مقدمه و کلیات
مقدمه
نکاح به معنای عقد زناشویی میباشد؛ سپس برای جماع استعاره شده است.

یکی از شاهکارهای خلقت مرد و زن که از تدبیرهای حکیمانه خالق هستی به شمار میرود، جاذبه و کششی است که بین زن و مرد وجود دارد. زمانی که این جذب و انجذاب در پیوند ازدواج ظهور پیدا میکند، منشأ تکالیف وحقوق برای هر یک از زن ومرد می شود و خدا زن و مرد را آرام جان یکدیگرآفریده، و مهر و محبت هر یک را در دل دیگری قرار داده است.
با توجه به اهمیت مطالعه تطبیقی موضوع نکاح، این مسأله از سه دیدگاه «تورات، انجیل و قرآن کریم» مورد بررسی قرار گرفته که در قالب کلیات، مفاهیم و احکام نکاح به بیان تفاوتها وشباهتها پرداخته شده است.
قبل ازتوصیف وتبیین فلسفه وبیان اهمیت واهداف نکاح در قرآن وعهدین(تورات،انجیل) توجه به این نکته ضرورت دارد:
در این بررسی به نظریه ودیدگاههای دینی «یهودیت، مسیحیت و اسلام» در خصوص نکاح براساس کتب مقدس یعنی عهد قدیم و عهد جدید و قرآن کریم پرداخته میشود و به فرهنگ رایج و آداب و رسوم متداول (که منشأ دینی ندارد)در بین«یهودیان، مسیحیان و مسلمانان» درازدواج توجه نمیشود به بیان دیگر، آنچه در این نوشتار ملاحظه میشود، فرهنگ رایج و آداب و رسوم بومی و اجتماعی متداول و مرسوم در جامعهی «یهودی، مسیحی و اسلام» نیست؛ بلکه آموزههای برگرفته از منابع اصیل و متون قابل استنادی میباشد که این متون با هم مقایسه میشوند.
۱- کلیات

بیان مسأله
ازدواج یک سنت الهی و یک میل فطری است که قبل از تشریع، به حکم طبیعت در وجود انسان قرارداده شده است؛ به طوری که نه تنها انسان بلکه همهی موجودات بطور غریزی تمایل به این مسأله داشته و آن را در رأس اهداف زندگی خود قرار میدهند. این مسأله در مورد انسان شکل ویژهای به خود میگیرد، زیرا انسان دارای شعور و آگاهی است و از طرفی دارای میل جنسی و قوهی شهوانی است، پس به شکل مطلوبتر درصدد تأمین این نیاز طبیعی بر میآید، به این صورت که مانند سایر ابعاد نیازی خود، ازدواج او هم بر اساس قواعد و ضوابطی صورت میگیرد.
البته سنت ازدواج گرچه امری اولاً طبیعی و ثانیاً عمومی است، اما در جوامع و فرهنگهای مختلف دارای شرایط و قواعد متفاوتی میباشد که عمدتاً ریشه در اعتقادات و باورهای آن مردم دارد. با توجه به الهی بودن سه دین«یهود، مسیحیت، اسلام» و وجود احکام مشترک در این سه دین و نیز تفاوتهایی که در آنها وجود دارد لازم است به احکام نکاح ازجمله«تعریف نکاح، اهداف نکاح، نکاح با محارم و غیر محارم، تعدد زوجات، مَهر، نفقه، اذن دختر، اذن ولی،حضانت، سن ازدواج، فلسفه خواستگاری و نامزدی، عقد و مراسم ازدواج و… »را در قرآن و کتاب مقدس به صورت مقایسهای پرداخته شود، وضمن آشنایی با فرهنگ و سنت ازدواج در هرکدام از این شرایع مقدس، و مقایسهی آنها، جهات برتری و نقص هریک را بر دیگری در این مسأله بیابیم و خصوصاً در این جایگاه « احکام نکاح در اسلام» را با مقایسه آن دو فرهنگ را بهتر بشناسیم، و بتوانیم حقانیت قرآن کریم و برتری آن را اثبات کنیم.
چنان که واضح است «یهود، مسیحیت، اسلام » سه دین برجستهی الهی و آسمانی هستند و هر سه مدعی اصلاح و تربیت بشر و هدایت انسان به سمت کمال و تعالی میباشند و« نکاح» نیز یکی از عوامل و از برجستهترین ومؤثرترین عامل در رهسپاری انسان به سوی کمال و تعالی است. لذا این سه آیین آسمانی باید در این مورد سخنی و پیامی برای رهروان خود داشته باشند تا از رهگذر ازدواج صحیح و مناسب، مسیر ترقی و کمال را به روی پیروان خود بگشایند؛ چرا که نمی توان دین و مسلکی را یافت که در مورد یکی از مؤثرترین عوامل سعادت و کمال آدمی، حرف و سخنی نداشته باشد.
وجود مسائلی نظیر اهمیت نکاح و احکام متعدد آن در قرآن کریم، تأکید به تجرد در عهد جدید، مرد سالاری و احکام خاص نکاح در عهد قدیم از جمله مواردی است که باعث گردید بررسی تطبیقی نکاح و احکام آن از اهمیت ویژهای برخوردار گردد.

سؤال اصلی تحقیق
احکام نکاح از منظر قرآن کریم و کتاب مقدس دارای چه اشتراکات و افتراقاتی میباشند؟
۱-۳- فرضیه های تحقیق

1. 1. نکاح از منظر انجیل توصیه نشده است.

1. 1. قرآن کریم و کتاب مقدس در پرداختن مهریه و نفقه اتفاق نظر دارند.

1. 1. در عهد قدیم رضایت دختر برای ازدواج شرط نیست اما در قرآن کریم شرط است.

