محیط قانونی و سیاسی شامل قوانین اینترنتی، آسان بودن ایجاد کسب و کارهای جدید، حمایت از دارایی‌های شخصی و مالکیت فکری و سرمایه‌گذاری و حمایت‌های دولت از زیرساخت‌های فناوری برای توسعه و ترویج تجارت سیارحیاتی است.

‌بنابرین‏ برای توسعه تجارت سیاربه مجموعه اقدامات اساسی در زمینه‌های زیرساخت‌ فنی، مسائل قانونی ‌و مقرراتی، آگاه‌سازی و آموزش و تحصیل، حمایت از بخش خصوصی و حمایت‌های دولتی نیاز است تا شرایط برای فعالیت‌ فعالان اقتصادی یعنی مصرف‌کنندگان و بنگاه‌ها که نقش محوری در به کارگیری تجارت الکترونیکی دارند، فراهم شود. در صورتی که در تجارت الکترونیکی با توجه به استفاده از رایانه ها و شبکه خط مستقیم چنین مزایایی وجود ندارد. تجارت الکترونیکی نیاز به زیرساختارها و تجهیزات گران قیمت دارد. هزینه های زیرساخت‌ها در تجارت سیار نسبت به تجارت الکترونیکی پایین است، امروزه ارتباطات از طریق اینترنت و تلفن همراه نقش مهمی در همگرایی دارد. در بیشتر کشورهای توسعه یافته، مشتریان از تلفن همراه برای خرید از مغازه‌های خرده‌فروشی، همچنین برای ارتباط با بانک‌ها و رزرو کردن در مسافرت‌ها، دیدن ورزش‌‌‌ها و برنامه های خبری و جستجوی شبکه استفاده می‌کنند( وانگ ،۲۰۰۵).

• • 1. مزایای عمده تجارت سیار

بر این اساس سه منشأ مزیت، برای تجارت سیار قابل بیان است:

* مزایای استفاده از گوشی تلفن همراه

* مزایای حاصل از کاربردهای تجارت سیار

* مزیت استفاده از اینترنت از طریق گوشی‌های تلفن همراه

۲-۲-۵-۱ از دیگر مزایای عمده تجارت سیار می‌توان موارد زیر را نام برد

• • راحتی^[۲۷]: یعنی اینکه در تجارت سیار افراد از لحاظ زمانی و مکانی محدودیت ندارند و براحتی می‌توانند فعالیت‌های تجاری انجام دهند که این عامل در نهایت باعث وفاداری آن ها خواهد شد(ماهاتا ننکون، ۲۰۰۵)

• • قابلیت دسترسی بالا: از آنجا که وسایل سیار قابلیت دسترسی بالایی دارند، پس می‌توان گفت که در حین سفر و در جاهای دیگر نیز می‌توان معاملات تجاری انجام داد.

• • مکان مرکزی: یعنی اینکه با توجه به قابلیت حمل آسان وسایل سیار، با بهره گرفتن از سیستم‌های موقعیت یابی جهانی می‌توان مکانی را که کاربر در آنجاست شناسایی کرد و از این طریق خدمات بهتری را به او ارائه داد.

• • مشتری پسند‌سازی: تلفن‌ها و وسایل سیار نسبت به کامپیوترهای شخصی قدرت نفوذ بالاتری دارند. ‌بنابرین‏ ارائه دهندگان تجارت سیار می‌توانند به طور ‌خلاق‌تر عمل کنند و خدمات متناسب با هر یک از مشتریان به آن ها ارائه دهند.

• بهبود فرایند تصمیم‌گیری: جمع‌ آوری اطلاعات یکی از مهمترین پیش‌شرط‌ها برای اتخاذ تصمیم درست است. تکنولوژی‌های سیار می‌توانند کانال های مؤثری را برای جمع‌ آوری اطلاعات در اختیار مدیران قرار دهند تا از این طریق اطلاعات مورد نیاز را جمع‌ آوری کنند و تصمیم‌ بهتری اتخاذ کنند. ‌بنابرین‏ می‌توان گفت که درتجارت سیار فرایند تصمیم‌گیری بهتر انجام می‌گیرد.

۲-۲-۵-۲ مزایای تجارت سیار در بانکداری

• • راحت بودن برای کاربر: تجارت سیار از طریق توانمند کردن مشتریان برای دستیابی به خدمات و شیوه های جدید پرداخت، راحتی بیشتری را برای آن ها به ارمغان می‌آورد.

• • هزینه عملیاتی پایین: ارائه خدمات سیار هزینه های عملیاتی را از طریق دستیابی به خدمات بانکی با حداقل دخالت عامل انسانی کاهش می‌دهد.

• • افزایش ‌پاسخ‌گویی‌: در تجارت سیار میزان ‌پاسخ‌گویی‌ به نیازهای کاربران افزایش می‌یابد و از این طریق میزان رضایتمندی آن ها افزایش می‌یابد. ‌پاسخ‌گویی‌ از ابعاد کیفیت خدمات آنلاین است که تأثیر زیادی را بر رضایتمندی مشتریان دارد که تجارت سیار در این زمینه دارای مزیت است.

• • تسریع در عملیات: مصرف کنندگان در حال حرکت، کار ، مسافرت، تجمع و خرید می‌توانند تجارت را انجام دهند.

• • ایجاد ارتباط شبکه: استفاده‌ کنندگان می‌توانند در موقعیت‌های مختلف با همدیگر ارتباط برقرار نموده و بازاریاب‌ها می‌توانند از این شیوه دسترسی برای گسترش تولیدات و ارائه پیشنهادهای مطابق با انتظارات مشتریان استفاده کنند.

