روتینها: این افراد بارها و بارها به سایتهای تکراری وارد میشوند آن ها از وب برای بدست آوردن اخبار و یا قیمت سهام و دیگر اطلاعات مالی استفاده میکنند روتینها راحتی وارد شدن به سایتهایی که کار کردن با آن را بهخوبی میدانند دوست دارند.
ورزشیها: بسیار شبیه روتینها هستند اما بیشتر وقت خود را در سایتهای سرگرمی و ورزشی سپری میکنند و کمتر به سایتهای اخبار و اطلاعات مالی مراجعه مینمایند (اشنایدر،۲۰۰۹)
۲-۲۴ روشهای تبلیغ در وب
برای تبلیغ در محیط وب میتوان از روش های گوناگونی استفاده کرد. عمده ترین روشها در این زمینه عبارتاند از: بنرها، پاپ آپها، پست الکترونیک، موتورهای جستجو.
۲-۲۴-۱ بنرها
اکثر شرکتها برای تبلیغ در اینترنت از بنرها استفاده میکنند. بنرها بیشترین کاربرد تبلیغاتی را در اینترنت دارند. بنر شی مستطیل شکل کوچکی در صفحات وب است که تصویر گرافیکی ثابت یا متحرکی را نشان میدهد. بنر به صفحه وب آگهی دهنده مرتبط است. بدین معنا که زمانی که کاربر روی این بنرها کلیک میکند، به سایت اصلی شرکت آگهی دهنده متصل میشود. آگهی دهندگان بیشتر تمایل دارند که بنرهای آن ها از اندازه طولی بیشتری جهت جذب مشتری برخوردار باشد.
۲-۲۴-۲ پاپ آپها
یکی از آزار دهنده ترین پدیدهها در جستجوی اینترنتی، ظاهر شدن پاپ آپهای تبلیغاتی است که در حین جستجو در زمینههای مشابه روی صفحه کاربر ظاهر میشود. تبلیغات پاپ آپ معمولاً بهصورت باز شدن خودکار صفحات وب صورت گرفته و معمولاً با خارج شدن کاربر از یک وبسایت و یا زمانی که به سایر اقدامات در وب میپردازد، همراه است. پاپ آپها معمولاً در جلوی صفحه فعالی که کاربر روی آن قرار دارد، ظاهر میشوند.
۲-۲۴-۳ تبلیغات از طریق پست الکترونیک
یکی از شیوههای متداول تبلیغاتی در اینترنت، ارسال اطلاعات در مورد یک شرکت یا محصول از طریق ایمیل به افراد و شرکتهایی است که نام آن ها در لیست مکاتبات قرار دارد. ایمیل روز به روز از محبوبیت بیشتری میان کاربران اینترنتی برخوردار میشود، پس میتوان از آن بهعنوان کانالی امن در تبلیغات استفاده کرد. ایمیلهای تبلیغاتی میتوانند شامل فایلهای صوتی و تصویری باشند که محصولی را تبلیغ میکنند و روی صفحه ایمیل لینکهایی گذاشته میشود که کاربران بتوانند برای انجام خرید روی آن ها کلیک کنند.
۲-۲۴-۴ تبلیغات از طریق موتور جستجو
بسیاری از موتورهای جستجو بهصورت رایگان به شرکتها امکان ثبت آدرسهای الکترونیکی وبسایت خود را میدهند تا بدینوسیله کاربران بتوانند وبسایت آنان را از طریق موتور جستجو پیدا کنند. اسپایدرهای اینترنتی با رفتن به این سایتها، محتوای آن ها را خوانده و از نوع فعالیت شرکتهای گوناگون اطلاعات لازم را کسب میکنند. بدینوسیله، این سایتها وارد حوزه جستجوی کاربران در آینده میشوند. (رود ساز و دیگران ۱۳۹۱).
۲-۲۵ کیفیت خدمات آنلاین
با مقادیر زیاد تحقیقات در بازاریابی اینترنتی و تجارت الکترونیک، کیفیت خدمات در محیطهای آنلاین بهعنوان عامل مهمی برای شناسایی موفقیت یا شکست تجارت الکترونیک شناخته شده است (ینگ،۲۰۰۱). خدمات الکترونیک بهعنوان نقش خدمات در فضای مجازی یا سایبر تعریف میشود کیفیت خدمات الکترونیک بهعنوان ارزیابی و قضاوت کلی مشتری از برتری و کیفیت خدمات الکترونیک در مکان یا فضای مجازی تعریف میشود. به گفتهی زیتامل (۲۰۰۰) کیفیت خدمات الکترونیک هم از دیدگاه قبل و هم بعد از خدمات وبسایت فهمیده میشود. آن ها کیفیت خدمات آنلاین را بهعنوان حدی تعریف کردهاند که در آن یک وبسایت، خرید و ارائه محصول و خدمات را میسر میسازد. پاراسورامن انعطاف پذیری، آسودگی، کارایی و لذت را بهعنوان نمونههایی از موضوعات مهم و مثبت در محیط آنلاین پیشنهاد داده است.
