بال^[۷۳] (۲۰۰۲) در تحقیقی با عنوان «برون سپاری: تحقیقات جاری کتابخانه ها و موزه ها و آرشیوهای انگلیس» به مطالعه نمونه ای از خریداران و تأمین کنندگان پرداخته که توسط دو گروه متمرکز مورد بررسی قرار گرفته بودند. یافته ها حاکی از آن بود که برون سپاری به صورت خاص در کتابخانه‌های عمومی و همچنین در بعضی بخش های کتابخانه‌های تخصصی مرسوم بوده و عاقلانه به نظر می‌رسد، همچنین این تحقیق بیانگر این است که برون سپاری باعث سرعت بخشیدن به کار در کتابخانه‌های دانشگاهی شده و نیز برون سپاری در بعضی موزه ها و آرشیوها اجرایی شده و به نظر مفید واقع گردیده است.

آیریس^[۷۴] (۲۰۰۳) در تحقیقی تحت عنوان «برون سپاری فهرست نویسی و تأثیر آن در کتابخانه ها» به مطالعات کنونی در زمینه کتابداری به گونه های مختلف برون سپاری و همچنین برون سپاری فهرست نویسی به صورت خاص و نیز مزایا و معایب آن پرداخته است. هر چند در این تحقیق یک طرفه به نقد برون سپاری پرداخته شده اما نکته قابل توجه آن است که به موفقیت برون سپاری در بخش فهرست نویسی کتابخانه ها اشاره دارد.

بردن^[۷۵] (۲۰۰۴) در تحقیقی با عنوان «بهترین نحوه مدیریتی و سازمانی برای خدمات برون سپاری» دریافته است که هرچه میزان برون سپاری در سازمان افزایش یابد، میزان و نوع مدیریت حاکم بر سازمان تغییر یافته یا به نوعی، نوع مدیریت (انحصارگونه یا تفویض اختیار) می‌تواند نوع و میزان برون سپاری خدمات به شرکت های خصوصی را تحت شعاع خود قراردهد.

خان^[۷۶] (۲۰۰۴) در تحقیق خود با عنوان «بررسی مدل های برون سپاری در سازمان های تولیدی و خدماتی» در دانشگاه بین‌المللی کمبریج مدل های گوناگون برون سپاری را بر اساس تحلیل های مدیریتی مورد بررسی قرار داده و اذعان داشته است که مدل های طراحی شده نوین می‌توانند مزایا و معایب برون سپاری خدمات به بخش های خصوصی را به صورت تحلیلی ارائه نمایند.

رودریگویز و روبینا^[۷۷](۲۰۰۴) در مقاله ای با عنوان «خدمات برون سپاری و تأثیر آن روی اهداف و عملکرد» تأثیر برون سپاری بر اولویت های رقابتی، مثل کاهش هزینه، بهبود کیفیت، انعطاف پذیری، افزایش سود دهی و زمان تحویل را بررسی می‌کنند. یافته ها نشان می‌دهد که برون سپاری بر کاهش هزینه ها مؤثر است و همچنین انعطاف پذیری و سود‌دهی را افزایش می‌دهد. و زمان تحلیل و ‌پاسخ‌گویی‌ به مشتریان را بهبود می بخشد.

هیل^[۷۸] (۲۰۰۷) در مقاله ای با عنوان «برون سپاری منابع دیجیتالی و دیدگاه استفاده کنندگان» با بیان اینکه ظهور منابع دیجیتالی امکان برون سپاری بخش بزرگی از خدمات عمومی را ممکن می‌سازد. معتقد است این امر سبب شده کتابخانه ها قادر به ارائه خدمات در ساعات بیشتر با هزینه کمتر باشند. این تحقیق که از پاییز سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۷ توسط گروهی از کتابداران دانشگاه جنوب شرقی لویزیانا و یک کتابخانه دیگر و سایت توتر دات کام انجام شد نشان داد که کارگروه برون سپاری برای تبدیل منابع به قالب دیجیتالی سبب افزایش رضایت مندی کاربران گردیده است.

ابریل^[۷۹] (۲۰۰۹) در مقاله ای با عنوان «برون سپاری خدمات اطلاع رسانی» با هدف ارائه اصول و راهبرد هایی با تمرکز خاص بر روی جنبه‌های خدماتی برون سپاری در بخش اطلاع رسانی می‌داند. وی با بیان اینکه کتابخانه ها دیگر از شکل سنتی به مدرن تبدیل گردیده اند و نیاز به راهبرد های نوینی از قبیل برون سپاری و استفاده مناسب و درست از آن دارند اشاره کرده و معتقد است که می توان با استفاده ماهرانه از برون سپاری به توسعه و تغییر در کتابخانه ها پرداخت.