• عمومیت بخشی: با گسترش فناوری‌های مکان‌یابی از قبیل سیستم‌های مکان‌یابی جهانی شرکت‌ها می‌توانند استفاده‌ کنندگان را در همه جا شناسایی کنند و کالاهاو خدمات خود را در محل‌های آن‌ ها معرفی نمایند.

قابلیت حمل داده ها: مصرف‌کنندگان می‌توانند از فایل‌های تولیدات،آدرس شرکت‌ها، اطلاعات مربوط به رستوران‌ها و هتل‌ها، حساب‌های بانکی، جزئیات کارت‌های اعتباری و پرداختی و امنیت اطلاعات و دسترسی به اطلاعات مورد نیاز استفاده نمایند(ضیائی پرور، ۱۳۹۰).

۲-۲-۶ کاربرد های تجارت سیار:

تحقیقات نشان می‌دهد تجارت سیار در ۴ زمینه کاربرد دارد که عبارتند از:

1. 1. استفاده از وسایل سیار به منظور جستجوی اطلاعات دراینترنت؛

1. 1. استفاده از وسایل سیار برای انتقال پول بین مشتری و شرکت؛ خدمات مبتنی بر مکان از قبیل دریافت تبلیغات شخصی

1. استفاده از وسایل سیار برای کارهای ضروری ‌و سرگرمی.(بویلینگن، ۲۰۰۴)^[۲۸] فناوری‌های تشخیص موقعیت مکانی^[۲۹]امروزه به عنوان راهبرد توسعه فروش و مدیریت ارتباط مصرف کننده^[۳۰]و تجارت شرکت با مشتری ^[۳۱] و شرکت با نماینده فروش^[۳۲]مورد استفاده قرار می گیرند.در صورت نزدیکی مصرف کننده به یکی از شعبات فروش کالا و خدمات، فروشنده قادر به گذاشتن پیغام برای مصرف کننده یا خریدار خواهد بود.کمک های اضطراری نیز از جمله کاربردهای فناوری بی سیم وتجارت سیار است( خانی و همکاران، ۱۳۹۱).

• • فناوری‌های تعیین موقعیت مکانی : یکی از کاربردهای این گونه فناوریها، تعیین موقعیت مکانی مشتری نسبت به نزدیکترین مرکز فروش یا نمایندگی با توجه به مختصات مثلثاتی است.موقعیت مشتری با محاسبه زاویه تلفن همراه مشتری، از حداقل دو نقطه ثابت دورتر به دست می‌آید.این اطلاعات به مرکز امداد و خدمات ^[۳۳] به صورت کد مختصات ^[۳۴]و یا مختصات طول و عرض جغرافیایی کاربرارسال می شود و کد مختصات توسط دستورالعمل های گام به گام به صورت نقشه راهنما، برای مشتری فرستاده می شود.

1. 1. چقدر احتمال دارد که حادثه ای خطرناک اتفاق بیافتد ؟

1. 1. آن رویداد چه وقت اتفاق خواهد افتاد ؟

1. 1. چه مقدار آسیب ایجاد خواهد کرد ؟

1. 1. چه کارهایی را برای اجتناب از آسیب می توان انجام داد ؟

تصور کنید چقدر راحت ممکن است خطایی در این ۴ مرحله اتفاق بیافتد . افراد مضطرب این کار را می‌کنند : احتمال خطر را بزرگ می بینند ، شدت صدمات را بیشتر برآورد می‌کنند ، توانایی خود را برای اجتناب از آسیب دست کم می گیرند. بیان این نکته که در دانش آموزان مضطرب شایع ترین خطای منطقی این است که اتفاقی همچون تجدید شدن ، نمره پایین ، رد شدن در کنکور بسیار مهیب و وحشتناک خواهد بود .

۳- تمرین شناسایی افکار خودآیند :

با یک تمثیل شروع می‌کنیم : شناسایی افکار خودآیند شبیه صید یک حیوان گریزپا و بازگرداندن آن به باغ وحش برای اهلی کردن است . ابتدا باید بدانید که حیوان چه شکلی دارد . ‌در مورد افکار خودآیند تمرین های زیر را انجام دهید:

1. 1. ویژگی های افکار خودآیند را بشناسید .

1. 1. اثرات هیجانی آن ها را بررسی کنید .

1. 1. عادت های مرتبط با آن ها را بشناسید و مراقب بروز آن ها باشید .

1. 1. تله هایی ترتیب دهید .

1. در تخیل خود به آن ها حقه بزنید .

۴ ) تکلیف برای جلسه ی سوم : هر قدر می توانید افکار خودآیند خود را شناسایی کنید ( گیر بیاندازید ) و آن ها را در برگه ی A- B- C ثبت کنید . به نوشتن بدترین A- B- C ‌در مورد اضطراب امتحان خویش در جلسات اخیر ادامه دهید .

جلسه ی چهار م :

۱ ) بررسی و مرور تکالیف جلسه ی سوم ، تقویت و تشویق افراد موفق در انجام تکلیف و سبب شناسی علل عدم موفقیت افراد در انجام تکلیف .

۲ ) سخنرانی آموزشی :

الف ) تزریق فکر : به افراد در چهارچوب چرخه ی تفکر الیس گفته می شود فرض کنید باور این است که «من در امتحان رد می شوم » ، « هیچ وقت به اندازه ی دیگران خوب عمل نمی کنم » ، « اگر پذیرفته نشوم وحشتناک خواهد بود » حال این فرد چه احساسی می‌کند ؟ و چه رفتاری خواهد داشت ؟

تمرین تزریق فکر : بیان می شود اگر یک فرد به شدت به یک باور معتقد باشد چه احساسی خواهد داشت ؟ چطور رفتار خواهد کرد ؟ افراد به ‌گروه‌های ۲ یا ۳ نفره تقسیم می‌شوند و از آن ها خواسته می شود ‌در مورد چگونگی تأثیر هر یک از باورها بر احساسات و رفتار خویش به گفتگو بپردازند و در این زمینه از فهرست های باورها و افکار خودآیند خویش استفاده کنند .