۲-۲۶ ابعاد کیفیت خدمات آنلاین
تحقیقات قبلی آشکار ساختهاند که کیفیت خدمات در محیطهای آنلاین یک مشخصهی مهم از اثربخشی تجارت الکترونیک است. (ینگ، ۲۰۰۱) کیفیت افزایش یافته خدمات الکترونیک در شبکه میتواند باعث اثر بخش تر شدن شرکتهای آنلاین شود و به آن ها کمک کند تا به سطح بالاتر نگهداری و رضایت مشتری دست یابند. (گران روز، ۲۰۰۰) اگر چه تحقیقات کمی در زمینه مشخصه های کیفیت خدمات الکترونیک انجام شده است. یک وبسایت تجاری باید با هزاران مکان دیگر در شبکه رقابت کند. (سنتوز، ۲۰۰۳)
دولاکیا و رگو (۱۹۹۸) فهرستی از مشخصههایی را پیشنهاد دادند که برای وبسایتهای اثر بخش، مهم بشمار میروند:
بسامد یا فرکانس تغییرات
تعداد لینکهای مرتبط با وبسایت
پیچیدگی و پهناوری
تعداد تصاویر (بخصوص تصاویری که قابل کلیک کردن هستند)
افزودنیها (برای مثال انیمیشنهای هدیه و جاوا اپلت)
تعداد منع کنندههای تبلیغاتی دیگر بنگاهها
یانگ هفت عامل بالقوه از کیفیت خدمات آنلاینی را پیشنهاد داده است که با عوامل ابزار سروکوال هم ردیف هستند:
۱- اعتبار، ۲- پاسخگو بودن، ۳- دسترسی، ۴- سهولت استفاده، ۵- دقت، ۶- روایی، ۷- امنیت
علاوه بر این زیتامل و همکارانش سروکوال الکترونیک را با یازده بعد در مجموعهای از مصاحبههای گروه کانون توسعه دادند: دسترسی، آسانی و سهولت آفرینش، کارایی، انعطاف پذیری، روایی، شخصیت بخشیدن، امنیت/حریم خصوصی، مسئولیت، اعتماد/ضمانت، زیبایی شناسی سایت و دانش قیمتی که بتوانند کیفیت خدمات آنلاین را اندازه بگیرند و در تحقیق آن ها ابعاد کلیدی کیفیت خدمات منظم و با قاعده همچون کارایی، رضایت، اعتبار و حریم خصوصی مشابه کیفیت خدمات آنلاین بوده و همزمان پیشنهاد میدهند که پاسخگو بودن، جبران و پاداش و دسترسی در زمان واقعی بهعنوان ابعاد کلیدی بهبود خدمات برای خدمات آنلاین کمک میکند. بعلاوه خاطر نشان کردند که همدلی و دلسوزی در محیط آنلاین چندان مهم نبوده مگر اینکه مشکلات رخ داده باشد.
یانگ و همکارانش (۲۰۰۱) شش بعد کلیدی کیفیت خدمات آنلاین را کشف کردهاند. روایی، دسترسی، سهولت استفاده، جذابیت، امنیت و اعتبار بکار رفته توسط خریداران اینترنتی برای ارزیابی کیفیت خدمات ادامه دار الکترونیک. توضیح این عوامل عبارتاند از:
۱-روایی: صحت و درستی انجام و اجرای سفارش، ارائه و تحویل فوری و دقت صورتحساب را در بر میگیرد.
۲- دقت: دقت و توجه فردی نوشتههای شخصی تشکر از خردهفروشان آنلاین و در دسترس بودن زمینهی پیام برای اظهارات و سؤالات مشتری را دربر میگیرد.
۳-سهولت استفاده: به کاتالوگهای سازماندهی شده، ساختار یافته و آسان اشاره دارد و همچنین قابلیت ایجاد سایت و محتوا، اصطلاحات قابل فهم و دقیق را نیز در خود جای میدهد.
۴- دسترسی: فهرست ایمیل، آدرس و خیابان شرکت، شماره تلفن و فکس، در دسترس بودن نمایندههای خدماتی، دردسترس بودن اتاقهای گفتگو، تختهی اعلانات و دیگر کانالهای ارتباطی را دربر میگیرد.
۵-امنیت: امنیت اطلاعات شخصی و حداقل ریسک خرید آنلاین را دربر دارد.
۶- اعتبار: به تاریخچه تجاری خردهفروشان آنلاین، پاداشهای خاص و منع کنندههای رجوعی به دیگر وبسایتها اشاره میکند.
در اولین تلاش برای سازگاری ابعاد سروکوال با خدمات الکترونیک بهصورت ذهنی، خدمات آنلاین ۲۳ آژانس مسافرتی و هفت بعد بدست آمده از سروکوال را ارزیابی کردند.
مسئولیت، محتوی و هدف (بدست آمده از روایی)، در دسترس بودن، خلاقیت، طراحی و نمایش (که از محسوس بودن بدست آمدند)، پیشینه (تضمین)، شخصیت بخشیدن و شخصی سازی که از همدلی بدست آمدهاند.