ان کیکو^[۸۰] (۲۰۱۰) در مقاله ای با عنوان «دخالت غیر کتابداران در فهرست نویسی: تحقیقی در سه کتابخانه دانشگاهی کشور نیجریه» پرداخته است. یافته های وی نشان داد که دخالت دادن کسانی که با فهرست نویسی آشنایی نداشتند حقیقتی است که در کتابخانه‌های نیجریه صورت می پذیرد و به نظر محقق استفاده از آن ها می بایست آخرین راهبرد کتابخانه ها باشد.

زیمان^[۸۱] (۲۰۱۰) در مقاله ای با عنوان «برون سپاری در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی: مفهوم و چشم انداز آن» این کار پدیده ای معمول در مؤسسات تجاری و همین طور راهی برای جلب توجه کتابداران حرفه ای دانسته است.

ساتون^[۸۲] (۲۰۱۰) در کتابی با عنوان » خدمات برون سپاری فراهم آوری، فهرست نویسی، پردازش در کتابخانه‌های عمومی نیو ساوت ولز استرالیا» به محاسبه هزینه سودمندی برون سپاری فعالیت های سفارشات، فهرست نویسی و پردازش در کتابخانه‌های عمومی نیو ساوت ولز استرالیا پرداخته است. اغلب کتابخانه ها در نتیجه استفاده از فرایند های برون سپاری، پیشرفت چشمگیری در کارایی خود گزارش نمودند. کارهای عقب مانده به شدت کاهش یافت و فرایند ها بیشتر از گذشته هماهنگ بودند. این امر به کارکنان اجازه می‌داد که در جای دیگری در کتابخانه خدمت کنند. کتابخانه‌ها همچنین بر قابلیت ایجاد صرفه جویی های مقیاسی ناشی از برون سپاری تأکید کردند. اثرات مثبت شامل بهبود روحیه کارکنان، افزایش انعطاف پذیری کارکنان، و افزایش منابع کارکنان در ارائه خدمات به کاربران ذکر شده است و اثرات منفی شامل از دست دادن هویت محلی، از دست دادن دانش فنی ذکر شده است. همچنین از نظر کارکردی اثرات مثبت شامل افزایش برنامه ها و اثرات منفی آن شامل کاهش بازده به دلیل فهرست نویسی غیر متعارف یا سیستم های غیر استاندارد ذکر شده است. از نظر اقتصادی اثرات مثبت شامل کاسته شدن هزینه ها و افزایش ظرفیت فضا برای اختصاص دادن به رویدادها و برنامه های ضروری دیگر شده است.

۲-۲۴ جمع بندی از پیشینه های پژوهش

– تربیت کننده نیروی انسانی برای هر کار مشخص است.

– با نظام اجرایی کار پیوند خورده و جزء لاینفک آن است.

– فراگیری تمامی کارکنان در تمام طول خدمت شغلی آن ها‌ است (نادی، سجادیان، ۱۳۸۹، ص ۳۶).

۲-۱-۲۳- فرایند آموزش نیروی انسانی

هدف از آموزش کارکنان افزایش دانش و مهارت های شغلی کارکنان به منظور نیل به اهداف سازمان می‌باشد. این اهداف هنگامی مفید و مؤثر خواهد بود که نیاز سنجی بر اساس واقعیت طراحی واجرا شده باشد. فرایند آموزشی نیروی انسانی در سازمان ها شامل تعیین نیازهای آموزشی، برنامه ریزی آموزشی، اجرای برنامه و ارزشیابی می‌باشد (Tavakoli, 2010, p 79).

• تعیین نیازهای آموزشی(نیازسنجی)

نیاز یک مفهوم عمومی است که در زمینه‌های مختلف کاربرد نسبتاً وسیعی دارد و تعاریف متعددی از آن ارائه می شود. این تعاریف اگرچه همگی یک نوع مفهوم یا احساس مشترکی را انتقال می‌دهند. با این وجود از مناظر و ابعاد مختلف و بعضاً متفاوتی به آن می نگرند. به طور کلی برداشت ها و تعاریف ارائه شده از نیاز را می توان به چهاردسته طبقه بندی کرد :

نیاز به عنوان فاصله بین وضع موجود و وضع مطلوب

نیاز به عنوان یک خواست یا ترجیح

نیاز به عنوان یک عیب یا کاستی

نیاز به عنوان یک برداشت ترکیبی

«نیاز آموزشی عبارت است از تغییرات مطلوبی که در فرد و یا افراد یک سازمان از نظر دانش، مهارت و یا رفتار به وجود آید تا افراد مذبور بتوانند وظایف و مسئولیت های مربوط به شغل خود را در حد مطلوب و قابل قبول و منطبق با استانداردهای کاری انجام دهند و در صورت امکان زمینه‌های رشد و تعالی کارکنان را در ابعاد مختلف به وجود آورد»( همان منبع، ص ۸۰-۷۹).

