باعث ساده سازی و استاندارد شدن روشها می شود.
در بلند مدت هزینه های سرمایه گذاری در بخش IT را کاهش می دهد
سیستمهای مجزا و پراکنده حذف خواهند شد
فرآیندهای غیر موثر دستی حذف خواهند شد
وابستگی به نیروی انسانی کم می شود
به اشتراک گذاری اطلاعات در سطح کسب وکار به سادگی حاصل می شود.
معایب ERP
ریسک بالا
سرمایه گذاری اولیه نسبتا زیاد
درگیر شدن قسمتهای زیادی از سازمان
عدم استفاده بسیاری از سازمان ها از کلیه امکانات ERP
زمان نسبتا طولانی برای پیاده سازی در سازمانهای بزرگ مورد نیاز است.

زمانی که کاربران سیستم در پیاده سازی به مشکل برمی خورند نیاز به مشاوره های پرهزینه پیدا می کنند برای اجتناب از این کار شرکت ها باید اهداف مشخصی برای هر کدام از تیم های مشاور داشته باشند و تمامی مواد مورد نظر می باید به وضوح در قرارداد قید شود تا در هنگام اجرا موارد پیش بینی نشده ای منجر به افزایش این دسته از هزینه ها نگردد.
۳-۵ نتیجه - دور نما و انتظاراتی که باید برآورده شود
اهداف پیاده سازی ERP در صنعت برق را می توان بصورت زیر خلاصه نمود:
ارائه خدمات ارزانتر، سر یعتر و شفاف تر
اخذ اطلاعات دقیق و به موقع از عملکرد شرکت های تابعه به منظور برنامه ریز ی برا ی صنعت برق
اقتصاد ی نمودن فر ایندها ی تولید، توزیع و انتقال انرژ ی الکتر یکی
افزا یش بهره وری
افزایش رضایت مشتریان
یک اشتباهی که شرکت ها بعد از پیاده سازی نرم افزار مرتکب می شوند این است که انتظار داشته باشند بلافاصله و در فرصت کوتاه به منافع حاصل از آن دست یابند. اغلب سیستم ها تا مدتی کار نکنند منافعشان و میزان تاثیراتشان بر روی فرایندهای سازمان مشخص نمی شود و اعضای تیم پروژه پیاده سازی نیز تا زمانی که تلاششان به نتیجه مورد نظر نرسد پاداش خود را دریافت نخواهند کرد! [۱۵]
فصل چهارم
روش تجزیه و تحلیل
فصل ۴: روش تجزیه و تحلیل
۴-۱ مقدمه
در سالهای گذشته واحدهای انفورماتیک صنعت برق سعی نموده اند تا با به کارگیری برنامه های کاربردی مدیریتی مناسب در رفع نیازمندیهای صنعت گام بر دارند. اما با وجود صرف هزینه های بالا ، اغلب شاهد شکست پروژه هایی بوده ایم و نیازهای صنعت به نرم افزارهای جامع و یکپارچه کماکان بدون پاسخ باقی مانده است.
سیستمهای ERP بسته های نرم افزاری جامعی هستند که بصورت راه حلهای ارائه شده ای به یکپارچگی همه فرایندها و حوزه های وظیفه ای موجود در کسب و کار کمک می کنند . واژه ERP بعنوان یک نام عمومی برای این گروه از بسته های نرم افزاری مورد استفاده قرار می گیرند . مزیت اصلی و اولیه این سیستمها ایجاد یک بستر نرم افزاری یکپارچه مشترک برای فرایندهای یکپارچه موجود در کسب و کار مربوط می باشد . این سیستمها دارای دو ویژگی مهم می باشند اولا سیستمهای ERP باعث ایجاد یک انسجام و امنیت در همه بخشهای کسب و کار می شوند. این سیستمها قابلیت ارائه خدمت به شرکتها در هر اندازه و حجم فعالیت و هر گونه گستردگی جغرافیایی را دارا هستند
لازم به یادآوری میباشد که نه تنها ERP سیستم جامعی است که سعی در یکپارچه سازی همه وظایف و بخشهای موجود در یک سازمان با بهره گرفتن از یک سیستم کامپیوتری واحد را دارد بطوریکه بتواند نیازهای خاص و ویژه این بخشها را فراهم سازد، بلکه یک بسته نرم افزاری تجاری است که هدف آن یکپارچگی اطلاعات و جریان آن بین تمامی بخشهای سازمان از جمله مالی، حسابداری، منابع انسانی، زنجیره عرضه و مدیریت مشتریان است. سایر تعاریفی که برای مجموعه ERP بیان شده است نیز به نوعی جامعیت، یکپارچگی و گستردگی در سازمان را نشان می دهد.
۴-۲ استراتژی و استقرار برنامه ریزی منابع سازمانی در سیستم برق آذربایجان
شرکت برق منطقهای آذربایجان به منظور تولید، انتقال، توزیع و فـروش نیـروی بـرق مطمـئن در حـوزه تحـت پوشش شامل استانهای آذربایجان غربی و شرقی و اردبیل برای کلیه مصارف برق تاسیس گردیده است. مرکز شرکت در شهر تبریز قرار دارد. شرکت برای تحقق اهداف خود مجاز به اقدامات زیر میباشد: [۱۶]
- خرید و فروش و مبادله نیروی برق اعم از کلی و جزئی
- ایجاد و توسعه تاسیسات تولید، انتقال نیروی برق و اداره و بهرهبرداری از آنها
- ایجاد و توسعه شبکه و تاسیسات توزیع نیروی برق در کلیه نقاط حوزه فعالیت خود و بهرهبرداری از آنها
- اخذ هر گونه وام و تسهیلات مالی از منابع داخلی و خارجی، عرضه اوراق بهاءدار و پیشفروش انـشعاب و انرژی برق و سایر روش های تامین منابع مالی با اخذ مجوز از مراجع قانونی
- بهرهبرداری و اداره تاسیساتی که در اختیار شرکت گذارده میشود.
- خرید خدمات از بخش غیردولتی برای انجام امور مطالعاتی، اجرائی، بهرهبـرداری و نگهـداری تاسیـسات صنعت برق و خدمات مشترکان به منظور کاهش هزینه ها، افزایش بهره وری و ارتقاء سطح خدمات،
- انجام تمهیدات لازم به منظور توسعه مشارکت بخش غیردولتی در صنعت برق به نحوی که دسترسی عـام به شبکه های برق در حوزه فعالیت شرکت برای تبادل انرژی برقرار گردد،
- تامین برق کلیه مشترکان و واگذاری اشتراک به کلیه متقاضیان در چارچوب قوانین و مقررات مربوطه،
- همکاری و اشتراک مساعی با موسسات ذی ربط در پژوهش و بررسی به منظـور توسـعه علمـی و فنـی و اقتصادی در امر تولید، انتقال و توزیع و مبادله نیروی برق،
- انجام اموری که وزارت نیرو در اجرای قانون سازمان برق ایران و سایر قـوانین ذی ربـط انجـام آن را بـه عنوان کارگزار و یا نماینده به شرکت ارجاع مینماید،
- انجام هر گونه عملیات و معاملات که برای مقاصد شرکت ضروری و مرتبط بـوده و بـه صـرفه و صـلاح شرکت باشد. در حال حاضر وظایف برنامه ریزی و ایجاد و توسعه و بهرهبرداری از شبکه انتقـال و فـوق توزیـع بعهـده بـرق منطقهای و وظیفه بهرهبرداری از نیروگاه بعهده شرکت مدیریت تولید و وظایف برنامه ریزی، توسعه و اصـلاح و بهرهبرداری شبکه توزیع و نیز فروش برق بعهده شرکت توزیع میباشد. شرکت برق منطقهای در ضمن وظیفه ارسال اطلاعات مورد نیاز شرکت توانیر را بعهده دارد. در حال حاضر مجموعه فعالیت تولید و توزیع در منطقه آذربایجان از طریق شرکت های زیر انجام میشود:
- شرکت مدیریت تولید تبریز،
- شرکت مدیریت تولید آذربایجان غربی،
- شرکت توزیع نیروی برق تبریز،
- شرکت توزیع نیروی برق آذربایجان شرقی،
- شرکت توزیع نیروی برق آذربایجان غربی،
- شرکت توزیع برق اردبیل.

