مواردی که تحت عنوان امکانات و محدودیتهای توسعه پیادهمدار در نیشابور مورد بررسی قرار گرفته، ۸۲ عامل ( ۴۱ عامل داخلی شامل نقاط قوت و ضعف و ۴۱ عامل خارجی شامل فرصتها و تهدیدها ) میباشد که در چهار دسته مؤلفه های اجتماعی، اقتصادی، زیستمحیطی و کالبدی ، عملکردی و مطالعاتی تقسیم شده است این موارد براساس مجموع مطالعات و شناخت محقق از قلمرو مطالعه و با کمک نظر کارشناسان جمعآوری و تدوین شده است و همگی در فصل چهار تحقیق حاضر ارائه شده است. در ادامه به چند عامل بهعنوان نمونه اشاره میگردد.
شماری از نقاط قوت پیادهمداری در شهر نیشابور:

 

• • وجود کاربری های تجاری در خیابانهای اصلی شهر

 

• • وجود مراکز جاذب جمعیت ( از جمله سینما ، مسجد جامع ، موزه و غیره) ، بهعنوان محلهای مناسب جهت برقراری تعاملات فرهنگی و اجتماعی ، در خیابان مرکزی شهر

 

• • الگوی استقرار خدمات در این شهر خطی و در امتداد معابر اصلی میباشد

 

• • انجام طرح مطالعاتی حملونقل و نیازمندیهای ترافیکی شهر نیشابور

 

• • راهاندازی سیستم حملونقل هوشمند

 

• • میزان نفوذپذیری ( کالبدی و بصری ) شبکه معابر ( سواره و پیاده ) در شهر مناسب میباشد

 

شماری از نقاط ضعف پیادهمداری در شهر نیشابور:

 

• • کمبود سرانه فضای سبز ( اعم از فضای سبز پهن های و خطی )

 

• • هزینه بالای احداث ، نگهداری و مناسبسازی مسیرهای پیاده در حد استاندارد

 

• • خوانایی محدود معابر و پیادهروها به علت کمبود یا جانمایی نامناسب تابلوها و علایم راهنمایی مسیر

 

• • • عدم مناسبسازی معابر ( سواره و پیاده ) برای عبور افراد دارای مشکل جسمی ( افراد معلول حرکتی ، نابینا ، افراد مسن و غیره )

  

 

• • میزان سرزندگی و جذابیت کم در پیادهروها و خیابانها ، بهعنوان یکی از مهمترین عرصه های عمومی شهر

 

• • آشفتگی سیمای بصری و عدم تناسب ساختوسازهای جدید با بافتهای قدیم و نیاز به عقبنشینی در بسیاری از معابر

 

شماری از فرصتهای پیادهمداری در شهر نیشابور:

 

• • پتانسیل بالای قشر جمعیتی فعال جامعه برای استفاده از امکانات این طرح

 

• • افزایش قیمت سوخت طی چند سال اخیر

 

• • دریافت هزینه پارک حاشیهای در معابر اصلی شهر از طریق موبایلپارک

 

• • دسترسی مناسب اغلب مناطق به حملونقل همگانی ( بهعنوان شیوهای مکمل برای پیادهمداری )

 

• • امکان توسعه مسیرهای ویژه حملونقل ( مسیرهای ویژه پیاده ، دوچرخه و اتوبوس )

 

• • وجود ظرفیتها و جاذبههای گردشگری طبیعی و تاریخی در شهر و پیرامون

 

شماری از تهدیدهای پیادهمداری در شهر نیشابور:

 

• • توسعهی لجام گسیخته طی سالهای اخیر و بی توجهی به ساختار طبیعی و بومشناختی که موجب ناپایداری در زیستبوم شهر میشود

 

• • عدم توان مالی کافی شهرداری در اجرای پروژه های عمرانی

 

• • تقابل بین ارزشها و تصورات نادرست توده مردم از پیامد طرحهای پیادهمداری با منافع و مزایای واقعی این طرح

 

• • افزایش جمعیت میانسال و سالمند تا چند سال آینده ( درنتیجه باید تسهیلات و امکانات پیادهروی برمبنای نیاز گروه های خاص ازجمله سالمندان فراهم شود )

 

• • کمبود قوانین و مقررات تسهیلبخش در زمینه پیادهمداری در سطوح کلان ( ملی ) و خرد ( شهری )

 

• • عدم توسعه زیرساختهای حملونقل متناسب با توسعه شهر

 

 

