در نهایت طبق نمودار (۵-۳) مشاهده میشود که در نمره نهایی، با توجه اهمیت شاخص های اثربخشی مدیریت دانش و فرایندهای چرخه دانش برای اثربخشی مدیریت دانش که در نتایج بیان شد چون دانشکده های علوم پایه در مقایسه با دو دانشکده های دیگر وضعیت بهتری دارند ، میزان اثربخشی آن ها بیشتر است. ولی طبق KMOWI، دانشکده ها در اثربخشی به نسبت، اختلاف خیلی زیادی ندارند و این نشان میدهد که همه دانشکده ها در زمینه مدیریت دانش خود تلاش می کنند ولی ضعفهایی هم دارند.
نکتهای دیگر که نتایج نشان میدهد این است که وضعیت فرایندها در هر یک از این دانشکده ها یکسان است. یعنی ترتیب اولویت فرایندها از بیشترین به کمترین به صورت فرایند به کارگیری، خلق، درونی سازی، تسهیم و ذخیره دانش است و از طرفی دیگر این ترتیب تقریباً با اهمیت آن ها مشابه است.
نمودار(۵-۲): میزان اثربخشی مدیریت دانش دانشکدهها
۵-۳- بحث و نتیجه گیری
نکتهای که در این قسمت میتوان بیان نمود این است که برای بحث و نتیجه گیری، ابتدا پژوهش از نظر ابزارها و تکنیک استفاده شده با دیگر تحقیقات و سپس با توجه به نتایج بدست آمده مقایسه می شود.
در مجموعه مطالعات مطرح شده در فصل دوم، همانطور که اشاره شد محققانی همچون وی و اچ سو(۲۰۰۷) به سنجش عملکرد مدیریت دانش در صنعت اتوبوس رانی و میرفخرالدینی و همکاران (۱۳۸۸) به ارزیابی اثربخشی مدیریت دانش شرکتهای کوچک و متوسط در صنعت مواد غذایی و آشامیدنی پرداختند. همچنین ساعی و همکاران (۱۳۸۹) عملکرد مدیریت دانش در دانشگاه علم و صنعت را مورد بررسی قرار دادند. وو و ونگ (۲۰۰۶)، هالاوی (۲۰۰۵) و صمیمی و آقایی (۱۳۸۴) مدلهایی را برای سنجش موفقیت و عملکرد مدیریت دانش ارائه دادند؛ کواچ و ونگ (۲۰۱۱) به معرفی و مقایسه ابزارهای سنجش عملکرد مدیریت پرداختند. در حالی که پژوهش حاضر سنجش اثربخش مدیریت دانش در یک دانشگاه را مورد مطالعه قرار داده است.
ون (۲۰۰۹) با بهره گرفتن از گروههای کانون و تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی و نهاوندی و همکاران (۱۳۹۰) با استفاده تکنیک AHP فازی اثربخشی مدیریت دانش را ارزیابی کردند؛ در حالی که این پژوهش، این کار را با بهره گرفتن از تکنیک فرایند تحلیل شبکه ای انجام داده است. روش ANP قادر است با وجود روابط متقابل بین معیارها، نتایج واقعیتری را منعکس نماید.
موسیخانی و نادی (۱۳۹۰) با بهره گرفتن از روش کارت امتیازی متوازن به ارزیابی عملکرد مدیریت دانش پرداختهاند؛ هانگ و همکاران (۲۰۰۷)، لی و همکاران (۲۰۰۵) و لطیفی و موسوی (۱۳۸۷) با بهره گرفتن از ابزار «شاخص عملکرد مدیریت دانش» عملکرد سیستم مدیریت دانش را سنجیدند در حالی که پژوهش حاضر با رویکردی ترکیبی از کارت امتیازی متوازن و ابزار «شاخص عملکرد مدیریت دانش» به ارزیابی اثربخشی مدیریت دانش پرداخته است.