با توجه به اینکه معمولا درصدی از پرسشنامه های توزیع شده برگشت داده نمی شود،و با توجه به استفاده از روش معادلات ساختاری برای تجزیه وتحلیل داده ها،تعداد ۴۵۰ پرسشنامه توزیع، که از این تعداد۴۱۲ پرسشنامه برگشت داده شدو۳۸۵ عدد پرسشنامه قابل استفاده مبنای انجام پژوهش قرار گرفت.

روش های گردآوری اطلاعات

گردآوری اطلاعات و داده ­ها شامل چند بخش بوده است. در بخش گردآوری اطلاعات در زمینه نظری وادبیات پژوهش موضوع از منابع کتابخانه ای ،مقالات،کتابهای مورد نیاز ونیز از منابع اینترنتی استفاده شده است.
در ابتدا مدل” تشخیص فرصت­­های کارآفرینانه­ی دانشگاهی"طراحی شد و سپس مدل طراحی شده برای خبرگان تشریح گردید. در ادامه مدل با بهره گرفتن از پرسشنامه­ زیر به تائید خبرگان( ۱۵ نفر) رسید. همچنین نظرات آنها در مدل اعمال گردیده است.

جدول ‏۳‑۱: پرسشنامه ی تایید خبرگان
نظرات خبرگان تاثیر خوبی بر اصلاح مدل داشت به طور مثال رابطه­ بین دانشگاه و محیط به صورت غیر مستقیم دو طرفه بود ( ) که با نظر خبرگان که معتقد بودند محیط بر دانشگاه تاثیر خیلی بیشتر و مستقیمی را دارد و دانشگاه بر محیط تاثیر کم و غیر مستقیمی را دارد، رابطه به شکل
( ) در آمد.
سنجش عوامل مشخص شده در سطح اعضای دانشگاه شاهد به روش میدانی و با بهره­ گیری از پرسشنامه انجام پذیرفت. روش‌های میدانی به روش‌هایی اطلاق می‌شود که محقق برای گردآوری اطلاعات ناگزیر است به محیط تحقیق برود و با مراجعه به افراد و نیز برقراری ارتباط مستقیم با واحد تحلیل یعنی افراد، موسسات، سکونت­گاه‌ها و غیره اطلاعات موردنظر خود را گردآوری کند (حافظ‌نیا، ۸۷). با توجه به اهداف و فرضیات پژوهش،گردآوری اطلاعات میدانی، و برای پاسخگویی به سوالات تحقیق، یک پرسشنامه ۵۰ سوالی به شرح زیر، تهیه و تنظیم گردید :
قسمت اول، جهت کسب اطلاعات در مورد مشخصات پاسخگویان (اطلاعات جامعه شناختی) و سنجش میزان مواجه­هشان با کارآفرینی که تعداد ۶ سؤال را شامل می شد.
۲- قسمت دوم، جهت کسب اطلاعات در مورد متغیر وابسته(اثرپذیر) و متغیرهای مستقل (اثرگذار): ۵۰سوال بسته پاسخ که بر اساس مقیاس ترتیبی و طیف ۵ درجه ای لیکرت تنظیم شدند
الف: ۸سوال برای اندازه گیری متغیر وابسته ( فرصت­های آینده).
ب: ۱۸سوال برای اندازه گیری متغیر مستقل پژوهش(دانشگاه).
۱۴سوال برای اندازه گیری دیگر متغیر مستقل پژوهش(محیط).
۸ سوال برای اندازه ­گیری متغییر میانجی پژوهش(فرصت) در پرسشنامه گنجانده شد.

