برای برآورد الگوی خودتوضیح برداری با وقفههای گسترده، نرمافزار مایکروفیت ابتدا رابطه را با روش حداقل مربعات معمولی برای همه ترکیبهای ممکن مقادیر ، و یعنی به تعداد معادله برآورد می کند. حداکثر تعداد وقفههای توسط محقق و با توجه به مشاهدات تعیین می شود. سپس در مرحله دوم به محقق این امکان داده می شود تا از بین رگرسیون برآورد شده ، یکی از چهار ضابطه آکائیک، شوارتز- بیزین، حنان-کوئین و را انتخاب کند. در مرحله سوم، ضرایب مربوط به الگوی بلندمدت و انحراف معیار مجانبی مربوط به ضرایب بلندمدت را بر اساس الگوی ARDL انتخابی ارائه می کند. در این الگو علاوه بر روابط بلندمدت، الگوی تصحیح خطای (ECM)[172] کوتاهمدت نیز ارائه می شود (پسران و شین، ۱۹۹۹).
۳-۳-۱-۵- الگوی تصحیح خطا
این الگو در واقع نقش تعادلی و بلندمدت متغیرها را در تعدیل نوسانات کوتاهمدت مورد بررسی قرار میدهد. در واقع، رفتار پویای کوتاهمدت متغیرها، از طریق تشکیل الگوی تصحیح خطا مورد بررسی قرار گرفته است. در ادبیات تئوری همجمعی، رابطه:
(۳-۱۴)
رگرسیون همجمعی[۱۷۳] و پارامتر به پارامتر همجمعی[۱۷۴] و بردار به بردار همجمعی[۱۷۵] مشهور است. پس از آنکه وجود رابطه بلندمدت بین متغیرها با آزمونهای مربوطه به اثبات رسید و ضرایب بلندمدت الگو برآورد گردید، مرحله دوم رگرسکردن تفاضل مرتبه اول متغیر وابسته بر تفاضل مرتبه اول متغیرهای توضیحی به همراه عبارت جمله خطا با یک دوره تاخیر میباشد که همان پسماندهای حاصل از رگرسیون مرحله اول با یک وقفه زمانی بوده که با عنوان جمله تصحیح خطا یا [۱۷۶] ECT معروف است. الگویی که مطابق مرحله دوم برآورد گردد، به الگوی تصحیح خطا مشهور است (پسران و پسران، ۱۹۹۷).
الگوی تصحیح خطا بیان می کند که تغییرات متغیر وابسته تابعی از، انحراف رابطه تعادلی بلندمدت (که توسط جزء تصحیح خطا بیان می شود) و تغییرات سایر متغیرهای توضیحی است. این الگو که رفتار کوتاهمدت و بلندمدت دو متغیر را به هم مربوط میسازد، به صورت زیر بیان می شود:
و -۱<<0 (3-15)
که در آن:
و
است و ، جمله اخلال و از نوع نوفه سفید میباشد.
در رابطه بالا، ضریب تعدیل کوتاهمدت است. این ضریب نشان میدهد که در هر دوره کوتاه مدت، چند درصد از انحراف از رابطه تعادلی بلندمدت اصلاح می شود. با توجه به این که خطای تعادلی یک رابطه قابل مشاهده نیست، بنابراین قبل از تخمین معادله بالا، باید رابطه همجمعی:
(۳-۱۶)
را تخمین زده و سپس خطای تعادلی:
(۳-۱۷)
را به دست آورد (نوفرستی، ۱۳۷۸).
فصل چهارم
برآورد الگو و تحلیل نتایج
۴-۱- مقدمه
این فصل شامل چهار قسمت است. در قسمت اول روش جمعآوری داده ها بیان شده است. سپس در قسمت دوم به منظور بررسی وضعیت مانایی سریهای زمانی مورد استفاده جهت برآورد معادلات، از آزمون ریشه واحد زیوت- اندریوز (۱۹۹۲) استفاده شده است. در قسمت سوم، نتایج آزمون همجمعی گزارش شده است. در قسمت چهارم نیز، نتایج حاصل از برآورد ضرایب درازمدت الگوها، ارائه شده است.
۴-۲- داده های مورد استفاده
در این پایان نامه با بهره گرفتن از داده های سالانهی ایران به بررسی رابطه بین حفاظت از حقوق مالکیت و سرمایه گذاری خصوصی در قالب الگوی (۴-۱) میپردازیم.
(۴-۱) که در آن:
: تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بخش خصوصی به قیمت ثابت سال ۱۳۷۶،
: تولید ناخالص داخلی واقعی به قیمت ثابت سال ۱۳۷۶،
: تشکیل سرمایه ناخالص بخش دولتی به قیمت ثابت سال ۱۳۷۶،
: نرخ بهرهی واقعی (که از تفاوت بین نرخ سود علی الحساب سپرده سرمایه گذاری درازمدت (پنج ساله) و نرخ تورم حاصل شده است،
: نرخ ارز مؤثر واقعی به قیمت ثابت سال ۱۳۷۶ و
PR: شاخص های حفاظت از حقوق مالکیت است که به قیمتهای ثابت سال ۱۳۷۶ میباشند.
