- ــــــ . “زبان فارسی". سخن. دوره ۱۴. ش۱. تیر ۱۳۴۲، ص۳ـ۹.
زبان عربی در واژگان و دستور فارسی.
- ــــــ . “فاعل جمع و فعل مفرد در زبان فارسی"، ترجمه ابوالحسن نجفی. نشر دانش. س۶. ش۵. مردادـ شهریور ۱۳۶۵، ص۳ـ۵.
فاعل جمعِ غیر جاندار و عمل مختص انسان؛ چند مثال ادبی کهن و معاصر؛ مثال‌هایی از رادیو و تلویزیون.
- ــــــ . “گناه ذال چیست؟” [نقد مقاله “در پیرامون حرف ذالِ معجمه"، اثر ابوالوفای معتمدی کردستانی]. راهنمای کتاب. س۳. ش۴. آبان ۱۳۳۹، ص۵۰۳ـ۵۰۷؛ نیز در: مجتبی مینوی. مینوی بر گستره ادبیات فارسی، مجموعه مقالات. به کوشش ماه‌منیر مینوی. تهران:توس، ۱۳۸۰، ۵۱۹ـ۵۲۴.
- ــــــ . مینوی بر گستره ادبیات فارسی، مجموعه مقالات. به کوشش ماه‌منیر مینوی: “من آن کسم که…” [از مباحث نحو فارسی]. تهران: توس، ۱۳۸۰، ص۵۳۷ـ۵۴۵؛ نیز در: هفتاد سالگی فرخ، به مناسبت هفتادمین سال ولادت سید محمود فرخ. زیرنظر مجتبی مینوی. تهران: یغما، ۱۳۴۴، ص ۱۸۴ـ۱۹۳.
ضمیر و فعل مناسب برای دو فاعل (یا مسندالیه) ضمیر متکلم و ضمیر غایب در یک جمله مرکب؛ صورت‌های درست ونادرست این قاعده در ادبیات کهن.
- ــــــ . “نکته‌ای از دستور زبان فارسی: شُد یا شَد". سخن. دوره ۵.ش۳. اسفند ۱۳۳۲، ص۱۸۵ـ۱۸۷؛ نیز در: مجتبی مینوی. مینوی بر گستره ادبیات فارسی، مجموعه مقالات. به کوشش ماه‌منیر مینوی. تهران: توس، ۱۳۸۰، ص۴۵۵ـ۴۵۸.
“شَد” در امثال و حکم دهخدا؛ بیتی از حافظ؛ نظر ملک‌الشعرای بهار.
- ــــــ . “یاء بیان خواب"، در: عمر خیام. نوروزنامه، رساله‌ای در منشاء و تاریخ و آداب جشن نوروز. به سعی و تصحیح مجتبی مینوی. تهران: اساطیر، ۱۳۸۰، ص۹۶ـ۹۸.
صیغه ماضی استمراری در بیان خواب با استناد به اشعار فردوسی و نثر کهن.
- ــــــ . مینوی بر گستره ادبیات فارسی، مجموعه مقالات. به کوشش ماه‌منیر مینوی: “ی‍ّت مصدری". تهران: توس، ۱۳۸۰، ص۳۹۱ـ۴۱۶.
اقسام ـ‍ی‍َّ‍ه؛ کلماتی که “ـ‍ی‍ّت” به آن ملحق می‌شود؛ شواهد عربی؛ شواهد فارسی.
- ناصری، کیومرث. “نکاتی درباره زبان علمی فارسی"، در سمینار نگارش فارسی (۱۱ـ۱۴ شهریورماه ۱۳۶۳)، زبان فارسی، زبان علم، مجموعه سخنرانی‌های دومین سمینار نگارش فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۶۵، ص۹۱ـ۹۶.*
- نجفی، ابوالحسن. “آیا زبان فارسی در خطر است؟"، در: درباره ترجمه. زیرنظر نصرالله پورجوادی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۶۵، ص۱۲۵ـ۱۴۹؛ نیز: نشر دانش. س۳. ش۲. بهمن ـ اسفند ۱۳۶۱، ص۴ـ۱۵.
واژه‌های عاریتی؛ گرته‌برداری از اصطلاحات و ترکیبات؛ گرته‌برداری معنایی؛ گرته‌برداری نحوی.
- ــــــ . “بدبختانه، متأسفانه، خوشبختانه". نشر دانش. س۱۱. ش۱. آذر ـ دی۱۳۶۹، ص۲۴ـ۲۵.
چگونگی ساختن قید از اسم و صفت؛ تعریف قید؛ حالت روحی گوینده در بیان قیدهای یادشده.
- ــــــ . “حذف حرف اضافه". نشر دانش. س۸ . ش۴. خرداد ـ تیر ۱۳۶۶، ص۲ـ۵.
مقدمه‌ای درباره مقاله “فارسی را درست بنویسیم"، اثر محمد پروین گنابادی؛ معیار ما برای درست و غلط بودن؛ حرف اضافه مرکب.
- ــــــ . “درباره قاعده «قلب»، چند نکته عروضی دیگر". نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی. دوره ۵. ش ۲. پیاپی ۱۸. مهر ۱۳۸۰، ص ۴۱ـ۴۹.*
- ــــــ . “«را» پس از فعل". نشر دانش. س۷. ش۶. مهر ـ آبان ۱۳۶۶، ص ۱۸ـ۱۹.
استعمال حرف “را” علامت مفعول صریح پس از فعل؛ جمله پایه و پیرو حرف “را"؛ فاصله “را” از مفعول صریح.
- ــــــ . “غلط ننویسیم، فرهنگ دشواری‌های زبان فارسی“. نشر دانش. س۸ . ش۱. آذر ـ دی ۱۳۶۶، ص۴۲ـ۴۵.
چند نمونه دستوری.
- ــــــ . “غلط‌هایی که در «غلط ننویسیم» نیست” [نقدِ نقد دکتر محمد جواد شریعت]. نشر دانش. س۸ . ش۶. مهر ـ آبان ۱۳۶۷، ص۵۶ـ۶۱.
- ــــــ . “کاربرد «که» در فارسی گفتاری". نامه فرهنگستان. س۱. ش۳. پیاپی ۳. پاییز ۱۳۷۴، ص۷ـ۱۹.
ذکر شانزده مورد از کاربرد “که” در کتاب‌های ادبیات معاصر قدیم.