۱: تمام تمرینات قدرتی با وزنه با دستگاه می باشد .
۲:تعداد حرکات با دستگاه ۵ حرکت در هر جلسه می باشد .
۳:در ابتدا از هر ۱۰نفر به صورت کاملا فردی IRM گرفته می شودومیزان شدت و انتخاب وزنه تا انتهای هفته برنامه هر فرد مکتوب شده و این کار در ابتدای هر هفته انجام می شود.
۴: تعداد جلسات تمرین افراد در هر هفته ۳جلسه که درانتها ۸هفته ۲۴جلسه تمرینی می باشد.
۵ : زمان تمرین در هر جلسه همراه گرم کردن و سرد کردن به طور میانگین ۱ ساعت می باشد.
متغیر‌های تحت کنترل
سن شرکت‌کنندگان، جنسیت شرکت‌کنندگان، زمان اجرای تمرین و زمان اجرای آزمون متغیر‌های تحت کنترل تحقیق حاضر می باشند.
متغیرهای خارج از کنترل
وضعیت روانی آزمودنی‌ها، خواب آزمودنی‌ها، تغذیه آزمودنی‌ها، عدم امکان استفاده از گروه‌های با تعداد نمونه بیشتر از جمله متغیر‌های خارج از کنترل می‌باشند.
۳-۶ابزار و روش اندازه گیری
برای تعیین قد شرکت‌کنندگان از قد سنج دیواری سکا استفاده شد.

برای تعیین وزن شرکت‌کنندگان ترازوی دیجیتال سهند مورد استفاده قرارگرفت.
برای تعیین فاکتور سرعت از آزمون دویدن ۶۰ متر استفاده شد.
برای تعیین چابکی آزمون دویدن ۴٫۹ متر رفت و برگشت استفاده شد.
برای تعیین توان آزمون پرش سارجنت استفاده شد.
برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، نرم افزار SPSS نسخه ۱۷ مورد استفاده قرار گرفت.
روش اندازه‌گیری متغیر وابسته
برای اندازه‌گیری توان اندام تحتانی از آزمون سارجنت استفاده می کنیم. این آزمون توسط سارجنت دادلی در اوایل سال ۱۹۰۰ با نام تست سارجنت ارائه شد. (مطابق شکل ۱-۳)
بدلیل اینکه جابجایی وزن در راستای عمودی است اندازه صحیحی از توان را ارائه می کند.
به سه متغیر نیروی اعمالی برای جابجایی جرم بدن، مدت زمان ماندن در فضا و میزان جابجایی در فضا بستگی دارد.
شکل ۱-۳ نحوه اجرای آزمون سارجنت
روش اجرای آزمون توان انفجاری
بدن در وضعیت ایستادن استاندارد و اندازه گیری نقطه دسترسی فرد در حالت ایستاده، پاها کنارهم دست برتر در کنار وسیله یا دیوار حداکثر نقطه دسترسی در فرم ثبت شود.
۵ تا ۱۰ دقیقه شامل چند پرش عمودی و تمرینات کششی شانه برای افزایش دامنه حرکتی قبل از اجرای تست انجام می شود. شرکت کننده باید در وضعیت راحت برای پرش بایستد تنها می‌تواند یکبار از حرکات آمادگی برای پرش استفاده کند بالاترین نقطه دسترسی ثبت می شود. سه تکرار به فاصله ۲۰ تا ۳۰ ثانیه از هم و میانگین نقاط دسترسی ثبت می شود.
در ادامه رکورد بدست آمده را در فرمول لوئیس قرار می دهیم.
میانگین توان (W)= (2.21)* وزن بدن (N)*
روش اندازه گیری سرعت:
آزمودنیها مسیر ۶۰ متر طراحی شده در داخل پیست دو و میدانی را با رعایت کامل قوانین طی کردند و زمان اجرای این آزمون توسط کرنومتر ثبت گردید.
روش اجرای آزمون چابکی
آزمودنی با استارت ایستاده پشت خط شروع قرار می گیرد. با علامت به جای خود حالت گرفته  وبا علامت رو شروع به حرکت می نماید. پس از مسافت ۹ متر ، تکه چوب اول را بر می دارد و سپس به نقطه شروع حرکت باز می گردد و چوب را در پشت خط قرار می دهد . بلا فاصله برگشت مجدد و برداشتن تکه چوب دوم از خط شروع با سرعت رد می شود(نیازی به گذاشتن چوب دوم روی زمین نمی باشد ).
- زمان سنج با علامت رو شروع به کار نموده و با رد شدن سینه آزمون شونده (پس از دو بار رفت  برگشت ) از خط پایان (که همان خط شروع می باشد) متوقف می شود.
۳-۸ روش جمع آوری داده‌ها
تمامی شرکت‌کنندگان در این تحقیق مورد ارزیابی پزشکی قرار گرفتند و حضور آنها در تمرینات بلامانع تشخیص داده شد. شرکت کنندگان در این تحقیق هیچ گونه علائمی از آسیب اندام تحتانی، اختلالات دهلیزی و آسیب هایی که منجر به عدم توانایی آنها در انجام آزمون های مورد نظر این تحقیق شود نداشتند.
مواردی که مانع از شرکت در این تحقیق می شد، عبارت بودند از: سابقه شکستگی در استخوان‌های ران، درشت نی، نازک نی و استخوان‌های مچ و کف پا، استرین و اسپرین مچ پا، آسیب در مفصل زانو(آسیب مینیسک و رباط های صلیبی)، آسیب عضلات عمل کننده در مفاصل ران، زانو و مچ پا و مشکلات قلبی تنفسی بودند.
به منطور جمع آوری اطلاعات در مورد سن،وزن و غیره…فرم های ویژه ای طراحی شد و اطلاعات ثبت گردید.
اندازه گیری قدو وزن ،اجرای تست پیش آزمون و پس آزمون با کمک یکی از همکاران صورت گرفت.
شرکت‌کنندگان به صورت تصادفی در سه گروه ۱۰ نفره شامل یک گروه کنترل و دو گروه تجربی تقسیم شدند. گروه آزمایشی اول به مدت ۸ هفته تمرینات پلایومتریک و گروه دوم به مدت ۸ هفته تمرین قدرتی با وزنه را انجام دادند.از گروه کنترل خواسته شد در این مدت به فعالیت‌های معمول خود ادامه دهند و برنامه تمرینی خاصی به آنها توصیه نشد. بعد از انجام ۸ هفته تمرین پلایومتریک و قدرتی با وزنه پس آزمون برای هر دو گروه تجربی و کنترل برای تعیین میزان تاثیر مستقل بر پارامترهای مورد نظر مجددا اجراشد.
۳-۹ ملاحظات اخلاقی
از تمام افراد مورد مطالعه موافقت آگاهانه گرفته شده است.
مراقبت و کنترل و نظارت کامل از طریق محقق در حین انجام آزمون ها برای پیشگیری از هرگونه آسیب یا زمین خوردن احتمالی پیش بینی شده است.