۱-۴- سوابق مربوط
وقتی بعد از یهود، شریعت جدیدی به نام مسیحیت ظهور پیدا کرد در خیلی موارد احکام و برنامههای آنها مورد مقایسه و ارزیابی واقع شد «هرچند که این دوشریعت خیلی اختلاف مبانی اساسی با هم ندارند و به تعبیر خودشان یکی عهد قدیم و دیگری که مکمل آن است عهد جدیداست». (انجیل متی ۵:۱۷) اما با تولد اسلام، این جریان درگیری افکار و عقاید و سنجش برتری میان آنها شدت و وسعت زیادی پیدا کرد، ازجمله در مورد مسأله ازدواج همان ابتدا اسلام با نظریه رهبانیت در یهود و مسیحیت مبارزه و مخالفت علنی کرد.
بعد از آن تاکنون همواره این مجادلهها ومناظرهها در میان صاحب نظران «یهود، مسیحیت و اسلام» وجود داشته است و گذشته از جلسه بحث و مناظره مقالات و مکتوبات متعددی در این زمینه تدوین شده است ازجمله:
در کتاب «اخلاق درشش دین جهان» ضمن بررسی مباحث مختلف اخلاقی در مبحث مستقلی مقایسهای اجمالی میان ادیان مختلف دربارهی ازدواج و خانواده انجام شده است. از جمله در یهودیت، ازدواج عقدی است میان دو نفر که بر اساس آن برکت خدا را طلب میکنند و این قرارداد کتبی، که از طرف شوهر به زن داده میشود، «کتوبه» نام دارد.مقصود از ازدواج، تقلید رابطه میان آدم و حواء است. برداشت مسیحیان آن است که خداوند، ازدواج را برای تنظیم رابطهای مناسب میان ذکور و اناث، ایجاد بهترین محیط برای پرورش فرزند و ثبات جامعه قرار داده است، در اسلام نکاح یک قرارداد اجتماعی مؤ یّد به تأیید الهی است. ازدواج یک شعیره «آداب و رسوم» نیست، بلکه یک قرارداد قانونی لازمالاتباع میان یک مرد و یک زن است. (وقار،۱۳۷۸، صص ۲۷۶،۳۴۴،۴۱۶)
درکتاب «زن از دیدگاه ادیان ومکاتب»، مسائل مربوط به زن اعم از ارث و ازدواج و… مورد بررسی قرار گرفته و خصوصاً در مباحث پراکندهای به مقایسه ازدواج در میان مکاتب مختلف پرداخته است، از جمله اینکه در شریعت یهود، نسب بر این جاری بود که زن، بعد از مرگ شوهر باید با برادر شوهر ازدواج کند؛ در حالی که دین اسلام بر این مطلب تأکیدی نکرده است.(جمعی ازخواهران طلبه حوزه های علمیه،۱۳۷۹، ص ۷۷)
در کتاب «آشنایی با ادیان بزرگ» به مقایسه اسلام و سایر ادیان پرداخته و مقایسه جالب توجهی میان نکاح در اسلام و دیگر ادیان انجام گردیده است. از جمله این که در دین اسلام، بیشتر افرادی که ازدواج با آنان ممنوع است، محرم هستند و محرمیت به سبب قرابت، مصاهره و رضاع حاصل میشود. محرمیت در یهودیت و مسیحیت نیز تقریباً به همین شکل است، جز این که در یهودیت، ازدواج عمو با دختر برادر جایز است و در مسیحیت، ازدواج میان فرزندان عمو و عمه و دایی و خاله جایز نیست، مگر این که از طبقه بعد باشد. (توفیقی، ۱۳۷۹، ص۲۸۲)
در کتاب «قرآن و کتاب مقدس: درونمایههای مشترک»، در مبحث نسبتاً جامعی به بررسی مقایسهای دیدگاه قرآن و کتاب مقدس در رابطه با مسأله ازدواج پرداخته شده است. از جمله اینکه در دین اسلام منع شده ازدواج با خویشاوندان نسبی و سببی و همچنین در(باب ۱۸ سفر لاویان) دین مسیحیت این مطلب ذکر شده است، و نیز در دین اسلام آمده با زنان مشرک ازدواج نکنید تا ایمان بیاورند؛ قطعاً کنیز با ایمان بهتر از زن مشرک است، هرچند زیبایی او شما را به شگفت آورد. و نیز در یهودیت به این مطلب اشاره شده است. (تهامی،۱۳۷۹،ص۷۷۸)
در قرآن کریم در سورهی نساء آیه ۱۹ آمده «ای کسانی که ایمان آوردید برای شما حلال نیست که زنان را به اکراه به ارث ببرید».
و همین طور در تورات در (سفر خروج باب ۲۲ آیه ۱۷)آمده « واگر پدرش هیچ راضی نشود که او را به وی بدهد به قدر مهر دوشیزه گان باو بسنجد».
در قرآن کریم در (طلاق آ/ ۷) آمده « تا مرد دارا به وسعت نفقهی زن شیرده را دهد و کسی که تنگ دست است هم از آنچه خدا به او داده انفاق کند».
و همچنین در تورات (سفر خروج باب ۲۱ آیه ۱۰)آمده « و اگر زن دیگری به جهت خود بگیرد نفقه وکسوه و حق مضاجعه او را کم نکند».
در انجیل متی (۶-۴:۱۹)آمده: «مقصود خداوند برای زوج ازدواج کرده این بود که با تولید نسل، فرزندان زیاد شوند».
۱-۵- اهداف تحقیق
مقایسه دیدگاه های قرآن کریم و کتاب مقدس نسبت به ازدواج.
بیان شباهتها ی قرآن کریم و کتاب مقدس در احکام نکاح.
بیان تفاوتها ی قرآن کریم و کتاب مقدس در احکام نکاح .
۱-۶- روش تحقیق
با توجه به نظری بودن این پژوهش، نوع روش تحقیق بر طبق استانداردهای تحقیق نظری میباشد،که بر پایه مطالعات کتابخانهای انجام شده و از روش های استدلال و تحلیل منطقی استفاده میگردد، بدین صورت که به تشریح و توضیح مفاهیم اولیه و نظرات موجود پرداخته و با دسته بندی آراء و استدلالها به تبیین آنها میپردازیم و با مقایسه بین آنها، بررسی و نقد و نتیجهگیری صورت میگیرد که در این مسیر از تحلیل منطقی بر اساس معیارهای معتبر کمک گرفته میشود.
۱-۷-نوآوری تحقیق
این پژوهش از جهت تطبیقی بودن و استخراج اشتراکات و اختلاف نظرهای قرآن کریم و کتاب مقدس (تورات، انجیل) در موضوع نکاح قابل توجه و حائز اهمیت میباشد.
۱-۸- دشواری های تحقیق
با توجه به موضوع پایان نامه و دور بودن محل اقامت از مراکز علمی و پژوهشی واقع در شهرستان قم و…، و کم بودن منابع مربوطه و چون موضوع کار نشده بود، توفیقی حاصل شد که سفری به شهر مقدس قم، صورت پذیرد و به مراکز زیر مراجعه شود.

