این مساله مهم که بویژه در دهه گذشته در کشورهای صنعتی در رابطه با رشد اقتصادی مورد بحث بوده اثرات ناخوشایند و بالقوه وخیمی است که تکنولوژی صنعتی در آلوده ساختن محیط طبیعی یا زیست بوم انسانی داشته است. (خلیفه و فرخی،۱۳۸۹،ص۱۵)
آلودگی آب، خاک، هوا و صوت از جمله پیامدهای مخرب حاصل از استقرار صنایع در یک منطقه می باشند که با توجه به اثرات آنها بر محیط زیست، سلامت عمومی و وضعیت زندگی مردم می بایست مورد توجه قرار گیرند.
نتایج حکایت­ از آن دارد که ۲٫۶۲% از پاسخگویان میزان تأثیر منطقه­ ویژه­ی اقتصادی پارس رابر وضعیت محیط زیست منطقه عسلویه را در حدخیلی ­کم ، ۴٫۱۲% در حد کم ،۱۳٫۳۷% در حد متوسط ، ۲۴٫۷۶% در حد زیاد و ۵۵٫۱۳% در حد خیلی­زیاد ارزیابی کرده ­اند. این نتایج نشان از آن دارد که دیدگاه بیشتر پاسخگویان در سطح گزینه­ی خیلی زیادبوده ­است. به عبارتی از دیدگاه مردم منطقه عسلویه استقرار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس باعث تخریب شدید محیط زیست منطقه گردیده است.
همچنین جهت مقایسه دیدگاه پاسخگویان با در نظر گرفتن جنسیت، تاهل، محل سکونت و وضعیت اشتغال آنان از آزمون T استفاده شد که نتایج نشان می دهد:
بین دیدگاه پاسخگویان زن و مرد در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر تخریب محیط زیست منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
بین دیدگاه پاسخگویان متاهل و مجرد در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر تخریب محیط زیست منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
بین دیدگاه پاسخگویان ساکن روستا و شهر در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر تخریب محیط زیست منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
بین دیدگاه پاسخگویان شاغل و بیکار در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر تخریب محیط زیست منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
جهت مقایسه دیدگاه پاسخگویان با در نظر گرفتن سطح تحصیلات آنان از تحلیل واریانس یک عاملی (یکطرفه) استفاده شده که نتایج نشان می دهد بین دیدگاه پاسخگویان با سطح تحصیلات متفاوت (ابتدایی، سیکل، دیپلم، کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد و بالاتر)، تفاوت معناداری وجود دارد.
همچنین با بهره گرفتن از آزمون فریدمن به رتبه بندی دیدگاه آنان در مورد تأثیر و اثرات استقرار منطقه­ ویژه اقتصادی انرژی پارس بر هریک از مؤلفه­ای مرثر بر کیفیت زندگی مردم اقدام شد که نتایج نشان می دهد که بیشترین نارضایتی مردم از وضعیت زیست محیطی منطقه می باشد.
این نتایج با نتایج تحقیقات کلانتری و همکاران (۱۳۹۰)، احمدی و حاجی نژاد (۱۳۸۹)، ترکیان فر و همکاران (۱۳۸۸) و قنبری و همکاران (۱۳۸۸) همسو می باشد.
۵-۲-۳- سؤال سوم تحقیق: استقرار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس چه تاثیری بر وضعیت فرهنگی منطقه عسلویه داشته است؟
مساله توسعه با مسائل فرهنگی رابطه ای تنگاتنگ دارند. به نظر می رسد که در این مورد اولویت بیش از اینکه صرفاً اقتصادی باشد به روابط میان افراد و وقار و مناعت انسانی، احترام به قوانین، ضوابط و مذاهب مربوط می شود.(زمانی، ۱۳۸۹، ص۱۲)
از جمله مسائلی که جوامع صنعتی با آن مواجه هستند پیامدهای نامطلوب اجتماعی و فرهنگی رشد اقتصادی است که از آن جمله تهاجم به سنن و ارزشهای ملی و معنوی، سست شدن همبستگی خانوادگی و گروهی و اجتماعی و بالاخره احساس از خود بیگانگی را می توان بر شمرد.(خلیفه و فرخی،۱۳۸۹،ص۱۴)
همچنین بهره برداری از میادین نفت و گاز و به تبع آن توسعه صنایع وابسته به آن و افزایش فعالیت های اقتصادی در این زمینه باعث گردیده افراد زیادی با تخصص و مهارت های مختلف از سراسر کشور متقاضی کار و اشتغال در پروژه های عظیم و متنوع نفت، گاز و پتروشیمی شوند و همین امر تداخلات و معضلات فرهنگی زیادی را بوجود آورده است.