1. 1. این واقعیّت که محل تجارت طرفین در کشورهای مختلفی قرار دارد،در هنگامی که واقعیّت مذکور یا از قرار داد یا از معاملات بین طرفین،و یا ارائه شده توسط آنها در زمان انعقاد یا هر زمانی پیش ازآن مشهود نباشد،را نباید مورد توجّه قرارداد.

1. 1. نه خصوصیّت مدنی و تجاری طرفین قرارداد در تعیین(قلمرو)اعمال این کنوانسیون ملحوظ نظر قرار داده می شود و نه تابعیّت آنها.”

بر این اساس چنانچه یک تاجر ایرانی قراردادی با یک تاجر آلمانی جهت خرید ماشین آلات یک کارخانه منعقد کند،لکن این ماشین آلات در حال انعقاد قرارداد در ایران باشند،قرار داد بیع بین المللی محسوب می گردد.^[۱۴]
گفتاردوم:تعریف بیع در حقوق مدنی ایران
در خصوص تعریف بیع باید گفت: بیع نیز مانند عقد کلمه ای است عربی و در لغت عربی به معنی “فروش”^[۱۵] می باشد.در قرآن مجید درآیات متعدّدی بیع در معنی"خرید و فروش”^[۱۶] به کار رفته است.امّا در اصطلاح حقوقی عبارتست است از:"مبادله مالی بر اساس تسلیم متقابل و رعایت موازنه در ارزش”^[۱۷]و لکن تعریفی که ماده ۳۳۸ قانون مدنی از بیع ارائه داده است عبارتست از:“تملیک عین به عوض معلوم.”
در تعریف مذکور در ماده ۳۳۸ قانون مدنی که مأخوذ از نظر های فقهی^[۱۸] می باشد،یکی از طرفین که بایع نامیده می‌شود، عین مالی را در مقابل مال دیگری به طرف خود که مشتری نامیده می شود به قصد بیع تملیک می کند.
بنابراین می‌توان گفت: بیع مولود معاوضه است که قیودی برآن اضافه شده و به شکل کنونی در آمده است. در بیع تراضی معطوف به مبیع و ثمن بودن یکی از دو کالاست؛در حالی که مبادله بدون قید و امتیاز معاوضه است^[۱۹]. به عبارتی فرق بین بیع و معاوضه،خواه مورد آن عین معین باشد یا کلّی، فقط از نظر قصد طرفین معامله است. درعقد بیع طرفین قصد انعقاد بیع(عقد مخصوص) را دارند و بدین جهت قانون مدنی در ماده ۳۴۰ می گوید:“در ایجاب و قبول، الفاظ و عبارات باید صریح در معنی باشد." لکن در عقد معاوضه طرفین قصد معاوضه (عقد مخصوص دیگری) را می نمایند؛قانون مدنی در ماده ۴۶۴ می‌گوید:“معاوضه عقدی است که به موجب آن یکی ازطرفین مالی می دهد به عوض مال دیگر که از طرف دیگراخذ می کند،بدون ملاحظه این که یکی از عوضین مبیع و دیگری ثمن باشد.”^[۲۰]

