در مجامع علمی، پایان نامه ها به عنوان نتایج تحقیقات دانشپژوهان در نظر گرفته می شود و هویت علمی دانشگاه در گرو ارزیابی همین اسناد است(کلاهدوزان و همکاران،۱۳۸۳). از طرفی همهساله مقادیر فراوانی از امکانات مالی دولت و قسمت اعظمی از نیرو، انرژی و وقت اعضای هیأت علمی و دانشجویان دانشگاه صرف انجام پایان نامه می شود(فیروزآبادی و همکاران، ۱۳۹۲). با توجه به این مهم، نقش و تأثیر غیرقابلتردید پایان نامه و رساله، در رشد علمی تحقیقات و محققان، لزوم توجه به کیفیت و کمیت آنها را دوچندان می کند. برای گام برداشتن صحیح به سوی پیشرفت حقیقی، بررسی کمی و ارزیابی تحقیقات امری ضروری است(خلجی و کشتی دار، ۱۳۸۱).
مهمترین هدف از انجام پژوهشها، استفادهی عملی از یافتههای آنها بوده و عدم کاربرد عملی یافته ها به نوعی اتلاف منابع محسوب می شود. برخی از یافته ها قابلیت کاربرد مستقیم دارند و برخی دیگر را صرفاً میتوان اشاعه داد و امیدوار بود که موجب افزایش دانش و مهارت و تغییر نگرش مخاطبان شود. لذا این تغییر نگرش در برنامه ریزی و تصمیم گیری اثری مستقیم خواهد داشت. استفاده از یافتههای پژوهشی، نیازمند کوششی سازمان یافته است. امروزه پایان نامه هایی با موضوعات تکراری، مسئله مدار نبودن آثار و لغزش های روش شناختی از جمله مهمترین کاستی هایی است که در تولیدات علمی دانشگاه ها خودنمایی می کنند(منصوریان، ۱۳۹۲).
تحلیل و بررسی پایان نامه ها می تواند اطلاعات مختلفی که درون تعداد زیادی پایان نامه نهفته است را در اختیار علاقه مندان قرار دهد. در راستای این مهم، محققان در مطالعات مختلفی، ارزشیابی و بررسی نقاط قوت و ضعف پایان نامه ها، هر چند سال یک بار، اقدام به رفع موانع موجود برای ارتقای کیفیت و مطلوبیت را پیشنهاد نموده اند(صادقی و همکاران، ۱۳۹۰)، (منتخب و همکاران، ۱۳۸۸)، (افتخاری و همکاران، ۱۳۹۲) و (علیشیری و همکاران، ۱۳۸۹)، (زرشناس و همکاران۱۳۹۱).
از آنجا که استان مازندران در دسترسی به زیرساختهای مناسب ارتباطی و نیز فاصله تا پایتخت، همراه با شرایط آب و هوایی معتدل، اراضی بسیار حاصلخیز، طبیعت گوناگون و مفرح ساحلی، دشتی، جنگلی و کوهستانی مساعد برای توسعه صنعتهای مختلف و از جمله صنعت ورزش از شرایط مطلوبی برخوردار است و همچنین برخورداری از میراث فرهنگی غنی و بیشترین نرخ دانشآموختگان با تحصیلات دانشگاهی در میان استانهای کشور و این که این استان باسوادترین استان کشور است.[۷]
کیفیت تحقیق و پژوهش در راستای استفاده از نتایج کاربردی تحقیقات در جهت آبادانی در زمینه های مختلف استان از جمله رشته های دانشگاهی نظیر تربیتبدنی از اهمیت خاصی برخوردار است.
میزانی و همکاران(۱۳۹۰)، بیان کردند که داده های غیر واقعی می تواند به دلیل مشکلاتی در زمینه های دیگر موثر در تدوین پایان نامه از قبیل منابع اطلاعاتی و مالی و نظام بوروکراسی اداری دانشگاه باشد. زمانی که شرایط و امکانات موجود برای نوشتن پایان نامه نامناسب و دانشجو از این نظر تحت فشار باشد امکان این که به فکر تقلب بیفتد بیشتر است. نبود سازکارهای جلوگیری و برخورد با این پدیده مخرب در کشور نیز ممکن است در شیوع آن نقش داشته باشد. می بایست تدابیری برای جلوگیری از احتمال تقلب علمی دانشجویان و تشویق آن ها به پیروی از اخلاق پژوهشی اندیشیده شود.