بعلاوه مادو (۲۰۰۲) ۱۵ بعد از کیفیت خدمات آنلاین را بر اساس بررسی ادبیات ارائه کرده است: عملکرد، ویژگی، ساختار، زیبایی شناسی، روایی، ظرفیت ذخیره سازی، قابلیت سرویس دهی، امنیت و یکپارچگی سیستم، اعتماد، پاسخگو بودن، تمایز محصول/خدمات و شخصیت سازی، سیاستهای ذخیره شبکه، شهرت، تضمین و همدلی.
یونگ و فاوی (۲۰۰۴) ابعاد کیفیت خدمات آنلاین و روابط آن ها با رضایت را شناسایی کردند. عوامل پیشنهادی آن ها عبارتاند از: روایی، پاسخ گو بودن، سهولت استفاده و شایستگی.
به گفتهی زیتامل (۲۰۰۳) دسترسی و مسئولیت وبسایت ها، بیانگرهای کلیدی کیفیت خدمات با بهره گرفتن از شبکه میباشند.
میسیک و جانسون (۱۹۹۹) همچنین معیار کیفیت وابسته به وب را بهعنوان یافتن اطلاعات تعاملی (مثل ایمیل، مودم، تلفن، آدرس میل)، یافتن صفحات اصلی، سرعت، منحصربهفرد بودن، کاربرد پذیری، سهولت، خلاقیت، معامله به مثل، پول رایج، جمله بندی و رنگ و سبک پیشنهاد داد. واضح است که دامنهی ابعاد کیفیت خدمات آنلاین واقعاً توسعه یافته است.
۲-۲۷ مدلهای پذیرش تجارت الکترونیکی
جهت مطالعه پذیرش تجارت الکترونیکی توسط مصرفکنندگان، رویکردها و مدلهای گوناگون ارائهشده است که از میان آن ها، دو مدل پیکارنین و دیویس نسبت به سایرین مهم تر و مورد قبول تر میباشد؛
۲-۲۷-۱ مدل پیکارانین
این مدل به بررسی عوامل مؤثر بر استفاده اینترنتی از خدمات و یا کالاها میپردازند. این مدل که توسط پیکارنین و همکارانش در سال ۲۰۰۴ ارائهشده است، ۶ عامل منفعت، سهولت، لذت، اطلاعات، ایمنی و کیفیت ارتباطات در اینترنت را بر مبادلات اینترنتی کالا و خدمات مؤثر میدانند.
۲-۲۷-۲ مدل پذیرش تکنولوژی (تیای ام)
این مدل از مهمترین و مورد قبول ترین مدلهای پذیرش تجارت الکترونیکی میباشد که در سال ۱۹۸۹ توسط دیوس ارائهشده است. این مدل مبنای را ارائه میکند که نشان میدهد چرا مشتریان تکنولوژی جدید را قبول یا رد مینمایند. این الگو بیان میکند هنگامی که فناوری جدید به فرد ارائه میشود متغیرهای متعددی بر تصمیم او مبنی بر چگونگی و زمان استفاده از فناوری تأثیر میگذارند. دو عامل مشخص و اصلی تأثیرگذار در این مدل عبارتاند از احساس مفید بودن و احساس سهولت استفاده که عوامل بنیادی و تعیین کننده در میزان پذیرش کاربران میباشد. هدف مدل تیایام تشریح عوامل تعیین کننده در پذیرش فناوری جدید ازجمله خدمات الکترونیکی است و مدل این کار را با ردیابی اثر عوامل خارجی بر باورها، نگرشها و تمایلات انجام میدهد[۶۵]. در این مدل احساس مفید بودن عبارت است از باور فرد درباره اینکه استفاده از فناوری خاص، عملکرد او را بهبود میبخشد. احساس سهولت استفاده نیز ادراک کاربران را از میزان تلاشی که برای بهره گیری از سیستم لازم است یا نیاز به زحمت زیادی ندارد توضیح میدهد[۶۶]. مدل تیای ام نشان میدهد که سهولت استفاده و احساس مفید بودن بر نگرش فرد تأثیر میگذارد و آن هم بهنوبهی خود بر ایجاد تمایل استفاده از فناوری مؤثر است و آن نیز بر میزان استفاده واقعی از فناوری اثر میگذارد. از این مدل در موارد متعددی استفاده شده است و کاربرد متعدد آن باعث شده است که این مدل به یکی از مدلهای معتبر در زمینه پذیرش فناوری تبدیل شود[۶۷].
از این مدل جهت مطالعه میزان پذیرش ریز پردازندهها توسط کاربران، پذیرش شبکه جهانی اینترنت[۶۸] و پذیرش سیستمهای پشتیبانی تصمیم[۶۹] نیز استفاده شده است. همچنین مطالعات هونک پین شیح[۷۰] نشان داده است که احساس مفید بودن اثر بیشتری بر تمایل افراد در استفاده از فناوری دارد، درحالیکه در مطالعات دیویس که از مدل تیایام (TAM) برای آزمایش میزان مقبولیت/پذیرش اینترنت استفاده شده است، احساس سهولت استفاده، تأثیر بیشتر و مهم تر بر تمایل افراد داشته است.