1. 1. کتابخانه تخصصی فقه و اصول قم.

1. 1. کتابخانه حوزه علمیه– بخش فرق و مذاهب قم.

1. کتابخانه دانشگاه ادیان و مذاهب قم.

یکی از پیش‌فرض‌های مدل رگرسیونی مستقل بودن خطاها (مانده‌ها یا قدرمطلق مقدار واقعی متغیر وابسته منهای مقدار برآورد شده) است برای بررسی این فرض از نمودار استفاده می‌کنیم.نمودار خطاها در مقابل ترتیب زمانی برای فرض مستقل بودن استفاده می‌شود بدین ترتیب که اگر روند این نمودار دارای نظم خاصی باشد (مثلا روند سینوسی و …) خطاها مستقل نیستند. با توجه به نمودار زیر فرض مستقل بودن خطاها پذیرفته می‌شود.

نمودار ۴-۱: نمودار مستقل بودن خطاها

۴-۵-۵-۲ آزمون ثابت بودن واریانس خطاها
یکی دیگر از پیش‌فرض‌های مدل ثابت بودن واریانس خطا است برای بررسی این فرض هم از نمودار استفاده می‌کنیم.نمودار خطاها در مقابل مقادیر برآورد شده برای آزمون ثابت بودن واریانس استفاده می‌شود بدین صورت که اگر شکل کلی (دامنه تغییرات) نمودار بصورت افزایشی یا کاهشی باشد (اصطلاحا نمودار به شکل قیفی به سمت چپ یا راست باشد) واریانس ثابت نیست که با توجه به نمودار زیر فرض ثابت بودن واریانس خطاها پذیرفته می‌شود.
نمودار ۴-۲: نمودار ثابت بودن واریانس خطاها

۴-۵-۵-۳ آزمون نرمال بودن خطاها
از جمله مفروضات در نظر گرفته شده در رگرسیون آن است که خطاها دارای توزیع نرمال با میانگین صفر می‌باشند. نرمال بودن خطاها بدین معنا است که میانگین خطاها صفر و واریانس خطاها ثابت باشد. بدیهی است در صورت عدم برقراری این پیش فرض، نمی‌توان از رگرسیون استفاده کرد. بدین منظور باید مقادیر استاندارد خطاها محاسبه شود و نمودار توزیع داده و نمودار نرمال آن رسم شود و سپس مقایسه‌ای بین دو نمودار صورت گیرد.این فرض با رسم نمودار مستطیلی  انجام می‌شود. در این نمودار همان طور که ملاحظه می‌شود مستطیلها نشانگر خطاهای مدل و منحنی رسم شده نمودار نرمال می‌باشد که اگر این دو نمودار بر یکدیگر منطبق باشند ( البته بطور تقریبی) فرض نرمال بودن خطاها پذیرفته می‌شود. (مهمترین قسمتی که از این دو نمودار باید منطبق باشد قله این نمودارهاست)
نمودار ۴-۳: نمودار نرمال بودن خطاها

۴-۵-۵-۴ بررسی نرمال بودن متغیر وابسته
برای آزمون نیکویی برازش و نرمال بودن متغیر وابسته از آزمون کلوموگرف- اسمیرنف به همراه نمودار احتمال نرمال  استفاده می‌کنیم. در این نمودار همان طور که ملاحظه می‌شود مقادیر احتمال نرمال (محور عمودی) در مقابل مقادیر خطاهای مدل ( محور افقی) رسم می‌شود. بطور منطقی محل انطباق ایندو خط نیمساز می‌باشد و نقاط نشانگر مقادیر واقعی است که اگر این نقاط روی این خط یا در اطراف این خط باشند ( البته بطور تقریبی) فرض نرمال بودن پذیرفته می‌شود که با توجه به نمودار زیر فرض نرمال بودن متغیر وابسته پذیرفته می‌شود.
نمودار ۴-۴: نمودار نرمال بودن متغیر وابسته

۴-۶ مدل دوم
برای آزمون فرضیات و بررسی ارتباط بین ویژگی های هیات مدیره و ریسک شرکت، از رابطه رگرسیونی زیر استفاده گردیده است:
مدل دوم: تأثیر ترکیب هیات مدیره بر ریسک شرکت ، الگوی پژوهش از نوع رگرسیون چند متغیره است.
برای آزمون فرضیه‌ها ابتدا با بهره گرفتن از آزمون‌های چاو و‌ هاسمن نوع آزمون مشخص و با بهره گرفتن از آن مدل برازش می‌شود:
۴-۶-۱ ضریب همبستگی
در این بخش ضریب همبستگی بین متغیرهای پژوهش را محاسبه کرده و آزمون معنی‌دار بودن آنرا انجام می‌دهیم این فرضیه را به صورت آماری بیان می‌کنیم:
:ضریب همبستگی بین دوبه‌دو متغیرهاست.
رد فرضیه   ، به معنی این است که بین   رابطه معنی‌داری وجود دارد که اگر مقدار ضریب مثبت باشد نشانگر رابطه مستقیم و اگر منفی باشد نشانگر رابطه معکوس است.
در جدول زیر ضریب همبستگی پیرسونبین متغیرها محاسبه شده و آزمون صفر بودن این ضریب با بهره گرفتن از   آزمون می‌شود در این آزمون فرض صفر معادل نداشتن ارتباط معنی‌دار است و این آزمون به وسیله   محاسبه شده انجام می‌شود بدین ترتیب که اگر   کمتر از   شود فرض   رد می‌شود یعنی در سطح خطای موردنظر مقدار   محاسبه شده نشان می‌دهد که ضریب همبستگی معنی‌دار است، بدین معنی که آن‌قدر بزرگ است نمی‌توان از آن صرف‌نظر کرد. نتایج به صورت زیر است:
جدول ۴-۶: ضریب همبستگی متغیرهای پژوهش

مرحله­ بعدی ترکیب توابع توزیع احتمال نرمال حاصل شده برای خودروهای دسته های مختلف است. این کار نیز بر مبنای این اصل تئوری احتمالات انجام می شود که اگر دو متغیر رندوم با توزیع نرمال، میانگین های و انحراف معیارهای باشند رابطه (۲-۱۹) در مورد آن ها صادق است:

بر اساس نظریه بالا، توان ترکیب شده خودروهای الکتریکی دسته­های مختلف در ساعاتی که به شبکه متصل می شوند با بهره گرفتن از (۲-۲۰) به دست می آید.