ب ) تمرین استفاده از تکنیک توجه بر گردانی

ج) چالش کلامی با افکار خودآیند

جلسه ی پنجم :

۱) مرور تکالیف قبلی و بحث ‌در مورد یادداشت روزانه افکار ناکارآمد

۲) سخنرانی آموزشی :

الف) چه شواهدی در تأیید این فکر وجود دارد ؟ آیا به شیوه ای دیگر می توان به آن نگاه کرد ؟

ب) دیگران موقعیت را چگونه می بینند ؟

ج) قضاوت بر مبنای احساس نه آنچه انجام داده‌اند .

د) معیارهای دست نیافتنی

ه) فراموش کرده شواهد « مربوط » و توجه به شواهد « نامربوط »

و) همه یا هیچ

۳) هر کدام از افراد گروه بر اساس معیارهای فوق با افکار خودآیند به چالش می پردازند .

۴) تکمیل و ادامه برگ ثبت افکار روزانه

موقعیت

توضیح دهید : یک تجربه امتحانی که منجر به هیجانهای ناخوشایند می شود.

هیجان (ها)

۱- مشخص کنید : دلتنگی ،اضطراب ، نگرانی

۲- میزان هیجان را درجه بندی کنید . ۱۰۰- ۱

افکار خود آیند

۱- افکار مقدم بر هیجان ها را بنویسید.

۲- اعتقاد خود ‌به این افکار را درجه بندی کنید. ۱۰۰-۱ درصد

پاسخ منطقی

۱- پاسخ منطقی به افکار را بنویسید.

۲- اعتقاد به پاسخ منطقی را درجه بندی کنید.۱۰۰- ۱ درصد

نتیجه

۱- اعتقاد خود به افکار خودآیند را مجددا درجه بندی کنید. ۱۰۰-۱ درصد

۲- هیجانهای بعدی را مشخص و درجه بندی کنید. ۱۰۰- ۱

کارهای دیگر

جلسه ی ششم :

۱) مرور تکالیف و بحث ‌در مورد افکار خودآیند

۲) سخنرانی آموزشی :

الف) ادامه ی به چالش کشیدن :

– احتمال وقوع رویداد چقدر واقعی است

– در صورت اتفاق افتادن رویداد چه می شود؟

– در آینده وضع چه طور خواهد بود؟

در مقابله با موقعیت چه کار باید بکنید؟

ب) جایگزینی فرض های نا کارآمد با فرض های نوید بخش و مؤثر

من معتقدم « تا نتوانم در آزمون نمره بالایی بگیریم ، فرد بی کفایتی هستم . موفقیت هایم در گذشته هیچ ارزشی ندارند . این آزمون بسیار مشکل و طاقت فرسا خواهد بود ، اگر موفق نشوم کسی مرا دوست نخواهد داشت».

1. پاسخ های منطقی و طرحی برای تغییر

قابل درک است که چرا این اعتقاد ر ا دارم چون در گذشته آزمون هایی مشکل داشته ام . ولی موفقیت های خودم را در آزمون های زیاد به خاطر ندارم و فراموش کرده ام که چه طور در گذشته به خوبی شایستگی خودم را ثابت کرده ام.

اما این اعتقاد درست نیست چون امتحاناتی در گذشته داشته ام که خوبند و به خوبی در آن ها نمره گرفته ام .از طرف دیگر حتی اگر در آزمونی هم ناموفق عمل کنم ، من همان شخص سابقم و افراد خانواده هنوز مرا دوست دارند.به علاوه این اعتقاد ناکارآمد است چون پیوسته مرا مضطرب می‌سازد و چون مدت‌ها ‌است این اعتقاد را دارم پس برای تغییر آن باید سخت کار کنم ……….

آ

جدول (۳) نمونه ای از فرض ناکارآمد و پاسخ منطقی در برابر آن

آرام سازی عضلانی

برای جلسات آرام سازی سه جلسه آرام سازی پیشرونده و سه جلسه آرام سازی بدون تنش استفاده شده است، که شرح آن ها در فصل دوم آمده است.

۱۷- شیوه های تحلیل اطلاعات

آماره ها ی توصیفی از جمله میانگین ، انحراف استاندارد و آماره های استنباطی شامل تحلیل واریانس دو عاملی برای مقایسه میانگین ‌گروه‌های آزمایش(۳ سطح) ،جنسیت(۲سطح) آزمون Tگروه های مستقل که با بهره گرفتن از نرم افزار (spss) انجام پذیرفت .

فصل چهارم

یافته های پژوهش

الف ) داده های آمار توصیفی

آمار توصیفی مربوط به گروه نمونه غربالگری

همان طوری که در فصل ۳ اشاره شد در مرحله غربالگری ۵۰۰ نفر از کل جامعه آماری به طور تصادفی انتخاب و مورد سنجش قرار گرفتند. این نمونه که حجم بالایی دارد و می‌تواند معرف واقعی کل جامعه باشد شامل ۲۰۰ پسر و ۳۰۰دختر می‌باشد. به منظور آشنایی با میزان شیوع اضطراب امتحان در بین دانش آموزان داده های حاصل از این گروه ها به صورت جداگانه و نیز به طور کلی مورد بررسی قرار می گیرند. جدول ۱-۴ اطلاعات توصیفی لازم برای این داده ها را فراهم ‌کرده‌است.

