که در آن D بر ماتریس متغیرهای مجازی (شکل دهنده عرض از مبدأهای متفاوت در شکل ماتریسی و رگرسیون فوق الذکر) و e به بردار خطاهای OLS اشاره دارد(گجراتی،۱۳۸۳).
روش های تخمین ارتباط بین متغیرهای تحقیق:در بخش آمار استنباطی و جهت توضیح روابط بین متغیرها، از آزمون های رگرسیون چندگانه استفاده خواهد شد. این آزمونها از طریق نرم افزار آماری EVIEWS و در سطح اطمینان ۹۵% اجرا می شود. برای آزمون فرضیات تحقیق، ابتدا متغیرهای اساسی اندازه گیری می شوند. اندازه گیری متغیرها در محیط نرم افزار Excel و از طریق تابع های این نرم افزار انجام می شود. سپس روابط بین متغیرهای بدست آمده با بهره گرفتن از آزمون های رگرسیونی بررسی می شود.
ب) مدل تحقیق و مولفه های آن
۱) مدل مفهومی تحقیق
مدل تحقیق حاضر، بر اساس تحقیق گالمور و لابرو(۲۰۱۴) و با توجه به مطالب شرح داده شده در انتهای فصل دوم می باشد.
۲) رابطه کلی
در این تحقیق، فاصله مالیاتی به عنوان متغیر وابسته و کیفیت گزارشگری مالی به عنوان متغیر مستقل اساسی موردنظر می باشد. در مدل آزمون فرضیات، متغیرهای استراتژی تنوع و شرایط عدم اطمینان به عنوان سایر متغیرهای مستقل، موردنظر قرار گرفته اند. بنابراین مدل کلی برآوردی تحقیق حاضر بصورت ذیل می باشد:
y =f (x1,x2,x3,x4,x5, x6,x7,x8,x9)
۳) تعریف متغیرها
Y : فاصله مالیاتی
x1: کیفیت گزارشگری مالی
x2: استراتژی تنوع
x3: شرایط عدم اطمینان
x4: ضریب بتا(شاخص ریسک سیستماتیک)
x5: نرخ رشد فروش
x6: نوسانات سود قبل از مالیات
x7: اقلام تعهدی اختیاری
x8: نسبت موجودی کالا
X9: لگاریتم قیمت سهام
۴) دسته بندی متغیرها
y: متغیر وابسته
x1,x2,x3: متغیرهای مستقل
x4,x5, x6,x7,x8,x9: سایر متغیرهای مستقل
۵) اندازه گیری متغیرها
فاصله مالیاتی(y): در این تحقیق از اختلاف مالیات نقدی پرداخت شده و مالیات تعلق یافته و انحراف معیار ۵ ساله مالیات نقدی پرداخت شده، جهت اندازه گیری فاصله مالیاتی شرکتها استفاده شده است.
الف) اختلاف مالیات پرداخت شده و مالیات تعلق یافته: این اختلاف منعکس کننده فاصله بین مالیات پرداختی شرکت با مالیاتی است که متناسب با سود تحصیلی، باید پرداخت می کرد. هرچه این فاصله بیشتر باشد، نشان می دهد که شرکت از روشهایی برای پرداخت کمتر مالیات استفاده نموده است.
PTax: مالیات پرداختی توسط شرکت که در صورت سود و زیان سالانه به عنوان هزینه مالیات درج شده است.
RTax: مالیات واقعی شرکت که از طریق مالیات قطعی پرداخت شده(مندرج در یادداشت ذخیره مالیات) بدست آمده است.
EBIT: سود(زیان) قبل از مالیات
ب) انحراف معیار مالیات پرداختی: با توجه به اینکه انتظار می رود که درآمد شرکتها دارای یک پایداری نسبی است؛ هر چه نوسان مالیات پرداخت شده در طول سالهای متوالی بیشتر باشد، منعکس کننده استفاده آنها از روشهایی برای فاصله مالیاتی در برخی از سالها می باشد. برای محاسبه این متغیر از انحراف معیار ۵ ساله مالیات پرداختی استفاده شده است.
کیفیت گزارشگری مالی(x1): برای محاسبه این متغیر از دو معیار سرعت اعلان سود و دقت سود پیش بینی شده، استفاده شده است.
سرعت اعلان سود: پس از پایان سال مالی، هر چه مجمع عمومی زودتر تشکیل شود، دستیابی به اطلاعات مالی شرکت، سریعتر خواهد بود. بنابراین اختلاف زمانی بین پایان سال مالی با تاریخ مجمع عمومی(به روز)، هر چه کمتر باشد، سرعت اعلان سود و به تبع آن کیفیت اطلاعات بالاتر است.
IIQ(1)=Ln(اختلاف زمانی بین پایان سال مالی با تاریخ مجمع عمومی به روز)*(-۱)
دقت پیش بینی سود: هرچه قدر اختلاف بین سود پیش بینی شده هر سهم با سود تحقق یافته هر سهم، کمتر باشد، اطلاعات منتشر شده شرکت بیشتر به واقعیتهای اقتصادی نزدیک می باشند. جهت محاسبه این متغیر از رابطه زیر استفاده شده است.
PEPS: سود پیش بینی شده هر سهم
AEPS: سود تحقق یافته هر سهم
استراتژی تنوع(x2): نسبت درآمد فروش حاصل از بزرگترین کسب و کار شرکت به کل درآمدهای شرکت.
DIVER=Pit * Ln(
شرایط عدم اطمینان(x3): برای محاسبه این متغیر از میانگین انحراف معیار ۵ ساله درآمد فروش، جریان نقد عملیاتی و حقوق صاحبان سهام استفاده شده است.
ضریب بتا(x4) (شاخص ریسک سیستماتیک)
ریسک سیستماتیک(Beta) منعکس کننده رابطه بین تغییرپذیری بازده سهام شرکت با تغییرپذیری بازده بازار سهام می باشد. در این تحقیق، جهت محاسبه ضریب بتا از رابطه ذیل استفاده شده است(نوروش و دیلمی، ۱۳۸۴).
Rit: بازده کل سهام شرکت i دردوره t( شامل کلیه مزایای نقدی و تغیرات در قیمت سهام در دوره t )
Rm: بازده بازار سهام در دوره t
باید توجه داشت که ضریب بتای سالانه سهام شرکتهای نمونه آماری از طریق نرم افزار ره آورد نوین، محاسبه می شود و از محاسبات دستی، پرهیز می شود.
نرخ رشد فروش(x5)
نوسانات سود قبل از مالیات(x6)