در مطالعه جعفر پور که در کتابخانههای سراسر کشور انجام شده است متناسب با شرایط فرهنگـی و اجتمـاعی کشور، تلاش شد مدلی جامع با در نظر گرفتن مدلهای موجود جهـت تـشریح رفتـار خریـد اینرنتی کتاب، ارائه و مورد استفاده قرار گیرد. در مدل مفهومی ارائهشده، محرکهای بیرونی در قالب چهار متغیـر کـاهش هزینههای عامل، امنیـت اطلاعـات و حفـظ حـریم شخصی، ساماندهی ارتباطات اطلاعاتی و تسهیل روند انتخاب و دستیابی، طبقه بنـدی شـده است. این چهار متغیر، پاسخهای شناختی احساس مفید بودن و سهولت استفاده را بـه دنبـال خواهد داشت. احساس مفید بودن، احساس ارتقای سطح عملکرد به کمک فنآوری اسـت؛ بدین معنا که کاربر دارای ادراکی درباره چگونگی مفید بودن فنآوری در بـرآورده نمـودن نیازش میباشد که شامل کاهش زمان ارضای نیاز، افزایش کارایی و افزایش دقت میباشد و احساس سهولت اسـتفاده، ادراک کـاربران را از میـزان تلاشـی که بـرای بهرهگیری از سیستم لازم است، توضیح میدهد[۷۱]. این دو پاسخ بر ابعاد نگرش فرد که متشکل از سه جزء شناختی، رفتاری و عاطفی میباشد تأثیر گذاشته و آن هم به نوبه خود بر ایجاد تمایل نسبت به استفاده از فنآوری مؤثر است. تمایلات رفتاری نیز بـر میـزان اسـتفاده واقعـی از فنآوری یعنی خرید اینرنتی کتاب تأثیر میگذارد. وجود حلقه بازخورد مدل مفهومی ارائهشده، تکرار رفتار خرید اینترنتی را با اصلاح وضـعیت متغیرهـای بیرونـی، میـسر مینمایـد. مدل مفهوی مورد استفاده در پژوهش جفرپور (۱۳۸۸) بهصورت زیر میباشد.
شکل ۲- ۵: مدل الگوی خرید اینترنتی کتاب در کشور (جعفر پور،۱۳۸۸)
۲-۲۸ تجارت الکترونیک در ایران و جهان
۴-۳-۳-۲.تحلیل داده ها. همان طوری که از نتایج جدول ۴-۲۱ مشاهده میشود، در مقایسه بینگروهی، با توجه به مقدار P حاصل از آزمون مانوا ،تفاوت مشاهده شده بین تفاضل میانگین فیلترذهنی در بین شرکتکنندههای مبتلا و سالم معنیدار است، بنابراین فرضیه فوق را با ۹۹ درصد اطمینان میتوان پذیرفت. به عبارتی دیگر میتوان نتیجه گرفت که بین تفاضل میانگین فیلترذهنی در بین شرکتکنندهها مبتلا و سالم تفاوت معنیداری وجود دارد.
۴-۳-۴. فرضیه فرعی چهارم: «بین میانگین تحریف شناختی بی توجهی به امر مثبت در بین شرکتکنندههای مبتلا و سالم تفاوت معنیداری وجود دارد.»
۴-۳-۴-۱.توصیف داده ها.نتایج بررسی تفاوت بینگروهی میانگین بی توجهی به امر مثبت در بین شرکتکنندههای مبتلا و سالم درنمودار۴-۱۸ و جدول ۴-۲۲ نشان داده شده است. میانگین گروه مبتلایان به میگرن درنمره ی تحریف شناختی بی توجهی به امرمثبت برابر با۰۴/۶وانحراف استاندارد برابر۹۶/۱ می باشد، ودرگروه سالم میانگین برابر با۴۰/۶وانحراف معیار برابربا۲۳/۲ می باشد. بنابرین میانگین این تحریف شناختی در افراد سالم بیشتر می باشد.
نمودار۴-۱۸: تفاوت بینگروهی میانگین بی توجهی به امر مثبت
جدول ۴-۲۲: تفاوت بینگروهی میانگین بی توجهی به امر مثبت در بین شرکتکنندههای مبتلا و سالم
متغیر | مبتلا | غیرمبتلا | df | میانگین مجذورات | F | Sig. |
بی توجهی به امر مثبت | ۹۶/۱±۰۴/۶ | ۲۳/۲±۴۰/۶ | ۱ | ۲۴۰/۳ | ۷۳۲/۰ | ۳۹۴/۰ |
۴-۳-۴-۱.تحلیل داده ها. همان طوری که از نتایج جدول ۴-۲۲ مشاهده میشود، در مقایسه بینگروهی، با توجه به مقدار P حاصل از آزمون مانوا ،تفاوت مشاهده شده بین تفاضل میانگین بی توجهی به امر مثبت در بین شرکتکنندهها مبتلا و سالم معنیدار نیست، بنابراین فرضیه فوق را با ۹۵ درصد اطمینان میتوان رد کرد. به عبارتی دیگر میتوان نتیجه گرفت که بین تفاضل میانگین بی توجهی به امر مثبت در بین شرکتکنندهها مبتلا و سالم ،تفاوت معنیداری وجود ندارد.
