فهرست مطالب عنوان                                    صفحه 1- کلیات                                                  2 1-1. مقدمه                                              2 1-2. اهمیت و ضرورت تحقیق                                     5 1-3. هدف تحقیق                                          6 1-4. سوالات تحقیق                                        7 1-5. فرضیات تحقیق                                            7 1-6. روش تحقیق                                          8 1-7. ساختار پایان ­نامه                                        8 2- مروری بر مطالعات انجام شده                                       9 2-2. مطالعات انجام شده در خارج                                   12 2-3. مطالعات انجام شده داخلی                                     17 3-  مبانی نظری و ساختار الگو                                      29 3-1. مقدمه                                            30 3-2. بازار                                            31 3-2-1. عناصر و متغیرهای بازار                                  32 3-3. انحصار                                           34 3-3-1. انواع انحصار و عوامل آن                                     35 3-3-1-1. مکتب ساختارگرایی                                 36 3-3-1-2. مکتب شیکاگو – یو.سی.ال.ای                              37 3-3-2. نقش ساختار بازار در تجارت خارجی                            38 3-4. تمرکز صنعتی                                      39 3-4-1. تمرکز کلی و انفرادی (صنعتی)                             39 3-4-2. صرفه­های اقتصادی (صرفه­جویی ناشی از مقیاس)                     40 3-4-2-1. روش­های تخمین حداقل مقیاس کارای بنگاه                      42 3-4-3. اندازه ­گیری تمرکز                                   42 3-4-4. روش­های اندازه ­گیری تمرکز در بازار                           43 3-4-4-1. معیارهای مطلق و نابرابری تمرکز                            44 3-4-5. شاخص­های اندازه ­گیری تمرکز                                44 3-4-5-1. ملاحظاتی در خصوص شاخص­های تمرکز                      44 3-4-6. معرفی شاخص­های مطلق تمرکز                                46 3-4-6-1. نسبت تمرکز چند بنگاه (k بنگاه)                        46 3-4-6-2. شاخص­های هانا و کی  (HK)                           47 3-4-6-3. شاخص هرفیندال- هیرشمن (HHI)                             48 3-4-7. محدودیت و مشکلات شاخص­های تمرکز                           50 3-4-7-1. محدودیت واردات                                  50 3-4-8. تغییرات فن­آوری و تمرکز                             51 3-4-9. تمرکز و سودآوری                                    51 3-4-10. نظریه­ های تمرکز                                    52 3-4-10-1. صرفه­جویی ناشی از مقیاس و تمرکز (برداشت دترمینیستیکی)         52 3-4-10-2. برداشت تصادفی تمرکز                                 53 3-4-11. عوامل موثر بر سطح و تغییرات تمرکز                           54 3-5. موانع ورود                                       54 3-5-1. انواع موانع ورود                                   56 3-5-1-1. علل برونزا                                  56 3-5-1-2. علل درونزا                                 57 3-5-1-3. موانع ورود ساختاری                              57 3-5-1-4. موانع ورود استراتژیک                            59 3-6. تفاوت محصول                                      59 3-6-1. تبلیغات                                       60 3-6-2. شدت تبلیغات و ساختار بازار                              61 3-6-3. تاثیر تبلیغات بر ساختار بازار                                62 3-6-3-1. تبلیغات و صرفه­های مقیاس تولید                        63 3-6-4. هزینه­ های ثابت و غیر قابل بازگشت                         63 3-6-4-1. هزینه­ های غیر قابل بازگشت برونزا                           64 3-6-4-1-1. هزینه­ های غیر قابل بازگشت برونزا و تمرکز صنعتی               65 3-6-4-2. هزینه­ های غیر قابل بازگشت درونزا                           65 3-6-4-2-1. هزینه­ های