۱۷. الگوهای متفاوت
۱۸. روش نبودن معیار
۱۹. استانداردهای نامربوط و غیرواقعی
۲۰. عدم دقت و اعتبار ارزیابی
۲۱. بازخور ضعیف به کارکنان
۲۲. سایر مشکلات ارزیابی عملکرد
۲-۱۵- چگونه میتوان از مشکلات ارزیابی اجتناب کرد؟
در طراحی و تدوین نظام ارزیابی عملکرد، به ویژه آن دسته از سیستمهای ارزیابی که مستلزم ارزیابی ذهنی عملکرد میباشند، مسایل و مشکلات جدی و مهمی رخ می‌دهند که باید آنها را رفع کرد. در این بخش شیوه‌هایی که میتوان برای بهبود توانایی ارزیابیها جهت انجام ارزیابی‌های صحیح مورد استفاده قرار داد را توضیح می‌دهیم.
۱ – کاهش تعصبات ارزیابی‌کننده
۲ – بهبود عملکرد ناموثر
۳ – از چندین شاخص استفاده شود
۴ – توجه به رفتارها و بی‌توجهی به ویژگیها
۵ – تهیه یک پرونده شخصی
۶ – چندین نفر ارزیابی کنند
۷ – گزینش داور
۸ – آموزش ارزیابیها
۹ – ارائه بازخور به ارزیابی‌کنندگان
۲-۱۶- نگاهی اجمالی به فرمهای ارزیابی عملکرد کارکنان دولت
۲-۱۶-۱- حیطه شمول هریک از فرمهای ارزیابی
۱)فرم ارزیابی عملکرد مدیران میانی (فرم شماره یک):برای ارزیابی معاونین سازمانها ،موسسات وشرکتها مدیران کل،مدیران، معاونین مدیرکل (به غیر ازمدیران واحدهای استانی ومشاغل همتراز)
۲)فرم ارزیابی عملکردمدیران پایه (عملیاتی) وسرپرستان(فرم شماره دو):برای ارزیابی رییس اداره،قسمت،گروه ومشاغل همتراز
۳)فرم ارزیابی عملکرد کارمندان (فرم شماره سه):برای ارزیابی تمامی کارمندان درسطوح مختلف که مشمول بند الف وب نمی باشند مورد استفاده قرارمی گیرد.
۲-۱۶-۲-مروری برنحوه تکمیل فرمهای ارزیابی عملکرد:
مجموع امتیاز درهر سطح ارزیابی ۱۰۰می باشد که ۴۰امتیاز مربوط به شاخص های اختصاصی و۶۰امتیاز مربوط به شاخصهای عمومی است.
فرمهای ارزیابی عملکرد تمامی سطوح از دوبخش اصلی به شرح زیر تشکیل شده است:
الف)شاخص اختصاصی :
دربرگیرنده شاخصهای اختصاصی مدیران وکارمندان بوده ستونهای محورهای ارزیابی، شاخص های ارزیابی،واحد سنجش ،هدف مورد انتظار وسقف امتیازتوسط دستگاه های اجرایی مشخص هریک ازواحدهای سازمانی تکمیل ودراختیار ارزیابی شوندگان قرارمی گیرد.دردستورالعمل اجرایی ارزیابی عملکرد عملکرد کارمندان ابلاغ شده به دستگاه های دولتی (بندهای یک ودو ماده یک).دستگاه های اجرایی مکلفند اهداف عملیاتی سالیانه هریک از واحدهای تابعه خود را تعیین وحداکثر تا پایان فروردین ماه هرسال برای اجرای همان سال ابلاغ نمایند.سپس واحدهای تابعه تمام دستگاه های اجرایی موظفند اهداف عملیاتی ابلاغ شده رادرقالب شاخص هایی قابل اندازه گیری تعریف وآن رامبنای ارزیابی عملکردمدیران کارمندان هریک از واحدهای تابعه قراردهند.این شاخصها تاپانزدهم اردیبهشت هرسال درقالب فرم به کارکنان ومدیران تحت پوشش ابلاغ می گردد.
ستون مربوط به تحلیل عملکرد ازاهمیت بالایی برخوردار است .بنابراین دستگاهه مکلفند نقاط قوت،نقاط قابل بهبود واقدامهای لازم براب بهبود عملکرد رابررسی وتحلیل نموده وبراساس آن تغییرات لازم رادر برنامه های اجرایی،نحوه اجرا،توانمندی سازی کارمندان و….برای سال آتی اعمال نموده وبا همکاری کارکنان نسبت به تحقق نقاط قابل بهبود اقدام نمایند.
ب)شاخصهای عمومی:
دربرگیرنده شاخصهای عمومی وتوانمندسازها می باشد.این شاخصها درتمامی دستگاه های اجرایی مشترک وشامل پنج مهور (ابتکاروخلاقیت )(مهارت هاوتوانمندی ها))،((خدمات برجسته))،((آموزش ))،((رضایت ارباب رجوع)) است.امتیاز دومحور مهارت وتوانمندی هاوخدمات برجسته براساس نتیجه بدست امده از بخش((الف))شاخصهای اختصاصی تعیین خواهد شد.فرمهای ارزیابی عملکرد توسط ارزیابی شوند تکمیل شده وتوسط ارزیابی کننده(مدیرواحد)تایید میشود.نتایج پس ازبررسی مدارک ومستندات وتایید نهایی توسط کمیته تحول اداری،قابل استنادمی باشد.
۲-۱۶-۳- کاربرد نتایج حاصل از ارزیابی عملکرد فرد درماموریت سازمان:
۱)مدیران وکارمندان که مجموع امتیازارزیابی عملکرد انها درپنج سال متوالی ۸۵درصدباشد ازیک طبقه شغلی تشویقی (حداکثریک باردرطول خدمت)بهرمندمی شوند.
۲)نتایج حاصل از ارزیابی عملکرد مدیران وکارمندان مبنای پرداخت هرگونه پاداش می باشد.
۳)مدیران وکارمندان که مجموع امتیاز ارزیابی آنها درسه سال متوالی یا پنج سال متناوب حداقل ۸۵درصد باشددرمعرفی به دوره های آموزشی خارجی (بورس)ازاولویت برخوردارهستند.
۴)کسب حداقل ۸۵درصد ازمجموع از مجموع امتیاز ارزیابی عملکرد کارمندان درسال قبل برای هرگونه ارتقا شغلی ازجمله انتصاب درپست های مدیران پایه الزامی است .درمورد مدیران میانی دوسال گذشته مبنای عمل می باشد.
۵)مدیران وکارمندانی که امتیاز ارزیابی عملکرد آنها درسه سال متوالی یا چهارسال متناوب از پنجاه درصد کل امتیاز پیش بینی شده کمتر باشد درصورت نداشتن شرایط بازنشستگی،بازخرید می گردند.