۴-۵- نتیجهگیری

همانطور که از عنوان تحقیق برمیآید هدف تحقیق حاضر بررسی وضعیت حملونقل پایدار شهری و البته ارائه الگوی مطلوب در شهرهای میانی میباشد. چون نمیتوان وضعیت حملونقل شهری تمام شهرهای میانی را در قالب یک تحقیق دانشگاهی مورد بررسی قرار داد شهر نیشابور بهعنوان نمونه انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفت. بهدلیل اینکه تمام شهرهای میانی کلیتشان در ابعاد مختلف، ازجمله حملونقل،مشابه یکدیگر میباشد بنابراین میتوان نتایج این تحقیق را به سایر شهرهای میانی تسری داد.
در بخش اول وضعیت حملونقل شهر نیشابور لحاظ پایداری مورد بررسی قرار گرفت. دلیل تمرکز این تحقیق بر روی موضوع حملونقل پایدار این است که در منابع مختلف بیان شده که سیستمهای حملونقل نقش عمدهای در حیات اقتصادی کشورها و نیز زندگی روزمرهی شهروندان ایفا میکنند و موضوع حملونقل و کیفیت آن نقش بسیار حساس و مهمی در کیفیت زندگی شهروندان ایفا مینماید ( احمدی و محرمنژاد ، ۱۳۸۵). امروزه از یک طرف شهروندان میخواهند در کمترین زمان، با آلودگی کمتر و مصرف انرژی کمتر و هزینهای مناسب به مقصد برسند ( که این حق طبیعی هر شهروند نیز میباشد ) و از سوی دیگر شهرها ( و به ویژه شهرهای کوچک و میانی ) با بودجههایی اغلب محدود باید چارهای برای پاسخ دادن به خواست شهروندان بیندیشند، لذا براین اساس است که موضوع حملونقل پایدار بایستی مورد توجه جدی قرار گیرد تا در درجه اول مسائل و مشکلاتی را که توسعه مبتنی بر اتومبیل شخصی ایجاد کرده ( از جمله آلودگی هوا، آلودگی صوتی و غیره ) کاهش دهد و بهعلاوه مدیریت شهری را نیز جهت پاسخگویی به نیازهای طبیعی و به حق شهروندان یاری رساند.
مرور مطالعات و تحقیقات انجام شده داخلی نشان میدهد که تقریباً هیچیک از این مطالعات به بررسی جامع و کامل تمام شیوه های موجود حملونقل شهری از هر سه بعد اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی نپرداخته و جای خالی آن احساس میشود بنابراین در این تحقیق سعی شد این شکاف، با تحلیل و بررسی پایداری تمام شیوه های موجود حملونقل شهری در شهرهای میانی با در نظر داشتن هر سه بعد اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی، پر شود. بنابراین تحقیق حاضر در دو بخش کلی و با بهره گرفتن از ترکیب دو مدل تحلیلی AHP گروهی و SWOT تدوین شده و با کمک مدل QSPM تکمیل گردید. لازم به ذکر است که برای انجام تمام مدلهای تحلیلی بکار رفته، پرسشنامه هایی طراحی شده و توسط کارشناسان و مدیران شهری تکمیل گردید درنتیجه تمام نتایج حاصل نظرات کارشناسی میباشد
در بخش اول تحقیق حاضر تمام شیوه های موجود حملونقل نیشابور مورد بررسی قرار گرفت و مناسبترین ترکیب سیستمهای حملونقل مشخص شده و پیادهروی بهعنوان پایدارترین و مناسبترین شیوه شناسایی شد. پس از آن در بخش دوم امکانات و محدودیتهای پیش روی توسعهی پیادهمدار نیشابور ( توسعه بر مبنای پایدارترین و مناسبترین گزینه حملونقلی که از بخش اول حاصل شد ) در قالب نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید در ماتریس SWOT مشخص شده، راهبردهای چهارگانه ارائه شد و پس از تعیین جایگاه راهبردهای قابل اتکا ( در این تحقیق راهبردهای WT ) با بهره گرفتن از مدل تحلیل کمی QSPM راهبردهای مورد نظر اولویتبندی شدند. براساس مطالعات انجام شده مهمترین راهبرد جهت بهبود و ارتقاء پیادهمداری نیشابور “تلاش در جهت عملی ساختن اصول شهر فشرده ( تشویق به گسترش عمودی شهر در حد قابلقبول و با توجه به زیرساختها بهجای گسترش افقی ) از طریق نزدیکی واحدهای مسکونی ، مغازهها و خدمات به یکدیگر که سبب تسهیل در پیادهروی بوده و کارایی خدمات و منابع را افزایش میدهد” میباشد.
در این فصل نیز مشخص گردید که تمامی اهداف ( اصلی و فرعی ) تحقیق محقق شده و روند پژوهش بهگونهای بوده که پاسخ پرسشهای اصلی و فرعی نیز داده شده است، بنابراین میتوان نتیجه گرفت که تحقیق حاضر در مجموع موفق بوده است، هرچند با محدودیتها و مشکلاتی نیز روبرو بوده است.

۵-۵- پیشنهادات