نتایج حکایت­ از آن دارد که ۱۳٫۹% از پاسخگویان میزان تأثیر منطقه­ ویژه­ی اقتصادی پارس رابر وضعیت فرهنگی منطقه عسلویه را در حدخیلی ­کم ، ۲۴٫۱% در حد کم ،۳۳٫۸% در حد متوسط ، ۲۱٫۳ % در حد زیاد و ۶٫۹% در حد خیلی­ زیاد ارزیابی کرده ­اند. این نتایج نشان از آن دارد که دیدگاه بیشتر پاسخگویان در سطح گزینه­ی متوسطبوده ­است. به عبارت دیگر لز دیدگاه پاسخگویان استقرار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس تاثیر تقریباً نامطلوبی بر وضعیت فرهنگی منطقه داشته است.
همچنین جهت مقایسه دیدگاه پاسخگویان با در نظر گرفتن جنسیت، تاهل، محل سکونت و وضعیت اشتغال آنان از آزمون T استفاده شد که نتایج نشان می دهد:
بین دیدگاه پاسخگویان زن و مرد در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت فرهنگی منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
بین دیدگاه پاسخگویان متاهل و مجرد در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت فرهنگی منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
بین دیدگاه پاسخگویان ساکن روستا و شهر در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت فرهنگی منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
بین دیدگاه پاسخگویان شاغل و بیکار در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت فرهنگی منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
همچنین جهت مقایسه دیدگاه پاسخگویان با در نظر گرفتن سطح تحصیلات آنان از تحلیل واریانس یک عاملی (یکطرفه) استفاده شده که نتایج نشان می دهد بین دیدگاه پاسخگویان با سطح تحصیلات متفاوت (ابتدایی، سیکل، دیپلم، کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد و بالاتر)، تفاوت معناداری وجود ندارد.
این نتایج با نتایج تحقیقات صابری زفرقندی و همکاران (۱۳۸۸)، قنبری و همکاران (۱۳۸۸)، صادقی فسایی (۱۳۸۵) و طالبیان و فاضلی (۱۳۹۲) همسو می باشد.
۵-۲-۴ سؤال چهارم تحقیق: استقرار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس چه تاثیری بر وضعیت سلامت مردم منطقه عسلویه داشته است؟
سلامت یکی از ملزومات اصلی رفاه و توسعه یافتگی هر جامعه به شمار می رود به عبارت دیگر سلامت خوب نشانه رفاه و توسعه می باشد.(مهرآرا و نصیب پرست، ۱۳۹۲، ص۱) بهداشت و سلامت، یک هدف اجتماعی و نتیجه مطلوب دامنه ای از مداخلات توسعه ای است و حصول به آن باید فعالانه و با بهره گرفتن از همه منابع و ابزار موجود پیگیری شود. سلامت تحت تاثیر مجموعه پیچیده ای از عوامل اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی قرار دارد.(اللهیاری و همکاران،۱۳۹۰، ص۳۶)
سلامت همانند آموزش و پرورش از مهمترین شاخص های اجتماعی- اقتصادی محسوب می شود. تامین بهداشت و سلامت در میان افراد و گروه های مختلف جامعه سبب افزایش امنیت و رشد اقتصادی می شود.(مهرآرا و نصیب پرست، ۱۳۹۲، ص۸)
معمولاً توسعه صنعت در یک منطقه با توجه به افزایش ساکنین آن منطقه افزایش خدمات و امکانات سلامت را به دنبال دارد اما از طرفی به دلیل تاثیرات مخربی که بر وضعیت محیط زیست اطراف خود می تواند ایجاد نماید، عاملی بالقوه در به خطر انداختن سلامت محیط به شمار می رود.