ج: به دست آوردن تابع توزیع احتمال بار کل شارژ خودروهای برقی در هر ساعت
در آخرین گام برای به دست آوردن تابع توزیع احتمال بار کل شارژ خودروهای برقی در هر ساعت باید به نتایج به دست آمده از (۲-۲۰)، توان شارژ خودروهایی که از ساعت قبلی به شبکه متصل شده ­اند اما هنوز مدت زمان فرایند شارژ کامل آن ها سپری نشده است اضافه کرد. برای این منظور پس از شناسایی خودروهایی که در ساعات قبلی هنوز به طور کامل شارژ نشده­اند ( بر اساس مدت زمان مورد نیاز برای شارژ خودروها که از گام اول به دست آمده است) بر مبنای (۲-۱۹)، توان شارژ آن­ها به میانگین منحنی تابع توزیع احتمال بار شارژ خودروهایی که برای اولین بار به شبکه وصل گردیده­اند اضافه می­ شود. به عبارت دیگر تابع توزیع احتمال توان بار ناشی از شارژ خودروهایی که برای اولین بار به شبکه وصل می­شوند به اندازه مجموع توان شارژر خودروهایی که از ساعت­های قبل به شبکه متصل شده ­اند اما هنوز شارژ کامل نشده اند به سمت راست شیفت داده می شود.
شکل۲-۱۳، مدل یک خودروی الکتریکی(EV) که به عنوان یک باتری خودروی الکتریکی رفتار می­ کند را نشان می­دهد [۵۲]. ورودی این مدل کنترل فرکانس بار می­باشد که به یک خودروی الکتریکی انتقال داده می­ شود. خروجی این مدل توان شارژ و دشارژ از یک خودروی الکتریکی (EV) می­باشد. ظرفیت اینورتر و ظرفیت باتری می باشد و خودروی الکتریکی با بهره گرفتن از شارژ و دشارژ می شود.
شکل ۲-۱۳: بلوک دیاگرام خودروی الکتریکی برای کنترل فرکانس
۲-۱۱ سیستم کنترل فازی
در این بخش، ابتدا سیستم فازی تعریف، سپس کنترل کننده فازی معرفی می شود. در نهایت ساختار یک کنترل کننده فازی به همراه جزئیات آن توضیح داده خواهد شد.
۲-۱۱-۱ مقدمه فازی
منطق فازی در سال ۱۹۶۵ توسط لطفی علی عسگرزاده پروفسور علوم کامپیوتر دانشگاه برکلی کالیفرنیا ارائه شد [۵۳]. در سال ١٩٧۵ ممدانی و اصیلیان برای اولین بار یک کوره سیمان را با منطق فازی کنترل کردند[۵۴]. در سال ١٩٧٨ هولمبلاد و اوسترگارد اولین کنترل کننده فازی را برای کنترل یک فرایند صنعتی کامل، یعنی کوره سیمان به کار بردند.
در مجموع، پایه گذاری تئوری فازی در دهه ۱۹۷۰ صورت گرفت. با معرفی مفاهیم جدید، تصویر تئوری فازی به عنوان یک زمینه جدید، هر چه بیشتر شفاف گردید. کاربردهای اولیه­ای نظیر کنترل موتور بخار و کنترل کوره سیمان نیز تئوری فازی را به عنوان یک زمینه جدید مطرح کرد. معمولاً زمینه ­های تحقیق جدید باید به وسیله مراکز تحقیقاتی و دانشگاه­ها حمایت گردد. این امر متأسفانه در مورد تئوری فازی اتفاق نیفتاد . ضمن این که بسیاری از محققین، زمینه کاری خود را به دلیل عدم پشتیبانی تغییر دادند.
در اوایل دهه ۱۹۸۰ این زمینه از نقطه نظر تئوریک پیشرفت کندی داشت. در این مدت راه حل­ها و مفاهیم جدید اندکی معرفی گردید، چرا که هنوز افراد کمی داشتند روی آن کار می کردند. در واقع کاربردهای کنترل فازی بود که هنوز تئوری فازی را سرپا نگاه داشته بود [۵۵].
مهندسان ژاپنی (با حساسیتی که نسبت به فناوری های جدید دارند) به سرعت دریافتند که کنترل کننده های فازی به سهولت قابل طراحی بوده و در مورد مسائل می توان از آن­ها استفاده کرد. به دلیل این که کنترل فازی به یک مدل ریاضی نیاز ندارد، آن را می توان در مورد خیلی از سیستم­هایی که به وسیله تئوری کنترل متعارف قابل پیاده­سازی نیستند، به کار برد. در سال ۱۹۸۰ سوگنو شروع به ساخت اولین کاربرد ژاپنی فازی نمود، کنترل سیستم تصفیه آب فوجی؛ در سال ۱۹۸۳ او مشغول کار بر روی یک ربات فازی شد. ماشینی که از راه دور کنترل شده و خودش به تنهایی عمل پارک را انجام می­داد. در این سال­ها یاشونوبو و میاموتو از شرکت هیتاچی کار روی سیستم کنترل قطار زیرزمینی سندایی را آغاز کردند. بالاخره در سال ۱۹۸۷ پروژه به ثمر نشست و یکی از پیشرفته ترین سیستم­های قطار زیر­زمینی را در جهان به وجود آورد. در جولای ۱۹۸۷، دومین کنفرانس سیستم­های فازی در توکیو برگزار گردید. این کنفرانس درست سه روز پس از افتتاح قطار زیرزمینی سندایی آغاز به کار کرد. در این کنفرانس هیروتا یک روبات فازی را به نمایش گذارد که پینگ پنگ بازی می­کرد. قبل از این رویدادها، تئوری فازی چندان در ژاپن شناخته شده نبود ولی پس از آن موجی از توجه مهندسان، دولت مردان و تجار را فرا گرفت به نحوی که در اوائل دهه ۹۰ تعداد زیادی از لوازم و وسایلی که بر اساس تئوری فازی کار می کردند، در فروشگاه­ها به چشم می خورد [۵۶].
۲-۱۱-۲ سیستم های فازی
واژه ”فازی“ در فرهنگ لغت آکسفورد به صورت”مبهم، گنگ، نادقیق و نامشخص“ تعریف شده است. اساساً گر چه سیستم­های فازی پدیده ­های غیر قطعی و نامشخص را توصیف می­ کنند. با این حال خود تئوری فازی یک تئوری دقیق است.
در سیستم­های عملی اطلاعات مهم از دو منبع سرچشمه می­گیرند. یکی از منابع، افراد خبره می­باشند که دانش و آگاهی شان را در مورد سیستم با زبان طبیعی تعریف می­ کنند. منبع دیگر اندازه گیری­ها و مدل­های ریاضی هستند که از قواعد ریاضی مشتق شده ­اند.
