۳ –۱- طرح آزمایش
آزمایش به صورت فاکتوریل برپایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۲ فاکتور و ۳ تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل افزودن مقادیر متفاوت حجمی کمپوست کود گاوی در بستر کشت ( ۱۵، ۳۰ و ۴۵ درصد)، خاک زراعی بدون مصرف کود شیمیایی(شاهد اول)، و خاک زراعی همراه استفاده از کود شیمیایی (شاهد دوم)، فاکتور دوم شامل ۴ سطح شوری آب آبیاری (۱ ، ۲ ،۴ و ۶ m dS/) و آب آبیاری منطقه (شاهد) میباشد.
۳– ۲– محل و تاریخ اجرای آزمایش
مرحله اجرای عملی تحقیق، از تاریخ ۲۵/۱۱/۹۰ لغایت ۲۵/۷/۹۱ در محل تولید گل و گیاه پردیس واقع در مازندران، شهرستان عباسآباد انجام و به دلیل مصون بودن از باران و سایر شرایط جوی غیر مترقبه در محیط گلخانه و با پوشش نایلونی، با در نظر گرفتن یکسان سایر عوامل موثر در رشد گیاه مانند آب، دما، نور، رطوبت هوا و رعایت فاصله بین گلدانها برای همه تیمارها به پایان رسید.
۳– ۳– مواد گیاهی
برای تیمارهای مورد آزمایش تعداد ۷۵ عدد گیاه نشایی یکسان و یک اندازه استرلیتزیا که از بذر تولید شده ودر مرحله ۵ برگی بودند با ارتفاع ۳۰ سانتیمتر انتخاب و تهیه گردید، و در طی دو مرحله نسبت به سم پاشی کامل و دقیق گیاهان با بهره گرفتن از قارچ کش، حشرهکش و کنهکش اقدام شد تا خطاهای احتمالی تحقیق از بابت آفات و بیماریها از بین رود و آسیبی از این بابت به روند آزمایش و نتیجه نهایی آن وارد نیاید.
تصویر ۳ – ۱- گیاهان استرلیتزیای تهیه شده برای شروع آزمایش.
۳ – ۴ – آماده سازی بسترهای کشت
۳-۴-۱- مواد مورد استفاده
۳-۴-۱-۱- خاک زراعی
خاک مورد استفاده برای تیمارهای آزمایش از خاکهای زراعی منطقه تهیه شد که آن را در آفتاب خشک نموده و سپس با عبور دادن از الک۲۰ میلیمتری و زدودن بقایای ریشه های گیاهان و سایر ناخالصیها جهت استفاده در تهیه بسترهای کشت آماده گردید.
۳-۴- ۱ – ۲- کمپوست کود گاوی
کود گاوی نسبتاً تازه از دامدارن منطقه کلاردشت تهیه و حدود سه ماه در شرایط فرآوری کمپوست نگهداری گردید و سپس به نسبتهای حجمی (۱۵، ۳۰ و ۴۵ درصد) با خاک زراعی کاملاٌ مخلوط گردید و آماده برای استفاده شد.
تصویر۳-۲- کمپوست کود گاوی مورد استفاده جهت استفاده و آماده سازی بستر کشت.
۳-۴-۱-۳- پوست برنج
از پوست برنج به مقدار ۵/۲ سانتیمتر برای ریختن در ته گلدانها به جهت سهولت در خروج آب و تبادل آسان هوا استفاده گردید.
۳-۴-۱-۴- کودهای شیمیایی
۳-۴-۱ -۴- ۱- کود سوپر فسفات
کود سوپر فسفات به مقدار یک در هزار ابتدا ۴۸ ساعت قبل از مصرف در آب خیسانده و حل گردید، و در هر ماه یک بار به همراه کود اوره و به صورت آبیاری به گیاهان در تیمار مربوط به آزمایش کودهای شیمیایی (شاهد) داده شد.
۳-۴-۱-۴-۲- کود اوره
کود اوره ۴۶% نیز به مقدار یک در هزار هر ماه یک بار به همراه کود سوپر فسفات و به صورت آبیاری به گیاهان در تیمار مربوط به آزمایش کودهای شیمیایی (شاهد) داده شد، با این تفاوت که کود اوره به دلیل حلالیت بالا و سریع و فرار بودن، در هنگام کود دهی در آب حل گردید.
۳-۴-۱-۴-۳- کود کریستالون
از کود سبز کریستالون که کودی هلندی است، با فرمول ۳+۱۸+۱۸+۱۸ که محتوی سه عنصر غذایی اصلی K) P (Nبه مقدار مساوی و سایر ریز مغذیها است، به صورت محلول پاشی و با بهره گرفتن از سمپاش ۲۰ لیتری به میزان یک در هزار در هر ماه استفاده گردید. لازم به ذکر است که کود به صورت آبیاری و کود به صورت محلول پاشی با فاصله ۱۵ روز از یکدیگر و هر کدام ماهی یکبار به گیاهان داده شد.
۳- ۵- تعیین EC و pH آب آبیاری و مواد بستر کشت قبل از شروع کار
جهت اطلاعات لازم برای اجرای آزمایش و تعیین درجه حساسیت و یا مقاومت گیاه استرلیتزیا به شوری، ابتدا با عصاره گیری جداگانه از خاک زراعی (شاهد)، کمپوست کود گاوی و بستر کشتهای آماده شده نسبت به سنجشEC و pH آنها و همچنین آب آبیاری منطقه (شاهد)، در آزمایشگاه آب و خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، توسط دستگاه pH متر مدل اریون و دستگاه هدایت سنج (EC) متراهم(Metrohm) اقدام و نتیجه حاصله ثبت گردید (جدول ۳-۱).
جدول ۳- ۱- مقدار EC و pH مواد مورد استفاده در بسترهای کشت و آب آبیاری (شاهد) قبل از شروع آزمایش
| ردیف تیمار EC pH |
۱ آب آبیاری منطقه (شاهد) ۶۲۴/۰ ۵۴/۷
۲ خاک زراعی (شاهد) ۱۶۵/۰ ۷۲/۷
۳ کمپوست کود گاوی ۵۵/۲ ۲۶/۷
۴ ۱۵% کود گاوی + ۸۵% خاک زراعی ۳۰۱/۰ ۴۲/۷
۵ ۳۰% کود گاوی + ۷۰%۰ خاک زراعی ۵۳۵/۰ ۴۱/۷
۶ ۴۵% کود گاوی +۵۵% خاک زراعی ۷۳۲/۰ ۳۹/۷
۳-۶- تهیه محلول شوری (آب شور) با بهره گرفتن از نمک طعام (NA)
بعد از تعیین EC آب آبیاری منطقه (جدول ۳-۱)، با افزودن نمک طعام به آب آبیاری (شاهد)، مقادیر لازم نمک برای تهیه درصدهای مختلف محلول آب شور مطابق سطوح شوری در طرح آزمایش مشخص شد. و سپس نسبت به ساخت محلولهای پایه (stock) اقدام گردید (جدول ۳-۲).
جدول۳ – ۲– مقدار نمک لازم جهت ساخت محلولهای شوری آب