۲-۱۷- اداره کل ورزش وجوانان خراسان رضوی دریک نگاه
باتوجه به اینکه این پژوهش به بررسی اثربخشی ارزیابی عملکرد مدیران وکارکنان اداره کل ورزش وجوانان پرداخته است درذیل اهداف وشرح وظایف کلی ادارات ورزش وجوانان بیان می گردد:
۲-۱۷-۱- شرح وظایف اداره کل ورزش و جوانان استان
ایجاد بستر رشد تعالی، شادی و نشاط، فرهنگ ورزش و سلامت در بین آحاد جامعه و نسل جوان
تلاش در راستای تحقق اخلاق اسلامی در ورزش و تربیت جوانان در سطح استان
برنامه ریزی و تلاش در جهت تحقق برنامه های وزارتخانه در امور جوانان
توسعه و تعمیم ورزش و پرورش نیروی بدنی و تقویت روحیه سالم در سطح استان
تنظیم و اجرای برنامه های توسعه کمی و کیفی ورزش در سطح استان
بررسی و ایجاد زمینه های مناسب جهت گسترش ورزش و تفریحات سالم در روستاها و مناطق در سطح استان
برنامه ریزی به منظور ارتقاء ورزش قهرمانی، حرفه ای، همگانی و روستایی و عشایری در سطح استان
بررسی شرایط اجتماعی و اقلیمی مناطق مختلف استان و علایق و گرایش های مردم به ورزش های خاص متناسب با شرایط اقلیمی، امکانات و زیرساخت های استان
کلوندی و همکاران (۱۳۹۰) در مطالعه ای به تأثیر تمرینات الاستیک، پلایومتریک و مقاومتی بر عملکرد
بیهوازی والیبالیستهای نخبه استان کردستان پرداختند. بدین منظور ۳۰ والیبالیست نخبه را بصورت تصادفی به سه گروه، تمرین الاستیک (۱۰ نفر)، تمرین پلایومتریک (۱۰ نفر) و گروه تمرین مقاومتی (۱۰ نفر) تقسیم کردند. هر سه گروه ۸ هفته و هر هفته دو جلسه به تمرینات از پیش تعیین شده پرداختند. قبل و بعد از ۸ هفته از کلیه آزمودنیها، آزمون دوی۷۲/۴۵ متر و قدرت عضلانی پا (اسکات) گرفته شد. نتایح تحقیق نشان دهنده کاهش معنادار، رکورد دویدن ۷۲/۴۵ متر در گروه الاستیک نسبت به سایر گروه ها و همچنین افزایش میانگین قدرت عضلانی، گروه الاستیک و مقاومتی نسبت به گروه پلایومتریک بود (۴۰).
۲-۸-۲- تحقیقات انجام شده در خارج کشور
پوتیگر[۶۷] (۱۹۹۹) تأثیر ۸ هفته تمرینات پلایومتریک را به توان عضلانی و تارهای عضلانی ۱۹ دانشجوی مرد بررسی کرد. تمرینات سه جلسه در هفته تشکیل شد. آزمودنیها در این مطالعه در دو گروه قرار گرفتند. یک گروه تمرینات پلایومتریک به تنهایی و گروه دیگر ترکیبی از تمرینات هوازی و پلایومتریک را انجام دادند. پروتکل تمرینات پلایومتریک شامل پرش عمودی، جهیدن و پرش عمقی و پروتکل برنامه ترکیبی شامل همان تمرینات پلایومتریک و بلافاصله ۲۰ دقیقه تمرینات هوازی با ۷۰ درصد ضربان قلب بیشینه بود. نتایج نشان دهنده پیشرفت معنادار در اوج توان و افزایش در پلهای عرضی نوع یک و دو از قبل تمرینات تا پس از آن، در هر دو گروه بود (۷۵).
ویتزک[۶۸] (۲۰۰۰) تحقیقی برای بررسی اثر ۹ ماه تمرین پلایومتریک بر جرم استخوان و اجرای اندام تحتانی بر روی دختران ۱۹-۱۵ ساله انجام داد. بدین منظور ۵۳ آزمودنی را در دو گروه قرار داد. گروه کنترل شامل ۲۷ نفر و گروه آزمایش شامل ۲۵ نفر بودند. گروه آزمایش ۳ روز در هفته به تمرینات پلایومتریک پرداختند. از همه افراد در دو مرحله پیشآزمون و پسآزمون جرم استخوان، توان و تعادل پویا اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده نشان از عدم تفاوت معنادار در جرم استخوان دو گروه داشت و هر دو گروه درصد تغییرات یکسانی در جرم استخوان داشتند. همچنین قدرت عضلات باز کننده زانو و تعادل در گروه تجربی افزایش معناداری داشت که این تغییرات در گروه کنترل بسیار ناچیز بود (۸۹).
در تحقیق انجام شده توسط دیالو[۶۹] (۲۰۰۱)، تأثیر ۱۰ هفته تمرینات پلایومتریک بر روی اجرای فیزیکی ۲۰ بازیکن فوتبال در رده سنی ۱۲ تا ۱۳ ساله مورد بررسی قرار گرفت. آزمودنیها در دو گروه ده نفری کنترل و تجربی قرار گرفتند. گروه تجربی هر هفته سه جلسه تمرینات پلایومتریک شامل: پرش، تمرینات با مانع و اسکیپینگ را انجام دادند. تستهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از: پرش اسکات، پرش عمقی، ۱۵ ثانیه ریباند و دوی سرعت ۴۰، ۳۰، ۲۰ متر. نتایج تحقیق نشان دهنده افزایش اجرای ورزشکاران در مدت کوتاه تمرین و حفظ این بهبود پس از یک دوره کاهش تمرین بود (۶۰).
میلر و همکاران[۷۰] (۲۰۰۲) اثر ۸ هفته تمرینات پلایومتریک در خشکی و آب را بر فاکتورهای اجرا، کوفتگی عضلانی و دامنه حرکتی ۴۰ آزمودنی در سه گروه (خشکی، آب، کنترل) مقایسه کردند و افزایش معناداری در توان گروه آب در مقایسه با دو گروه دیگر گزارش کردند، امّا در هیچ کدام از گروه ها پیشرفت معناداری در پرش عمودی گزارش نشد که ممکن است دلیل آن استفاده از تمرینات سبک و متوسط در ۴ هفته اول باشد (۷۰).
همچنین در مطالعه ای دیگر، استوجانویچ[۷۱] و کوستیج[۷۲] (۲۰۰۲) به بررسی تأثیر ۸ هفته تمرینات پلایومتریک بر توان انفجاری (پرش عمودی)، ۳۳ والیبالیست پرداختند. تمرینات دو تا سه جلسه در هفته بود. آزمودنیها در این مطالعه در دو گروه قرار گرفتند. آنها برای اعتباریابی نتایج، از آزمونهای سد کردن، آبشار زدن و آزمون پرش سارجنت استفاده کردند. نتایج نشان دهنده پیشرفت معنادار گروه تجربی در هر سه آزمون بود. گروه کنترل نیز که در طی این مدت به تمرینات معمول والیبال پرداخته بودند، در پس آزمون نسبت به پیش آزمون در هر سه آزمون پیشرفت معناداری را نشان دادند. تفاوت بین گروهی در پسآزمون هر سه آزمون با کنترل عامل پیشآزمون، معنادار گزارش شد، همچنین پیشرفت گروه تجربی بیشتر از گروه کنترل گزارش شد (۸۳).