جنسیت
N
میانگین
انحراف استاندارد
نمرات اضطراب امتحان
دختر
۳۰۰
۷۲/۳۴
۱۲/۱۵
پسر
۲۰۰
۰۳/۳۰
۹۶/۱۳
کل
۵۰۰
۳۴/۳۲
۷۴/۱۵

اساسنامه معمولی‌ترین راه ایجاد شروط ‌محدود کننده است. اساسنامه توافق بین سهام‌داران شرکت است و در نتیجه چون بر اساس خواست آنان ایجاد شده یا با اراده و خواست خودشان مورد توافق قرار گرفته برای ایشان لازم‌التباع است و جزء اسناد تعهد‌آور شرکت محسوب می‌شود. البته صلاحیت اساسنامه در موارد سکوت قانون است که در این خصوص؛ امکان درج شروط ‌محدود کننده در اساسنامه، بر حسب مفهوم مخالف م ۴۱ تجویز شده است.

ممکن است اساسنامه شرط ‌محدود کننده قید نکرده باشد در این صورت امکان ایجاد شروط ‌محدود کننده توسط مجمع‌ عمومی‌فوق‌العاده وجود دارد. همچنین امکان تغییر در مفاد اساسنامه تنها از سوی مجمع‌عمومی‌فوق‌العاده وجود دارد.

ممکن است شروط ‌محدود کننده در اساسنامه پیش‌بینی شده باشد که در این صورت امکان تغییر یا حذف آن از سوی مجمع‌ عمومی‌فوق‌العاده وجود دارد یا ممکن است اساسنامه قیدی در خصوص محدودیت انتقال نداشته باشد که در این صورت مجمع‌ عمومی‌فوق‌العاده می‌تواند در اساسنامه تغییر ایجاد کند و شرط یا شروط ‌محدود کننده‌ی انتقال سهام را به آن اضافه کند. این اختیارات تا حدود زیادی نیز مطلق می‌باشد.

ایجاد شروط ‌محدود کننده در اساسنامه توسط مجمع‌ عمومی‌فوق‌العاده خلاف م ۹۴ لایحه نیست. بر اساس این ماده نمی‌توان تعهدات سهام‌داران را افزایش داد. ایجاد محدودیت در راه انتقال سهام را نمی‌توان، افزایش تعهدات سهام‌داران محسوب کرد، زیرا تعهد مالی یا … برای آنان ایجاد نمی‌کند و در واقع تعهدی برای آنان ایجاد نمی‌کند که در نتیجه‌ آن تعهدات سهام‌داران افزایش پیدا کند.

۳-۶-۱-۱- شاخص تحدید در انتقال سهام

قوانین امری، مقرراتی است که در نظر قانون‌گذار به اندازه‌ای مهم است که به اشخاص اجازه نمی‌دهد بر خلاف این قوانین امری توافق کنند و به طور مطلق ایجاد الزام می‌کنند.^[۶۲]در نتیجه سهام‌داران نیز نمی‌توانند بر خلاف این قوانین امری توافق و یا اساسنامه را بر خلاف آن تنظیم کنند.

قواعد امری از درون قوانین و مقررات قابل استخراج است. قابلیت نقل و انتقال سهام در ماده ۲۴ ل.ا.ق.ت از اوصاف ذاتی سهم است و منع انتقال سهام به طور مطلق مخالف قاعده امری و سلب حقوق مدنی شناخته می‌شود. یا انتقال سهام بی‌نام با قبض و اقباض صورت می‌گیرد. این یک قاعده امری است که امکان توافق بر خلاف آن در اساسنامه وجود ندارد. یا در انتقالات قهری که قواعد انتقال، امری محسوب می‌شود و نمی‌توان با بهره گرفتن از اساسنامه این انتقال را منع یا محدود کرد.

سهام‌داران در ایجاد شروط ‌محدود کننده در اساسنامه دارای آزادی هستند ولی تا جایی که این آزادی به نظم عمومی اخلاق حسنه و قواعد آمره لطمه وارد نکند. در صورت که خلاف این امر در اساسنامه صورت گیرد، خلاف اصل و باطل می‌باشد.

صلاحیت مجمع‌ عمومی‌فوق‌العاده نیز بر همین اساس است و باید با لحاظ این نکات، شروط ‌محدود کننده را تغییر دهد یا در اساسنامه قید کند. ^[۶۳]

درج شروط ‌محدود کننده باید واضح باشد و مورد تردید قرار نگیرد، در صورتی که نسبت به آن شک وجود داشته باشد، باید با تفسیر مضیق به نتیجه رسید. در نتیجه شاخص دیگر می‌تواند عدم وضع مشکوک و نامشخص شرط ‌محدود کننده در اساسنامه باشد.

۳-۷-۴- استثنائات محدودیت واگذاری، در شرکت سهامی خاص

در انتقال سهام شرکت‌های سهامی خاص امکان ایجاد محدودیت وجود دارد ولی در هر حال اصل بر آزادی انتقال است و در صورتی که شروط ‌محدود کننده در انتقال سهام وجود داشته باشد، این شروط در مواردی قابل اعمال و مؤثر نیست.