تعیین نیازهای آموزشی، نقطه آغاز هر گونه فعالیت آموزشی است که نقش و تاثیر فراوان در اثربخشی ونیز فراهم آورندن منایی برای ارزیابی و تصمیم گیری در زمینه‌های مختلف آموزشی دارد. در فرایند آموزش و بهسازی نیروی انسانی هیچ وظیفه ای مهم تر از انجام نیازسنجی آموزشی دقیق وجود ندارد. نیاز سنجی به یک فرایند یا جریان اشاره دارد که نتیجه آن عبارت است از مجموعه ای از نیازها که بر اساس اولویت تنظیم شده اند و باید برا ی کاهش یا برطرف کردن آن ها اقدامات اساسی صورت پذیرد. تعیین احتیاجات آموزشی عبارت است از تشخیص دادن کمی وکیفی که بایستی با بهره گرفتن از برنامه آموزش و کارآموزی در نحوه انسجام دادن فعالیت های کارمند به وجود آید تا بهترین نتیجه از کار او حاصل شود.

دکتر میرکمالی راه های نیازسنجی آموزش را به شرح زیر بیان می‌دارد :

۱- در نظر گرفتن اهداف سازمان و سنجش وضع موجود

۲- نظرخواهی از مدیران و سرپرستان ودست اندرکاران

۳- طراحی الگوی مشاغل شایسته و موفق

۴- تجزیه و تحلیل طرز انجام وظایف و مسئولیت ها وشغل ها

۵- بررسی مراحل اجرایی کارها (به صورت طولی وعرضی)

۶- تشریح وتفسیر نتایج هر مرحله، در این مرحله مهارت ها و دانش تعیین شده و سایر عوامل مؤثر بر اثر بخشی ‌و کارایی تعیین می شود(سادات، ۱۳۸۷، ص ۲۵).

۲-۱-۲۴- اهداف نیاز سنجی

۱- فراهم سازی اطلاعات برای برنامه ریزی : از طریق فرایند نیازسنجی اهداف و مقاصد برنامه مورد شناسایی قرار می گیرند، اقدامات ضروری برای اجرای برنامه ها مشخص می‌شوند. از سوی دیگر اطلاعات حاصل از نیاز سنجی ماهیت و نوع برنامه ها را نیز مشخص سازد.

۲- ارزیابی و سنجش : نیاز سنجی فرایند ارزیابی اولیه برای اجرای برنامه های آتی است. برای اجرای طرح خاص یا برنامه مشخص، ابتدا از زمینه ویژه ای که برنامه و یا طرح باید در آن اجرا شود مورد سنجش واقع می شود، پس از بررسی، وضعیت نتایج در برنامه ها منعکس می شود و پس از اجرای برنامه و ارزشیابی از آن، نتایج حاصله با وضعیت اولیه مورد مقایسه قرار می‌گیرد.

۳- پاسخگو و مسئول کردن مؤسسات و نظامهای آموزشی

۴- تشخیص و یا شناسایی ضعف ها و مسائل و مشکلات اساسی سازمان یا نظام

۵- رشد و توسعه سازمان وکارکنان

۶- استفاده بهینه از منابع وامکانات

به اعتبار مسائل مطرح شده است که نیاز سنجی به مدیران و برنامه ریزان کمک می‌کند تا در بین تمامی خواسته ها ‌و نیازها، آن دسته ای را مورد توجه قرار دهند که از اولویت ویژه ای برخوردار بوده، منابع و امکانات نیز پاسخگوی آن ها باشد. ‌بنابرین‏ می توان گفت نیاز سنجی حداکثر استفاده از منابع موجود در جهت تحقق هدف های مهم و با ارزش را امکان پذیر می‌سازد (Samieei, 2011, p 153).

۲-۱-۲۵- منابع نیازهای آموزشی ضمن خدمت

نیازهای آموزشی کارکنان از منابع متعددی سرچشمه می‌گیرد. مهمترین این منابع عبارتند از :

۱- سازمان

۲- جامعه

۳- کارکنان

نیازهای آموزشی که از منبع سازمان سرچشمه می‌گیرد عبارتند از آن دسته نیازهای آموزشی که کارکنان برای انسجام وظایف و مسئولیت های شغلی خود آماده می‌سازند و یا به طور کلی آن دسته از دانش و مهارت ها و رفتارهای خاصی است که سازمان به هر دلیل وعلتی می‌خواهد در کارکنان خود ایجاد کند.