در تحقیقی تأثیر ۸ هفته تمرینات پلایومتریک در خشکی و آب توسط رابینسون[۷۳] و همکارانش (۲۰۰۴) بر شاخص اجرایی (قدرت، نیرو و سرعت) و درد ماهیچهای بررسی شد. در این تحقیق ۳۳ دانشجوی زن که بصورت تصادفی انتخاب شده بودند شرکت کردند. شاخص های اجرا در هفتههای اول، سوم و ششم مورد ارزیابی قرار گرفتند. در پایان شاخص های اجرا در هر دو گروه افزایش یافت اما میزان درد عضلانی در گروه خشکی در مقایسه با گروه آب بطور چشمگیر در ابتدا و در مراحل بعدی افزایش یافت. براساس شواهد میتوان نتیجه گرفت تمرینات پلایومتریک در آب تأثیر مشابهی با تمرینات پلایومتریک در خشکی دارند، با این تفاوت که باعث کاهش درد عضلانی میشوند (۸۰).
گرگوری[۷۴] و همکارانش (۲۰۰۴) در تحقیقی به بررسی تغییرات عصبی- عضلانی ناشی از یک برنامه ۶
هفتهای تمرینات پرشی پلایومتریک روی ورزشکاران مرد دانشگاهی پرداختند. بدین منظور از ۱۹ بسکتبالیست ۱۸ تا ۲۰ ساله به صورت داوطلب استفاده شد. سپس آزمودنیها در قالب دو گروه، آزمایش ۱۱ نفری و گروه شاهد هشت نفری تقسیم شدند. برنامه تمرینی شامل تمرینات پرشی پلایومتریک و تمرینات کششی ایزوتونیک بود. در نهایت نتایج تحقیق نشان داد که تمرینات پلایومتریک میتوانند برای بهبود مشارکت عصبی- عضلانی و کاهش ریسک آسیب لیگامنت صلیبی استفاده شوند (۶۲).
مارکوویچ[۷۵] و همکاران (۲۰۰۵) اثر ۱۰ هفته تمرینات پلایومتریک و سرعتی را بر روی ویژگیهای مورفولوژی شش مرد فعّال بررسی و گزارش کردند که چنین تمریناتی منجر به کاهش معناداری در شاخص توده بدن (۹/۰ درصد)، وزن خالص بدن (۴/۰ درصد)، درصد چربی بدن (۱/۶ درصد) و وزن بدن
(۱ درصد) می شود (۶۸).
مارتل[۷۶] و همکاران (۲۰۰۵) به منظور بررسی اثر تمرینات پلایومتریک در آب بر روی پرش عمودی و قدرت عضلانی، ۱۹ والیبالیست زن را به صورت تصادفی انتخاب کردند و آنها را به دو گروه تقسیم کردند، گروه اول به مدت ۶ هفته و ۲ روز در هفته به تمرینات پلایومتریک در آب و گروه دوم به تمرینات
انعطافپذیری پرداختند. در این مطالعه قدرت پا بعد از ۶ هفته و پرش عمودی بعد از ۲، ۴ و ۶ هفته سنجیده شد نتایج پیشرفت مشابهی را در دو گروه بعد از ۴ هفته نشان داد، ولی دو هفته آخر ۸ درصد پیشرفت فقط در گروه پلایومتریک در آب مشاهده شد، همچنین هر دو گروه بهبود در انعطافپذیری و کشش زانو را نشان دادند. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که تمرینات پلایومتریک در آب به همراه تمرینات والیبال موجب بهبودی پرش عمودی نسبت به گروه کنترل می شود (۶۹).
در پژوهشی میلر[۷۷] و همکاران (۲۰۰۶) به بررسی اثر ۶ هفته تمرینات پلایومتریک بر چابکی پرداختند. بدین منظور آنها ۲۸ آزمودنی را در دو گروه تجربی و کنترل قرار دادند. از آزمودنیها پیشآزمون و پسآزمونی شامل تست تی، آزمون ایلینویز و آزمون صفحه نیرو برای اندازه گیری زمان نیروی عکسالعمل زمین گرفته شد. گروه تجربی آزمون چابکی را سریعتر از گروه کنترل انجام داد، همچنین کاهش زمان تماس با زمین، گروه پلایومتریک در مقایسه با گروه کنترل نشان داد (۷۱).
در مطالعه ای دیگر ریمنت[۷۸] و همکاران (۲۰۰۶) اثر یک برنامه ۴ هفتهای تمرینات پلایومتریک را بر پرش عمودی، ۴۰ یارد سرعت، ۱۰ یارد سرعت و توان بیهوازی سنجیدند. در این پژوهش از ۱۷ بازیکن
۲۴-۱۸ ساله هاکی استفاده شد. برای اندازه گیری توان بیهوازی از دوچرخه وینگیت استفاده شد. نتایج نشان دهنده تفاوت معنادار در میانگین توان بیهوازی، بیشینه توان نسبی، توان مطلق، پرش عمودی پای راست و پرش عمودی پای چپ بود. بنابراین به نظر میرسد که دو روز در هفته تمرینات پلایومتریک برای ۴ هفته برای بهبود پرش عمودی تک پا و مجموع توان، کافی باشد. اما همین میزان تمرین برای بهبود زمان رکورد ۴۰ یارد سرعت و ۱۰ یارد سرعت، پرش عمودی جفت پا، حداقل توان و میزان حداقل توان نسبی کافی نمی باشد (۷۹).
جاکوبسن[۷۹] (۲۰۰۷) در یک تحقیق ۶ هفتهای به مقایسه تأثیر تمرینات پلایومتریک در خشکی و آب را بر روی پرش عمودی ۲۱ مرد فعال (۵/۲±۲۴ سال) پرداخت. پروتکل تمرینی پلایومتریک بصورت دو روز در هفته انجام شد. نتایج تحقیق نشاندهنده افزایش معنادار پرش عمودی در هر دو گروه خشکی و آب بود تفاوت در اجرای بین دو گروه آب و خشکی وجود نداشت، اما تفاوت معناداری بین دو گروه تجربی و کنترل در پرش عمودی وجود داشت (۶۴).
همچنین در پژوهش انجام شده توسطجوزف[۸۰] و شافر[۸۱] (۲۰۰۷)تأثیر یک برنامهی ۶ هفتهای تمرینات پلایومتریک در آب و خشکی بر توان عضلانی، چابکی، اوج گشتاور و کوفتگی عضلانی در ۱۸ دانشجوی داوطلب بررسی شد. جلسات تمرین بصورت دو جلسه در هفته بود. پروتکل تمرینی پلایومتریک شامل:
لیلی کردن و جهش به طرفین و عقب و جلو بود. همچنین در این تحقیق از آزمون “کین کُم” برای سنجش اوج گشتاور زانو، آزمون سارجنت برای سنجش توان، آزمون لفت برای چابکی و پرسشنامه برای اندازه گیری میزان کوفتگی عضلانی مورد استفاده قرار گرفت. در نهایت اختلاف معناداری در توان و چابکی بین سه گروه مشاهده نشد، اما در اوج گشتاور زانو هنگام باز شدن اختلاف معناداری قبل و بعد از انجام پروتکل وجود داشت. همچنین اختلاف معناداری در گروه خشکی در میزان کوفتگی عضلانی نسبت به دو گروه دیگر وجود داشت. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که تمرین در آب همرا با کوفتگی عضلانی کمتری میباشد (۶۵).