تشابه و تفاوت تحقیق حاضر با تحقیق چن و همکاران (۲۰۰۹) آن است که این محققان، برای ارزیابی مقایسه ای عملکرد مدیریت دانش مدلی پیشنهاد دادند که تحقیق حاضر نیز از آن استفاده کرده است با این تفاوت که چن و همکاران، از این مدل برای مقایسه عملکرد مدیریت دانش یک دانشگاه خصوصی با سه رقیب اصلی آن استفاده کردند در حالی که تحقیق حاضر اثربخشی مدیریت دانش دانشکده های مختلف یک دانشگاه را مورد بررسی قرار داد.
همچنین در این پژوهش نتایج نشان داده است که بُعد فرآیندهای داخلی و مالی در بین شاخص های اثربخشی از جایگاه ویژهای برخوردار است در حالی که نتایج مطالعهی چن و همکاران (۲۰۰۹) اهمیت ابعاد کارت امتیازی متوازن را در دو بُعد نوآوری و یادگیری و فرایندهای داخلی را نشان میدهد. همچنین این مطالعه از نظر تأکید بر فرایند به کارگیری با مطالعه چن و همکاران (۲۰۰۹) مطابقت دارد.
۵-۴-پیشنهادات
۵-۴-۱- کاربردی
با توجه به جدول (۴-۲) بعد نوآوری و یادگیری اولویت سوم را در سنجش اثر بخشی مدیریت دانش کسب کرده است ولی با نقشی که این بُعد در مدیریت دانش دارد باید به آن نیز تاکید ویژهای نمود. همچنین طبق نتیجه نهایی پژوهش، دانشکده های علوم انسانی و علوم مهندسی در مقایسه با دانشکده های علوم پایه سطح اثربخشی پایینتری دارند که دلیل آن کم توجهی به بعد مالی باشد که نمودار (۱-۵) آن را نشان میدهد. به همین علت میتوان به مسئولین این دانشکده ها پیشنهاد داد تا به تخصیص بودجه و امکانات خود در فرآیندها، توجه بیشتری داشته باشند.
از سوی دیگر ، وضعیت فرایندها در هر یک از این دانشکده ها یکسان است یعنی ترتیب فرایندها از بیشترین به کمترین به صورت فرایند به کارگیری، خلق، درونی سازی، تسهیم و ذخیره دانش است. همچنین این ترتیب تقریباً با اهمیت آن ها مشابه است. بنابراین با مقایسه آن ها در هر فرایند طبق نتایج نمودار (۲-۵) میتوان به پیشنهاداتی را به مسئولین دانشگاه و دانشکده ها ارائه داد:
- دانشکده های علوم انسانی باید به فرایند تسهیم و بهکارگیری دانش توجه بیشتری کنند که برای تسهیم دانش میتوانند از اقداماتی نظیر ایجاد قوانینی به منظور ملزم نمودن افراد به تبادل دانش خود با سایرین؛ ارزیابی عملکرد اساتید در سازمان بر مبنای دانش تولید شده و تسهیم شده؛ و بررسی ساختار و شرایط محیط آموزشی در جهت ایجاد روحیه مشارکتی افراد به منظور تسهیم دانش و تدوین سیاستهای تشویقی به منظور طرح ایدههای جدید در زمینه به کارگیری دانش استفاده کنند.
-دانشکده های علوم مهندسی نیز برای بهبود اثربخشی مدیریت دانش خود، باید فرایند خلق و درونی سازی خودشان، از طریق فراهم آوردن سازوکارهای لازم برای تبدیل دانش ضمنی افراد به دانش آشکار؛ تخصیص بودجه کافی به فعالیتهای پژوهشی دانش بنیان و نظارت بر آن ها و تدوین سیاستهای لازم برای تشویق روحیه پژوهشگری در جهت کسب دانش جدید، نیاز سنجی و برگزاری دوره های آموزشی منظم برای افزایش سطح دانشی افراد تقویت نمایند.