نیازهای آموزشی دسته دوم که از منبع جامعه سرچشمه می‌گیرد عبارتند از آن دسته از آموزش هایی که کارکنان را در جامعه ونسبت به امور اجتماعی موفق می‌کند.

نیازهای آموزشی دسته سوم، نیازهای آموزش خود کارکنان است، این نیازها در واقع نیازهای فردی و شخصی نیروی انسانی است که ممکن است مربوط به زندگی کاری وحتی خصوصی آنان باشد (رضایی، ۱۳۸۷، ص ۱۷).

۲-۱-۲۶- روش های نیاز سنجی

در یک دسته بندی کلی روش ها و فنون نیاز سنجی را می توان به چهار دسته زیر تقسیم کرد :

۱- الگوهای هدف محور : در این دسته از الگوهای نیاز سنجی، شناسایی وضع موجود، تعیین آرمانها و مقایسه این دو اساس سنجش نیازها را تشکیل می‌دهند که مهمترین الگوهای این طبقه عبارتند از الگوی کلاسیک کافمن، الگوی استقرایی کافمن، الگوی قیاسی کافمن، الگوی پیشنهادی کلاین.

۲- تکنیک های ایجاد توافق : هسته مشترک این تکنیک ها آن است که در صدد جمع‌ آوری و ایجاد توافق بین نظرات و عقاید افراد مختلف در ارتباط با مسئله یا نیاز خاصی هستند که مهمترین این تکنیک ها شامل تکنیک دلفای، تکنیک فیش بول، تکنیک تل استار و مدل سه بعدی می‌باشد.

• • شیرزاد کبریا و همکاران(۱۳۹۱)،” ارزیابی عملکرد اداره کل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهرانبراساس مدل” (EFQM) موضوع پژوهش ‌حاضر به بررسی ارزیابی عملکرد اداره کل آموزش و پرورش شهرستان های استان تهران بر اساس مدل EFQM در سال تحصیلی : ۹۱-۱۳۹۰ می‌پردازد.روش انجام پژوهش به صورت می‌دانی وابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد منتشر شده توسط سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران می‌باشد. جامعه آماری این تحقیق: معاونین،رؤسای ادارات، رئیس گروه ها وکارشناسان مسئول ستادی این اداره کل آموزشی و پرورشی بوده که تعداد آن ها جمعا ۱۰۵ نفر می‌باشد وبعلت محدود بودن آمار جامعه، جامعه به عنوان نمونه در نظر گرفته شده است. تکنیک آماری مورد استفاده در این تحقیق، آمار توصیفی می‌باشد. در این پژوهش به ۹ بُعد از معیارهای مدل تعالی سازمانی کیفیت اروپا و ۸ بُعد از ابعاد مدیریت کیفیت فراگیرشامل: نتیجه گرائی، مشتری مداری ،رهبری و ثبات در مقاصد،مدیریت بر اساس فرایندها و واقعیات ، مشارکت و توسعه منابع انسانی ، یادگیری و نوع آوری و بهبود مداوم ، شراکتها، مسئولیت‌های اجتماعی در اداره کل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران پرداخته شده که با توجه به نتایج به دست آمده ،بیشترین و کمترین میزان عملکرد (امتیاز کسب شده) توسط سازمان به ترتیب در معیارهای: نتایج جامعه ۹۴% و نتایج مشتریان ۲۷% بوده است. با وجود این که کمترین درصد عملکرد در حوزه نتایج و آن هم مربوط به معیار نتایج مشتریان بوده ،میزان امتیاز کسب شده و نهایتاًٌ درصد عملکرد در این حوزه (۴۸٫۱۸% = نتایج ) کمتر از حوزه توانمند سازها (۶۷٫۵% =توانمند سازها ) می باشد و همچنین درصد عملکرد این سازمان ( اداره کل ) با دارا بودن ۵۷۸٫۵۳ امتیاز از ۱۰۰۰ امتیاز این مدل ،۵۷٫۸۵% می‌باشد.