پیرز- گومز[۸۲] (۲۰۰۸) در تحقیقی اثر ۶ هفته برنامه ترکیبی وزنهبرداری با تمرینات پلایومتریک را بر روی آمادگی جسمانی، ترکیب بدن و سرعت اکستنشن زانو در هنگام شوت زدن، توان عضلانی، دوی سرعت، توان بیهوازی مورد سنجش قرار داد و به این نتیجه رسید که توان عضلانی و سایر فاکتورها در گروه تجربی نسبت به گروه ک
نترل دارای افزایش قابل ملاحظه و معناداری میباشد (۷۳).
کامپو[۸۳] و همکاران (۲۰۰۹) اثرات تمرینات پلایومتریک را بر ترکیب بدن، قدرت انفجاری و سرعت شوت زدن زنان والیبالست مطالعه کردند. در این تحقیق، افزایش معناداری در توانایی پرش پس از طی ۶ هفته و در سرعت شوت زدن بعد از ۱۲ هفته مشاهده کردند، امّا اثر تمرینات پلایومتریک بر روی ترکیبات بدن قابل ملاحظه نبود (۵۷).
در تحقیقی که واسیل[۸۴] و بازانوک[۸۵] (۲۰۱۱) تأثیر تمرینات پلایومتریک را در ۲۱ بازیکن والیبال (۱۲ زن، ۹ مرد) در رده سنی ۱۹-۱۲ ساله بررسی کردند، مدّت برنامه تمرینات پلایومتریک ۱۶ هفته و هر هفته دو جلسه بود. کلیه آزمودنیها در آزمونهای پرش طول ایستاده، پرتاب توپ مدیسینبال به سمت بالا به مدت ۱۰ ثانیه، پرتاب توپ مدیسینبال از بالای سر به سمت دیوار مقابل به مدت ۱۰ ثانیه، پرش ارتفاع، پرش عمودی تا ارتفاع حداکثر به مدت ۱۰ ثانیه و حداکثر ارتفاع پرش عمودی شرکت کردند.پارامتر توان انفجاری پاها پیشرفت و رشد قابل توجهی نداشت اما پرتاب توپ تمرین و پرش عمودی حداکثر تا ارتفاع حداکثر در ۱۰ ثانیه که قدرت و نیروی سرعت را اثبات می کند تفاوت معناداری را نشان داد این تغییرات در گروه دختران برجستهتر بود (۸۶).
اراضی و اسدی (۲۰۱۱) بهمقایسه اثر ۸ هفتهتمریناتپلایومتریکدر آب وزمین بر روی قدرت عضلانی پا، دویسرعت۵/۳۶ متر و ۶۰ متر و آزمون تعادلپویا دربازیکنان بسکتبالجوان پرداختند. آنها در این پژوهش از ۱۸ مرد بسکتبالیست در رده سنی ۶۴/۱۸۱/۱۸ بصورت داوطلب استفاده کردند، سپس آزمودنیها را در سه گروه پلایومتریک در آب و پلایومتریک در خشکی و کنترل تقسیم نمودند. گروه تجربی ۸ هفته و هر هفته سه جلسه به مدت ۴۰ دقیقه به تمرینات پلایومتریک پرداختند. نتایج نشان داد اختلاف معناداری بین گروه آب و خشکی در هر یک از متغییرهای مورد آزمایش وجود ندارد. اما تفاوت معناداری در سرعت ۵/۳۶ متر و ۶۰ متر و یک تکرار بیشینه پا نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (۵۱).
در تحقیقی باولی[۸۶] (۲۰۱۲) تأثیر تمرینات پلایومتریک را بر روی ۹۱ بازیکن نوجوان بسکتبال در سه گروه (خشکی، آب، کنترل) بررسی کرد، مدت برنامه تمرینات پلایومتریک ۱۲ هفته و بر روی فاکتورهای شاخص حجم بدن، توان حداکثر قدرت پا، دوی سرعت ۳۰ متر، پرش عمودی، انعطافپذیری بود. تفاوت معنادار درونگروهی در هر دو گروه خشکی و آب مشاهده کرد امّا هیچ تفاوت معناداری در بین دو گروه آزمودنی مشاهده نکرد (۵۴).
واسزی و همکاران (۲۰۱۳) تأثیر یک برنامه تمرینی پلایومتریک کوتاه مدت با شدت زیاد را به مدّت ۶ هفته و بر روی فاکتورهای قدرت، توان و چابکی ۲۴ مرد فوتبال از تیم سوم لیگ سنجیدند و پیشرفت جزئی را در چابکی و پیشرفت قابل توجهی در قدرت و حداکثر توان عضله زانو گزارش کردند (۸۵).
بر اساس ادبیات تحقیق ملاحظه میگردد که تمرینات پلایومتریک در خشکی، اثر معناداری بر وزن بدن دارد و اثرات مثبتی بربرخی فاکتورهای آمادگی جسمانی از جمله پرش عمودی، سرعت، چابکی و غیره
می گذارد. همچنین این تمرینات به عنوان روشی مؤثر در بهبود هماهنگی عصبی-عضلانی، قدرت ایزوکنتیک و کاهش خطر آسیب لیگامنت متقاطع قدامی (ACL) در زنان ورزشکار میباشند (۵۸و ۶۷) اما ماهیت انفجاری این تمرینات، موجب کوفتگی و بروز آسیبهای عضلانی می شود. به همین دلیل تمرینات پلایومتریک در آب با همان مزایای موجود در تمرینات خشکی و کاهش آسیب در اثر نیروی شناوری آب مطرح شده اند، اما اطلاعات محدودی در زمینه بازدهی تمرینات پلایومتریک در آب در مقایسه با پلایومتریک در خشکی وجود دارد.
فصل سوم
روش
پژوهش
۳-۱- مقدمه
هدف از تحقیق حاضر مقایسه اثر ۸ هفته تمرینات پلایومتریک در آب وخشکی بر توان انفجاری پا، توان انفجاری دست، سرعت، چابکی، شاخص توده بدن و درصد چربی بدن و توده بدون چربی در دختران نوجوان والیبالیست مبتدی بود. از اینرو سعی شده روشهای اجرای تحقیق، جامعه آماری که نتایج از آن بدست آمده قابل تعمیم باشد و ابزار و وسایل اندازه گیری بکار رفته به طور کاملاً واضح و صریح بیان شود. لذا فصل حاضر به مطالعه و معرفی جامعه آماری، نمونه آماری، متغییرهای تحقیق، وسایل و ابزار
اندازه گیری، روش جمعآوری اطلاعات، روش اجرای تحقیق و روش آماری می پردازد.
۳-۲- روش پژوهش
به جهت آنکه تحقیق حاضر تأثیر برنامه تمرینات پلایومتریک در آب و خشکی بر برخی فاکتورهای آمادگی جسمانی دختران نوجوان والیبالیست مبتدی می پردازد و نیز به این دلیل که اجزای تحقیق به طور کامل در کنترل پژوهشگر نمی باشد این پژوهش در زمره تحقیقات نیمه تجربی قرار میگیرد.