مورد اول انتقال سهام بی‌نام این شرکت‌ها است. سهام بی‌نام سند در وجه حامل است و انتقال آن بدون تشریفات و با قبض و اقباض صورت می‌گیرد؛ این قاعده یک قاعده امری و اصل می‌باشد و امکان توافق بر خلاف آن وجود ندارد. در صورتی که نسبت به آن توافقی صورت گیرد که انتقال این سند را ‌به این شکل ، منتفی کند، این توافق باطل است و مورد بی‌اعتنایی قانون است. در نتیجه اگر اساسنامه نیز در خصوص انتقال آن قید ‌محدود کننده‌ای داشته باشد مورد ترتیب اثر قرار نمی‌گیرد و انتقال در هر حال با قبض و اقباض صورت می‌گیرد.

شرکت‌های سهامی خاص به دلیل داشتن خصیصه خانوادگی، دوستانه و … شبیه به شرکت‌های شخص است. در شرکت‌های شخص نیز به دلیل دارا بودن خصیصیه‌ی خانوادگی، دوستانه، حرفه‌ای و … امکان انتقال سهم‌الشرکه به سختی صورت می‌گیرد و در این شرکت‌ها اصل بر عدم آزادی انتقال سهم‌الشرکه است. گاهی انتقال قهری و در صورت فوت شریک یا بواسطه حکم قضایی انجام می‌شود. در صورت فوت یکی از شرکای شرکت‌های شخص یا توقیف و انتقال قهری سهم‌الشرکه به طلبکاران شخص، ممکن است شرکت شخص منحل شود، زیرا شخصیت شریک در آن شرکت مدنظر بوده و با فوت او، حضور وراثش به عنوان شریک نیاز به قبول سایر شرکای شرکت دارد و در صورت عدم موافقت آن ها شرکت ممکن است منحل شود یا در صورت توقیف سهام به دلیل ورود شریک ناخواسته، شرکت منحل می‌شود. ولی با وجود شباهت بین این دو شرکت، آورده شرکا در شرکت‌های سهامی (خاص و عام) به سهام تقسیم می‌شود که از خصوصیات بارز آن انتقال آزادانه‌ی سهام است که در شرکت سهامی خاص ممکن است تحت شرایطی محدود شود ولی این محدودیت منجر به انحلال شرکت در صورت انتقال قهری سهام نمی‌شود مگر این که شرکا، تقاضای انحلال شرکت را بنمایند.

با فوت سهامدار، سهام قهرا به وراث منتقل می‌شود. امکان ایجاد شرطی در اساسنامه مبنی بر این که این انتقال را محدود به موافقت مدیران و … کند، وجود ندارد. ولی این حق برای سهام‌داران وجود دارد که با ورود قهری اشخاص جدید به شرکت، انحلال شرکت را تقاضا کنند.

برخی ممکن است واگذاری مالکیت در اجرای رأی‌ صادره از سوی دادگاه‌ها را قهری به شمار نیاورند و در نتیجه، در این مورد رضایت دیگر سهام‌داران را ضروری بدانند. از آنجا که اساسنامه شرکت به عنوان پیمانی برآمده از اراده اشخاص حقوق خصوصی، نمی‌تواند مانع از اعمال حقوق اشخاص ثالث که از سوی مراجع قانونی و حاکمیتی به رسمیت شناخته شده، گردد؛ در نتیجه انتقال مالکیت از این رهگذر را باید از مصادیق انتقال قهری محسوب داشت.

۳-۷- انتقال سهام ‌در شرکت مختلط سهامی

بر اساس م ۱۶۲ این شرکت از یک عده شریک سهامی و یک عده شریک ضامن تشکیل می‌شود. شرکایی که صاحب سهم هستند، مسئولیتشان به میزان سهم و مسئولیت شرکای ضامن، تضامنی (مطلق و نامحدود) است. شرکای ضامن، سرمایه نقدی به شرکت نمی‌آورند، بلکه سرمایه آن ها به صورت کار یا صنعت می‌باشد و سود آن ها نیز به صورت درصد‌، تعیین می‌شود.^[۶۴]

این شرکت در مقایسه با شرکت مختلط غیر سهامی در معامله سهام آزاد است. در شرکت مختلط غیر سهامی سهم شریک با مسئولیت محدود به صورت سهام در می‌آید و مانند سهام شرکت‌های سهامی قابل نقل و انتقال است و شخصیت شرکای صاحب سهم اهمیتی ندارد.

در شرکت مختلط سهامی، سهم‌الشرکه شرکا با مسئولیت محدود به صورت سهام در می‌آید و مانند سهام شرکت‌های سهامی، فروش سهام آن، آزاد می‌باشد. در این شرکت‌ها، شخصیت شرکای با مسئولیت محدود به هیچ وجه در نظر گرفته نمی‌شود و شرکا در حکم صاحبان سهام شرکت‌های سهامی هستند.

اتخاذ رژیم ارزی مناسب و نرخ ارز تعادلی از موضوعات مهم و بعضا مناقشه برانگیز است . برخی از اقتصاددانان معتقدند که پایین بودن نرخ ارز اسمی ( یا واقعی ) موجب رکود صادرات و کاهش انگیزه برای تولیدات داخلی جایگزین واردات می‌گردد. برخی دیگر معتقدند که سیاست کاهش ارزش پول ملی یا بالا بودن نرخ ارز اثر انقباضی بر تولید دارد. در ارتباط با گذر از سیستم چند نرخی ارز به طرف سیستم تک نرخی ارز نیز دیدگاه ها متفاوت است. موافقان یکسان سازی نرخ ارز ( معمولا یکسان سازی نرخ ارز با کاهش ارزش پول ملی همراه است­) اعتقاد دارند که افزایش نرخ ارز اثر انبساطی بر روی اقتصاد دارد. با افزایش نرخ ارز­، میزان صادرات بنگاه های اقتصادی افزایش یافته و به علت گران شدن واردات، میزان واردات کاهش می‌یابد و منجر به جایگزینی در واردات می‌گردد. تک نرخی شدن ارز همچنین موجب تغییر در قیمتهای نسبی داخل و خارج شده و به تخصیص صحیح منابع داخلی کمک می­ کند. مخالفان یکسان سازی نرخ ارز اعتقاد دارند که افزایش نرخ ارز اثر انقباضی بر روی اقتصاد دارد. زیرا که افزایش نرخ ارز باعث افزایش قیمت نهاده­های تولید و کالاهای سرمایه ای وارداتی، افزایش هزینه­ ها خصوصاً هزینه های سرمایه گذاری، و ‌بنابرین‏ کاهش سود آوری و تولید می­ شود.