غیر قابل بازگشت درونزا و تمرکز صنعتی              66 3-7. ضریب تعدیل                                       66 3-7-1. ضریب تعدیل ثابت و متغیر                            67 3-8. ساختار الگو                                      67 3-8-1. مدل حالت یکنواخت تمرکز                             69 3-8-2. مدل­های عدم تعادل تمرکز                    70 3-8-3. معرفی متغیرها                                  72 3-8-4. نمونه زیر مجموعه ­ای صنایع                  7 4- برآورد الگو و تحلیل نتایج                                           77 4-1. مقدمه                                            78 4-2. داده­ ها                                           78 4-3. معرفی الگوها                                          79 4-4. برآورد الگو                                      80 4-4-1. نتایج نمونه کامل صنایع                                   80 4-4-2. نتایج نمونه زیرمجموعه­ای صنایع                                 85 4-4-2-1. نتایج برآورد مدل (2) در دسته­بندی شدت تبلیغات              85 4-4-2-2. نتایج برآورد مدل (3) در دسته­بندی شدت تبلیغات              86 4-4-2-3. نتایج برآورد مدل (2) در دسته­بندی تمرکز                    89 4-4-2-4. نتایج برآورد مدل (3) در دسته­بندی تمرکز                    91 4-5. آزمون­های الگو                                         93 4-5-1. آزمون خودهمبستگی                                   93 الف-1. نمونه کامل صنایع                                  93 الف-1-1. آزمون خودهمبستگی مدل (1)                       93 الف-1-2. آزمون خودهمبستگی مدل (2)                       94 الف-1-3. آزمون خودهمبستگی مدل (3)                       94 ب-1. نمونه زیر مجموعه ­ای صنایع                                 94 ب-1-1. آزمون خودهمبستگی مدل (2) با تمرکز بالا                      94 ب-1-2. آزمون خودهمبستگی مدل (3) با تمرکز بالا                      95 ب-1-3. آزمون خودهمبستگی مدل (2) با تمرکز پایین                    95 ب-1-4. آزمون خودهمبستگی مدل (3) با تمرکز پایین                    95 ب-1-5. آزمون خودهمبستگی مدل (2) با تبلیغات بالا                    95 ب-1-6. آزمون خودهمبستگی مدل (3) با تبلیغات بالا                    96 ب-1-7. آزمون خودهمبستگی مدل (2) با تبلیغات پایین                       96 ب-1-8. آزمون خودهمبستگی مدل (3) با تبلیغات پایین                       96 4-5-2. آزمون واریانس ناهمسانی                             97 الف-2. نمونه کامل صنایع                                  97 الف-2-1. آزمون واریانس ناهمسانی مدل (1)                           97 الف-2-2. آزمون واریانس ناهمسانی مدل (2)                           98 الف-2-3. آزمون واریانس ناهمسانی مدل (3)                           98 ب-2. نمونه زیر مجموعه ­ای صنایع                                 98 ب-2-1. آزمون واریانس ناهمسانی مدل (2) با تمرکز بالا                     99 ب-2-2. آزمون واریانس ناهمسانی مدل (3) با تمرکز بالا                     99 ب-2-3. آزمون واریانس ناهمسانی مدل (2) با تمرکز پایین                   99 ب-2-4. آزمون واریانس ناهمسانی مدل (3) با تمرکز پایین                   99 ب-2-5. آزمون واریانس ناهمسانی مدل (2) با تبلیغات بالا                  100 ب-2-6. آزمون واریانس ناهمسانی مدل (3) با تبلیغات بالا                  100 ب-2-7. آزمون واریانس ناهمسانی مدل (2) با تبلیغات پایین                100 ب-2-8. آزمون واریانس ناهمسانی مدل (3) با تبلیغات پایین                101 4-5-3. آزمون والد                                        101 5- خلاصه و نتیجه­گیری                               102 5-1. مقدمه                                      103 5-2. خلاصه                                        103 5-3. نتیجه­گیری                                   104 5-4. پیشنهادها                                   107 5-5. پیشنهادهایی برای مطالعات آتی                              107 5-6. محدودیت­های تحقیق                                108 منابع                                                  109 منابع آماری                                          109 منابع فارسی                                          109 منابع انگلیسی                                             111 پیوست                                             114