  

• • • امین و اصغری( ۱۳۹۰)،” ارزیابی عملکرد کیفیتی شرکت‌های قطعه ساز ایران خودرو بر اساس مدل EFQM با بهره گرفتن از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی” تغییرات پویا در اقتصادجهانی ، تلاش های انجام شده توسط سازمان جهانی WTO در راستای جهانی کردن اقتصاد ، شکل گیری تفکر دهکده جهانی و افزایش رقابت ، کشورهای مختلف اعم از توسعه یافته و یا در حال توسعه را ‌به این باور رسانده است که برای حضور و بقا در بازارهای منطقه ای ، جهانی و حتی داخلی باید توان و قابلیت رقابت پذیری صنایع و سازمان های خود را افزایش دهند . در این میان رضایت مشتری از کیفیت تولیدات وخدمات تنها راه بقاء دربازار رقابت پویا است . صنعت خودرو نیز از این قائده مستثنی نیست . تولید کنندگان خودرو درکشور ما ب ا چالش های فراوانی روبه رو هستند . و رضایت مشتری وکیفیت تولیدات همواره چالشی بزرگ برای آن ها به حساب می‌آید .اما عملکرد کیفیتی این شرکت ها، اغلب وابسته به عملکرد کیفیتی شرکت‌های تامین کننده قطعات مورد نیاز آن ها می‌باشد . ارزیابی عملکرد کیفیتی شرکت‌های خودرو سا ز و رتبه بندی آنان ‌بر اساس عملکرد کیفی کمک خواهد نمود که محصول نهایی نیز از کیفیت مطلوب برخوردار باشد . اغلب شرکت‌های ایرانی از استانداردهای کیفی ISO برای بیان کیفیت عملکرد خود استفاده می‌کنند . که به دلیل شباهت و نزدیکی بسیار این استانداردهای با مدل تعالی سازم انی EFQM در این مقاله جایگاه ۱۰ شرکت عمده تولید کننده قطعه که بیشترین مراوده قطعه با ایران خودرو را دارا هستند مورد سنجش و بررسی قرار گرفته است . و از تکنیک‌های ریاضی همچون مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) که از روش های MADM است برای رتبه بندی و اولویت بندی این شرکت‌ها استفاده شده است.

  

• • اعتمادی (۱۳۸۱)، در پژوهشی با عنوان خود ارزیابی بر اساس مدل EFQM فرصت‌ها و تهدیدات ناشی از به کارگیری مدل EFQM در سازمان‌های ایرانی را مورد بررسی قرار داده و نتیجه گیری ‌کرده‌است که استفاده از روش های نوین خود ارزیابی و بهره گیری از مدل‌های تعالی نظیر که استفاده از روش های نوین خود ارزیابی و بهره گیری از مدل‌های تعالی نظیرEFQM و غیره در سازمان‌های ایرانی، جهت تحول و خروج سازمان‌ها از وضعیت رخوت و سستی سازمانی، نقش انکار ناپذیر دارد.

• رازانی (۱۳۸۱)، در پژوهش خود سه مدل EFQM، الگوی دمینگ و مالکوم بالدریج را مورد بررسی قرار داده است و نتیجه گرفته است که مدل EFQM نسبت به دو مدل دیگر از جامعیت بیشتری برخوردار است.

۲-۲-۱۳-۱ پیشینه خارجی

• • مارتا و ام جز (۲۰۱۳) در تحقیقی تحت عنوان بررسی تاثیر کیفیت اطلاعات بر کیفیت تعالی سازمانی ‌به این نتیجه رسیدند برای پیاده‌سازی مدل تعالی باید اطلاعات مؤثر فراهم شود تا به سازمان در دستیابی به نتایج بهتر و افزایش رقابت در سازمان کمک کند.

• • فتمن^[۲۵] (۲۰۱۱) در مطالعات خود با عنوان ((بررسی ارتباط بین فضای سازمانی و بهره‌وری با بهره گرفتن از روش آماری رگرسیون دریافت فضاهای سازمانی (اصول انسانی حاکم در سازمان) که در آن‌ ها تصمیم‌گیری متمرکز است و رفتار کارکنان، تحت نظارت قوانین و رویه‌های زیادی قرار دارد، بهره‌وری، رضایت شغلی و خلاقیت کاهش یافته و نگرش منفی درباره گروه کاری افزایش می‌یابد.

جدول ۴-۸ یافته های مربوط به سؤال ۷

نوع پاسخ ارائه شده

فراوانی

درصد فراوانی

رسم صحیح شکل

۸۰

۳۲

دلیل تساوی

۲

۸/۰

اثبات برابری

۲

۸/۰

غلط

۱۷۹

۶/۷۱

بی پاسخ

۶۹

۶/۲۷

نمودار ۴-۷ درصد ‌پاسخ‌گویی‌ به سؤال ۷

۴-۴ جمع بندی

همان‌ طور که نشان داده شد از یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل داده های پژوهش ، این نتیجه حاصل شد که عملکرد دانش‌آموزان پایه هفتم از درک حالت‌های همنهشتی نسبت به اثبات همنهشتی و کاربرد همنهشتی بهتر است و ضعیف‌ترین عملکرد دانش‌آموزان در کاربرد همنهشتی است. همچنین، نشان داده شد که بسیاری از دانش‌آموزان ‌در مورد اثبات همنهشتی خطاهای متعددی دارند. نتایج نشان می‌دهد که دانش‌آموزان در درک و نوشتن اثبات به صورت رسمی مشکل جدی دارند و برای آن‌ ها مفهومی ندارد.

