳- بین میزان استفاده از کامپیوتر و اینترنت با میزان یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت وجود دارد.
ب: تحقیقات خارجی
نتایج تحقیق اندرسون^[۵۱] (۲۰۰۲) در مورد میزان استفاده اعضای هیات علمی از اینترنت در دانشگاه آتاباسکا کانادا حاکی از آن است که اکثریت پاسخگویان مهارت خود را در استفاده از وب در حد خوب و بالاتر ابراز کرده بودند. بسیاری از پاسخگویان اظهار کرده بودند که برای تکمیل مقاله های مورد نیاز خود منابعی که از طریق اینترنت به دست آورده اند به آنها کمک قابل توجهی کرده است. همچنین آنها علاقه مند بودند که کلیه آموزش های خود را به صورت برخط و از طریق وب ارائه دهند.

در پژوهشی که توسط هاریس و آلیسون (۲۰۰۲) با عنوان «استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در کلاسهای درس» در مدارس کشور انگلستان انجام شد. بیشتر به روش های گوناگون بهره‌گیری از فناوری در مدارس ابتدایی و متوسطه و نیز نقش آن در تقویت یاددهی - یادگیری تاکید شده است. نتایج این تحقیق به تاثیرات کاربرد فناوری در افزایش انگیزه دانش‌آموزان، بالا رفتن اعتماد به نفس، تقویت مهارتهای اجتماعی، بالا رفتن مهارتهای گروهی و مشارکتی و افزایش عملکرد علمی آنها اشاره دارد. همچنین در معلمان این انگیزه را به وجود آورد که مهارتهای خود را در زمینه فناوری توسعه داده و شیوه‌های کنونی خود را تغییر دهند(به نقل از حسینی شاون، ۱۳۸۷).
پینکینگ تون و سل وود (۲۰۰۵) پژوهشی تحت عنوان “استفاده از ICT برای کاهش زمان تدریس “انجام داده اند. معلمان در این پژوهش بر این اعتقاد بودند که این پروژه به کاهش ساعات کاری آنها کمک شایانی کرده است و آنها را کاراتر و خلاق تر ساخته است.
کلارک (۲۰۰۰) در پژوهشی که در رابطه با رسانه های جدید و فناوری های اطلاعاتی (شامل رایانه ها و شبکه های رایانه ای) بر انگیزش انجام داده است، نتیجه مطالعات و تحقیقاتش را چنین بیان می کند:
۱- به خاطر انعطاف پذیری ICT “انتخاب فعال” در فراگیران افزایش می یابد.
۲- استفاده از فناوری های اخیر بر میزان “تلاش ذهنی” فراگیران تاثیر قابل مشاهده دارد.
معلمان انگیزش بیشتری برای تدریس دارند و توانمند شدن آنها را در امر تعلیم و تربیت به همراه دارد (کرمی، ۱۳۸۱).
ویلانوا^[۵۲] (۱۹۹۵)در تحقیقی با عنوان فناوری در آموزش: مواجهه با چالش های آینده معتقد است فناوری اطلاعات هم چنانکه بر همه چیز تاثیر گذاشته بر آموزش نیز اثر می گذارد. وی در تحقیق خود به این نتیجه می رسد که منافع فناوری در تدریس و یادگیری عبارتند از:
آموزش جدای از محدودیت های جغرافیایی قابل انتقال و دسترسی در همه جا می باشد.
هر کس بر اساس تفاوت های فردی، سطح شناختی و سرعت یادگیری خود می تواند بیاموزد.
آموزش از وابستگی به کاغذ جدا شده و منابع چند رسانه ای را در اختیار یادگیرندگان قرار می دهد.
یادگیری منعطف تر می شود.
ویژگی های چندرسانه ای و فرارسانه ای باعث می شود دانش و تجاربی که یادگیرنده توسط آن توان شناختی خود را به کار می گیرد و خلاقانه خلق و ابداع می کند.
منابع برخط و قابل دسترس به طور مرتب در دسترس یادگیرنده است.
یادگیری مادام العمر تضمین می شود و همه ی افراد فرصت یادگیری را پیدا می کند.
با توجه به نیازهای جامعه ی اطلاعاتی افراد تحصیل کرده ای را تربیت می کند.
در تحقیقی که توسط سوبارین و گانکنا^[۵۳] (۲۰۰۴) در دانشگاه بوتسوانا صورت گرفت، مشخص شد که محققان ارزش زیادی برای فناوری های نوین اطلاعات در تحقیقات قائل هستند ولی دانش و مهارت نرم افزاری در مورد این فناوری ها را در اختیار ندارند. در این مطالعه همبستگی منفی و معنی داری بین میزان موانع موجود در مسیر استفاده از فناوری اطلاعات و میزان استفاده محققان و مدرسان از این فناوری ها در امور آموزشی و پژوهشی مشاهده شد.
مطالعه موردی نیاز سنجی در برنامه ریزی آموزش ضمن خدمت معلمان در کبک کانادا در ژوئن ۱۹۹۶ صورت گرفت. عوامل و موانعی که بر اساس نتایج این تحقیق، مانع تلفیق موفقیت آمیز رایانه با آموزش و پرورش می شوند عبارتند از:
معلمان با محدودیت زمان مواجهند و فراگیری چگونگی تلفیق فناوری با برنامه درسی زمان می برد.