هرچند مباحث فوق غالبا در بعد کلان ارز بحث می شود اما تاثیر سیاست ارزی بر بنگاه های اقتصادی در بعد خرد نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در حقیقت تاثیرات پیش‌بینی شده سیاست ها در بعد کلان برخاسته از تاثیر این سیاست ها بر عملکرد مجموعه واحدهای اقتصادی در بعد خرد است. تغییرات نرخ ارز باعث تغییر قیمت کالاها و خدمات­، نهاده­ها و ستانده­ها ی تولید می­ شود و بدین طریق بر روی جریانات نقدی فعلی و آتی مورد انتظار و بازده سهام بنگاه اقتصادی تاثیر می­ گذارد .

در این مطالعه با بهره گرفتن از آزمون‌های اقتصاد سنجی تاثیر نوسانات نرخ ارز بر روی سود آوری یا به طور دقیق تر بازده سهام صنعت مواد و محصولات دارویی و محصولات چوبی که اولی دارای کشش تقاضای بسیار کم و دومی دارای کشش تقاضای بسیار زیاد است مورد مطالعه قرار ‌می‌گیرد­. این مطالعه به شناخت اثر سیاست‌های ارزی بر وضعیت مالی و سود آوری بنگاه ها و مجموعه واحدهای اقتصادی کمک زیادی می‌کند­.

به نوسان جریانات نقدی شرکت در مقابل تغییرات نرخ ارز ، ریسک ارز^[۱] یا نوسان پذیری نرخ ارز ^[۲]گفته می شود. ارزش شرکت موقعی در معرض نوسانات نرخ ارز است که وضعیت مالی و عملکردی شرکت با تغییرات نرخ ارز تغییر کند­. در ادبیات مالی به ریسک نرخ ارز ، نوسان پذیری اقتصاد^[۳]نیز گفته می­ شود.

الگوهای نظری مختلفی برای توضیح تاثیر نرخ ارز بر روی ارزش شرکت وجود دارد:

گوردون بودنار و ویلیام جنتری (۱۹۹۳ ) استدلال می‌کنند که ارتباط بین سود آوری بنگاه و تغییرات نرخ ارز بستگی به ماهیت و نوع فعالیت صنعت دارد . افزایش نرخ ارز باعث ارزان شدن کالاهای صادراتی در بازار کشور وارد کننده شده و در صورت بالا بودن کشش تقاضا در کشور وارد کننده میزان صادرات افزایش یافته و صادر کننده منتفع خواهد شد. در مقابل افزایش نرخ ارز باعث گران شدن واردات و کاهش ارزش شرکت وارد کننده می شود مگر اینکه وارد کننده بتواند افزایش قیمت را به مصرف کننده نهایی منتقل کند.

افزایش نرخ ارز باعث ارزشمند شدن دارایی‌های ارزی بنگاه می شود. بالطبع موسساتی که دارایی ارزی دارند با افزایش نرخ ارز دارایی‌های آن ها ارزشمند می شود، در مقابل بنگاه هایی که دارای بدهی ارزی می‌باشند افزایش نرخ ارز باعث سنگین شدن بدهی بنگاه و کاهش ارزش بنگاه برای صاحبان سهام می شود. بنابر­این مسئله اساسی پژوهش حاضر پاسخ ‌به این سوال اساسی است که با توجه به اینکه کشش کالاهای مختلف متفاوت است تاثیر نوسانات نرخ ارز بر صنایع دارای ‌کشش‌های متفاوت چگونه است و به طور دقیق تر به بررسی این موضوع پرداختیم که نوسانات نرخ ارز ( دلار ) چه تاثیری بر شاخص صنعت مواد و محصولات دارویی و صنعت محصولات چوبی دارد­؟

۱-۳ – اهمیت و ضرورت تحقیق

ذینفع اصلی شرکت مالکان آن می‌باشند ؛ به طوری که هدف سرمایه گذاران حداکثر کردن بازده مورد انتظار است . بازده در فرایند سرمایه گذاری نیروی محرکی است که ایجاد انگیزه می‌کند و پاداشی برای سرمایه گذاران محسوب می شود . بازده ناشی از سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران حائز اهمیت است ؛ برای اینکه تمامی تصمیمات سرمایه گذاری به منظور کسب بازده صورت می‌گیرد . در این میان ، ریسک عامل مهم بازدارنده ای در به دست آوردن بازده مورد انتظار است . یکی از فاکتورهای مهم در مدیریت ریسک ؛ ریسک نرخ ارز است . در واقع نوسانات نرخ ارز یکی از عوامل مهم اقتصادی در شرکت است که بر روی فرصت‌های سود آور آتی و میزان ریسک شرکت تاثیر می‌گذارد . اگر چه در نظریه مدرن پورتفوی این اعتقاد وجود دارد که فعالیت‌های کنترلی مدیریت ریسک در سطح شرکت بی فایده است و منافعی برای سهامدار ندارد و فقط به دلیل افزایش هزینه ها کاهش سود را به دنبال دارد ولی در هر حال یکی از وظایف مدیر سعی در شناسایی نوع تاثیر نوسانات نرخ ارز بر بازده و مدیریت کردن ریسک نرخ ارز به صورت مؤثر است .

