+: تقویت کننده ی اجتماعی مثبت:۱:۱
تقویت کننده ی نشانه ای مثبت، ۱:۲
_هر لحظه ازلکنت
پذیرفته شدن: ۷ محاوره ی بدون لکنت
ردشدن: ۳۰ آزمایش بدون گذراندن گام
-تعداد موارد لکنت را در پایان آزمایش به کودک اعلام کنید. کودک را در در لحظه لکنت متوقف نکنید
همان موارد بالا
در طی دوره ایجاد، پاسخ های او به سه حالت خواندن[۷۱]،تک گویی[۷۲]و محاوره ای[۷۳]بود.
۳-۱۳ بازخورد
مهترین عامل درمان های رفتاری از جمله برنامه GILCU پاسخ مشروط به سیستم بازخورد می باشد. این درمان عمدتاً بر روی اصول تقویت مثبت و بازخورد منفی متکی است. همانگونه که در بالا ذکر شد، در درمان گفتاری کودکان دارای لکنت دو دوسته پاسخ بیشتر مورد توجه هستند: لحظات لکنت و دوره های بدون لکنت. در یک مفهوم ساده تر، لکنت و روانی گفتار جنبه هایی مقابل هم هستند بدین معنی که تغییر در در بسامد وقوع یکی همزمان باعث تغییر در دیگری می شود. بنابراین، تولیدهایی که لحظات لکنت را کاهش یا حذف می کنند گفتاری را به جا می گذراند که از نظر ادراکی بدون لکنت است؛ تولیدهایی که میزان گفتار بدون لکنت را افزایش می دهند الزاماً باعث کاهش وقوع لکنت می شوند. بنابراین، مناسب بودن استفاده از باز خورد پاسخ وابسته در درمان آشکار می شود. ارائه تقویت کننده های مثبت وابسته به گفتار بدون لکنت، میزان گفتار بدون لکنت بیان شده توسط کودک را افزایش می دهد؛ ارائه بازخورد منفی وابسته به زمان های لکنت، بسامد لکنت بیان شده توسط کودک را کاهش می دهد.
از دیدگاه نظری، درمان باید فقط از یکی از جهات قابل دسترسی باشد البته، رویکرد” دو سویه ” که ترکیبی از دو شیوه می باشد دارای مزیت های خاصی است. در این فرایند بلافاصله پس از گفتار بدون لکنت، تقویت کننده های مثبت عملکردی ارائه می شوند و بلافاصله بعد از وقوع لکنت بازخورد منفی داده می شوند و بلافاصله بعد از وقوع لکنت بازخورد منفی داده می شود. هر دوی این وقایع نقش مهمی را در تاثیرات نهایی درمان بازی می کنند. جالب است که به نظر می رسد موارد کاهش در لکنت اساساً به ارائه بازخورد منفی ارائه شده همراه لکنت مرتبط می باشند. به نظر می رسد که تقویت مثبت گفته های بدون لکنت موجب شرکت کودکان در فعالیت های درمانی شود و برای آنها فرصتی ایجاد کند تا در هنگام صحبت کردن به لذت دست پیدا کنند. بنابراین، وقتی که تقویت مثبت و بازخورد منفی با هم ترکیب می شوند اشکال خفیف تری از بازخورد منفی را می توان مورد استفاده قرار داد و از آنجایی که روند درمان به ارائه تقویت مثبت مرتبط است، ارتباط مثبت بین درمانگر و کودک را می توان حفظ کرد و حتی افزایش داد زیرا درمانگر به ارائه تقویت مثبت ادامه می دهد. استفاده از مفاهیم آموزش برنامه ریزی شده برای طراحی درمان موجب می شود که سنگینی وزنه های بین تقویت مثبت و بازخورد منفی همیشه به نفع تقویت باشد. بدین صورت پاسخ های همراه با لکنت کودک به صورت منفی تقویت می شد؛ برای مثال، هرگاه کودک ناروان صحبت نمود از گفته “وایستا، روان صحبت کن"استفاده می شد که در اینجا لازم بو تا کودک قبل از ادامه به صحبت نمودن خود، گفته ناروان خود را به شکل روان تکرار کند. گفتار روان نیز با گفته"خوبه” یا با ژتون هایی که در نهایت به پاداش عینی ختم می شد، تقویت می شد(۹). در بررسی نهایی و بعد از اتمام ۱۴جلسه درمانی، صدای ضبط شده کودکان در همان سطوح فوق و با همان ابزارها برای تعیین شدت لکنت توسط محقق مورد تجزیه و تحقیق قرار گرفت.
۳-۱۴ ملاحظات اخلاقی
- هدف پژوهش برای والدین تشریح شد.
- در خصوص شرکت اختیاری در مطالعه مورد نظر به والدین توضیح داده شد
- والدین در هر مرحله از تحقیق در صورت عدم تمایل به همکاری میتوانستند از ادامهی شرکت فرزندانشان انصراف دهند.
- در پایان مطالعه، والدین در صورت درخواست می توانستند از نتایج تحقیق اطلاع یابند.
فصل چهارم
توصیف و تحلیل داده ها
۴-۱ مقدمه
در این فصل نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده های آماری داده های پژوهش با بهره گرفتن از آزمون های آماری ارائه می گردد. در ابتدا به منظور بررسی وضعیت توزیع طبیعی داده ها جهت مشخص نمودن نوع آزمون- پارامتری یا ناپارامتری- برای بررسی معنی دار بودن تفاوت های بین گروهی از آزمون کولموگراف-اسمیرنوف استفاده شد. نتایج در جدول بیان شده است.
در ادامه به مقایسه میانگین پاسخ درون گروهی و میان گروهی می پردازیم. در پایان بوسیله آنالیز کوواریانس میانگین متغیرها را بین دو گروه، بعد از مداخله تجزیه و تحلیل می کنیم.
۴-۲ بررسی وضعیت توزیع طبیعی متغیرهای مورد مطالعه
در این بخش وضعیت توزیع طبیعی متغیرهای مورد مطالعه با بهره گرفتن از آزمون ناپارامتری کولموگروف- اسمیرونوف مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج در جدول ۴-۱ نشان داده شده است.
جدول(۴-۱) آزمون کولمگروف- اسمیرنوف
متغیرها
درصدهجا-تک گویی
(گروه آزمایش)
درصدهجا-تک گویی
(گروه کنترل)
دیرش-تک گویی
(گروه آزمایش)
دیرش-تک گویی
(گروه کنترل)
رفتار-تک گویی
(گروه آزمایش)
رفتار-تک گویی
(گروه کنترل)
اس اس آی تری
(گروه آزمایش)
اس اس آی تری
(گروه کنترل)
تعداد
۱۶