۴-۳-۵.فرضیه فرعی پنجم: «بین میانگین تحریف شناختی نتیجه گیری شتابزده در بین شرکتکنندههای مبتلا و سالم تفاوت معنیداری وجود دارد.»
۴-۳-۵-۱.توصیف داده ها. نتایج بررسی تفاوت بینگروهی میانگین نتیجه گیری شتابزده در بین شرکتکنندههای مبتلا و سالم درنمودار۴-۱۹ وجدول ۴-۲۳ نشان داده شده است. میانگین گروه مبتلایان به میگرن درنمره ی تحریف شناختی نتیجه گیری شتابزده برابر با۶۶/۵وانحراف استاندارد برابر۱۷/۲ می باشد، ودرگروه سالم میانگین برابر با۸۴/۵ وانحراف معیار برابربا ۰۸/۲ می باشد. بنابرین میانگین این تحریف شناختی در افرادسالم بیشتر می باشد.
نمودار۴-۱۹: تفاوت بینگروهی میانگین نتیجه گیری شتابزده
جدول ۴-۲۳: تفاوت بینگروهی میانگین نتیجه گیری شتابزده در بین شرکتکنندههای مبتلا و سالم
متغیر | مبتلا | غیرمبتلا | df | میانگین مجذورات | F | Sig. |
نتیجه گیری شتابزده | ۱۷/۲±۶۶/۵ | ۰۸/۲±۸۴/۵ | ۱ | ۸۱۰/۰ | ۱۷۹/۰ | ۶۷۳/۰ |
درگیری ذهنی و عاطفی اشخاص در موقعیت های گروهی است که آنان را بر می انگیزاند تا برای دستیابی به اهداف گروهی، یکدیگر را یاری دهند و در مسئولیت کار شریک شوند. در تعریف فوق سه جزء زیر اهمیت دارد که به تشریح آنها می پردازیم:
الف) درگیری ذهنی و عاطفی: مشارکت تنها به کوشش های بدنی محدود نمی شود. در مشارکت خود شخص هم درگیر است و تنها مهارت و توانایی های وی یا امکانات فراهم شده توسط او درگیر نیست.
ب) انگیزش برای یاری دادن: شخص در مشارکت این فرصت را پیدا می کند تا از قابلیت ها، ابتکارات و آفرینندگی خود برای دستیابی به هدف های گروهی استفاده کند. مشارکت یک داد و ستد دو سویه میان مردم است نه روش قبولاندن اندیشه های مسئولان بالا دست. در واقع در مشارکت نقش اصلی با مشارکت کننده است که می کوشد تا توانایی هایش را آشکار سازد.
ج) پذیرش مسئولیت: مشارکت اشخاص را بر می انگیزد تا در کوشش های گروه خود مسئولیت بپذیرد. در واقع مشارکت هنگامی محقق می شود که بی تفاوتی و بی مسئولیتی جای خود را به احساس وابستگی، هم سرنوشتی و مسئولیت بدهد.
مشارکت در چهار بعد قابل تفکیک است: الف) موضوع ب) چگونگی دخالت مردم ج) سطوح اجرایی د) کیفیت دخالت مردم
مشارکت از بعد موضوع دارای چهار مولفه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است. مشارکت از بعد چگونگی دخالت مردم هم دارای دو بعد دموکراسی مستقیم و غیر مستقیم یا نمایندگی است. مشارکت از نظر بعد سوم یعنی سطوح اجرایی دارای مولفه های روستایی یا محلی، منطقه ای و ملی است و در نهایت از بعد کیفیت دخالت مردم دارای مولفه های ارادی – اجباری و برانگیخته – خود انگیخته می باشد.
مشارکت اجباری: این مشارکت غیر داوطلبانه است مانند استفاده رایگان از مردم برای ساخت دیوار چین، اهرام مصر و … که باعث نارضایتی مردم و ایجاد خرابکاری می شود.
مشارکت داوطلبانه: خود به دو صورت می باشد یکی غیر منصفانه و دیگری منصفانه.
مشارکت داوطلبانه غیر منصفانه: تنها تفاوتی که با مشارکت اجباری دارد در اختیاری بودن آن است.
مشارکت داوطلبانه منصفانه: مناسب ترین و مطلوب ترین نوع مشارکت است که مستقیماً در خدمت توسعه قراردارد. این مشارکت با رعایت انصاف و اشتغال سودمند انجام می گیرد.
مشارکت خود انگیخته: به صورت خود جوش و نهادی در بین افراد یک جامعه وجود دارد و محصول سال های متمادی زندگی مشترک افراد با جامعه است.
مشارکت برانگیخته: بر این اساس راجرز مطرح می کند که در جوامع سنتی مشارکت مردمی در سطح بالایی قرار دارد. راجرز مشارکتی را مثبت و مهم می داند که برانگیخته شده توسط دولت ها و با برنامه ریزی باشد.