بنابراین یک مسأله مهم ترکیب این دو نوع اطلاعات در طراحی سیستم­ها است. برای انجام این ترکیب سوال کلیدی این است که چگونه می­توان دانش بشری را به یک فرمول ریاضی تبدیل کرد. اساساً آنچه که یک سیستم فازی انجام می­دهد، همین تبدیل است. برای اینکه بدانیم این تبدیل چگونه صورت می­گیرد، ابتدا باید بدانیم سیستم های فازی، چگونه سیستم هایی هستند [۵۷].
سیستم های فازی، سیستم هایی مبتنی بر دانش یا قواعد می باشند. قلب یک سیستم فازی یک پایگاه دانش بوده که از قواعد ”اگر-آنگاه“ فازی تشکیل شده است، که بعضی کلمات آن توسط توابع تعلق پیوسته مشخص شده ­اند.
کلمات ”پایین، متوسط، بیشتر، متعادل، بالا و کمتر“ به وسیله توابع تعلقی مشابه مشخص می­شوند. البته لازم به ذکر است که در شرایط واقعی تعداد قواعد بیشتری نیاز خواهد بود، با این حال ما می­توانیم یک سیستم فازی را بر اساس این قواعد بسازیم. از آنجا که سیستم فازی به عنوان کنترل کننده استفاده شده، آن را کنترل کننده فازی می نامند.
به طور خلاصه، نقطه شروع ساخت یک سیستم فازی به دست آوردن مجموعه ای از قواعد ”اگر-آنگاه“ فازی از دانش افراد خبره یا دانش حوزه مورد بررسی می­باشند. مرحله بعدی ترکیب این قواعد در یک سیستم واحد است. سیستم های فازی مختلف از اصول و روش­های متفاوتی برای ترکیب این قواعد استفاده می کنند [۵۷].
کنترل فازی یک روش کنترل بر اساس منطق فازی است. در حقیقت اگر منطق فازی را به طور ساده ” محاسبه با کلمات به جای اعداد“ بنامیم، کنترل فازی را می توان ”کنترل با جملات به جای معادلات نامید“.
برای درک بهتر می توان به تنظیم دمای اتاق به وسیله کنترل سرعت پروانه یک گرمکن ابتدا به وسیله کلید ”روشن-خاموش“ و بعد به وسیله کنترل فازی اشاره نمود. همانطور که در شکل ۲-۱۴ دیده می­ شود، کنترل کننده دمای اتاق را که از طریق سنسور اندازه گیری شده، به عنوان ورودی دریافت می­ کند و خروجی مناسب برای تنظیم سرعت پروانه داده می­ شود.
گرمکن
شکل ۲-۱۴: یک کنترل کننده دمای ساده
در ابتدا فرض کنید از کلید برای کنترل سرعت استفاده می­ شود، این کلید مانند یک ترموستات در دمای بیشتر از ۲۵ درجه باز و در دمای کمتر از ۲۰ درجه بسته می­ شود. در این صورت اگر دمای اتاق کمتر از ۲۰ درجه شود کلید بسته شده عمل کرده و پروانه گرمکن شروع به کار می کند و وقتی به دمای ۲۵ درجه می رسد گرمکن را خاموش می کند. در نتیجه تنظیم دمای اتاق به خوبی صورت نمی­گیرد. اما کنترل کننده فازی گرمکن بر اساس منطقی است که ما به هنگام تنظیم دستی پروانه در نظر می گیریم، مثلا: ” اگر دمای اتاق خیلی سرد بود، سرعت پروانه خیلی زیاد باشد“ ، ” اگر دمای اتاق سرد بود، سرعت متوسط باشد“ ،” اگر دمای اتاق گرم بود، سرعت پایین باشد“ و ” اگر دمای اتاق خیلی گرم بود، سرعت پروانه صفر شود“.
در منطق دو ارزشی نیاز به بیان دقیق مقدار اندازه ­گیری شده می­باشد تا به موقع فرمان قطع یا وصل کلید صادر شود. اما در منطق فازی عباراتی مثل دمای خیلی گرم یا سرد به عنوان ورودی و عباراتی مثل سرعت زیاد، خیلی زیاد، متوسط و … به عنوان خروجی به کار می­رود، همانند آنچه در مغز انسان صورت می­گیرد. به طور کلی در منطق فازی احتیاج به دانستن سه چیز است، اول تعریف یا مدلی برای متغیرها، دوم چگونگی ارتباط متغیرها (اگر چند ورودی داشته باشیم) و سوم چگونگی نتیجه گیری می­باشد.
کنترل فازی از قوانین منطق فازی برای به دست آوردن کاربردهای کنترلی استفاده می­ کند. قوانین فازی بر پایه قوانین کنترلی می­باشد. طراحی سیستم منطق­ فازی بر پایه مدل ریاضی نمی ­باشد. کنترل کننده­ های فازی با بهره گرفتن از منطق فازی، منطق بشری را پیاده کرده است که با توابع عضویت، قوانین فازی و قوانین عضویت برنامه ریزی شده است.
کنترل کننده های فازی در شکلهای مختلف کنترل ظاهر شده اند که یکی از پرکاربردترین آنها کنترل مستقیم است که در شکل۲-۱۵ نشان داده شده است.
خروجی
سیگنال کنترل
ورودی مرجع
خطا
فرایند
کنترل کننده فازی
شکل۲-۱۵ : نمایش بلوکی استفاده از کنترل کننده فازی به صورت مستقیم
در این حالت کنترل­­ کننده فازی در مسیر پیشروی یک سیستم کنترلی فیدبک دار قرار می­گیرد . خروجی فرایند با ورودی مرجع مقایسه شده و در صورت وجود خطا کنترل کننده یک سیگنال کنترلی مطابق استراتژی کنترلی خود تولید می­ کند. لازم به ذکر است که ورودی کنترل کننده می ­تواند مشخصه­های دیگری از سیستم نظیر مشتق خطا، انتگرال خطا و یا ترکیبی از آنها نیز باشد.
۲-۱۱-۳ ساختار یک کنترل­ کننده فازی
یک کنترل کننده فازی از چهار بخش اصلی تشکیل شده است . فازی کننده، پایگاه قواعد ، بخش تصمیم گیری، غیر فازی کننده. شکل ۲-۱۶ نمایی از یک کنترل کننده فازی را نمایش می­دهد. معمولاً قبل و بعد از کنترل کننده فازی همانند شکل (۲-۱۶) به ترتیب پیش پردازنده و پس پردازنده استفاده می شود [۵۸].