با توجه به اهمیت پایان نامه ها و هزینه، زمان و انرژی زیادی که صرف تهیه آنها می شود، آگاهی از محتوا و شناسایی موضوعی آنها ضروری به نظر میرسد (نیکسیرت و بدری،۱۳۹۲) و نیز کمک به دانشجویان در انتخاب موضوعات کاربردی و هدفمند برای پایان نامه ها با آگاهی از پژوهش های پیشین مهم است. راهکارهایی همچون تهیه بانک اطلاعاتی مناسب از پایان نامه ها می تواند راهنمای مناسبی جهت انتخاب موضوعات جدید و غیر تکراری پایان نامه های دانشجویان باشد(رضا خانی مقدم و همکاران، ۱۳۹۰)، (شکفته و اکبری، ۱۳۸۷).
به طور قطع نتایج این تحقیق با توجه به ایجاد بانک اطلاعات موضوعی می تواند مرجعی برای راهنمایی دانشجو در توجه به جزئیات مهم در پایان نامه شود و ضمن پیشگیری از خستگی، سردرگمی، صرف هزینه و وقت فراوان، موجب بهبود در وضعیت تدوین پایان نامه ها در موضوعات جدید، بررسی نشده و کاربردی را فراهم می آورد. به نظر می رسد زمانی که پایان نامه هایی با موضوعات مشابه وجود داشته باشد احتمال سوء استفاده از پایان نامه ها افزایش می یابد و از آنجایی که امروزه درون دانشگاهها، متأسفانه هدف اصلی اکثر دانشجویان اخذ مدرک شده و زمینه های جامعهپذیری علمی و فرهنگی ضعیف شده، تمایل به سوء رفتار علمی نیز بالا رفته است(ذاکر صالحی، ۱۳۸۹)، امید است در راستای کمک به دانشجویان در انتخاب موضوعات جدید، بتوان گام مثبتی در جلوگیری از این رفتار ناپسند برداشت.
با توجه به این که پژوهشهای انجام گرفته در سایر رشتهها نیز نشان میدهد که کاستیهای نگارشی و روشهای آماری از جمله موضوع های مورد توجه محققان بوده (شریفی و همکاران،۱۳۹۱) و تاکنون در داخل استان تحقیقی برای ارزیابی پایان نامه های «گرایش مدیریت ورزشی» در دانشگاه های هدف یافت نشده است، این پژوهش قصد جمعآوری اطلاعات کمی از مجموع پایان نامه های دفاع شده در مقطع کارشناسی ارشد رشته تربیت بدنی، گرایش مدیریت ورزشی در دانشگاه های استان مازندران را داشته است. به همین منظور تحقیق حاضر به تحلیل ساختاری و کمی پایان نامه های تربیتبدنی و علوم ورزشی، گرایش مدیریت ورزشی می پردازد.
۱-۴) اهداف پژوهش
۱-۴-۱) هدف کلی
هدف کلی از این تحقیق، «تحلیل ساختاری پایان نامه های مدیریت ورزشی دانشگاه های استان مازندران از ابتدا تا نیمهی مهرماه سال ۱۳۹۲» میباشد.
۱-۴-۲) اهداف اختصاصی
-
- بررسی توزیع کل پایان نامه ها در دانشگاه های منتخب استان مازندران.
-
- بررسی توزیع زمینه های موضوعی گرایش مدیریت ورزشی در پایان نامه ها.
-
- بررسی توزیع جامعه آماری تحقیقات انجام شده در پایان نامه ها.
-
- بررسی توزیع قلمرو مکانی (حوزه جغرافیایی) در پایان نامه ها.
-
- بررسی توزیع روششناسی پایان نامه ها از لحاظ انواع روشهای تحقیق، روشهای نمونه گیری، حجم نمونه، فرمول حجم نمونه، روش گردآوری و ابزار جمعآوری داده ها، میزان آلفا و نرمافزارهای مورد استفاده در پایان نامه ها.
