-
- «لَو وَقَعَ النُّشوُزُ وَهُوَ الاِمتِناعُ عَن طاعَتِهِ فیما یَجِبُ لَهُ،ان ضرب مختصرن خانوادگی و خالی از هر نوع انتقام جویی و تشفّی دل و خالی کرد جازَ ضَربُها وَلَوبِاوَلِ مَرَّهٍ» [۱۳۴]
مرحوم جواهر که از بزرگترین علماء شیعه است می گوید: اگر زنان در جاهایی که باید از شوهران خود پیروی کنند، سرپیچی نمایند، در این صورت شوهران حق دارند اینگونه زنان استثنایی را با تنبیه بدنی ادب کنند.
-
- «فَاِذا هَجَرَها وَلَم تَرجِع وَاَصرِّت عَلَیهِ جازَلَهُ ضَربُها…»
رهبر عالیقدر انقلاب حضرت امام نیز می فرمایند: اگر مرد از همسرش بخواهد که بدون اجازه ی وی از خانه خارج نشود خود را برای استمتاع وی آماده نماید، حتی در کیفیت آرایش و زینتی که مورد دلخواه شوهر است از او پیروی نکند، در این صورت زن ناشزه بوده و چنانچه با نصیحت و ترک بستر اصلاح نشود و بر تخلف خود اصرار ورزد، در این صورت برای شوهر جایز است که او را بزند اما این تنبیه آنگونه باید باشد که زن بسر عقل بیاید و موجب آسیب بدنی نگردد و بیش از حدّ بدنش کبود و سیه نشود و چنانچه از حد مذکور بیشتر باشد، باید دیه ی آن را بپردازد.
در این فتوا معنی «نشوز» نیز معلوم شد، که زن نباید بدون اجازه ی شوهرش از خانه خارج گردد، و خود را برای تأمین نیازهای جنسی شوهرش آماده نماید و حتی عدم نظافت و آرایش لازم در صورت درخواست شوهر، موجب ناشزه بودن زن می گردد. البته شوهران حق ندارند زنان خود را به کارهای داخل خانه و یا خارج از آن مجبور سازند اگرچه این وظیفه، از نظر اخلاقی لازم بوده و موجب محبت شوهر و پیشرفت در امور اقتصادی است بنابراین اگر زنان در انجام امور خانه داری کوتاهی کنند، شوهران حق ندارند آنان را تنبیه و یا اهانت نمایند. (خمینی،روح الله، ۱۳۹۰ ق)
۳-۴-۱۶- قبح زدن زنان در روایات
در روایات وارده از معصوم دست درازی و زدن زن امری مذموم و قبیح شمرده شده و مؤمن را به پرهیز از این کار فرا می خواند. ذیلاً به تعدادی از روایات اشاره می شود.
عن النبی (ص): «اَنَّهُ نَبی عَن ضَربِ النِّساءِ مِن غَیرِ واجِبٍ[۱۳۵]»
حضرت رسول خدا (ص) می فرمایند: کسی حق ندارد همسر خود را مورد آزار و اذیت و ضرب قرار دهد، مگر آنجا که شرع مقدس اسلام مجاز می داند.
عن النبی (ص): «اَیَضرِبُ اَحَدُکُم الَمرأَهَ ثُمَّ یَظِلُّ مُعانِقَها»[۱۳۶]
آیا کسی از شما همسرش را می زند و سپس او را در آغوش می گیرد؟ پیامبر خدا با کمال تعجب این پرسش را مطرح می سازد که چقدر بی شرمی و بی حیائی است که کسی همسرش را بزند و سپس با کمال پرروئی با او آمیزش کند.
عن علی (ع): «اَلعاقِلُ یَتَّعِظُ بِالَادَبِ وَ البَهائِمُ لاتَتَّعِظُ اِلّا بِالضَّربِ»[۱۳۷]
علی (ع) می فرمایند: روش تربیتی انسان ها باید مؤدبانه باشد، ولی روش تربیتی و آرام کردن حیوانات از طریق ضرب ممکن است و آیا زنان را جزء انسان ها و افراد عاقل نمی دانند، که به ضرب و آزار آنان می پردازند؟
قال النبی (ص): «اِتَّقوُالله فِی النِّساءِ فَاِنَّهُنَّ عَوارِی عِندَکُم اِتَّخَذ تُموهُنَّ بِاماناتِ الله، وَاستَحلَلتُم فُروُجَهُنَّ بِکَلَماتِ الله»[۱۳۸].