۳-۳- جامعه و نمونه آماری
جامعه آماریپژوهش حاضر را ۵۸ نفر دختر والیبالیست مبتدی، در رده سنی نوجوانان شهرستان شاهین شهر تشکیل میدهد. نمونه آماری تحقیق حاضر ۳۰ بازیکن والیبال دختر مبتدی در رده سنی نوجوانان با دامنه سنی ۱۶-۱۳ بودند که به صورت در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه تجربی آب و خشکی و یک گروه کنترل قرار تقسیم شدند. به وسیله برگه جمع آوری اطلاعات از عدم بیماری، عدم مصرف دخانیات و الکل، عدم مصرف مکملها و داروهای ورزشی
، میزان سابقه ورزشی و رژیم غذایی ۲۴ ساعته گذشته آزمودنیها آگاهی لازم بدست آمد( پیوست"ب") و افراد بیمار و مصرف کننده حذف شدند.
۳-۴ متغییرهای تحقیق
۳-۴-۱- متغییر مستقل
متغییر مستقل در این پژوهش شامل یک دوره ۸ هفتهای تمرینات پلایومتریک بود.
۳-۴-۲- متغییر وابسته
برخی فاکتورهای آمادگی جسمانی شامل، توان انفجاری پا، توان انفجاری دست، سرعت، چابکی، شاخص توده بدن، درصد چربی بدن و توده بدون چربی بود.
۳-۴-۳- متغییرهای مداخلهگر
۳-۴-۳-۱- متغییرهای مداخلهگر قابل کنترل
۱- زمان و مکان اجرای برنامه تمرینی مورد نظر
ـ تست نمودن از جهت سازگاری با هدف و محدوده سیستم.
-
- تست نمودن مدل
ـ مقایسه با حالت های مرجع: آیا مدل شبیه سازی شده رفتار مشاهده شده از مفاهیم و متغیرهای کلیدی را نشان می دهد؟
ـ استحکام مدل تحت شرایط گوناگون : آیا رفتار مدل تحت شریط مختلف به واقعیت نزدیک است؟
ـ تعیین حساسیت مدل: مدل تا چه اندازه نسبت به پارامترها، شرایط اولیه و محدوده خود حساّس است؟
-
- طراحی سیاست ها و ارزیابی
ـ مشخص کردن سناریوها: چه شرایط محیطی ممکن است به وجود آید؟
ـ‌طراحی سیاست ها: چه سیاست هایی بایستی بکار گرفته شوند تا نتیجه مطلوب حاصل شود؟ این سیاست ها چگونه بر روی مدل پیاده می شوند؟
ـ آنالیز حساسیت : تحت سناریوهای مختلف استحکام سیاستهای توصیه شده چقدر است؟
ـ اثر متقابل میان سیاست ها : آیا به کارگیری همزمان سیاست ها، اثراتشان را خنثی نمی کند؟
مدلسازی هسته مرکزی بررسی دینامیک سیستمها می باشد. مدل های شبیه سازی به وسیله مدل های ذهنی و اطلاعات بدست آمده از دنیای واقعی شکل می گیرند. استراتژی ها، ساختارها و قوانین تصمیم گیری که در دنیای واقعی مورد استفاده قرار می گیرند، اکنون در دنیای مجازی مدل نشان داده شده و تست می شوند. تجارب و نتیجه های بدست آمده از مدل منجر به تغییر ذهنیت و نهایتاً طراحی استراتژی جدید و ساختارها و قوانین تصمیم گیری جدید می شود.
این سیاست های جدید سپس در دنیای واقعی اجرا شده و بازخور آنها از تأثیراتشان منجر به بینشی جدید هم در مدل و هم در ذهنیت می شود. در واقع مدل سازی یک فرایند در حال تکوین از یک حلقه مستمر مابین دنیای واقعی و دنیای مجازی می باشد. پس از آشنایی با مراحل مدل سازی به جهت اهمیت موضوع نمودار علّت و معلولی و نمودارهای جریان در این فرایند به جهت اهمیت زیاد به صورت جداگانه و با تفصیل بیشتری به این مفاهیم پرداخته می شود.
۲-۳-۶٫ شبیه سازی [۲۲]
بیشتر یادگیریهای مدیران در خصوص مسائل سازمانی، به صورت سعی و خطا بوده و معمولاً پس از تصمیم گیری نادرست، حاصل می شود. اما بسیاری از این اشتباهات، به تدریج توان سیستم را کاهش داده و تاثیرات ناموزونی بر بدنه سیستم وارد می کنند. ساخت مدل، بهترین راه برای آزمایش تأثیر ایده های جدید، بر سیستم ها است. با بهره گرفتن از این مدل ها مدیران قادر خواهند بود در خصوص آزمایش سیاستهای جدید، کشف راه های جدید تفکر، شناخت حساسیتهای پنهان اهرمها و نقاط فشار بر شرکتها اقدام نمایند.
با بهره گرفتن از این مدل های نمادین میتوان برای نمایش یک سیستم حقیقی از کامپیوتر استفاده کرد. مدل باید همیشه برای آن چیزی که می‌خواهد شبیه سازی شود ساخته شود. اگر مدل فقط برای یک نقطه از زمان ساخته شود از نوع مدل استاتیک میباشد. مدل های پویا با زمان تغییر می کنند. برای شبیه سازی سیستمهای پویا نرم افزارهای متعددی موجود است. گرچه ممکن است مدل ارائه شده تخمینی خام و ساده شده از واقعیت به شمار برود اما، از اعتبار کافی برخوردار است و بینشی در مورد مشکلاتی که در کار آینده انتظار می رود، فراهم می کند. با این همه، با بهره گرفتن از رویکرد مدل سازی پویا و استفاده از شبیه سازی، امکان هدایت و آزمون سناریوهای ممکن، به وجود می آید. در تحقیق حاضر از نرم افزار Vensim استفاده شده است. این نرم افزار ویژه کابرانی است که تمایل به شبیه سازی سیستم های پویا دارند. این نرم افزار دارای توانایی های زیر است:
توانایی رسم نمودارهای جریان و علی حلقوی در آن نهفته است. این کار با بهره گرفتن از ابزارهای رسم در پنجره ساخت[۲۳] می توان انجام داد .
دارای پنجره خروجی[۲۴] و ابزارهای تحلیلی است.