-دانشکده های علوم پایه هم به ذخیره دانش بیشتر نیاز دارد و برای بهبود این فرایند با تخصیص منابع مورد نیاز برای ذخیره و مستند سازی دانش؛ بهبود فناوریهایی نظیر انواع بانکهای اطلاعاتی، مدیریت اسناد الکترونیکی اقدام نمایند.
۵-۴-۲- تحقیقات آتی
اهمیت و گستردگی موضوع اثربخشی مدیریت دانش زمینههای متعددی را پیش روی محققان قرار میدهد. در راستای بهبود و ارتقا مدیریت دانش سازمانها موضوعات ذیل برای تحقیقات آتی پیشنهاد میگردد:
-قرار دادن شاخص های مربوط به هر یک از فرایندهای چرخه دانش در مدل و محاسبهی میزان اهمیت آن ها.
- انجام پژوهش حاضر با بهره گرفتن از مجموعههای فازی و مقایسه نتایج آن با تست خبره کنونی.
- استفاده از این مدل برای مقایسه سازمانهای پژوهشی در فعالیتهای دانش محور.
-استفاده از این مدل برای مقایسه دانشکده های چند دانشگاه.
منابع :
-
- -آذر، عادل؛ رجب زاده، علی(۱۳۸۱). تصمیم گیری کاربردی.تهران: نشر نگاه دانش.
-
- ابراهیمیان، سید یاسر؛ ابراهیمیان، سید روح الله؛ ابراهیمیان، سید محمود (۱۳۹۱). بررسی اثربخشی مدیریت دانش (با مروری بر توانمندیها و فرایند مدیریت دانش توسعه سازمانی پلیس، شماره۴۱، صص۱۰۴-۸۹.
-
- اسلامی کرم شاهلو، وحید(۱۳۸۹). ارزیابی اثربخشی مدیریت دانش با بهره گرفتن از رویکرد کارت امتیازی متوازن، هفتمین کنفرانس مدیریت استراتژیک.
-
- اصغرپور، محمد جواد (۱۳۸۲). تصمیمگیری گروهی و نظریه بازیها با نگرش تحقیق در عملیات. دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ.
-
- افرازه، عباس (۱۳۸۶). مدیریت دانش(مفاهیم ،مدلها،اندازه گیری و پیاده سازی)، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی امیر کبیر.
-
- اکبر زاده، زینالعابدین (۱۳۸۹). ارزیابی مقایسه ای عملکرد استراتژیهای زنجیرهی تأمین ناب، چابک و ناب-چابک با رویکردی ترکیبی از تکنیکهای ANP و DEMATEL (مورد مطالعه: شرکت کاله).پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اقتصادی واداری، دانشگاه مازندران.
-
- امین پور ،فرزانه (۱۳۸۵). مدیریت دانش ،کنفرانس مدیریت تحول، اصفهان.
-
- انوری رستمی،علی اصغر؛ شهائی، بهنام (۱۳۸۸). مدیریت دانش و سازمان یادگیرنده:تحلیل بر نقش مستندسازی دانش و تجربه. فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات. سال اول شماره ۲ . صص۱۸-۳.
-
- الوانی، سید مهدی و تقوی، میر علی (۱۳۸۱). سرمایه اجتماعی: مفاهیم و نظریات، فصلنامه مطالعات مدیریت و بهبود تحول، شماره۳۳و۳۴، صص۲۶-۳.
-
- بردبار، غلامرضا؛ کنجکاو منفرد، امیر رضا (۱۳۹۰). ارزشیابی و آسیبشناسی مدیریت دانش در مؤسسات آموزش عالی(مطالعه موردی: دانشکده مدیریت دانشگاههای تهران، تربیت مدرس و یزد). نامه آموزش عالی، سال چهارم، شماره پانزدهم، پاییز ۱۳۹۰ ، صص۳۲-۹.