رسول خدا (ص) می فرمایند: ای مردم در مورد همسران خود، خیلی مراقبت نمائید زیرا آنان با پیمان های الهی در اختیار شما قرار گرفته اند و شما با کلمات مخصوص خداوند، آنان را برای خود حلال کرده اید. آیا در این صورت سزاوار است این امانتها را مورد ضرب و جرح قرار داده و دل های آنان را، که کانون عشق و محبت اند، رنجور سازید؟
عن النبی (ص): «اِنّی اَتَعَجَّبُ مِمَّن یَضرِبُ اِمرَ أَتَهُ وَهُوَ بِالضَّربِ اَولی مِنها، لاتَضرِبُوا نِسائَکُم بِالخَشَبِ فَاِنَّ فیهِ القِصاصَ وَلکِن اِضرِبُوهُنَّ بِالجُوعِ وَالعُری حَتّی تُریُحوافِی الدُّنیا وَالاَخِرَه».
پیامبر خدا فرمودند: من تعجب می کنم از شوهری که همسرش را می زند، در حالی که او خود بدان سزاوارتر است. هان ای مسلمانان زنانتان را با چوب نزنید و چنانچه در تنبیه آنان مجبور باشید با گرسنگی و برهنگی، آنان را ادب نمائید و این روش به نفع شما در دنیا و آخرت می باشد.
شخصی از حقوق زنان سؤال نمود پیامبر خدا در جوابش فرمود:«اَن لا یَضرِبَ وَجهَها وَلایُقَبِّحَها»[۱۳۹].
یعنی: به صورت همسرش نزند و نسبت به وی از نظر اخلاقی هم ترشروئی نکند.
قال رسول الله (ص): «اَلا اُخبِرکُم بِشَرّ رجالِکُم؟ فَقُلنا بلی فَقالَ: «… اَلضّارِبُ اَهلَهُ وَعَبدَهُ…»[۱۴۰].
حسن بن محبوب می گوید: رسول خدا (ص) روزی با مادر درباره ی شوهران خوب و بد صحبت می کردند و از جمله فرمودند: یکی از نشانه های بدترین مردان این است که همسرش و بنده اش را بزند و به آنها رحم و عطوفت نشان ندهد.
«اَیُّما رَجُلٍ ضَرَبَ اِمرَأتَهُ فَوقَ ثَلاثٍ اَقامَهُ الله یَومَ القِیمَهِ عَلی رُؤُوسِ اخَلائِق فَیُفضِحُهُ فَضیحَهً یَنظُرُ اَلِیه الاوَّلوُن وَ الاَخِروُنَ».[۱۴۱]
پیامبر خدا می فرمایند: هر کس همسرش را بیش از سه بار در عمرش بزند خداوند او را در میان تمام مردم محشر مفتضح و رسوا می نماید.
این روایات هشتگانه که نقل شد بیان نظر اسلام در مورد منع ضرب و جرح کافی باشد. زیرا اولاً زنان و همسران، دارای عواطف انسانی بوده و امانات الهی هستند بنابراین کتک زدن آنان، خیانت به عواطف انسانی و نادیده گرفتن حقوق امانتداری است، آن هم امانتی که از آن خدا می باشد. ثانیاً: این همسران، عامل سعادت شوهران و کانون عشق و صفا می باشند و زدن زنها نهایت بی شرمی است و کانون عشق خانواده را به جهنمی سوزان تبدیل می نماید. ثالثاً زدن زنان برخلاف دستور دین مبین اسلام است و مرتکبین آن در دنیا و آخرت گرفتار قهر خدا و رسول خدا (ص) قرار خواهند گرفت و این نکته از سایر نکات مهمتر است.
۳-۴-۱۷- مذمت زن ناسازگار در روایات
گروهی از زنان حقوق شوهر را نادیده می گیرند، در تأمین نیازهای جنسی وی کوتاهی نموده و بدون اجازه او از خانه خارج می شوند، با اخلاق رذیله ی خود صفا و محبت خانوادگی را به کانونی از آتش تبدیل می کنند و با دخالت های نابجای خود در امور زندگی شوهران خویش، آنان را متأثر می سازند این گروه از زنان استثنایی از دیدگاه اسلام فاقد ارزش انسانی می باشد، و به شدت مورد تقبیح قرار گرفته اند:
قال رسول الله (ص): «شَرُّالاَشیاءِ المَرأَهُ السّوُءُ»[۱۴۲]
رسول خدا (ص) می فرمایند: بدترین چیزها در عالم هستی، زنان ناسازگارند.
عن ابی عبدالله (ع): «اَغلَبُ الاَعداءِ لِلمُؤمِنِ زَوجَهُ السّوءُ».[۱۴۳]
پیشوای مذهب جعفری می فرمایند: قوی ترین دشمنان برای هر مؤمنی، همسر ناسازگار است.