شکل۲-۱۶: بلوک دیاگرام ساختار کنترل کننده فازی

ک- اعمال غیر انسانی مشابه دیگری که عامداً به قصد ایجاد رنج عظیم یا صدمه شدید به جسم یا به سلامت روحی و جسمی صورت پذیرد…»
بند دوم ماده ۷ اساسنامه برخی از تعبیرات به کار رفته در بند یک فوق الذکر را به این شرح تعریف می کند:
«… الف: حمله گسترده یا سازمان یافته بر ضد هر جمعیت غیر نظامی» رفتاری مشتمل بر ارتکاب چندین عمل از اعمال مذکور در بند یک بر ضد هر جمعیت غیر نظامی که در تعقیب یا پیشبرد سیاست یک دولت یا یک سازمان برای انجام چنین حمله ای صورت گرفته باشد.

ب- ریشه کردن کردن: شامل تحمیل عمدی وضعیت خاصی از زندگانی است. از جمله محروم کردن از دسترسی به غذا و دارو که به منظور منهدم کردن بخشی از یک جمعیت برنامه ریزی می شود.
ج- به بردگی گرفتن: یعنی اعمال اختیارات مربوط به حق مالکیت بر انسان و مشتمل است بر اعمال چنین اختیاری در جهت خرید و فروش انسان به ویژه کودکان و زنان.
د- تبعید یا کوچ اجباری: یعنی جابه جا کردن اجباری اشخاص مورد نظر از طریق بیرون راندن یا دیگر اعمال قهرآمیز از منطقه ای که قانوناً در آنجا حضور دارند، بدون مجوزی بر اساس حقوق بین الملل.
هـ- حاملگی اجباری: یعنی حبس کردن غیر قانونی زنی که به زور حامله شده است به قصد تأثیر گذاری بر ترکیب قومی یک جمعیت یا دیگر نقض های فاحش حقوق بین الملل. این تعریف به هیچ وجه نباید طوری تفسیر شود که بر قانون ملی (داخلی) کشورها مربوط به حاملگی تأثیر بگذارد.
و- تعقیب و آزار مداوم: یعنی محروم کردن عمدی و شدید از حقوق اساسی بر خلاف حقوق بین الملل به دلیل هویت آن گروه یا مجموعه.
ز- جنایت تبعیض نژادی: یعنی ارتکاب اعمال غیر انسانی از نوع اعمال مذکور در بند یک از طریق یک رژیم نهادینه شده و ایجاد فشار و سلطه منظم توسط یک گروه نژادی بر یک گروه یا گروه های نژادی دیگر و ارتکاب آن اعمال به قصد حفظ و نگهداری آن رژیم.
ح- ناپدید کردن اجباری اشخاص: یعنی بازداشت یا حبس یا ربودن اشخاص توسط یک دولت و یا سازمان سیاسی یا با اجازه یا حمایت یا رضایت آنها و سپس امتناع از اعتراف به محرومیت این اشخاص از آزادی با امتناع از دادن اطلاعات از سرنوشت یا محل وجود آنان با قصد دور کردن آنان از حمایت قانون برای مدت طولانی.»
همانگونه که ملاحظه می گردد بر اساس ماده ۷ اساسنامه رم هیچ ارتباطی منطقی بین جنایات علیه بشریت و یک مخاصمه مسلحانه وجود ندارد، به گونه ای که این جنایات می توانند در فقدان یک مخاصمه مسلحانه اتفاق بیافتد و در عین حال جنایت علیه بشریت تلقی گردند. اما از سوی دیگر شرطی که این ماده برای جنایات علیه بشریت ذکر می کند این است که در چارچوب یک حمله گسترده یا سازمان یافته علیه یک جمعیت غیر نظامی و با علم به آن حمله ارتکاب یابند. بدین ترتیب گستردگی حمله یا سازمان یافتگی آن که اصولاً توأم با هم اتفاق می افتند از ارکان یک جنایت علیه بشریت است و در صورت فقدان این شرایط، عمل ارتکابی ممکن است از عنوان جنایت علیه بشریت که در حوزه حقوق بین المللی کیفری و در صلاحیت دیوان بین المللی کیفری است به عملی ناقض حقوق بشر تنزل یابد که رسیدگی به آن در صلاحیت محاکم داخلی یا مراجع قضایی منطقه ای حقوق بشر است. هر چند که مرز دقیقی بین این دو مقوله وجود ندارد.
۳- جنایات جنگی
طولانی ترین ماده حاوی جرایم داخل در صلاحیت دیوان بین المللی کیفری، ماده ۸ و با عنوان «جنایات جنگی» است .( Hebel and Robinson ,2006, 22) بدون تردید جنایات جنگی قدیمی ترین گروه از چهار دسته جرایم است. جنایات جنگی از آغاز ظهور حقوق کیفری به عنوان جرایم داخلی مورد مجازات قرار می گرفته است (Bassiouni , 2003, 91). به علاوه این جنایات نخستین جرایمی بودند که به موجب حقوق بین الملل تحت پیگرد واقع شدند. محاکمات انجام شده در اوایل دهه ۱۹۲۰ در لایپزیک، بر اساس مواد ۲۲۸ تا ۲۳۰ معاهده ورسای، تعدادی از سربازان آلمانی را به دلیل «اقدامات ناقض قوانین و عرف جنگی» محکوم کرد. در حقوق بین الملل مبنای این چهار دسته از جرایم، نظامنامه های ضمیمه به کنوانسیون چهارم ۱۹۰۷ لاهه می باشد.^[۳۲] اگر چه این سند اساساً به عنوان منبع مسئولیت کیفری فرد طراحی نشده است، اما اصطلاحات آن در سال ۱۹۱۹ از سوی کمیسیون راجع به مسئولیت ها به عنوان مبنای تعاریف جنایات جنگی مورد استفاده قرار گرفته است. بدون شک از این دیدگاه جای شبهه ای در خصوص اصل وجود جنایات جنگی تحت سیطره حقوق بین الملل وجود ندارد.
این وضعیت در اساسنامه رم شکل تکامل یافته تری به خود گرفت به گونه ای که از یک طرف مخاصمات مسلحانه غیر بین المللی را هم در بر می گیرد و از سوی دیگر قسمت عمده جنایات جنگی با توجه به اشکال و تنوعشان با جزئیات قابل ملاحظه ای تعریف شده اند. ماده ۸ اساسنامه دربرگیرنده چهار دسته از جنایات جنگی می باشد که دو دسته آن مربوط به مخاصمات بین المللی و دو دسته دیگر مربوط به مخاصمات مسلحانه غیر بین المللی است که در اینجا ترجمه ماده ۸ اساسنامه درج می گردد:
ماده ۸- جنایات جنگی
۱- دیوان نسبت به جنایات جنگی صلاحیت دارد به ویژه هنگامی که در قالب یک برنامه یا سیاست عمومی یا در قالب ارتکاب گسترده چنین جرائمی صورت گرفته باشد.
۲- منظور از جنایات جنگی در این اساسنامه موارد ذیل است:
الف: نقض های فاحش کنوانسیون های ۱۲ اوت ۱۹۴۹ ژنو، یعنی هر یک از اعمال مشروحه ذیل بر ضد اشخاص یا دارائیهایی که تحت حمایت مقررات کنوانسیون مربوطه ژنو قرار گرفته اند:
۱- کشتار عمدی؛
۲- شکنجه یا رفتار غیر انسانی، از جمله آزمایشهای زیست شناختی؛
۳- فراهم آوردن موجبات رنج عظیم یا صدمه شدید به جسم یا سلامتی؛
۴- تخریب و ضبط گسترده اموال که ضرورتهای نظامی آن را توجیه نمی کند و به صورت غیر قانونی و خودسرانه اجرا شده است؛
۵- اجبار اسرای جنگی یا دیگر اشخاص مشمول حمایت (کنوانسیون) به خدمت در صفوف نیروهای دولت دشمن؛
۶- محروم کردن عمدی اسرای جنگی یا دیگر اشخاص مشمول حمایت از حق محاکمه عادلانه و قانونی؛
۷- تبعید یا انتقال غیر قانونی یا حبس غیر قانونی؛
۸- گروگان گیری؛
ب- دیگر نقض های فاحش قوانین و عرف های مسلم حقوق بین الملل و حاکم بر منازعات مسلحانه بین المللی یعنی هر یک از اعمال مشروحه ذیل:
۱- هدایت عمدی حملات بر ضد مردم غیر نظامی در کلیت آن یا بر ضد افراد غیر نظامی که مشارکت مستقیم در مخاصمات ندارند؛
۲- هدایت عمدی حملات بر ضد اهداف غیر نظامی؛
۳- هدایت عمدی حملات بر ضد کارکنان تأسیسات، مواد، واحدها یا وسایل نقلیه ای که در کمک رسانی بشر دوستانه یا مأموریتهای حفظ صلح به موجب منشور ملل متحد به کار گرفته می شوند، مادام که آنها از حمایتی برخوردارند که به غیر نظامیان یا اهداف غیر نظامی به موجب حقوق بین المللی منازعات مسلحانه داده شده است؛
۴- انجام عمدی حمله ای با علم به این که چنین حمله ای باعث تلفات جانی یا آسیب به غیر نظامیان یا خسارت به اهداف غیر نظامی یا آسیب گسترده، درازمدت و شدید به محیط زیست خواهد شد و آشکارا نسبت به مجموعه فایده نظامی ملموس و مستقیم مورد انتظار از آن بیش از اندازه است؛
۵- حمله یا بمباران شهرها، روستاها، مناطق مسکونی یا ساختمان هایی که بی دفاع بوده و اهداف نظامی نیستند با هر وسیله ای که باشد؛
۶- کشتن یا زخمی کردن رزمنده ای که سلاح خود را بر زمین گذاشته یا وسیله ای برای دفاع ندارد و از روی اختیار تسلیم شده است؛
۷- سوء استفاده از پرچم متارکه جنگ یا پرچم، نشان ها و لباسهای متحد الشکل دشمن یا سازمان ملل یا علائم مشخصه کنوانسیون های ژنو به طوری که منجر به مرگ یا آسیب شدید به اشخاص شود؛
۸- اقدام دولت اشغالگر، به طور مستقیم یا غیر مستقیم، برای انتقال بخش هایی از جمعیت غیر نظامی اش به سرزمینی که اشغال می کند، یا تبعید یا انتقال تمام یا بخش هایی از جمعیت سرزمین اشغالی در داخل یا به خارج این سرزمین؛
۹- هدایت عمدی حملات بر ضد ساختمانهایی که برای مقاصد مذهبی، آموزشی، هنری، علمی یا خیریه اختصاص یافته و حمله به آثار تاریخی؛ بیمارستان ها و مکان های تجمع بیماران و زخمی ها مشروط بر آن که آن مکان ها اهداف نظامی نباشند؛
۱۰- در معرض نقص بدنی یا هر نوع آزمایش پزشکی علمی قرار دادن اشخاصی که تحت سلطه طرف دیگر هستند که نه درمان پزشکی، دندانپزشکی یا بیمارستانی شخص مورد نظر آن را توجیه می کند و نه در جهت منفعت وی صورت می گیرد و موجب مرگ یا خطر برای آن شخص یا اشخاص می شود؛
۱۱- خائنانه کشتن یا زخمی کردن افرادی که به دولت یا ارتش دشمن تعلق دارند؛
۱۲- اعلان این مطلب که به احدی رحم نخواهد شد (احدی در قید حیات نخواهد ماند)
۱۳- تخریب یا ضبط اموال دشمن، مگر آنکه ضرورت های جنگ چنین تخریب یا ضبط اموالی را ایجاب نماید؛
۱۴- اعلان این مطلب که حقوق و دعاوی اتباع طرف دشمن در هر دادگاهی منسوخ، معلق یا غیر قابل قبول است؛
۱۵- اجبار اتباع طرف دشمن به شرکت در عملیات جنگی بر ضد کشور خود، هر چند آنها پیش از شروع جنگ در خدمت دولت متخاصم بوده اند؛
۱۶- غارت شهر یا محلی، گرچه غلبه بر آن با زور صورت گرفته باشد؛
۱۷- به کاربردن سم یا سلاح های سمی؛
۱۸- استفاده از گلوله هایی که به آسانی در بدن انسان منبسط یا پخش می شود مانند گلوله هایی که دارای پوسته سختی هستند که تمام هسته را را نمی پوشاند یا آن که شکاف هایی روی پوسته ایجاد شده است؛
۱۹- استفاده از گازهای خفه کننده، سمی یا سایر گازها و تمام سیالات، مواد یا ابزارهای مشابه؛
۲۰- به کار بردن سلاحها، پرتابه ها و مواد و روش های جنگی که دارای خاصیت آسیب رسانی بیش از حد یا موجب رنج غیرلازم می شوند یا آنکه ذاتاً بدون تمیز و تفکیک (اهداف) و مغایر حقوق بین الملل منازعات مسلحانه هستند، مشروط بر آنکه این سلاحها موضوع منع جامع بوده و از طریق اصلاحیه ای مطابق مقررات مربوط در مواد ۱۲۱ و ۱۲۳ در ضمیمه الحاقی به این اساسنامه درج شود؛
۲۱- تجاوز به کرامت شخص، به ویژه رفتار موهن و تحقیر آمیز؛
۲۲- ارتکاب تجاوز (جنسی)، برده گیری جنسی، اجبار به فحشای جنسی، حاملگی اجباری آن چنان که در بند ۲ (و) ماده ۷ تعریف شده است، عقیم کردن اجباری یا هر شکل دیگر از اشکال خشونت جنسی که موجب نقض فاحش کنوانسیون های ژنو می شود؛
۲۳- بهره برداری از حضور اشخاص غیر نظامی یا دیگر اشخاص برخوردار از حمایت به منظور مصون نگاه داشتن نقاط، مناطق یا نیروهای نظامی معین از عملیات نظامی؛
۲۴- هدایت عمدی حملات بر ضد ساختمانها، مواد، واحدها و وسایل نقلیه پزشکی و افرادی که نشانهای مشخصه کنوانسیون های ژنو را مطابق حقوق بین الملل به کار می برند؛
۲۵- تحمیل گرسنگی به غیر نظامیان به عنوان روش جنگی، یا محروم کردن آنان از موادی که برای بقایشان ضروری است، از جمله جلوگیری خودسرانه از رسیدن کمک های امدادی پیش بینی شده در کنوانسیون های ژنو؛
۲۶- بسیج اجباری یا داوطلبانه کودکان زیر۱۵ سال در نیروهای مسلح ملی یا به کار گرفتن آنان برای مشارکت فعال در کارهای جنگی؛