-
- جعفری، سید مصطفی؛ ابن الرسول، سید اصغر؛ اخوان، پیمان (۱۳۸۶). مطالعه تطبیقی رویکردهای اندازه گیری دارائیهای دانش. پنجمین کنگره بینالمللی مهندسی صنایع.
-
- حسن بیگی، محسن (۱۳۸۹). ارائه مدل عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش به منظور افزایش خلاقیت و یادگیری سازمانی در شرکت فرودگاههای کشور. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور.
-
- حمیدی زاده، علی .(۱۳۸۷) بررسی روابط بین سبک رهبری و هوش سازمانی در ادارات دولتی منتخب شهر قم، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت.
-
- خاکی، غلامرضا (۱۳۷۸). روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی، چاپ اول، انتشارات مرکز تحقیقات علمی کشور با همکاری کانون فرهنگی انتشاراتی درایت، صص۶۸.
-
- خوش سیما، غلامرضا؛ ابراهیمی نژاد ،مهدی؛ فلاح لاجیمی، حمیدرضا (۱۳۸۴). بررسی ارتباط بین فرایندهای مدیریت دانش و اثربخشی مدیریت دانش، فصلنامه مدیریت صنعتی، شماره ۱۰، صص ۴۳-۲۵.
-
- داونپورت، توماس؛ پروساک، لارنس (۱۳۷۹). مدیریت دانش (حسین رحمانی سرشت،مترجم) تهران: نشر ساپکو، چاپ اول، صص ۲۵-۲۴.
-
- دری، بهروز؛ حمزهای، احسان (۱۳۸۹). تعیین استراتژی پاسخ به ریسک در مدیریت ریسک به وسیله تکنیک ANP (مطالعه موردی: پروژه توسعه میدان نفتی آزادگان شمالی).نشریه مدیریت صنعتی.دوره۲،شماره ۴،صص۹۲-۷۵.
-
- دهقان نجم، منصور (۱۳۸۸). مدیریت دانش و نقش آن در نوآوری سازمانی، ماهنامه مهندسی خودرو و صنایع وابسته، سال اول، شهریور۸۸ ۱۳ ، شماره۱۰.
-
- رادینگ،آلن(۱۳۸۳). مدیریت دانش و موفقیت در اقتصاد جهانی مبتنی بر اطلاعات،مترجم: محمد حسین لطیفی، انتشارات سمت، چاپ اول.
-
- ربیعی، ساره ؛ شاهنده، علی (۱۳۹۰). گسترشی بر مدل کارت امتیازی متوازن، نشریه بینالمللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید، بهار،جلد ۲۲، شماره۱، ص۴۳.
-
- رجایی پور،سعید ؛ رحیمی، حمید (۱۳۸۷). بررسی رابطه فرایند تبدیل مدیریت دانش و عملکرد اعضای هیئت علمی دانشگاه اصفهان.پژوهش نامه مدیریت. سال هشتم ، شماره۴، صص۷۶-۵۹.
-
- رعیت، علی (۱۳۹۰). بررسی و نبین عوامل موفقیت در اجرای مدیریت دانش در دانشگاه مازندران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اقتصادی واداری، دانشگاه مازندران.
-
- ساداتی، عبدالرحیم (۱۳۸۹). بررسی تأثیر فرایند مدیریت دانش بر فرایند کارآفرینی سازمانی در کسب و کارهای کوچک و متوسط شهرکهای صنعتی شرق مازندران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اقتصادی واداری، دانشگاه مازندران.
-
- ساعی، اشرف السادات؛ جعفری، سید مصطفی؛ ابن الرسول، سید اصغر (۱۳۸۹). ارزیابی مدیریت دانش با رویکرد کارت امتیازی متوازن ، اولین کنفرانس مدیریت اجرایی.
- سرمد، زهره و بازرگان، عباس حجازی، الهه (۱۳۸۴). روشهای تحقیق در علوم رفتاری، تهران، انتشارات آگاه، ص۵۳.