فصل پنجم

نتیجه‌گیری، بحث وپیشنهادها

۵-۱ مقدمه

در این فصل، ابتدا به هریک از سؤالات پژوهش پاسخ داده می شود، سپس در قسمت بحث و نتیجه‌گیری، به تفسیر نتایج به دست آمده پرداخته می شود و در نهایت، محدودیت های پژوهش و پیشنهادهایی برای پژوهش‌های بعدی عنوان می‌گردد.

۵-۲ پاسخ به سؤال های پژوهش

سؤال ۱) درک دانش‌آموزان پایه هفتم، ازحالت های تساوی دو مثلث چگونه است؟

بسیاری از دانش‌آموزان نسبت به حالت های تساوی دو مثلث تفکر همبسته دارند. ‌به این معنا که برای حل مسائل کدهایی برای خودشان قرار می‌دهند. هنگامی که در صورت سؤال یا شکل مسئله از دو زاویه و یک ضلع صحبت شده باشد بدون هیچ استدلالی بیان می‌کنند که حالت تساوی دو ضلع و زاویه ی بین است و دیگر به بین بودن این زاویه توجه نمی‌کنند، همان‌ طور که در پاسخ های سؤال یک دیده شد. مثال دیگری برای تفکر همبسته دانش آموزانی هستند که وقتی در صورت مسئله کلمه ی “روی هم” را می بینند جمع می‌کنند، وقتی چند برابر را می‌بینند ضرب می‌کنند، این تفکر موجب خطای منطقی می شود.

همان‌ طور که در پاسخ های سؤال اول دیده شد تعدادی از دانش آموزان دلیلی که برای تساوی دو مثلث آورده بودند این بود که دو مثلث را می توان با چرخاندن روی هم قرار داد. این همان چیزی است که از دانش آموزان در پایه های ۶ تا ۸ انتظار می رود درک کند و پاسخ دهد، یعنی سطح سوم ون هیلی (اثبات غیر رسمی). در واقع دانش‌آموز در تفکر اگر و آنگاه را می فهمد اما نمی تواند آن را به صورت صوری و رسمی بیان کند.

سؤال ۲) درک دانش آموزان پایه ی هفتم از استدلال تساوی دو مثلث چگونه است؟

همان‌ طور که در پاسخ سؤالات آزمون و درصد جواب های آن ها دیده شد بسیاری از دانش آموزان توانایی نوشتن حالت تساوی را داشتند اما دلیل آن را بیان نکرده بودند یا در سؤال یک فقط توانسته بودند دو مثلث همنهشت را مشخص کنند. دانش‌آموزان هیچ نیازی به استدلال و اثبات تساوی دو مثلث نمی بینند، در نظر آن‌ ها همان طور که دو مثلث را می توان روی هم قرار داد برای اثبات تساوی کافی است، این مورد در سؤال ها دیده شد که دانش آموزان گفته بودند دو مثلث را می توان با چرخاندن روی هم قرار داد پس با هم برابرهستند. این استدلال در پایه ی هفتم طبیعی است زیرا در سطوح ون هیلی هم انتظار می رود دانش‌آموزان در پایه ی شش تا هشت توانایی انجام اثبات غیر رسمی را داشته باشند و همان‌ طور که گفته شد سطوح ون هیلی سلسله مراتبی است، یعنی دانش آموزانی که یک مرحله را طی نکردند نمی توانند وارد مرحله ی بعد بشوند. دانش آموزان پایه ی هفتم هم پیش از این در کتب ریاضی خود استدلال رسمی را آموزش ندیده‌اند پس نمی توان انتظار داشت بتوانند وارد اثبات رسمی شوند و مشکلی در یادگیری آن نداشته باشند.

خطای دیگری که در پاسخ دانش آموزان مشاهده شد این بود که برای نوشتن سه دلیل تساوی گاهی تساوی دو ضلع را دو مرتبه تکرار می‌کردند، ‌در مورد زاویه هم این اتفاق افتاده بود. این نوع تفکر هم تفکر قیاسی نام دارد. دانش آموزان در هنگام تدریس معلم زمانی که موضوع را درک نمی کنند سعی می‌کنند روش معلم را حفظ کنند و در حل مسائل با مقایسه ی روش حل معلم یا یک منبع مطمئن مسئله را حل می‌کنند. در این سؤال ها هم دانش آموزان مشاهده کرده بودند که معلم برای اثبات تساوی سه خط می نویسد که هر خط برابری دو ضلع یا زاویه است. زمانی که مسئله را حل می‌کنند ممکن است نتوانند دلیل سوم را کشف کنند، پس برای اینکه شبیه به معلم و مرجع بنویسند یک تساوی را تکرار می‌کنند تا از نظر ظاهری شبیه به مرجع شود.