-
- بررسی توزیع شیوه جمعآوری اطلاعات، نوع داده ها، نوع هدف، نوع ضمیمه، نوع محدودیتها و پیشنهادات در تحقیقات انجام شده در پایان نامه ها.
-
- بررسی توزیع تعداد کلیدواژهها و تعداد کلیدواژههای مورد استفاده در عنوان تحقیقات انجام شده در پایان نامه ها.
-
- برررسی توزیع پایان نامه ها به تفکیک سال، رنگ جلد، تعداد نویسندگان، استاد راهنما، استاد مشاور و جنسیت پژوهشگر.
-
- بررسی توزیع تعداد صفحات بخشهای مختلف پایان نامه ها (فصل دو، فصل پنج، ضمیمه و کل پایان نامه)
-
- بررسی توزیع تعداد منابع فارسی و لاتین مورد استفاده در پایان نامه ها.
-
- بررسی توزیع تعداد فرضیه ها، اهداف و سؤالها در تحقیقات انجام شده در پایان نامه ها.
-
- بررسی توزیع تعداد نمودار و جدول در تحقیقات انجام شده در پایان نامه ها.
-
- بررسی توزیع وضعیت کلی پایان نامه ها از نظر ساختار فیزیکی.
-
- ایجاد بانک اطلاعاتی موضوعی پایان نامه های دفاع شده در دانشگاه های استان، در راستای جلوگیری از تکرار موضوعات و نیز انتخاب موضوعات تحقیقاتی جدید و بررسی نشده.
۱۵.بررسی سیر پیشرفت پایان نامه ها (مقایسه سال به سال) از ابتدا تاکنون.
۱-۵) سؤالهای تحقیق
۱-۵-۱) سؤال اصلی
«وضعیت ساختاری پایان نامه های مدیریت ورزشی در دانشگاه های استان مازندران از ابتدا تا نیمهی مهرماه سال ۱۳۹۲» در چه وضعیتی قرار دارد؟
۱-۵-۲) سؤالهای فرعی
-
- توزیع تعداد کل پایان نامه ها در دانشگاه های منتخب استان مازندران به چه نحوی میباشد؟
-
- توزیع زمینه های موضوعی گرایش مدیریت ورزشی در تحقیقات انجام شده در پایان نامه ها به چه نحوی میباشد؟
-
- توزیع جامعه آماری تحقیقات انجام شده در پایان نامه ها به چه نحوی میباشد؟
-
- توزیع قلمرو مکانی (حوزه جغرافیایی) در پایان نامه ها به چه نحوی میباشد؟
-
- توزیع روششناسی پایان نامه ها از لحاظ متغیرهای گوناگون به چه نحوی میباشد؟
-
- توزیع شیوه جمعآوری اطلاعات، نوع داده ها، نوع هدف، نوع ضمیمه، نوع محدودیتها به چه نحوی
میباشد؟
-
- توزیع تعداد کلیدواژهها و تعداد کلیدواژههای مورد استفاده در عنوان پایان نامه ها به چه نحوی میباشد؟
-
- توزیع پایان نامه ها به تفکیک سال، رنگ جلد، تعداد نویسندگان، جنسیت پژوهشگر، استاد راهنما و استاد مشاور به چه نحوی میباشد؟
-
- توزیع تعداد صفحات بخشهای مختلف پایان نامه ها به چه نحوی میباشد؟
-
- توزیع تعداد منابع فارسی و لاتین مورد استفاده در پایان نامه ها چگونه میباشد؟
-
- توزیع تعداد فرضیه ها، اهداف و سؤالها در تحقیقات انجام شده در پایان نامه ها به چه نحوی میباشد؟
-
- توزیع تعداد نمودار و جدول در تحقیقات انجام شده در پایان نامه ها به چه نحوی میباشد؟
-
- توزیع وضعیت کلی پایان نامه ها از نظر ساختار فیزیکی به چه نحوی میباشد؟
-
- بانک اطلاعات موضوعی پایان نامه های دفاع شده در دانشگاه های استان تا نیمهی مهر سال ۱۳۹۲ معطوف به چه عناوینی است؟
- سیر پیشرفت پایان نامه ها (مقایسه سال به سال) تا نیمهی مهر سال ۱۳۹۲ چگونه بوده است؟