نتایج حکایت­ از آن دارد که ۲۶٫۱۲% از پاسخگویان میزان تأثیر منطقه­ ویژه­ی اقتصادی پارس رابر وضعیت سلامت مردم منطقه عسلویه را در حدخیلی ­کم ، ۲۱٫۸۷% در حد کم ،۲۴% در حد متوسط ، ۱۸٫۷۶% در حد زیاد و ۹٫۲۵% درحد خیلی ­زیاد ارزیابی کرده ­اند.این نتایج نشان از آن دارد که دیدگاه بیشتر پاسخگویان در سطح گزینه­ی خیلی کمبوده ­است. به عبارتی دیگر از دیدگاه پاسخگویان استقرار منطقه ویژه اقتصادی پارس تاثیر نامطلوبی بر وضعیت سلامت مردم داشته است.
همچنین جهت مقایسه دیدگاه پاسخگویان با در نظر گرفتن جنسیت، تاهل، محل سکونت و وضعیت اشتغال آنان از آزمون T استفاده شد که نتایج نشان می دهد:
بین دیدگاه پاسخگویان زن و مرد در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت سلامت مردم منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
بین دیدگاه پاسخگویان متاهل و مجرد در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت سلامت مردم منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
بین دیدگاه پاسخگویان ساکن روستا و شهر در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت سلامت مردم منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
بین دیدگاه پاسخگویان شاغل و بیکار در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت سلامت مردم منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
همچنین جهت مقایسه دیدگاه پاسخگویان با در نظر گرفتن سطح تحصیلات آنان از تحلیل واریانس یک عاملی (یکطرفه) استفاده شده که نتایج نشان می دهد بین دیدگاه پاسخگویان با سطح تحصیلات متفاوت (ابتدایی، سیکل، دیپلم، کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد و بالاتر)، تفاوت معناداری وجود ندارد.
این نتایج با نتایج تحقیقات کلانتری و همکاران (۱۳۹۰) و احمدی و حاجی نژاد (۱۳۸۹) همسو می باشد.
۵-۲-۵ سؤال پنجم تحقیق: استقرار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس چه تاثیری بر وضعیت تحصیلات مردم منطقه عسلویه داشته است؟
یکی از مهمترین متغیرها در امر توسعه، آموزش است.(زمانی، ۱۳۸۹، ص۳) وجه مشترک اصلی توسعه پایدار در تمامی کشورها، دانایی محور بودن آنها است. امروزه کشورهای توسعه یافته، اقتصاد مبتنی بر دانایی را دنبال می کند. کشور ما پس از انقلاب در زمینه ترویج علم و کسب دانش موفق بوده و توانسته است آموزش عالی را به خانواده های دورترین روستاها هم انتقال دهد. امروزه علیرغم امکانات محدود رقابتی در روستاها و شهرهای کوچک، فرزندان مناطق بخوبی توانسته اند سهم خویش را از آموزش عالی بگیرند.(زلفی گل، ۱۳۸۳، صص۱۸-۱۶)
مناطقی از کشور که صنعت در آنها گسترش یافته با اختصاص منابع مالی لازم، می توانند موجب افزایش تعداد و کیفیت مراکز آموزش عالی، مدارس، مراکز فنی و حرفه ای و … گردند. ضمناً با توجه به امکان اشتغال بومیان در تخصص های مختلف صنعتی، با استقرار این صنایع انگیزه ارتقاء سطح تحصیلات در بین مردم نیز می تواند بهبود یابد.