۲-۴٫ پیشینه تحقیق
۲-۴-۱٫ تحقیقات در زمینه بورس اوراق بهادار تهران
دلایل اهمیت بازار سرمایه برای اقتصاد مورد بحث قرار گرفت . به دلیل این اهمیت ، موضوع تحلیل بازار بورس مورد علاقه تحلیلگران بوده است . تحقیقات مختلفی با روش های آماری ، اقتصاد سنجی ، شبکه عصبی و هوش مصنوعی انجام پذیرفته است . در جدول زیر تحقیقات مهم گرفته در این در سالهای اخیر را مشاهده می کنیم .
| نویسنده | موضوع تحقیق | روش | سال |
| آقاجانی ، پاکدین امیری | تبییین مدل معادله ساختاری عوامل موثر بر شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران | آماری | ۱۳۸۸ |
| حاله ، فراهتی | رتبه بندی عوامل موثر و ارائه مدل ریاضی پیش بینی قیمت سهام | فازی TOPSIS | ۱۳۸۹ |
| ستایش ، کاشانی پور | بررسی عوامل موثر بر ساختار سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران | اقتصادسنجی | ۱۳۸۹ |
| نصیرزاده ، کریمی پور | بررسی رابطه ارزش ذاتی سهام با بازده سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران |
مدیریت ریسک فرایند نظام یافته ی شناسایی، تحلیل و واکنش به ریسک پروژه می باشد . این متضمن بیشینه نمودن احتمال و پیامدهای رویدادهای مثبت و کمینه نمودن احتمال و پیامدهای رویدادهای نامطلوب در راستای اهداف پروژه است. شکل ۲۱-۲ دید کلی فرایندهای اصلی زیر ارائه می دهد:
-
- برنامه ریزی مدیریت ریسک - تصمیم گیری در مورد نحوه ی نگرش و برنامه ریزی فعالیت های مدیریت ریسک یک پروژه.
-
- شناسایی ریسک - تعیین ریسک هایی که ممکن است بر پروژه اثر بگذارند و مستندسازی ویژگی های آنها.
-
- تحلیل کیفی ریسک - انجام یک تحلیل کیفی از ریسک ها و وضعیت ها ب ه منظور اولویت بندی اثرهای آنها بر اهداف پروژه.
-
- تحلیل کمی ریسک - ا ندازه گیری احت مال و پیامدهای ریسک ها و برآورد آثار آنها بر اهداف پروژه.
-
- برنامه ریزی واکنش به ریسک - تهیه ی رویه ها و تکنیک هایی جهت افزایش فرصت ها و کاهش تهدیدها بر اهداف پروژه.
-
- کنترل و نظارت ریسک - نظارت بر ریسک های باقیمانده، شناسایی ریسک های جدید، اجرای برنامه های کاهش ریسک و ارزیابی اثربخشی آنها در سراسر چرخه ی حیات پروژه.
این فرایندها با یکدیگر و با فرایندهای سایر حوزه های دانش تعامل دارند . معمولاً، هر فرایند حداقل یک بار در هر پ روژه رخ می دهد . اگر چه در اینجا فرایندها به صورت عناصری مجزا با وجوه اشتراک معین نمایش داده ش ده اند، ممکن است در عمل به شیوه هایی که در اینجا تشریح نشده ، همپوشانی و تعامل داشته باشند . تعاملات فرایندی به تفصیل در فصل ۳مورد بحث قرار گرفته اند.
ریسک پروژه رویداد یا وضعیتی غیرقطعی است که در صورت وقوع، اثری مثبت یا منفی بر یک هدف پروژه می گذارد . یک ریسک یک علت و در صورت وقوع ، یک پیامد دارد . به عنوان مثال، نیاز به یک مجوز یا کارکنان محدود تخصیص داده شده به پروژه می تواند یک علت باشد .
رویداد دارای ریسک این است که ممکن است اخذ مجوز بیشتر از برنامه ریزی شده به طول انجامد یا ممکن است کارکنان برای آن وظیفه کافی نباشند . در صورتی که هر یک از این رویدادهای غیرقطعی رخ دهند، پیامدی را بر هزینه، زمان بندی یا کیفیت پروژه خواهند داشت .
وضعیت های دارای ریسک می توان ند شامل جوانب محیطی پروژه همچون شیوه های ضعیف مدیریت پروژه یا وابستگی به دست اندرکاران خارجی که قابل کنترل نیستند ، باشند که ممکن است ) این جوانب ( در ریسک پروژه دخیل باشند.
ریسک پروژه دربرگیرنده ی تهدیدهایی بر اهداف پروژه و نیز فرصت هایی برای بهبود در راستای این اهداف می باشد . منشأ ریسک پروژه در عدم قطعیتی است که در تمام پروژه ها موجود است . ریسک های معلوم ریسک هایی هستند که شناسایی و تحلیل شده اند و ممکن است بتوان برای آنها برنامه ریزی نمود . ریسک های نامعلوم قابل مدیریت نیستند، اگرچه ممکن است مدیران پروژه با به کارگیری یک اقتضاء عام براساس تجربه ی پیشین در پروژه های مشابه به آنها بپردازند.
سازما نها ریسک را مرتبط با تهدیدهایی برای موفقیت پروژه تلق می نمایند . ریسک هایی که برای پروژه تهدید محسوب می شوند در صورتی می توانند پذیرفته شوند که با پاداشی که ممکن است با پذیرش ریسک حاصل شود، در تعادل باشند . به عنوان مثال، اختیار نمودن یک زمان بندی پیش گزینی که احتمال تعدّی از آن وجود دارد، ریسکی است که جهت تحقق یک تاریخ تکمیل زودتر ، پذیرفته می شود . ریسک هایی که فرصت محسوب می شوند، می توانند جهت منفع ترسانی به اهداف پروژه پیگیری شوند.
برای موفقیت، سازمان باید جهت پرداختن به مدیریت ریسک در سراسر پروژه مت عهد شود . اهتمام سازمان به جمع آوری داده های با کیفیت بالا در مورد ریسک های پروژه و ویژگی های آنها، معیاری از تعهد سازمانی محسوب می شود.
۱-۳-۹ مدیریت تدارکات پروژه
مدیریت تدارکات پروژه دربرگیرنده ی فرایندهای مورد نیاز برای به دست آوردن کالاها و خدمات از خارج از سازمان اجرایی به منظور دست یابی به محدوده ی پروژه می باشد . به منظور سهولت، معمولاً از کالاها و خدمات
۱ دیدی - چه یک عدد یا بیشتر به عنوان محصول یاد می شود . شکل ۲۱-۲ کلی از فرایندهای اصلی زیر ارائه می دهد:
-
- برنامه ریزی تدارکات تعیین اینکه چه چیزی و در چه زمانی باید تدارک شود.
-
- برنامه ریزی درخواست مستندسازی الزامات محصول و شناسایی منابع بالقوه.
-
- درخواست اخذ اعلام بها، پیشنهاد بها، پیشنه ادها یا طرح های پیشنهادی در موارد مقتضی.
-
- انتخاب منبع انتخاب از میان فروشندگان بالقوه.
-
- اداره ی پیمان مدیریت ارتباط با فروشنده.
-
- خاتمه ی پیمان تکمیل و حل و فصل پیمان، شامل حل کلیه ی اقلام تعیین تکلیف نشده.
این فرایندها با یکدیگر و همچ نین با فرایندهای سایر حوزه های دانش تعامل دارند . ممکن است هر فرایند بر مبنای نیازهای پروژه، تلاش یک یا تعداد بیشتری از افراد یا گروه هایی از آنان را دربرداشته باشد . اگرچه در اینجا فرایندها به صورت عناصری مجزا با وجوه اشتراک معین نمایش داده شده اند، ممکن اس ت در عمل به شیوه هایی که در اینجا تشریح نشده، همپوشانی و تعامل داشته باشند . تعاملات فرایندی به تفصیل در فصل ۳ مورد بحث قرار گرفته اند.