فصل دوم :
مبانی نظری تحقیق
۲-۱-مقدمه
حکمرانی و حکمرانی خوب مفاهیمی هستند که امروزه در علوم سیاسی، امور دولتی و بویژه مدیریت توسعه مطرح و به کارگرفته میشوند. این مفاهیم در کنار مفاهیمی دیگر مانند دموکراسی، جامعه متمدن، مشارکت شهروندان، حقوق بشر و توسعه اجتماعی و پایدار معنی مییابند. بنابراین با توجه به موضوعیت یافتن این مفاهیم و ضرورت توجه به آنها به دلیل تغییرات مستمر جوامع و ارتباط آنها با یکدیگر، تعیین سطوح به کارگیری و متولیان جاری سازی آن اهمیتی قابل توجه دارد. به همین دلیل ایجاد تمایز و تعریف دقیق هر یک از مفاهیم حکومت، حکمرانی، حکمرانی خوب و مدیریت در دو سطح کشور و شهر می تواند به طور اعم نقش هر یک از عاملان اصلی و به طور اخص نقش و مسولیت مدیران شهری را مشخص کند و بر اساس آن، امکان تعیین الگوی مناسب و ایجاد زیرساختهای لازم برای مدیریت شهر و بهره گیری از مزایای حکمرانی خوب شهری در سایه سازماندهی مناسب فراهم آید.
۲-۱-۱-مفهوم حکمرانی
اصطلاحات حکمرانی و حکومت، دارای مفاهیم محض و تخصصی بوده که بعضاَ فارغ از مفهوم، معمولاً جایگزین یکدیگر به کار میروند. اما قدمت حکمرانی به تاریخ تمدن بشری برمیگردد. واژه حکمرانی از لغت یونانی (Kybernan) و (Kybernetes) گرفته شده و معنی آن هدایت کردن و راهنمایی کردن و یا چیزها را در کنار هم نگهداشتن است. در حالی که مفهوم حکومت دلالت بر واحد سیاسی برای انجام وظیفه س سیاستگذاری داشته و برجستهتر از اجرای سیاستها است. پس میتوان گفت واژه حکمرانی اشاره به پاسخگو بودن هم در حوزه سیاستگذاری و هم در حوزه اجرا دارد (شریفیان ثانی، ۱۳۸۰،ص،۱۴۹)
حکمرانی طی دهه ۱۹۹۰ میلادی، به یکی از واژه های محوری علوم اجتماعی، به ویژه در حوزه نظریه سیاسی، علوم سیاسی و جغرافیایی انسانی تبدیل شدهاست. بنابراین حکمرانی را میتوان کنش، شیوه یا سیستم اداره دانست که در آن مرزهای بین سازمانها و بخش عمومی و خصوصی در سایه یکدیگر محو میشوند. جوهره حکمرانی به وجود روابط متعامل بین و درون حکومت و نیروهای غیرحکومتی اشاره دارد(برک پور؛ اسدی۱۳۸۸،ص،۱۸)
۲-۱-۳-حکمرانی شهری
حکمرانی شهری، طبق تعریف زیست بوم سازمان ملل[۱] عبارت است از مجموع روشهای برنامهریزی و مدیریت عمومی شهر از سوی افراد، نهادهای عمومی و نهادهای خصوصی و نیز فرایند مستمری است که از آن طریق، منافع متضاد یا متعارض با یکدیگر همراه شده و زمینه همکاری و کنش متقابل فراهم می آید. طبق این تعریف حکمرانی شهری، هم نهادهای رسمی و هم اقدامات غیررسمی و سرمایه اجتماعی شهروندان را در برمیگیرد(۲۰۰۶ UN-HABITAT,).
بعلاوه نباید از نظر دور داشت تحقق سبک و شیوه مدیریت امور محلی و شهری که از آن به عنوان حکمرانی یاد می شود منوط به شکل گیری یک مجموعه روابط رسمی و ساختارهایی از قبیل قانون مداری، چارچوبهای حقوقی مدون و مشخص، تعریف و تعیین حدود رژیمهای سیاسی، تعیین سطوح تمرکززدایی و فراهم کردن زمینه مشارکتهای همگانی در امور تصمیم گیری راجع به خطمشیهاست (اکبری، ۱۳۸۱، ص۱۳۶)
حمکرانی شهری بر خلاف مدیریت شهری، فرایندی مدیریتی است که به اتخاذ و حفظ زیربناها و خدمات شهری میپردازد. حکمرانی شهری فرایندی کاملاً سیاسی در نظر گرفته میشود (شریفیان ثانی، ۱۳۸۰، ص،۹) و از آنجا که حکمرانی یا حاکمیت شهری، وظیفه به اجرا در آوردن تصمیمات و سیاستهای عمومی در جهت منافع عامه را دارد (پاداش و همکاران، ۱۳۸۶،ص،۴) به عنوان فرایند مشارکتی توسعه، تعریف می شود و به موجب آن همه ذینفعان شامل حکومت، بخش خصوصی و جامعه مدنی تمهیداتی را برای حل مشکلات شهری فراهم میآورند که نتیجه آن رفع ناپایداری توسعه شهری، رفع ناپایداریها از بدنه نهادهای مدیریتی، برنامه ریزی شهری، کارآمد سازی و مسئولیت پذیری بیشتر در اداره امور شهری و تفویض قدرت، وظایف و صلاحیتها به حکومتها و سایر ذینفعان محلی خواهد بود(لالهپور،۱۳۸۶،ص۶۸) بنابراین حکمرانی شهری را میتوان فرایندی دانست که بر اساس کنش متقابل میان سازمانها و نهادهای رسمی اداره شهر از یک طرف و سازمانهای غیردولتی و تشکلهای جامعه مدنی از طرف دیگر شکل میگیرد.