برای حفاظت از حقوق مالکیت از هفت شاخص نماینده استفاده شده است که عبارتند از:
: شاخص پول تقویتکننده قراردادها[۱۷۷] (CIM) که از طریق تفاوت بین میزان نقدینگی و اسکناس و مسکوک در دست مردم (پول نگهداری شده در خارج از بانکها) و تقسیم این مقدار بر میزان نقدینگی، حاصل می شود. لازم به توضیح است که با در نظر گرفتن این شاخص، معادله سری زمانی (۴-۱) برای دوره زمانی ۱۳۸۸- ۱۳۵۰ برآورد خواهد شد.
شش شاخص پیشنهادی رنانی (۱۳۷۶)، که نمایندهی حفاظت از حقوق مالکیت است به صورت زیر میباشند:
: سهم هزینه های امور عمومی از کل مخارج دولت،
: نسبت هزینه های عمرانی دولت در امور عمومی دولت به کل هزینه های عمرانی دولت،
: سهم هزینه های امور عمومی در مجموع سه امور اقتصادی، اجتماعی و عمومی،
نسبت هزینه های جاری امور عمومی به هزینه های جاری امور دفاعی،
نسبت جمعیت به تعداد معاملات ثبت شده در دفتر اسناد و املاک، و
: سهم هزینه های امور عمومی در تولید ناخالص داخلی است. [۱۷۸]
به دلیل در دسترس نبودن بعضی داده های سالهای اخیر ایران مربوط به برخی معیارهای جانشینی حفاظت از حقوق مالکیت، از داده های این شش شاخص طی دوره زمانی
۱۳۸۳-۱۳۵۰ استفاده خواهد شد.[۱۷۹]
از طرفی برای بررسی دقیقتر رفتار سرمایه گذاری بخش خصوصی، معادله (۴-۱) بدون درنظرگرفتن متغیرهای نهادی نیز برآورد خواهد شد تا مشخص شود که رفتار سرمایه گذاری بخش خصوصی بدون درنظرگرفتن متغیرهای نهادی وضعیت حقوق مالکیت چگونه تحت تأثیر قرار میگیرد.
لازم به ذکر است که تمام داده های مورد استفاده در تحلیل سری زمانی ایران از حسابهای ملی ایران موجود در پایگاه اینترنتی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سالنامههای آماری ایران طی سالهای مختلف، داده های مالی بین المللی[۱۸۰] و شاخص های توسعه انسانی[۱۸۱] به دست آمده است. از طرفی، هزینههای امور عمومی دولت شامل ۱۲ فصل تنظیم روابط قوای سهگانه، قانونگذاری، اداره امور عمومی کشور، اداره امور قضائی، ثبتی و موقوفات، اجرای سیاست داخلی، حفظ نظم و امنیت داخلی کشور، اداره روابط خارجی، اداره امور مالی، آمار و خدمات عمومی و فنی، اطلاعات و روابط جمعی، ساختمانها و تأسیسات داخلی و اداره امور نیروی کار میباشند. به همین دلیل جهت بررسی میزان حفاظت از حقوق مالکیت، از هزینه های مربوط به حفاظت از حقوق مالکیت در اداره امور عمومی کشور از داده های هزینه های دولت در فصول تنظیم روابط قوای سهگانه، قانونگذاری، اداره امور عمومی کشور، اداره امور قضایی- ثبتی و موقوفات، اجرای سیاست داخلی کشور، حفظ نظم و امنیت داخلی، قانونگذاری استفاده شده است (قابل استخراج از سالنامهی آماری کشور).
۴-۳- آزمون ریشه واحد با وجود شکست ساختاری
در مرحله اول، به دلیل وجود شکستهای ساختاری در سالهای اخیر به دلایل مختلفی مانند تکانهی نفتی اول (۵۳-۱۳۵۲)، تحولات ناشی از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، جنگ تحمیلی با کشور عراق (۶۷- ۱۳۵۹)، تکانهی سوم نفتی (۶۵- ۱۳۶۴) و آزادسازی قیمتها در سال ۱۳۷۱ از آزمون زیوت- اندریوز (۱۹۹۲) برای بررسی مانایی یا نامانایی متغیرهای موجود در الگوهای (۴-۱) استفاده شده است.[۱۸۲] در آزمون زیوت- اندریوز مانایی متغیرهای الگو با در نظر گرفتن یک شکست ساختاری نامعلوم بررسی می شود. نتایج بررسی مانایی متغیرهای الگوی با بهره گرفتن از آزمون ریشه واحد زیوت- اندریوز در جدول (۴-۱) گزارش شده است.
جدول ۴-۱- نتایج آزمون ریشه واحد زیوت –اندریوز (۱۹۹۲) | |||||
متغیرها | سال شکست |