مدیریت تدارکات در رابطه خریدار فروشنده، از دید خریدار مورد بحث قرار گرفته اس ت. در یک پروژه رابطه خریدار فروشنده می تواند در هر سطحی موجود باشد . بسته به حوزه ی کاربردی، فروشنده ممکن است؛ پیمانکار فرع ی، وندور یا تأمین کننده خوانده شود.
شکل ۲-۲۱- دیدی کلی از مدیریت تدارکات پروژه
فروشنده معمولاً کار خود را در قالب یک پروژه مدیریت می نماید . در چنین مواردی:
-
- خریدار مشتری خواهد بود و بنابراین یک ذینفع کلیدی برای فروشنده می باشد.
-
- تیم مدیریت پروژه ی فروشنده باید به کلیه ی فرایندهای مدیریت پروژه و نه تنها آنهایی که در این حوزه دانشی وجود دارند، بپردازد.
-
- مفاد و شرایط پیمان ، یک ورودی کلیدی برای بسیاری از فرایندهای فروشنده هستند . ممکن است پیمان عملاً شامل این ورودی ( برای مثال دستاوردهای اصلی، وقایع اصلی کلیدی، اهداف هزینه ( باشد یا انتخاب های تیم پروژه را محدود نماید ( برای مثال؛ اغلب، تأییدیه های خریدار در مورد تصمیمات مربوط به تأمین نیروی انسانی در پروژه های طراحی مورد نیاز می باشند)
فصل سوم : مدیریت پروژه های فناوری اطلاعات
۱ – چرخه حیات پروژه های سیستم های اطلاعاتی
در تصویر زیر میتوانید چرخه پروژه سیستم های اطلاعاتی را مشاهده نمایید :
طرح ریزی
تحلیل
طراحی
پیاده سازی
نگهداری و پشتیبانی
نمودار ۲ – روابط میان چرخه حیات پروژه های سیستم های اطلاعاتی
۲ - مدل مدیریت پروژه های فناوری اطلاعات بر اساس استاندارد PMBOK
در مدل تهیه شده جهت مدیریت پروژه های IT بر اساس استاندارد PMBOK ؛ با توجه به مشخصات پروژه ها و فرآیندهای وابسته به این نوع پروژه ها، چهار فرایند تعیین نیازها و انتظارات مشتری، طرح ریزی جریان های کاری، کار گروهی و در نهایت ارزیابی و اختتام کار در نظر گرفته شده است که در این قسمت به تشریح هر کدام از این فرآیندها و مشخصات ورودی ها، تکنیک ها و خروجی های درگیر در هر کدام می پردازیم. کلیه این فرآیندها با یکدیگر مرتبط می باشند. در تصویر زیر مدلی برای هسته مدیریت پروژه رسم شده است :
شکل ۳-۱ – مدیریت هسته دانش پروژه
این ارتباطات، نه تنها منحصر به حیطه هر یک از محدوده های مدیریت پروژه ها IT می باشد. به یاد داشته باشید که تحقق (حداقل) یک فرایند در اجرای هر یک از مراحل اجرای پروژه ضروری است. فرآیندهایی که در این قسمت به تشریح آن می پردازیم، در عمل تا این حد از یکدیگر مجزا و تفکیک شده نیستند. در اینجا برای بیان بهتر موضوع و تشریح دقیقتر مشخصه ها، هر یک از این فرآیندها به تفکیک ارائه شده اند.
«موقعی رسید که احساس می کردم به همان اندازه که غذا برای بدن لازم است دعا و نماز برای روح و روان ضرورت دارد. در واقع آنقدر که دعا و نماز برای روح لازم است غذا برای بدن ضرورت ندارد. زیرا اغلب لازم است بخاطر سلامتی بیش تر به خودمان گرسنگی بدهیم و از غذا خوردن خودداری کنیم اما در مورد دعا و نماز چنین چیزی نمی تواند وجود داشته باشد».
آنچه گاندی دریافته است یک حقیقت است همچنان که حیات جسمانی به آب و غذا، بستگی دارد حیات حقیقی نیز بدون باران رحمت وحی و غذای نماز و نیایش میسر نیست.
انسان پس از نماز، بلافاصله به ذکر و دعا و تسبیح می پردازد و این خود به تداوم حالت تمدد اعصاب و آرامش روانی برای مدتی پس از نماز کمک می کند. اصولاً انسان در دعا با خدای خود به مناجات می پردازد و از مشکلاتی که او در زندگی ناراحت و مضطرب ساخته است به درگاه او پناه می برد و با بازگو کردن رنج و اندوه خود از خدا می خواهد که در حل مشکلات و برآوردن نیازها به او کمک کند.
افزون بر این باید توجه داشته باشیم که صرف دعا و تفریح به درگاه خداوند باعث کاهش شدت اضطراب می شود، زیرا مؤمن می داند که خداوند متعال در قرآن کریم فرموده است:
« و قال ربکم ادعونی استجب لکم»؛ «پروردگار شما فرمود مرا بخوانید تا دعای شما را مستجاب کنم»(قرآن کریم :سوره , غافر ایه ۶۰ ).
به همین دلیل است که دعا به درگاه خداوند از شدت اضطراب انسان می کاهد. زیرا مؤمن امیدوار است که خداوند دعایش را مستجاب، مشکلاتش را حل و حاجاتش را برآورده و اندوه و اضطرابش را رفع می سازد.
(ج) روزه و بهداشت روان:
روزه موجب پرورش و تهذیب نفس و درمان بسیاری از بیماری های روانی و جسمی می شود و از فوائد روزه آنست که می تواند باعث برانگیخته شدن عواطف اغنیا و مهربانی آن ها نسبت به فقرا گردد، لذا روح تعاون و همکاری و همیاری اجتماعی را تقویت می کند.
(د) زکات و خمس و بهداشت روان:
زکات و خمس، احساس مشارکت مسلمانان را با هم تقویت و حس نوع دوستی را به آنان می آموزد و آنان را از خود محوری، خودخواهی نجات می دهد و نفس انسان را از پلیدی، آز، بخل و قساوت نسبت به فقرا پاک می کند.
(هـ) حج و بهداشت روان:
زمینه حج، تمرینی برای مهار کردن نفس و حکومت بر شهوات، و انگیزه های نفسانی است. زیرا شخص محرم از انجام کارهایی نظیر مجادله، اظهار دشمنی، ناسزاگویی و ارتکاب گناهان و منهیات الهی ممنوع است و همین به انسان می آموزد که در معاشرت با مردم و انجام کارهای نیک و برخوردهای انسانی موفق باشد.
ویژگی های مومنین و تأثیر آن بر بهداشت روان:
خداوند متعال در بسیاری از آیات و در اکثر سوره های قرآن کریم مؤمنان و رفتارهایشان را در ابعاد مختلف زندگی ذکر کرده است که به اختصار به چند مورد اشاره می شود:
۱- مؤمن در عبادت و کارهایی که برای خداوند انجام می دهد همواره به خدا نظر دارد و احساس این که خداوند یاور اوست ضامن استقرار و اساس امنیت و آرامش وی می شود.