علی رغم الگوی نظری تاثیر نوسانات نرخ ارز بر بازده سهام شرکت‌ها مطالعات تجربی که در کشورهای مختلف بر روی این موضوع انجام شده اکثرا ارتباط ضعیفی بین نرخ ارز و بازده سهام و بعضا نتایج متضاد با پیش‌بینی الگوهای نظری مشاهده کرده‌اند از این رو این تحقیق در پی انجام این مطالعات به شکلی تجربی در ایران به منظور بررسی این موضوع می‌باشد . قابل ذکر است که اثر سیاست های ارزی ایران در ابعاد مختلف کلان بحث شده ( جلالی نائینی ۱۳۸۰ ) اما اثر این سیاست‌ها در بعد خرد با بهره گرفتن از اطلاعات مالی بنگاه ها به ندرت مطالعه شده است .

۱-۴ – اهداف تحقیق

با توجه به مطالب بیان شده می توان اهداف اساسی تحقیق را به صورت زیر بیان نمود :

۱-۴-۱-هدف کلی

۱)تبیین اثر نوسانات نرخ ارز بر شاخص صنعت مواد و محصولات دارویی در بورس اوراق بهادار تهران

۱-۴-۲- اهداف فرعی

۱)تبیین اثر نوسانات نرخ ارز برشاخص صنعت مواد و محصولات دارویی با در نظر گرفتن یک وقفه سه ماهه .

۲)تبیین اثر نوسانات نرخ ارز بر شاخص صنعت مواد و محصولات دارویی با در نظر گرفتن یک وقفه شش ماهه .

۳)تبیین اثر نوسانات نرخ ارز بر شاخص صنعت محصولات چوبی در بورس اوراق بهادار تهران .

۴)تبیین اثر نوسانات نرخ ارز برشاخص صنعت محصولات چوبی با در نظر گرفتن یک وقفه سه ماهه .

۵)تبیین اثر نوسانات نرخ ارز برشاخص صنعت محصولات چوبی ‌با درنظرگرفتن یک وقفه شش ماهه .

۶)بررسی مقایسه ای تاثیر نوسانات نرخ ارز بر شاخص صنایع مواد و محصولات دارویی و محصولات چوبی

۱-۵ -پرسش‌های پژوهش

سوالات تحقیق بر مبنای استدلالهای ذکر شده در بخش اهمیت و اهداف پژوهش تدوین شده است که از قرار زیر می‌باشد :

۱-۵-۱­-سوال اصلی

آیا نوسانات نرخ ارز بر بازده سهام شرکت‌های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تاثیری دارد؟

۱-۵-۲-سؤال‌‌های فرعی

۱-آیا نوسانات نرخ ارز برشاخص صنعت مواد و محصولات دارویی با درنظرگرفتن یک وقفه سه ماهه تاثیری دارد­؟

۲-۱-۴-۳-عنصرروانیبرای تحقق جرم فرزندکشی شخصِ قاتل باید قصد انجام فعل را داشته باشد و نیز قصدش از انجام فعل مذبور قتل باشد و همینطور فردی را که به قتل رسانده همانی باشد که از ابتدا قصد کشتن او را داشته.
۲-۱-۵-عنصر مادی جرم فرزند کشی

عنصر مادی فرزند کشی دارای دورکن است:

اول – وجود فرزند زنده

دوم – فعل پدر

۲-۱-۵-۱- وجود فرزند زنده

گفته شد قتل « سلب حیات» است و لازمه سلب حیات وجود قبلی یک مجنی علیه و انسانی زنده است. اعم از اینکه انسان مذبور زن باشد یا مرد، فرزند قاتل باشد یا غریبه، کودک باشد یا بزرگسال، سالم باشد یا بیمار. وجود حیات انسانی دارای آغاز و فرجام است. آغاز وجود ظاهراً از تاریخ تولد و پایان آن به مرگ طبیعی و یا غیر آن است، ‌گرچه نمی توان منکر شد که « جنین» از تاریخ انعقاد نطفه دارای حیات و نوعی از شخصیت است و در حقوق جزای اسلام جنین نیز از حمایت کامل برخوردار بوده و ارتکاب جنایت و سقط جنین مستوجب مجازات‌های گوناگون خواهد بود که در مباحث جداگانه به آن پرداخته می شود. این نکته قابل ذکر است که در قانون جزای اسلام و قوانین فعلی جهان، سقط جنین را به عنوان قتل عمدی مجازات نمی­کنند. ‌بنابرین‏ در تحقق جرم «فرزند کشی» وجود حیات وی در خارج از رحم مادر و در لحظه وقوع این جرم از شرایط حتمی و لازم است. البته نباید «جنین» و «سقط جنین» را با «فرزند کشی» یکسان دانست زیرا فرزند مولودی است که دوران حیات جنینی و قابل زیست را پشت سرگذاشته است و مانند هر انسان زنده ای قادر به ادامه حیات می‌باشد. ‌بنابرین‏ معیار شناسایی سقط جنین و فرزند کشی ناظر به زمانی است که بچه زنده به دنیا آمده باشد و آثار و علائم زنده بودن از قبیل حرکت دست و پا یا تنفس یا ضربان قلب یا صدای او را کسی دیده و شنیده باشد. به عبارت دیگر مدت زنده ماندن نوزاد و یا قابلیت زنده ماندن او شرط نیست. این مسئله در قوانین جزایی کلیه کشورهای جهان مورد تأکید قرار گرفته است.چنان که گذشت از عناصر لازم در تحقق جرم فرزند کشی، وجود فرزند زنده ای است که جانی( پدر) حیات وی را سلب کنند.نکته ای که باید روشن شود این است که «آغاز حیات» در چه دوره ای از مراحل تکوین آدمی بوده و از چه زمانی می توان انسان را دارای حیات دانست؟ از طرف دیگر مرگ دارای چه مفهومی بوده و آدمی چه هنگام مرده محسوب می‌گردد؟ تبیین این مسئله اهمیت وی‍ژه ای در شناخت وقوع جرم «فرزند کشی» دارد، زیرا غالباً ‌در ساعات اولیه حیات نوزاد رخ می‌دهد.