آموزش عالی مسلماً نقش تعیین کننده ای در بهبود ایجاد مهارت عمومی و تخصصی دارد. با افزایش سطح تحصیلات عالی، مهارتهای تخصصی نیز شکل و ماهیت ویژه ای به خود می گیرد.(نادری، ۱۳۸۵، ص۶)
نتایج حکایت­ از آن دارد که ۱۰٫۸% از پاسخگویان میزان تأثیر منطقه­ ویژه­ی اقتصادی پارس رابر وضعیت تحصیلات مردم منطقه عسلویه را در حدخیلی ­کم ، ۲۳٫۱% در حد کم ،۳۵٫۶% در حد متوسط ، ۲۴٫۵% در حد زیاد و ۶% در حد خیلی­زیاد ارزیابی کرده ­اند. این نتایج نشان از آن دارد که دیدگاه بیشتر پاسخگویان در سطح گزینه­ی متوسطبوده ­است. به عبارتی دیگر از دیدگاه پاسخ دهندگان تاثیر استقرار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت مردم منطقه تقریباً نامطلوب بوده است.
همچنین جهت مقایسه دیدگاه پاسخگویان با در نظر گرفتن جنسیت، تاهل، محل سکونت و وضعیت اشتغال آنان از آزمون T استفاده شد که نتایج نشان می دهد:
بین دیدگاه پاسخگویان زن و مرد در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت تحصیلات مردم منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
بین دیدگاه پاسخگویان متاهل و مجرد در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت تحصیلات مردم منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
بین دیدگاه پاسخگویان ساکن روستا و شهر در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت تحصیلات مردم منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود ندارد.
بین دیدگاه پاسخگویان شاغل و بیکار در مورد تاثیر منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر وضعیت تحصیلات مردم منطقه عسلویه تفاوت معناداری وجود دارد.
همچنین جهت مقایسه دیدگاه پاسخگویان با در نظر گرفتن سطح تحصیلات آنان از تحلیل واریانس یک عاملی (یکطرفه) استفاده شده که نتایج نشان می دهد بین دیدگاه پاسخگویان با سطح تحصیلات متفاوت (ابتدایی، سیکل، دیپلم، کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد و بالاتر)، تفاوت معناداری وجود ندارد.
۵-۳- جمع بندی
نتایج نشان می دهد که تاثیر استقرار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر مولفه وضعیت اقتصادی کیفیت زندگی از دیدگاه مردم منطقه عسلویه مطلوب است. با توجه به شاخصهای وضعیت اقتصادی می توان گفت که استقرار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس باعث افزایش فرصت شغلی جدی، کاهش نرخ بیکاری، افزایش درآمد مردم و افزایش عرضه و تقاضا در بازار گردیده است اما با توجه به درصد فراوانی پاسخ ها می توان دریافت که استقرار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس باعث رکود برخی از مشاغل مانند دامداری و کشاورزی و همچنین افزایش هزینه های درمانی مردم منطقه گردیده است. همچنین از دیدگاه مردم منطقه، استقرار منطقه ویژه انرژی پارس باعث تخریب شدید محیط زیست (آب، خاک، هوا و صوت) منطقه گردیده است. از نتایج موجود می توان دریافت که از دیدگاه مردم منطقه استقرار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس تاثیر مطلوبی بر وضعیت شاخصهای مربوط به فرهنگ (اماکن تفریحی و مذهبی، کتابخانه ها، آداب و رسوم و ارزشهای مذهبی) و شاخصهای مربوط به تحصیلات (امکانات آموزشی، مراکز آموزش عالی، واحدهای آموزشی، رشته های تحصیلی، انگیزه برای ارتقاء تحصیلات) نداشته است. نتایج حاکی از آن است که استقرار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس تاثیر مطلوبی بر بهبود وضعیت شاخص های سلامت (افزایش مراکز درمانی و بهداشتی، ایجاد تسهیلات سلامت و نیاز به مراجعه به پزشک) نداشته است.

نتایج نشان می دهد که بیشترین نارضایتی مردم منطقه وضعیت تخریب زیست محیطی منطقه می باشد.
بطور کلی می توان نتیجه گرفت که استقرار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس اثرات نامطلوبی را بر کیفیت زندگی مردم منطقه عسلویه داشته است.
۵-۴- پیشنهادات
۵-۴-۱- پیشنهادات کاربردی
در طرح های توسعه صنعتی بجای توجه صرف به بعد اقتصادی، به تمامی ابعاد کیفیت زندگی توجه گردد.