خطای دیگری که دیده شد این بود که تعدادی از دانش آموزان در دلایل تساوی دو مثلث در تساوی های خود دو ضلع از یک مثلث را بیان کرده بودند. این هم به دلیل تفکر قیاسی است. فقط می‌خواهد سه دلیل بنویسد که شبیه به مرجع شود اما به هیچ وجه درکی از کاری که انجام می‌دهد ندارد و برای او کاملا واضح است که دو مثلث مساوی است و نیازی به اثبات آن نمی بیند.

۱۱-۲- پیشرفت تحصیلی

قرن ۲۱ قرن دانایی و انقلاب اطلاعات است. یعنی تبدیل جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی و

امروزه ثروتمندترین کشورها و جوامع انسانی، آنهایی هستند که بیشترین دانش و آگاهی و

اطلاعات را در اختیار دارند و یقیناً راهبری آموزش و پرورش آینده به عهده فناوری اطلاعات و

خواهد بود(نوروزی و دیگران، ۱۳۸۷ ).

با ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه های آموزش و برنامه درسی، مدیریت کلاس به

کلی متحول شد و با رویکردی پژوهش محور و دانش آموز محور انجام می پذیرد مسئولیت معلم

دیگر انباشتن و انتقال اطلاعات نیست، بلکه مسئولیت‌های گوناگونی بر عهده می‌گیرد و باید فردی

چند مهارتی باشد. الگوی بسته، محدود و متمرکز منابع آموزش و یادگیری سنتی هم به الگویی

باز، غیر متمرکز، نامحدود و بری از محدودیت های زمان و مکان تبدیل می شود و نتایج بسیار

راهبردی برای نظام آموزش و یادگیری را به ارمغان می آورد. مطالب درسی بر گرفته از فناوری،

ماهیتی چند بعدی و حرکتی داشته و طراحان آن رویکردی فرایند محور دارند نه محتوا محور.

در نگرش سنتی ‌به این موضوع، رویکرد معلم محوری اصل و اساس آموزش انسانی است. ولی در

نگرش نوین اساس تعلیم و تربیت بر پایه دانش آموز محوری بنا نهاده شده است(محمدی،۱۳۸۱).این که نظامهای مبتنی بر مواد به صورت تک محور در حال فرو پاشی است و روش های تربیتی

بر اساس بهره گیری از ارزش‌های متقابل یادگیری برحسب سیستم های ارتباطی نوین و چهارچوب

دیداری، شنیداری پی یافته، موضوعی غیر قابل انکار است. ناکار آمدی روش های سنتی آموزش در

عصر حاضر امری پذیرفته شده است و کاربرد فناوری‌های رایانه و اطلاعات جهت بهبود کمی و

کیفی فرایند آموزش اجتناب ناپذیر می‌باشد(یزدچی، ۱۳۸۵ ).

استفاده از فناوری‌های جدید در عرصه، آموزش و پرورش به طور اعم و پیشرفت تحصیلی به

طور اخص تغییرات مهمی در ماهیت یادگیری دانش آموزان به وجود می آورد و استفاده بهینه از

ظرفیت های این فناوری ها به یادگیری وسعت و غنای خاصی می بخشد(افضل نیا، ۱۳۸۷ ).

دنیای امروزه نقطه توجه خود را به یادگیری علوم روز معطوف ‌کرده‌است. لازمه تحقق اهداف

مراکز و مدارس، با توجه به دانش گسترده فناوری اطلاعاتی و ارتباطی امروز، بهره وری از تمام

امکانات و فناوری‌های غنی در دسترس است. استفاده از فناوری در انجام یادگیری جزء ضرورت

های اساسی است(تقوایی و زحمتکش، ۱۳۸۴ ).