با توجّه به این که بین عقد بیع و معاوضه رابطه تنگاتنگی وجود دارد،بهترین طریق تشخیص بیع از معاوضه علاوه بر مراجعه به قصد طرفین،این است که در حال حاضر در عقد بیع در اکثر موارد پول نقش ثمن را بازی نموده و نیز این که در عقد بیع،مبیع می بایست عین باشد در حالی که در معاوضه بدینگونه نیست. به بیان دیگردر معاوضه می شود از عمل،منفعت یا حق مالی استفاده نمود؛بر خلاف آنچه در عقد بیع مقرّر گردیده است.
گفتار سوم:تطبیق تعریف بیع در کنوانسیون با حقوق مدنی ایران و فقه شیعه
همانگونه که گفته شد، کنوانسیون قراردادهایی را که موضوع آن ساخت یا تولید کالا است،مشروط براین که سفارش دهنده(خریدار)تهیه قسمت عمده مواد لازم کالا را تعهد ننموده باشد،بیع تعریف نموده است. سؤالی که پیش می آید اینست که تعریف مذکور در کنوانسیون تا چه حد مورد پذیرش حقوق مدنی ایران و فقه شیعه است؟
تعریف بیع در کنوانسیون را فقهاء به عقد استصناع تعبیر نموده و درباره جواز یا عدم جواز آن مباحثی را آورده اند^[۲۱]. بنابراین می‌توان گفت: استصناع عقد مستحدث و جدیدی نیست؛بلکه از گذشته های دور این عقد مطرح بوده؛لکن فقط شامل سفارش ساخت اشیایی نظیر: چکمه،کفش، ظروف چوبی،آهنی و… بوده است.
حال باید ببینیم منظور از استصناع چیست؟
بند اول: معنای استصناع
استصناع در لغت از ماده صنع و بر وزن استفعال به معنای “طلب احداث یا انجام کاری” است.ابن منظور در لسان العرب ذیل ماده صنع می گوید:
و استصنع الشی:دعا الی صنعه^[۲۲]
و در اصطلاح حقوقی:"بیعی است مقرون به سفارش مصنوعات یدی:کسی که از صاحب صنعتی،تقاضای ساخت اتومبیلی می کند با این قید که صانع،مصالح و مواد را از خود بدهد و روی آن مواد عمل کند. این قرارداد بین سفارش دهنده و سفارش پذیر،از جمله عقود مرکب است و ترکیبی است از اجاره عمل و بیع.”^[۲۳]
لکن معانی گوناگونی برای استصناع ذکر شده است:برخی استصناع را “توافق با صاحبان صنایع برای ساختن شیء معین دانسته اند؛که در این توافق نامه هم مواد کالا و هم عملیات ساخت آن بر عهده سازنده است. “^[۲۴] و برخی به جای کلمه استصناع از عقد استصناع سخن به میان آورده و گفته اند:"مراد از عقد استصناع یا قرارداد سفارش ساخت این است که کسی به نزد صنعتگر بیاید و از او بخواهد که تعدادی از کالاهایی را که می سازد،به ملکیّت اودر آورد؛در عین حال قراردادی میان این دو به امضاء می رسد که صاحب صنعت تعداد مورد توافق را برای وی بسازد و قیمت آن را دریافت دارد.”^[۲۵]
از تعاریف فوق چنین به نظر می‌رسد که توافق باید با صاحبان صنایع و صرفاً جهت ساخت کالا باشد؛ در حالی که همانگونه که گفتیم استصناع به معنای طلب احداث یا انجام کاری است. بنابراین می‌توان گفت: استصناع علاوه بر ساخت کالا،ارائه خدمات مانند: طراحی یک پروژه مطالعاتی و تحقیقاتی را نیز شامل می‌شود.
بند دوم: ماهیّت عقد استصناع
سؤالی که پیش می آید این است که آیا این عقد در چارچوب عقدهایی نظیر: بیع، اجاره، جعاله و… قرار می گیرد یا این که عقد مستقلی است؟
در این خصوص آیت ا… شاهرودی در مقاله ای تحت عنوان استصناع (سفارش ساخت کالا) به توجیهات پنجگانه برای صحت استصناع پرداخته و سپس هر یک از آنها را مورد نقد وبررسی قرار داده است. توجیهاتی که برای صحت استصناع بیان گردیده، عبارتست از:
۱.استصناع،عقد مستقلی است که مانند دیگر عقود لازم برای دو طرف عقد الزام آور است.
۲.استصناع، یکی از اقسام عقد بیع است.
۳.استصناع، یکی از اقسام عقد اجاره یا شبه اجاره مانند جعاله است.
۴-استصناع، ترکیبی از چند عقد است.
۵-استصناع عقد نیست، بلکه امر به ساختن است به نحو تضمینی.
لکن ایشان با بیان وجوه فوق، به طریقی بر توجیهات خدشه وارد ساخته و توجیهی که بر اساس آن صحت عقد استصناع را می‌پذیرند،این است که آن را از عقد مستقل، خارج و در قالب عقد بیع قرار می‌دهند.^[۲۶]
آیت ا…مؤمن قمی نیز در این خصوص مقاله ای ارائه نموده اند؛ که کلام ایشان را به طور مختصر نقل می‌کنیم:
“سفارش ساخت” سه قسم است:
۱-گاهی پس از گفتگوهای لازم میان طرفین قراردادی امضاء می شود که مطابق آن،سازنده مقداری از مصنوعات خود را به ازای قیمت مشخص به ملکیّت سفارش دهنده در می آورد و سفارش دهنده هم این ملکیّت را می پذیرد.در این صورت،تملیک و تملّک قطعی و بدون حالت انتظار صورت می گیرد.
در این مورد تفاوتی بین این قرارداد و بیع ملاحظه نمی شود؛جز این که کالای مورد معامله ساخته نشده و خریدار شرط کرده است که فروشنده آن را بسازد و تحویل دهد و انضمام این شرط باعث خارج شدن قرارداد از حقیقت آن؛ یعنی بیع نمی شود؛ به عبارتی اگر کالای مورد سفارش،موضوعی جزئی باشد، نظیر: سفارش ساخت کشتی مشخصی که مقداری از آن ساخته شده است،این سفارش در حقیقت فروختن کالای موجود است؛ مشروط بر این که مقدار باقی مانده بدان ضمیمه شود و این نوع معامله بیع است؛البتّه به شرط این که خصوصیّات مشخص باشد و سازنده، کشتی را با خصوصیّات معیّن به اتمام رساند.امّا اگر کالای مورد سفارش امری کلّی باشد،مصداقِ بیع سلم^[۲۷] خواهد بود و باید تمام شرایط بیع سلم از جمله: دریافت قیمت، پیش از متفرق شدن فروشنده و خریدار از مجلس عقد، در این قرارداد نیز موجود باشد.امّا اگر تمام قیمت در مجلس و پیش از متفرق شدن طرفین پرداخت نشود، گرچه عنوان سلم بر آن صدق نمی کند، لکن باعث باطل شدن این قسم از عقد نمی شود؛زیرا با صدق عنوان بیع بر این معامله و اطلاق آیه “اَحَلَّ اللهُ البَیعَ"بر آن،حکم به صحت عقد می شود.
۲-موردی که میان سفارش دهنده و سازنده عقد قرارداد قطعی بسته می شود؛ مبنی بر این که سازنده،کالا رابسازد و پس از ساختن،آن را به سفارش دهنده بفروشد.این قسم بیع محسوب نمی شود؛ زیرا در این قرارداد تصریح شده که خرید و فروش پس از ساخت انجام شود؛
لکن این قسم مصداق قطعی بر عقد است و بر اساس سخن خداوند"اُوفوا بِالعقود” بر هر یک از طرفین قرارداد واجب است که به قرارداد و آنچه بدان ملتزم شده اند وفا کنند.^[۲۸]
۳-دراین قسم، صرفاً مواعده ای میان طرفین صورت می گیرد و هیچ کدام به چیزی التزام نداده‌اند؛ بدون شک قرارداد بسته شده میان آنها توأم با اطمینان نیست و هر یک از طرفین آشکارا بیان کرده که ملزم نیست بر طبق این قرارداد عمل کند و هیچ دلیل شرعی هم وجود ندارد که هر دو یا یکی از آنها به بیش از آنچه توافق کرده اند، ملزم باشند. بنابراین قسم سوم بیع نیست.^[۲۹]
یکی از پژوهشگران^[۳۰] در مقاله ای تحت عنوان اوراق بهادار استصناع(سفارش ساخت) ابزاری برای سیاست پولی، کلام آیت ا… مؤمن را بشرح ذیل قابل مناقشه دانسته است:
“سخن آیت ا…مؤمن در خصوص قسم اول مبنی بر این که:"اگر تمام قیمت در مجلس عقد و پیش از متفرق شدن طرفین پرداخت نشود، گرچه عنوان سلم بر آن صدق نمی کند، امّا باعث باطل شدن آن نیز نمی‌شود؛ زیرا با صدق عنوان بیع بر آن، مشمول “اَحَلَّ اللهُ البَیعَ"خواهد شد.” قابل تأمل است؛زیرا اگرموضوع بیع امر کلّی باشد و تمام قیمت در مجلس عقد پرداخت نشود،مورد از موارد خروج از عنوان سلم به شمار نمی رود؛ بلکه از موارد سلم است ولی به علت دارا نبودن شرایط صحت،عقد سلم باطل تلقی شده و احکام وضعی سلم بر آن بار نخواهد شد. نیز چنانچه موضوع بیع امرکلّی باشد و کالا در آینده تحویل داده شود،یا ثمن در مجلس عقد داده می شود که در این صورت بیع سلم صدق می کند و یا ثمن داده نمی‌شود که در این صورت بیع کالی به کالی^[۳۱] می شود؛ که طبق نظر مشهور فقیهان باطل است. پس، چگونه می توان گفت: گر چه عنوان سلم بر آن صدق نمی کند،لکن عقد صحیح خواهد بود و اطلاق “اَحَلَّ اللهُ البَیعَ"بر آن بلامانع است.
این پژوهشگردر مقاله خویش سعی بر آن داشته که عقد استصناع را در جایگاه مصداقی از عقد جعاله تصحیح نماید.او بر اساس تعریفی که امام خمینی از جعاله بیان می دارد:
“الجعاله هی الالتزام بعوض معلوم علی عمل محلل مقصود،أوهی إنشاء الالتزام به،أو جعل عوض معلوم علی عمل کذلک،و ألامر سهل.”^[۳۲]
“جعاله التزام به عوض معلومی در قبال انجام عمل حلالی که مقصود است یا این که انشاء التزام به عوض معلوم است یا قراردادن عوض معلومی بر عمل مشخص است و امر آسان است.”^[۳۳]