جدول شماره (۲-۲): مقایسه ویژگیهای اصلی حکومت و حکمروایی
عوامل مقایسه | حکومت | حکمروایی |
بازیگران | تعداد بسیار محدود شرکت کنندگان عوامل اجرایی اساساً دولتی |
تعداد بسیار زیاد شرکت کنندگان بازیگران بخش خصوصی و عمومی |
کارکردها | مشاورهای صورت نمی گیرد هیچگونه همکاری در صورت بندی سیاست ها و اجرای آنها صورت نمی گیرد |
انجام مشاوره همکاری تا حد امکان در صورت بندی سیاست ها و اجرای آنها |
ساختار | مرزهای بسته عضویت غیر ارادی |
مرزهای بسیار زیاد عضویت داوطلبانه |
قراردهای تعامل | اقتدار سلسله مراتبی، رهبری متصل از بالا تعامل خصمانه/ روابط متضاد برخوردهای غیررسمی پنهان کاری |
واحد اراک
دانشکده فنی و مهندسی ، گروه مهندسی شیمی
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.Sc.)
رشته: مهندسی فرآوری و انتقال گاز
عنوان:
مدلسازی و بررسی شرایط فیزیکی تشکیل هیدرات در لولههای انتقال گاز
با حضور استاد راهنما، استاد مشاور و هیأت داوران در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
در مورخ ۲۵/۰۶/۱۳۹۳ برگزار گردید.
تصویب و ارزیابی شده توسط هیأت داوران با نمره ۲۰ (بیست) و درجه عالی
دکتر مجید تاجداری (استاد راهنما) ………………………………………………………………………………………
دکتر بهنام کوهستانی (استاد مشاور) …………………………………………………………………………………….
دکتر حسین مظاهری (استاد داور) ………………………………………………………………………………………..
دکتر علی حسنی (مدیر گروه) ………………………………………………………………………………………..
سپاسگزاری
نخستین سپاس و ستایش از آن خداوندی است که بنده کوچکش را در دریای بیکران اندیشه، قطره ای ساخت تا وسعت آن را از دریچه اندیشههای ناب آموزگارانی بزرگ به تماشا نشیند. لذا اکنون که در سایهسار بنده نوازیهایش پایان نامه حاضر به انجام رسیده است، بر خود لازم میدانم تا مراتب سپاس را از بزرگوارانی به جا آورم که اگر دست یاریگرشان نبود، هرگز این پایان نامه به انجام نمیرسید.
ابتدا از استاد گرانقدرم جناب آقای دکتر مجید تاجداری که زحمت راهنمایی این پایان نامه را بر عهده داشتند، کمال سپاس را دارم.
از استاد عالی قدرم جناب آقای دکتر بهنام کوهستانی که زحمت مشاوره این پایان نامه را متحمل شدند، صمیمانه تشکر می کنم.
از اعضای هیئت علمی گروه مهندسی شیمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک بلاخص مدیریت جناب آقایان دکترمحمود سلیمی در مقطع کارشناسی و دکترعلیحسنیجوشقانی در مقطع کارشناسی ارشد، کمال تشکر و قدردانی را دارم.
سپاس آخر را به مهربانترین همراهان زندگیم، به پدر و مادرم تقدیم میکنم که حضورشان در فضای زندگیم مصداق بی ریای سخاوت بوده است.
تقدیم به پدر گرامی و مادر عزیزم
آنان که همیشه دوستشان دارم و سلامتشان را از خداوند متعال خواستارم.