سطح ۱
سطح ۲
سطح ۳
نمودار (۲-۴) نمایش سلسله مراتبی مسأله تصمیم
۲-۱۶-۷-۲ مقایسه اهمیت و ارجحیت
بعد از مدل سازی سلسله مراتبی مسأله تصمیم، تصمیم گیرنده باید عناصر(شاخص یا گزینه)های هر سطح را نسبت به عنصر مربوط به خود در سطح بالاتر و به صورت دو به دو مقایسه و وزن آن ها را محاسبه کند. این کار باید با بهره گرفتن از مجموعه ماتریس هایی که به طور عددی اهمیت یا ارجحیت نسبی شاخص ها را نسبت به یکدیگر مقایسه و هر گزینه تصمیم را با توجه به شاخص ها نسبت به سایر گزینه ها اندازه گیری می نماید، انجام شود. این کار با انجام مقایسه دو به دویی عناصر تصمیم(مقایسه زوجی) از طریق تخصیص امتیازات عددی که نشان دهنده ارجحیت یا اهمیت بین دو عنصر تصمیم است، صورت می گیرد. وزن محاسبه شده را وزن نسبی می نامند. برای این کار معمولا از مقایسه های جدول (۲-۲) برای مقایسه گزینه ها یا شاخص های i ام نسبت به گزینه ها یا شاخص های j ام استفاده می شود.(مهرگان ۱۳۸۷، ۱۶۶)

جدول (۲-۲) ارزش گذاری شاخص ها نسبت به هم

در تصمیم گیری هایی که مقایسه تفاوت های بین گزینه ها و یا شاخص ها حساسیت کمتری دارد به جای استفاده از مقیاس های نه گانه فوق از مقیاس پنج گانه(۱، ۳، ۵، ۷، ۹) می توان استفاده کرد. به طور کلی در هر مسأله کهn عامل برای مقایسه وجود داشته باشد، تصمیم گیرنده در بیش ترین حالت نیازمند   مقایسه زوجی است.(مهرگان ۱۳۸۷، ۱۶۷)
۲-۱۶-۷-۳ محاسبه وزن های نسبی
گام بعدی در AHP انجام دادن محاسبات لازم برای تعیین اولویت هر یک از عناصر تصمیم با بهره گرفتن از اطلاعات ماتریس های مقایسات زوجی است. توضیح دقیق مبانی ریاضی این عملیات خارج از حوصله این تحقیق است. با این حال خلاصه عملیات به صورت زیر است:

1. 1. مجموع اعداد هر ستون ماتریس مقایسات زوجی را محاسبه، سپس هر عنصر ستون را بر مجموعه اعداد آن ستون تقسیم کنید. ماتریس جدیدی که به اینصورت به دست می آید، “ماتریس مقایسات نرمال شده” نامیده می شود.

1. میانگین اعداد هر سطر ماتریس مقایسات نرمال شده را پیدا کنید. این میانگین وزن نسبی عناصر تصمیم متناظر با سطرهای ماتریس را نشان می دهد.(مهرگان ۱۳۸۷، ۱۶۹)