بر این نظر است که چنانچه جعاله را ایقاع بدانیم،در این صورت می توان استصناع را در چارچوب جعاله خاص که عامل آن معیّن است،قرار داد. بدین شکل که شخص حقیقی یا حقوقی به پیمانکار معیّنی اعم از فرد یا مؤسسه پیشنهاد دهد، که هرگاه فلان طرح مشخص را با ویژگیهای معینّی اجرا کند،مبلغ مشخصی را در زمان بندی خاص به او خواهد داد؛در این صورت فرد حقیقی یا حقوقی پس از انجام کار مبلغ اعلام شده را از جاعل مطالبه می کند.اگر جعاله را عقد قلمداد کنیم،استصناع به ویژه در موارد ساخت طرح ها و پروژه‌های گوناگون اقتصادی، می تواند مصداق روشنی از جعاله باشد.^[۳۴]
همچنین نظردکتر کاتوزیان این است که:” این بحث بیشتر به مفهوم بیع و تعریف آن باز می گردد؛ به بیان دیگر اگر بیع تملیک عین باشد،چنانکه در تعریف ماده ۳۳۸ قانون مدنی^[۳۵] آمده است، فروشِ مال آینده را نباید بیع نامید؛تراضی درباره بیع است.
بر عکس،هرگاه بیع، عقدی تعریف شود که ثمره آن تملیک است،باید عقد مربوط به تملیک مال آینده را"بیع"گفت.در هر حال نفوذ عقد را باید پذیرفت؛ بنابراین چنان چه مبیع کلّی باشد،لزومی ندارد که فروشنده مصداقی از آن را هنگام عقد داشته باشد؛مانند: موردی که خریدار ساختن کالای معیّنی را به فرشنده سفارش می‌دهد؛ زیرا در این مورد عقد بیع، عهدی است و در اثر عقد مالی به خریدار تملیک نمی‌شود و فروشنده عهده دار تهیّه و تملیک آن است و در واقع مبیع صورت ویژه ای از کلّی است؛ بنابراین اگر شرکتی از کارخانه هواپیما سازی ده فروند هواپیما بخرد که ظرف دو ماه تحویل داده شود،ضرورتی ندارد که هنگام امضای قرارداد،کارخانه، هواپیما را آماده داشته باشد؛ ولی اگر پس از امضای پیمان،کارخانه از بین برود یا شرکت سازنده آن منحل گردد،بیع باطل خواهد شد.(ماده ۳۷۲ ق.م)^[۳۶]
در این فرض نیز می توان توافق کرد که هواپیمای ساخته شده بتدریج که وجود پیدا می کند، به ملکیّت خریدار در آید، تا فروشنده نتواند آن چه را به سفارش خریدار ساخته است به دیگری انتقال دهد.”^[۳۷]
به نظر می رسد که بتوان استصناع را عقد ترکیبی از اجاره اشخاص و بیع در نظر گرفت.
زیرا، همانگونه که گفته شده، مقصود از اجاره اشخاص:” عقدی است معوّض که به موجب آن شخصی در برابر اجرت معین ملتزم می شود کاری را انجام دهد".^[۳۸] و چون در این عقد مدّت باید معیّن باشد،لذا اجیر باید کاری را که به عهده گرفته است در مهلت معیّن انجام دهد و چگونگی نحوه انجام کار به طبیعت کار باز می گردد.به عنوان مثال: چنانچه وظیفه اجیر ساختن چند دستگاه اتومبیل باشد،اجیر باید چند دستگاه اتومبیل را بسازد تا مستحق اجرت گردد.
حال سؤالی که پیش می آید، این است که انتقال مالکیّت به مستأجر چه زمانی محقق می شود؟
در این مورد نباید بین حالتی که اجیر خود مواد کالای مورد سفارش را تهیّه می نماید و حالتی که مستأجرآن را تهیّه و در اختیار اجیر قرارمی دهد، تفاوت گذارد؛ به عبارتی چنانچه مستأجر خود مواد کالا را در اختیار اجیر قراردهد،همین که مستأجر به تعهد خود عمل نماید،کالای ساخته شده متعلق به مستأجر است و او می‌تواند آن را از اجیر مطالبه نماید. نیزهرگاه تهیّه مواد کالای مورد سفارش بر عهده اجیر باشد،همین که کالا، آماده تحویل به مستأجر گردید،کالای ساخته شده متعلّق به مستأجر است و شاید بتوان گفت: در این مورد تاریخ تسلیم کالا،تاریخ مالکیّت محسوب شود.
و در خصوص این که سفارش برای ساخت تا چه حد مورد پذیرش حقوق و قانون مدنی ایران می‌باشد،می‌توان گفت: گرچه این امردر قانون مدنی ایران پیش بینی نگردیده و بعضی از فقهای شیعه من جمله: شیخ طوسی در خلاف و مبسوط آن را جائز نمی داند؛لکن حقوق مدنی خیلی با این امر بیگانه نیست و بعضی از حقوقدانان من جمله: دکتر کاتوزیان آن را مطرح نموده و نفوذ آن را پذیرفته است.^[۳۹]
گفتارچهارم:وجه افتراق بیع در حقوق مدنی ایران و کنوانسیون بیع بین الملل
با بررسی دو تعریف بیع در کنوانسیون و حقوق مدنی ایران، وجه افتراقی حاصل می گردد،که عبارت است از:
تعریفی که در ماده ۳۳۸ قانون مدنی ایران از بیع داده شده بسیار کلّی می باشد و نه تنها شامل خرید و فروش اموال منقول می شود؛بلکه معامله اموال غیر منقول من جمله: املاک را در بر می گیرد.در حالی که موضوع معامله در کنوانسیون همانگونه که گفتیم کالای منقول می باشد و لاغیر.