‌۲-۱-۵- ۲-فعل پدر

عنصر دوم فرزند کشی عمدی عمل قاتل (پدر) است. برای تحقق قتل عمدی فرزند، جانی(پدر) باید علاوه بر نیت قتل، فعلی در حد انتساب قتل مرتکب شود. به عبارت دیگر مجرد اندیشه مجرمانه و قصد قتل فرزند کفایت نمی کند، بلکه باید با انجام عملی، قتل انجام شود وآن فعل در ایجاد جنایت نقش داشته باشد. ‌بنابرین‏ اگر بعد از فعل غیر کشنده­ای که اصولاً قابلیت ایجاد قتل را ندارد (همانند تنبیه مختصر) مرگ حادث شود، ضارب مسئول شناخته نمی­ شود، زیرا احتمال اسناد جنایت به آن فعل حتی به طور نادر وجود ندارد. ‌بنابرین‏ جنبه ایجابی فعل پدر و مادر نقش اساسی در تحقق جرم عمدی فرزند کشی دارد. البته همچنان که در تبیین و تشریح « قتل عمد» گفته می شود، در مواردی که پدر یا مادر قصد صریح بر قتل فرزند یا فرزندان خود داشته باشند، ‌دیگر ویژگی«غالباً کشنده بودن» فعل ارتکابی ضروری نبوده، بلکه به هر نحو و یا هر وسیله ای که جنایت صورت گیرد، قتل عمد محسوب می شود. به عبارت دیگر در صورتی که جانی قصد قتل داشته باشد، فعل ارتکابی هرچند در ایجاد جنایت صلاحیت نداشته باشد، عمل او قتل عمد محسوب می­ شود.

مرگ

هم­چنان که در تعیین آغاز زندگی و حیات انسان نظریات مختلفی اظهار شده است، در تعیین معیاری که بتواند مرگ و پایان زندگی را مشخص کند نیز اتفاق نظر وجود ندارد. تشخیص « فرجام حیات» در جرم قتل حائز اهمیت است. زیرا تعیین میان مرگ و زندگی در میزان مسئولیت، نوع جنایت و واکنش جزایی و مجازات اهمیت بسزائی دارد. از نظر قانونی لحظه ای که حیات پایان می پذیرد کاملاً مبهم است. علوم پزشکی مرگ را یک امر آنی که در یک مرحله آثار حیات همزمان قطع شود، قلمداد نمی کند، ‌بلکه آن را جریانی مستمر می شمارد، زیرا قسمت­ های مختلف بدن در لحظات متفاوتی می­میرند. درگذشته پزشکان توقف قلب و قطع تنفس را پایان زندگی می­دانستند، ‌امروز این نظریه چندان قابل قبول نیست زیرا این وضعیت همچنین می‌تواند در شرایط خاصی متاثر از کاهش دمای بدن و یا صرف بیش از حد مواد مخدر پدید آید که در هر دو مورد امکان بهبودی وجود دارد. مفهوم «مرگ قلب»، به ویژه قبل از توسعه تکنولوژی مورد توجه حقوق ‌دانان بود، ‌ولی با پیشرفت دانش پزشکی و سایر علوم حفظ ضربان مصنوعی قلب و تنفس، به وسیله دستگاه مخصوص مقدور شده است.«شاید به جهت رفع همین اختلافات در تشخیص زمان مرگ است که حقوق جزایی اسلام در مواردی قائل به وجود حد فاصلی بین زمان حیات قطعی و زمان مرگ قطعی بوده است و مجنی علیه را هر چند دارای برخی از عوارض حیات باشد، در حکم مرده قلمداد می کند.» (صادقی، ۱۳۷۶، ص۴۹) ‌بر اساس این نظریه، ‌شخصی که با جنایت خود موجب عروض چنین حالتی بر مجنی علیه شده است «قاتل» خواهدبود، اگر چه مرگ قطعی مجروح ناشی از جنایت فرد دیگری باشد.

ماده ۲۱۷ قانون مجازات اسلامی بیان می‌دارد: « هرگاه جراحتی که نفر اول وارد کرده، ‌مجروح را در حکم مرده قرارداده و تنها آخرین رمق حیات در او باقی بماند و در این حال دیگری کاری را انجام دهد که به حیات او پایان بخشد، اولی قصاص می شود و دومی تنها دیه جنایت بر مرده را می پردازد.»و بدین صورت قانون‌گذار شرایط خاصی را که انسان در حال از دست دادن آخرین رمق حیات خویش است، خارج از مرگ و زندگی قطعی دانسته، جنایت بر چنین فردی را قتل محسوب نکرده ‌بلکه آن را در زمره جنایت بر مردگان قلمداد نموده است.

فرزند کشی از طریق ترک فعل