کلسترول
۵/۸
اسید های چرب آزاد
۲۲
تری گلیسیرید ها
۳۵
مومها و استرهای مومی
۶/۱۸
اسکوالن
۳/۱۱
هیدروکربنهای متفرقه
۵
سبوم مصنوعی با ترکیباتی نسبتا مشابه سبوم طبیعی برای تحقیقات در مورد کارایی این فراورده ها ساخته شده است(۶۲). از نکات مهم دیگر در این مورد چگونگی پخش سبوم ترشح شده بر روی پوست می باشد. تحقیقات نشان داده اند که پخش و گسترش سبوم در زمانی که موها توسط خشک کن برقی خشک شوند بیشتر و سریعتر از زمانی خواهد بود که عمل خشک کردن در دمای معمولی اتاق انجام گردد.
۴-۸- مروری بر خواص پاک کنندگی شامپوها
اگر چه امولسیونه کردن و مهمترین نقش را در خاصیت پاک کنندگی شامپوها اعمال می کنند، اما باید عوامل دیگری را نیز در نظر گرفت از قبیل خواص فیزیکوشیمیائی سبوم و تاثیر گذشت زمان بر خواص فیزیکوشیمیائی و رئولوژی آن که در قابلیت پاک شدن آن از روی پوست و مو موثر باشد. همچنین آلودگی های محلول در چربی معلق در هوا می توانند بر روانی و جریان پذیری سبوم تاثیر داشته باشند. برای درک بهتر عوامل موثر و مکانیسم های درگیر در این مسئله باید خصوصیات سبوم از جنبه های مختلف بصورت دقیق مشخص گردند.
۴-۹- کف کنندگی شامپوها
خاصیت ایجاد کف توسز شامپوها یکی از مهمترین خواص آنها بشمار رفته و نقش مهمی در پذیرش فراورده از جانب مصرف کننده دارد، زیرا یک نشانه عینی برای مشاهده قدرت پاک کنندگی شامپو برای مصرف کننده می باشد. شامپو باید به سرعت و به مقدار کافی کف کند. عمل کف کردن طی سه مرحله انجام می گیرد که به شرح ذیل می باشد :
تولید سریع کف
رسیدن کف به حداکثر مقدار خود
پایدار ماندن و غلظت مناسب کف ایجاد شده
ثبات و غلظت کف ایجاد شده باید به گونه ای باشدکه اصطلاحا حالت کرمی نامیده می شود. فرمولاتور شامپو باید این توانایی را داشته باشد که مقدار و خصوصیات اصلی کف تولید شده توسط فرآورده را بصورت کمی مورد ارزیابی قرار دهد، البته خصویلت کف از قبیل قابلیت تشکیل لایه نازک یا کشش بین سطحی آن نمی تواند معیار مناسب و قابل اطمینانی از کارایی عملی شامپو را در اختیار قرار دهد. یک روش برای ارزیابی و اندازه گیری کف تولید شده توسط فرآورده به نام روش رس- مایلز[۴۷] نامیده شده که به شرح ذیل می باشد :
یک حجم استاندارد از شامپو از داخل یک ظرف قیف مانند در زمان مشخص به درون یک ظرف استوانه ای بزرک حاوی مقدار مشخصی آب ریخته می شود. ریزش فرآورده به درون آب سبب ایجاد کف می گردد که حجم ان قابل اندازه گیری می باشد. این روش را می توان مقداری تغییر نیز داد مثلا برای نزدیکتر شدن نتایج آن با میزان عملی در ظرف دوکی شکل نیز به جای استفاده از نیروی گرانشی برای ریزش فراورده می توان از پمپ استفاده کرد. آزمایشات دیگری نیز برای اندازه گیری کمی ظرفیت تولید کف شامپوها وجود دارد که به فراوانی مورد استفاده قرار می گیرند. در این آزمایشات برای ایجاد کف از روش های دیگری غیر از ریزش از قبیل بهم زدن فراورده یا دمیدن هوای پر فشار به داخل آن استفاده می شود، اما این روش ها از ضریب اطمینان بالایی برخوردار نیستند. به غیر از حجم کف ایجاد شده روش هائی برای ارزیابی سایر خواص کف موجود است اما به اندازه تعیین حجم کف عمومیت ندارند. این آزمایشات برای بررسی ثبات و غلظت کف ایجاد شده و اساس آنها بر پایه مدت زمان جریان یافتن کف مورد نظر از یک ظرف قیف مانند می باشد. بدیهی است که یک کف با ثبات و کرمی به مدت زمان بیشتری نسبت به یک کف بی ثبات، طریف و شکننده برای جریان یافتن در شرایط مشابه نیاز دارد. روش ایده آل برای پیش بینی قدرت تولید کف شامپوها به اینصورت است که شرایط معمولی استفاده از شامپو توسط مصرف کننده را شبیه سازی نماید. در این روش اجزا و مواد دخیل در فرایند طبیعی شستشوی سر از قبیل مو، سبوم، ماده پاک کننده و آب باید موجود باشد. همچنین دماو رطوبت نیز مشابه با شرایط طبیعی مصرف ننده باید بازسازی گردد. مهمترین عامل در این روش شرایط مکانیکی ودینامیکی تولید کف می باشد. در حال طبیعی شستشوی سر تولید کف با هیچ یک از روش های گفته شده در آزمایشات مانند ریزش، به هم زدن یا دمیدن هوا انجام نمی گردد. بلکه کف ایجاد شده در نتیجه فشرده شدن و وارد آمدن نیرو به موها در شرایط اشباع از شامپو ایجاد می گردد. در روش شبیه سازی، کف از فشرده شدن مقدار مشخصی موی آغشته به سبوم و محلول شامپو در بین انگشتان دست ایجاد می گردد.
۴-۱۰- اجزاء شامپوها:
اساس ساختمان یک شامپو یک محلول از مواد شوینده آن می باشد. خواص این محلول شوینده توسط مواد افزودنی به نحوی تغییر داده می شود که استفاده از آن راحت تر شده و آسیب دیدگی موها در نتیجه تماس با مواد شوینده به حداقل میزان ممکن کاهش یابد. لیست مواد مورد استفاده در فرمولاسیون شامپو به شرح ذیل می باشد:
ماده یا مواد پاک کننده اصلی
افزودنی ها و پاک کننده های کف
مواد مات کننده
مواد هیدروتورپ
تنظیم کننده های ویسکوزیته
مواد اکتیو
سایر …
بررسی جزئیات مواد تشکیل دهنده شامپو
آب :
اولین ماده ای است که در ترکیب شامپو وجود دارد و در حدود ۷۰ الی ۸۰ درصد از شامپو را تشکیل می دهد، آب است. آب مورد استفاده در شامپو دیونیزه و و در واق آبی است که عملیات خاصی برای برداشتن ذرات مختلف مانند ذرات فلزی یا یون های ناخواسته موجود در آن صورت گرفته است.
۴-۱۰-۱- بررسی مواد فعال کننده در سطح(۶۴) :