رفتارهای مبتنی بر اشتیاق

۰۹۶/۰

نرمال می باشد

یکپارچگی خود برند

۱۵۸/۰

نرمال می باشد

پیوند عاطفی مثبت

۱۴۷/۰

نرمال می باشد

رابطه درازمدت با برند

۰۶۳/۰

نرمال می باشد

اندوه ناشی از جدایی از برند

۲۶۴/۰

نرمال می باشد

نگرش کلی

۲۲۵/۰

نرمال می باشد

اعتماد/اطمینان به برند

۰۵۹/۰

نرمال می باشد

حس تعلق به جامعه برند

۱۳۱/۰

نرمال می باشد

شیفتگی به برند

۴۰۱/۰

نرمال می باشد

۶-۴- اعتبارسنجی مدل تحقیق با بهره گرفتن از تحلیل عاملی تاییدی و معادلات ساختاری
برای پاسخ به این پرسش بایستی آماره  و سایر معیارهای مناسب‌بودن برازش مدل مورد بررسی قرار گیرد. بر اساس مدل اولیه مشخص می‌شود که تمام نشانگرها دارای مقدار t بیشتر از ۹۶/۱ هستند. بنابراین نشانگرها از دقت لازم برای اندازه‌گیری سازه یا صفت‌های مکنون تحقیق برخوردار هستند. به دیگر سخن نتایج حاصله نشان می‌دهد نشانگر‌های انتخابی محقق برای اندازه‌گیری این مفهوم هر یک دارای اهمیت بوده و بخش مهمی از این عامل را اندازه‌گیری می‌کنند. وجود تائید در مدل اندازه‌گیری به این معنا است که اثرات این متغیر بر سایر متغیرها در مدل قابل‌اتکا است زیرا که محقق در این مرحله مطمئن شده است که سازه صفت‌های مکنون تحقیق به خوبی اندازه‌گیری شده است.

نمودار ۷-۴ مدل معادلات ساختاری را در حالت تخمین ضرایب استاندارد نشان می‌دهد. کلیه متغیرهای این مدل به دو دسته‌ی پنهان و آشکار تبدیل می‌شوند. متغیرهای آشکار (مستطیل) یا مشاهده‌شده به گونه‌ای مستقیم به وسیله پژوهشگر اندازه‌گیری می‌شود، در حالی که متغیرهای مکنون (بیضی) یا مشاهده‌نشده به گونه‌ای مستقیم اندازه‌گیری نمی‌شوند، بلکه براساس روابط یا همبستگی‌های بین متغیرهای اندازه‌گیری شده استنباط می‌شوند.
نمودار ۷-۴- مدل اصلی تحقیق در حالت تخمین ضرایب استاندارد
متغیرهای مکنون بیان‌گر یک‌سری سازه‌های تئوریکی هستند، مانند مفاهیم انتزاعی که مستقیماً قابل‌مشاهده نیستند و از طریق سایر متغیرهای مشاهده‌شده ساخته و مشاهده می‌شوند. متغیرهای مکنون به نوبه خود به دو نوع متغیرهای درون‌زا^[۲۷۲] یا جریان‌گیرنده^[۲۷۳] و متغیرهای برون‌زا^[۲۷۴] یا جریان‌دهنده^[۲۷۵] تقسیم می‌شوند. هر متغیر در سیستم مدل معادلات ساختاری می‌تواند هم به عنوان یک متغیر درون‌زا و هم یک متغیر برون‌زا در نظر گرفته شود. متغیر درون‌زا متغیری است که از جانب سایر متغیرهای موجود در مدل تأثیر می‌پذیرد. در مقابل متغیر برون‌زا متغیری است که هیچ‌گونه تأثیری از سایر متغیرهای موجود در مدل دریافت نمی‌کند بلکه خود تأثیر می‌گذارد. در این مدل متغیرهای رفتارهای مبتنی بر اشتیاق، یکپارچگی خود برند، پیوند عاطفی مثبت، رابطه درازمدت با برند، اندوه ناشی از جدایی از برند، نگرش کلی، اعتماد/اطمینان به برند و حس تعلق به جامعه برند متغیرهای برون‌زا (مستقل) و شیفتگی به برند (وابسته) متغیر درون‌زا می‌باشند. در این نمودار اعداد و یا ضرایب به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته‌ اول تحت عنوان معادلات اندازه‌گیری هستند که روابط بین متغیرهای پنهان (بیضی) و متغیرهای آشکار (مستطیل) را نشان می‌دهند. این معادلات را اصطلاحاً بارهای عاملی^[۲۷۶] گویند. دسته‌ دوم معادلات ساختاری هستند که نشان‌دهنده روابط بین متغیرهای پنهان و پنهان می‌باشند و برای آزمون فرضیات استفاده می‌شوند. به این ضرایب اصطلاحاً ضرایب مسیر^[۲۷۷] گفته می‌شود. اعداد درون بیضی شاخص ضریب تعیین (R-Square) را نشان می‌دهد.