فهرست مطالب
ردیف عنوان صفحه
: هیدرات گازی و عوامل مؤثر در آن
۱-۱ هیدرات ۳
۱-۲ تشکیل هیدرات ها ۳
۱-۳ شرایط تشکیل هیدرات ۴
۱-۴ فاکتورهای مؤثر در تشکیل هیدرات ۵
۱-۵ آب و گاز طبیعی ۶
۱-۵-۱ آب آزاد ۷
۱-۶ بیان مساله پژوهش ۸
۱-۷ ضرورت و اهمیت انجام پژوهش ۹
۱-۷-۱ اهمیت هیدراتهای گازی ۱۰
۱-۷-۲ زمینههای تحقیقاتی هیدرات ۱۱
۱-۸ وجه تمایز پژوهش با سایر پژوهشها ۱۱
۱-۹ اهداف پژوهش ۱۲
۱-۱۰ سؤالات پژوهش ۱۲
۱-۱۱ فرضیههای پژوهش ۱۳
۱-۱۲ انواع و ساختار هیدرات ۱۳
۱-۱۲-۱ ساختار هیدرات نوع I 15
۱-۱۲-۲ ساختار هیدرات نوع II 15
۱-۱۲-۳ ساختار هیدرات نوع H 16
۱-۱۳ اندازۀ مولکول مهمان ۱۷
۱-۱۴ سایر تشکیل دهندههای هیدرات ۱۹
۱-۱۴-۱ فرئونها ۱۹
۱-۱۴-۲ هالوژنها ۱۹
۱-۱۴-۳ گازهای نجیب ۱۹
۱-۱۴-۴ هوا ۱۹
۳-۴) جامعه و نمونه آماری
جامعه عبارت است از گروه یا طبقه ای از افراد، اشیاء، متغیرها، مفاهیم یا پدیده ها که حداقل در یک ویژگی مشترک باشند.(بیابانگرد، ۱۳۸۲، ص۵۲)جامعه آماری این تحقیق، مصرف کنندگان کالا با برندهای مختلف محصولات لوازم خانگی استان گیلان می باشند.در موارد بسیاری کمبود نیروی انسانی لازم، وقت و هزینه های مالی، اجازه مطالعه کل جامعه را نمی دهد . روش معمول در چنین مواردی این است که نمونه ای از جامعه انتخاب شود . نمونه، بخش کوچکی از جامعه است که معرف کل جامعه فرض می شود . نکته مهم در این تعریف، معرف بودن است. نتایج نمونه ای را که معرف جامعه نباشد نمی توان به جامعه تعمیم داد (بیابانگرد، ۱۳۸۲، ص۵۲) . نمونه گیری فرایندی است که طی آن تعدادی از واحد ها به گونه ای برگزیده می شوند که معرف جامعه بزرگ تر که از آن انتخاب شده اند ، باشند (خاکی، ۱۳۹۰، ص۲۵۱).در تحقیق حاضر برای برآورد نمونه از روش نمونه گیری غیر احتمالی در دسترس استفاده شده است.اندازه جامعه آماری، بزرگ در نظر گرفته شده که از فرمول کوکران حجم نمونه به شرح زیر به دست می آید :
N =حجم نمونه
Z2α/۲ = اندازه متغیر مورد بررسی مطابق توزیع نرمال با سطح عدم اطمینان ۰۵/۰
S2X = واریانس متغیر وابسته در جامعه آماری
Ɛ۲ = میزان خطای نمونه گیری
با توجه به فرمول فوق ، نمونه گیری در سطح اطمینان ۹۵ درصد و با احتساب ۵ درصد خطا انجام شده است. بر این اساس ۳۸۴ پرسشنامه به طور مستقیم و حضوری در سطح شهر های استان گیلان بین مصرف کنندگان لوازم خانگی توزیع گردیده که تمام ۳۸۴ پرسشنامه جمع آوری گردید. از آن جا که انحراف معیار جامعه نامعلوم می باشد باید S2X برآورد شود. در این تحقیق یک نمونه مقدماتی از جامعه آماری به جهت تعیین و برآورد انحراف معیار و به کار بردن آن به عنوان برآورد S2X استفاده شده است.
۳-۵) روش و ابزار جمع آوری داده ها و اطلاعات
در این تحقیق از پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. پرسشنامه عبارت است از مجموعه ای از پرسش ها که به صورت باز یا بسته (دارای مقیاس) طراحی شده اند تا وضعیت نگرش افراد نسبت یک واقعیت از طریق آن ارزیابی شود (خاکی،۱۳۹۰،ص ۲۲۷)از طیف لیکرت ۵ تایی از خیلی کم تا خیلی زیاد به صورت زیر استفاده شده است :
جدول( ۳-۱) صفات کیفی و ارزش های عددی گزینه های پرسشنامه
طیف کلی | خیلی کم | کم | متوسط | زیاد | خیلی زیاد |
ارزش عددی | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ |
این پرسشنامه حاصل مطالعات کتابخانه ای و کمک و راهنمایی های صاحب نظران می باشد. پرسشنامه در دو بخش سوالات رفتاری و مشخصه ای تهیه گردیده است . بخش اول شامل سوالات مربوط به سن، جنس، سطح تحصیلات افراد و بخش دوم نیز شامل ۲۰ عدد سوال بسته می باشد که مربوط به متغیرهای تحقیق است و با مقیاس لیکرت درجه بندی شده است سهم هر کدام از متغیر ها و ابعاد آن به شکل جدول (۳-۲) می باشد که به شرح زیر است :
جدول( ۳-۲ ) تعداد سازه ها و سوالات مربوط به هر متغیر
ردیف | متغیر | ابعاد | سازه | شماره سوالات پرسشنامه | جمع سوالات |
۱ | ارزش ویژه برند | قصد خرید | P1 , P2 , P3 | ۵ | |
ترجیح خرید |