پیشرفت تحصیلی یکی از ارکان مهم آموزشی است و طبعاً باید متناسب با عصر اطلاعات،

متحول شود. با بررسی آمار و اطلاعات موجود ‌در مورد میزان گسترش فناور ی اطلاعات و

در آموزش و پرورش کشورهای جهان در می یابیم که در بسیاری از کشورها از فاوا ارتباطات

جمله کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، برای تجهیز مدارس با امکانات گوناگون همچون

رایانه و اینترنت، برنامه های جامعی مدون شده است و دیر زمانی است که توجه خاصی به نقش

ابزارهای فن آوری اطلاعات در برنامه های درسی خود داشته اند و هزینه قابل توجهی را در امر

به کارگیری ابزارهای مناسب در آموزش صرف کرده‌اند. ابداع روش های جدید آموزشی، بهره

گیری از رایانه در کلاس‌های درس، بهره گیری از نرم افزارهای آموزشی و چند رسانه ای ها، بهره

گیری از اینترنت و پست الکترونیکی و… از پیامدهای نوین به کارگیری فناوری اطلاعات و

ارتباطات بوده است(ذوقی پور و غفاری، ۱۳۸۴ ).

انگیزش را می توان به عنوان نیروی محرک فعالیت‌های انسان و عامل جهت دهنده آن تعریف

کرد. انگیزش یا علاقه به یادگیری در حقیقت ترکیبی از چه چیزآموختن یا چرا آموختن است.

بدین معنی که چه چیز بیاموزیم تا آموختن آن برای ما سودمند و مطلوب باشد. بسیاری از

روانشناسان معتقدند که انگیزش مهمترین عامل مؤثر در کارایی و یادگیری است(سیف، ۱۳۷۶).

امروزه دانش آموزان در دنیای شنیداری، دیداری و جنبشی متولد می‌شوند، ‌بنابرین‏ تلاش

معلمان برای آموزش آنان با بهره گیری از روش‌ها و رسانه های آموزشی دوره گذشته بی نتیجه

خواهد بود یا چندان ثمره ای به همراه نخواهد داشت. لذا ضروری است که معلمان درباره فناوری

و رسانه های نوین آموزشی هم خوب بدانند و هم با نگرشی مثبت با آن برخورد کنند(تیلسون، ۲۰۰۴). ‌بنابرین‏، امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات جزئی جدایی ناپذیر از زندگی انسان ها شده است و از آنجایی که موجب انجام کارها به صورت کارآمدتر و با صرف هزینه و زمان کمتر می شود ضرورت و اهمیت فناوری های آموزشی به مثابه وسیله و زمینه برای ایجاد سواد اطلاعاتی و سواد فناوری بیش از پیش رخ می کند(پور قروقچی، ۱۳۸۶).

با توجه به اهمیت پیشرفت تحصیلی در فرایند تعلیم و تربیت و لزوم ارتقای کیفیت آموزش و

اتخاذ تمهیداتی برای به کارگیری این نوآوری ها در فرایند ،فاوا بهره گیری هر چه بهتر از پدیده

یاددهی و یادگیری بسیار حیاتی است. اهمیت این پژوهش در این است که از نتایج آن مدیران،

اساتید، روان شناسان، برنامه ریزان درسی، معلمان، والدین و همچنین دانش آموزان می‌توانند

استفاده نموده و مورد استفاده محققان و پژوهشگران بعدی قرار گیرد

۱۲-۲- یادآوری

اصطلاح حافظه مفهومی کلی دارد و به آن گروه از جریانات روانی که فرد را به ذخیره کردن تجارب و ادراکات و یادآوری مجدد آن ها قادر می‌سازد، اطلاق می‌شود. بر این اساس گفته می‌شود که حافظه سه مرحله دارد: رمز گردانی ، اندوزش و بازیاب. مقصود از رمز گردانی تبدیل اطلاعات فیزیکی به نوعی رمز قابل قبول برای حافظه است. اندوزش عبارت است از نگهداری اطلاعات رمزگردانی شده و بازیابی فرایندی است که از طریق آن اطلاعات به هنگام نیاز از حافظه فرا خوانده می‌شوند.

یادآوری مرحله مهمی در فرآیندهای مربوط به حافظه است در مراحل حافظه گفته می‌شود که رمزگردانی ، نگهداری و یادآوری سه مرحله اساسی حافظه هستند و هر چند هر کدام از این مراحل نقش و اهمیت ویژه خود را دارا هستند، مرحله یادآوری نیز به نوبه خود اهمیت و تاثیر فزاینده در زندگی روزمره فرد دارد. به طوری که تمام یادگیریهای ما بدون مرحله یادآوری هیچ معنی نخواهد داشت. به عبارتی تا زمانی که فرد نتواند آنچه را یاد گرفته مجددا یادآوری کند و در زمان مناسب مورد استفاده قرار دهد، تمام یادگیریها زائد و بی‌فایده خواهند بود. در این صورت ذهن و حافظه انسان مانند مخزنی خواهد بود که لحظه به لحظه مطالبی به آن افزوده می‌شود بدون آنکه کاربردی داشته باشند.

عوامل مؤثر بر فرایند یادآوری