پشتیبانی فنی و آموزشی کافی نیست.
مشکلات فنی بسیاری وجود دارند.
نرم افزارهای آموزشی که در آزمایشگاه ها هستند، در نتیجه دسترسی دانش آموزان به رایانه ها محدود و مشکل است.
بسیاری از معلمان، از ارتباط برنامه درسی خود با کاربردهایی که رایانه در زمینه های گوناگون دارد، بی اطلاعند.
برای معلمانی که به تلفیق رایانه با برنامه درسی علاقمند هستند، به قدر کافی دستور العمل آموزشی وجود ندارد (عطاران، ۱۳۸۴).
دمتری آدیس و همکاران (۲۰۰۳) در مطالعه ای بین المللی مهمترین دلیل عدم استفاده معلمان از فناوری اطلاعات و ارتباطات را عدم آشنایی آنها با فناوری اطلاعات و ارتباطات و احساس عدم اطمینان بیان نموده است. معلمان علاقه قابل ملاحظه ای به یادگیری و استفاده از فناوری دارند ولی آنها به حمایت، آموزش اساسی و مداوم برای تلفیق فناوری در کار خود نیز نیاز دارند (سبحانی نژاد، موسوی، عابدی، ۱۳۸۶).
در مطالعه ای بلاک^[۵۴] (۲۰۰۴) دریافت که نگرش اساتید یک فاکتور موثر و یا یک مانع قوی در پذیرش فناوری اطلاعات می باشد (به نقل از حسینی شارون، ۱۳۸۷).
رزچلی، پنوئل و آبراهامسون در سال ۲۰۰۴ تحقیقی با عنوان کلاس درس شبکه ای انجام دادند. یافته های تحقیق نشان داد که با بهره گرفتن از فناوری معلمان به راحتی توانستند به انجام فعایت های آموزشی خود بپردازند و همچنین پژوهشگران دریافتند که شبکه های کلاس درس می توانند بر حضور دانش آموزان و عملکرد آنها در در درس علوم و ریاضی در تمام سطوح بیافزاید.
جمع بندی
با مطالبی که در این فصل ارائه شد تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر فرایند یاددهی یادگیری، روش های تدریس معلم و دانش آموز آشکار شد.
بررسی تحقیقات نشان داد که نقش معلم در فرایند بکارگیری فناوری غیر قابل انکار است. از مهمترین عوامل در بکارگیری فناوری توسط معلمان نیز اولا باید مهارت آنها در استفاده از فناوری، ثانیا رفع موانع موجود و ثالثا بکارگیری روش های فعال در تدریس را در کاربرد فناوری ذکر کرد. همچنین نتایج تحقیقات انجام شده نشان می دهد با بکار گیری فناوری در آموزش انگیزه دانش آموزان برای یادگیری و کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات و خود معلمان برای کاربرد بیشتر فناوری افزایش می یابد.
هدف این پژوهش نیز اینست که میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط معلمان در روش های تدریس و تهیه و تولید مواد آموزشی و موانع موجود در کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات و تفاوت مدارس از لحاظ کاربرد فناوری و تاثیر آن بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان را بررسی و مورد آزمون قرار دهد.
فصل سوم
روش تحقیق
مقدمه
جامعه، نمونه و روش نمونه گیری
نمونه آماری معلمان
ابزار جمع آوری اطلاعات
روایی پرسشنامه
پایایی پرسشنامه
نحوه اجرای پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده
روش آماری تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
یکی از مهم ترین موضوعاتی که امروزه دست اندرکاران تعلیم و تربیت کشور را به خود مشغول کرده است، نحوه ی مواجه شدن آموزش و پرورش با فرصت ها و تهدید های حاصل از گسترش و توسعه ی فناوری اطلاعات و ارتباطات و برنامه ریزی دقیق و اصولی برای بهره بردای و استفاده از آن است. در قرن حاضر هر ملتی برای ادامه ی حیات و رسیدن به توسعه، ناگزیر از همراهی با این موج تحول یعنی توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات است. دستیابی به این موج تحول نیز جز از طریق تحقیق و پژوهش ممکن نیست.
روش های تحقیق^[۵۵]، در واقع ابزارهای دستیابی به واقعیت به شمار می روند. روش های تحقیق متعددند و هر روش تا اندازه ای به کشف قوانین علمی کمک می کند. هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که محقق مشخص نماید، چه شیوه و روشی را اتخاذ کند تا او را هر چه دقیقتر، آسانتر، سریعتر و ارزانتر در دستیابی به پاسخ یا پاسخهایی برای پرسش یا پرسشهای تحقیق مورد نظر کمک کند (حسن زاده، ۱۳۸۳).
«تحقیقات توصیفی، تحقیقاتی هستند که به توصیف عینی، واقعی، و منظم خصوصیات یک موقعیت یا یک موضوع می‌پردازند» (دلاور، ۱۳۸۰). پژوهش توصیفی به پنج گروه پژوهش پیمایشی، همبستگی، اقدام پژوهی، موردی و پس رویدادی (علی مقایسهای) تقسیم می شود که تحقیق اخیر از نوع توصیفی پیمایشی است.