۲- مؤمن واقعی انسانی است که امکان ندارد ترس بر او چیره شود.
۳- مؤمن واقعی می داند که روزی اش در دست خداست بنابراین از فقر و تنگدستی نمی ترسد و معتقد است که خداوند متعال تنها روزی دهنده و صاحب قوت و قدرت است(سوره ذاریات ایه ۵۸).
۴- در بریتانیا ۵۵% و در آمریکا ۷۸% مردم به جهان پس از مرگ معتقدند. ترس از مرگ شایع است ولی در افراد مذهبی کمتر است. مؤمن واقعی با عبادت و عمل صالح آماده زندگی در جهان دیگر می شود(سوره بقره آیه ۱۵۶).
۵- مؤمن واقعی از مصائب روزگار نمی هراسد زیرا عقیده دارد که آزمایش از طرف خداوند است به همین دلیل صبر می کند و خدا را شکر می کند و از او می خواهد که گرفتاری را از وی دور کند(سوره انبیاء آیه ۳۵).
۶- مؤمن واقعی با تربیت اسلامی رشد نموده لذا به آسانی در معرض ارتکاب گناه قرار نمی گیرد و کمتر به دلیل گناه دچار اضطراب می شود.
۷- مؤمن به هنگام خطا در اعتراف به آن تردیدی به خود راه نمی دهد و در پیشگاه الهی توبه می کند زیرا می داند خداوند توبه پذیر است و گناهان را می بخشد(سوره زمر آیه ۳۵).
۸- اعتقاد به توحید نیرویی عظیم و معنوی به وجود می آورد که نوع برداشت مؤمنین را از مردم، زندگی و کل هستی تغییر می دهد. «ویل کارنگی» نویسنده کتاب معروف آیین زندگی معتقد است که زندگی باید رنگ خدایی به خود بگیرد. کسی که زندگی را بی ارزش ببیند به سمت ناامیدی و خودکشی خواهد رفت.
۹- تقوا در فرد مؤمن و متقی نیرویی است که انسان را به سوی رفتار بهتر، رشد و ارتقای نفس و اجتناب از رفتارهای زشت سوق می دهد.
۱۰- مؤمن صبر در برابر مشکلات زندگی و مصائب روزگار را می آموزد و به او وعده داده شده که عاقبت نیک از آن صابران است(سوره هود آیه ۲۹).
قرآن کریم و بهداشت روانی
قرآن کریم برای پرورش شخصیت مردم و ایجاد تغییر در رفتار آنان روش کار و ممارست عملی در زمینه ی افکار و عادات جدید رفتاری در نظر دارد و خداوند متعال به همین منظور عبادات مختلفی همچون نماز، روزه، زکات را حج واجب کرده است.
در قرآن کریم به صراحت به شفابخشی آیات قرآنی اشاره شد و این شفابخشی صرفاً به بیماری های روحی منحصر نمی باشد چنان که در آداب اسلامی تلاوت برخی از آیات و سوره ها مخصوصاً سوره ی حمد برای بیماران توصیه شده است.
انجام منظم و مرتب توصیه های قرآن کریم و عبادات و اوامر الهی اطاعت از خداوند و امتثال اوامر الهی را به مؤمن یاد می دهد و باعث می شود که او همواره با خضوعی کامل در تمام کارها به خداوند نظر داشته باشد. هم چنین صبر و تحمل سختی ها و جهاد نفس و تسلط بر خواسته ها و خواهش ها و اظهار محبت و نیکی به مردم را به او می آموزد و روحیه همکاری و همبستگی اجتماعی او را رشد می دهد. شکی نیست که انجام مخلصانه و منظم توصیه های قرآن کریم باعث می شود که مؤمن بتواند چنین خصوصیاتی را کسب خصوصیاتی که پایه های درست سلامت روان او را تشکیل می دهد و او را از ابتلا به بیماری روانی حفظ می کند. (۲۷).
تعریف اضطراب:
اضطراب در مکالمات روزمره چیزی شبیه به نگرانی است، اما اضطرابی که به پزشکی مربوط می شود به حدی است که زندگی عادی را مختل می کند و معمولاً با علایم جسمانی مختلفی همراه است.
اضطراب را همه انسان ها تجربه می کنند. اضطراب یک احساس منتشر، بسیار ناخوشایند و اغلب مبهم دلواپسی است که با یک یا چند تا از علایم جسمانی مثل احساس خالی شدن سردل، تنگی قفسه سینه، تپش قلب، تعریق، سردرد یا میل جبری ناگهانی برای رفع ادرار، احساس پروانه در شکم، لرزش زانو، صدای مرتعش، بیقراری و میل برای حرکت خود را نشان می دهد.
اضطراب یک علامت هشدار دهنده است، خبر از خطری قریب الوقوع می دهد و شخص را برای مقابله آماده می سازد. اضطراب واکنشی در مقابل خطری نامعلوم، درونی، درونی، مبهم و از نظر منشأ توأم با تعارض است. اما ترس، واکنش به تهدیدی معلوم، خارجی و از نظر منشأ بدون تعارض است.
علل اضطراب:
علل نوروآندوکرین:
در اختلالات اضطرابی فعالیت پایه سیستم سمپاتیک افزایش می یابد. بطوری که به محرک های متوسط، پایخ زیاد داده و با محرک های کندتر سازش می پذیرد. در اختلالات اضطرابی واسطه های شیمیایی نوراپی نفرین و سروتونین افزایش می یابد و گابا کاهش می یابد و اساس درمان دارویی اضطراب با این سه واسطه شیمیایی است.
لازم به ذکر است که برای درمان اضطراب، بنزدویازپین ها اضطراب را کم و آمفتامین، اضطراب را بالا می برد.
علل روانی:
برخی از استرس های روانی می توانند اضطراب ایجاد کنند که شامل:
الف) کشمکش بین خود و دنیای خارج
ب) کشمکش غریزی و نیروهای درون روانی
ج) عوامل فرهنگی
د) عوامل روانی اجتماعی
ارث:
بخصوص در اختلال پانیک دیده می شود. در نیمی از موارد یکی از بستگان مبتلاست.
علایم اضطراب:
این علایم اغلب در پاسخ به افزایش اپی نفرین روی می دهد و شامل: اسهال، سرگیجه، افزایش تعریق، افزایش رفلکس های تاندونی، افزایش فشار خون، تپس قلب، اتساع مردمک، بی قراری، سنکوب، افزایش ضربان قلب، احساس گزگز در اندام ها، دل به هم خوردگی، تکرار ادرار، احساس دفع فوری، اشکال در بلع و علایم روانی نظیر ترس یا عصبانیت، احساس تشویش، اشکال در تمرکز، گوش بزنگ بودن مفرط، بی خوابی، کاهش میل جنسی و احساساتی از قبیل «توده در گلو، پروانه در شکم» می باشد.
انواع اختلالات اضطرابی:
در DSMIV-TR انواع اختلالات اضطرابی عبارتند از:
اختلال ناشی از تب عمومی
اختلال پانیک و گذر هراسی
اختلال اضطراب منتشر