  1. طبقه ­بندی فعالیت­های اقتصادی ایران ( بر اساس ISIC, Rev. 3,1)   114
  2. شاخص هرفیندال محاسبه شده برای 94 صنعت 120

3. محاسبه نرخ سالانه تعدیل مقدمه رشد و توسعه اقتصاد به وسیله تغییرات در ساختار فعالیت­های اقتصادی مشخص می­شود. توجه به اقتصاد صنعتی در دهه­های اخیر زمینه تحول صنعتی در کشورها به ویژه کشورهای بالغ صنعتی را در برداشته و پرداختن به تحلیل مسایل مربوط به آن را رواج داده است. یکی از شاخه­های مهم اقتصاد صنعتی، بررسی تئوری­های رفتار بنگاه­ها و در کل بازار است. اقتصاددانان کشورهای توسعه­یافته و صنعتی توجه زیادی به اندازه بازاری خود و تولید در مقیاس وسیع کرده­اند؛ از ویژگی­های این کشورها اعتماد و پای­بندی به اجرای قوانین رقابت و مبارزه با انحصار می­باشد. در قرون اخیر، کشورها به منظور اصلاح ساختاری اقتصاد خود، اقدامات وسیعی انجام داده­اند. از جمله برنامه ­های اصلاح ساختاری کاهش نقش دولت در اقتصاد و افزایش حضور بخش خصوصی است که لازمه اجرای آن، مهیا شدن شرایط اقتصادی و اجتماعی سازگار با نظام حاکم بر بخش خصوصی می­باشد؛ از این رو باید موانعی که مانع گسترش بازارها هستند، برطرف شوند و دولت نیز در این راستا اقدامات لازم را انجام دهد. لازم به ذکر است جهت اجرای این برنامه­ها، در ابتدا باید شرایط را برای تحقق این امر فراهم نموده و بسترهای مناسب مهیا شوند تا نتایج متفاوت و معکوس مشاهده نشود. اقتصاددانان در سیاست­های اصلاح ساختاری خود، بهترین عملکرد اقتصادی را عملکرد رقابتی می­دانند؛ لذا بررسی مطالعاتی از این دست، باعث تدوین سیاست­های دقیق رقابت و شرایط حصول عملکرد رقابتی می­شود که در نهایت منجر به افزایش کارایی، رفاه مصرف­ کنندگان و جامعه می­شود. از این رو بیشتر کشورهای در حال توسعه و کمتر صنعتی شده چون ایران در سال­های اخیر به این موضوع توجه بیشتری نشان داده­اند. یکی از اقدامات ضروری در جهت افزایش کارایی و حفظ منافع عمومی، تصویب و اجرای قانون رقابت است. در ایران قوانین ضد انحصار و تسهیل رقابت سابقه طولانی ندارد و از تصویب قانون رقابت زمان زیادی نمی­گذرد. چنانکه در برنامه سوم توسعه اقتصادی– اجتماعی ایران فصلی جداگانه به انحصار اختصاص داده شده و قانون رقابت نیز در دست بررسی و نهایی شدن است. ادعا این است که رقابت، تولید، کارایی و بهره­وری را افزایش و قیمت­ها را کاهش می­دهد. به علاوه انحصار به کاهش انگیزه نوآوری فنی منجر می­شود. اختصاص قانون رقابت در برنامه چهارم توسعه ایران حاکی از اهمیت این موضوع در اقتصاد ایران است. نظریه­ های اقتصادی به عملکرد برتر بازارهای رقابت در مقایسه با بازارهای انحصاری اشاره دارند. با توجه به اندازه شاخص تمرکز می­توان مشخص کرد چه حد ساختار اقتصادی کشور انحصاری است. هر چه تعداد بنگاه­ها کمتر و یا بخش وسیعی از بازار در اختیار تعداد محدودی از آنها باشد، ساختار بازار به انحصار نزدیکتر است. از نظر تئوری­های اقتصادی و تجارب تاریخی، اقتصادهای باز، غیرمتمرکز و رقابتی عملکرد بهتری نسبت به سایر سیستم­های اقتصادی داشته اند. به طور کلی رقابت در تمام ابعاد سبب بهبود عملکرد اقتصاد و افزایش کارایی آن می­شود. رقابت به ویژه در بازارهای صنعتی، موجب کاهش قیمت­ها، ارائه کالاها با خصوصیات و کیفیت­های مختلف و قابل دسترسی بودن بیشتر مصرف­ کنندگان به کالاها و خدمات می­گردد. رقابتی بودن بازار نه تنها در بازارهای داخلی، بلکه در بازارهای جهانی نیز مورد توجه می­باشد و رقابت در بازار داخلی مقدمه رقابت در بازارهای جهانی است (بهشتی، صنوبر و فرزانه کجاباد؛ 1388). با وجود اهمیت موضوع بازار و ساختار آن، باید گفت که مطالعات کاربردی در خصوص بازار در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته است و عمده تحقیقات و پژوهش­ها متغیرهای کلان و نحوه کارکرد کلان اقتصادی را مد نظر داشتند. اما در سال­های اخیر، به دلیل تأکید برنامه ­های اقتصادی بر افزایش کارایی و رقابت در بازارها گرایش به انجام مطالعات اقتصادی با پایه­ های اقتصاد خرد، کنکاش در بازارها و بحث و

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...