۴-۴-تحلیل آماری داده های حاصل از پرسشنامه تحقیق
همانطور که در انتهای فصل سوم عنوان شد به منظور تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه ( تحقیق کمی ) از مدلسازی معادلات ساختاری استفاده می شود . با توجه به ماهیت چند متغییره این تحقیق یکی از بهترین روشها برای انجام تجزیه و تحلیل چند متغیره و تحلیل مسیر، مدلسازی معادلات ساختاری است. این مدل که بر مبنای تجزیه و تحلیلهای چند متغیره قرار دارد، یک رویکرد آماری جامع برای آزمون فرضیههایی درباره روابط بین متغیرهای مشاهده شده و متغیرهای پنهان میباشد. از طریق این رویکرد میتوانیم قابل قبول بودن مدلهای نظری را در جامعه خاص، با بهره گرفتن از داده های همبستگی و غیرآزمایشی، آزمون نمائیم. به طور کلی در انجام معادلات ساختاری مراحل ذیل دنبال میشود :
مرحله ۱٫ تبیین تئوری : بر اساس مراحل تحلیل معادلات ساختاری، کار با بررسی مبانی نظری و تئوریهای مرتبط شروع می شود، که این مهم در فصل دوم صورت گرفته است.
مرحله ۲٫ بیان مدل : معادلات ساختاری با بیان رسمی مدلی که میخواهد تخمین زده شود، شروع می شود. این مدل در فصل اول پیشنهاد شد و در فصل چهارم در تحقیق کیفی اصلاح شد .مدلهای معادلات ساختاری، با توجه به رویکردهای مختلف تحلیلی، اشکال مختلف به خود میگیرند.
مرحله ۳٫ جمعآوری داده ها : پس از بیان مدل، لازم است که داده های لازم برای تخمین و آزمون مدل بر اساس شاخص های طراحی شده گردآوری شوند.
مرحله ۴٫ تخمین مدل: مرحله بعد شامل بدست آوردن تخمین پارامترهای آزاد از روی مجموعه ای از داده های مشاهده شده است. در اینجا، روشهای تکراری از قبیل بیشینه درست نمایی[۴۰۴] یا حداقل مجذورهای تعمیم یافته[۴۰۵] و یا روش حداقل مربعات جزئی[۴۰۶] جهت تخمین مدل مورد استفاده قرار میگیرد.
مرحله ۵ و ۶٫ آزمون مدل و نتایج: برای آزمون مدل از تحلیل عاملی استفاده می شود. تحلیل عاملی می تواند دو صورت اکتشافی و تاییدی داشته باشند. اینکه کدام یک از این دو روش باید در تحلیل عاملی به کار رود مبتنی بر هدف تحلیل دادههاست. در تحلیل عاملی اکتشافی پژوهشگر به دنبال بررسی داده های تجربی به منظور کشف و شناسایی شاخص ها و نیز روابط بین آنها است و این کار را بدون تحمیل هرگونه مدل معینی انجام میدهد. در تحلیل عاملی تاییدی پژوهشگر به دنبال تهیه مدلی است که فرض می شود داده های تجربی را بر پایه چند پارامتر نسبتاً اندک، توصیف، تبیین یا توجیه می کند . روش عاملی تائیدی (آزمون فرضیه) تعیین می کند که داده ها یا یک ساختار عاملی معین (که در فرضیه آمده) هماهنگاند یا نه. لذا در این مرحله با بهره گرفتن از تحلیل عاملی تاییدی، مدل تحقیق در حالت معناداری ضرایب (t-value)بررسی می شود. بر این اساس تمامی معادلات اندازه گیری (بارهای عاملی)و معادلات ساختاری(ضرایب مسیر) با بهره گرفتن از t ، آزمون میشوند. در صورتی که آماره t خارج از دامنه (۹۶/۱-تا ۹۶/۱+) قرار گیرد، ضرایب مسیر و یا بار عاملی یاضریب مسیر مربوطه، معنادار نیست. سپس فرضیات بر اساس نتایج آزمون آماره t بررسی می شود تا نتایج رد یا تأئید شدن فرضیات مشخص گردد.
مرحله ۷٫ تفسیر مدل و گزارش تجزیه و تحلیل: پس از آزمون مدل و بررسی فرضیات و ذکر نتایج به دست آمده، تمام نتایج به دست آمده تفسیر می شود تا صحت مدل، روابط بین متغیرها، همبستگیها، ضرایب مسیر و بارهای عاملی و … توضیح داده شوند. گام نهایی در هر تجزیه و تحلیل، گزارش نتایج تجزیه و تحلیل به روشی است که سایر محققین بتوانند از منطق رویه ها و تجزیه و تحلیلهای تحقیق و تفسیرهای آن استفاده کنند. از اینرو نتایج مدل معادلات ساختاری به شکل نمودارهای مسیر و جداول ضرایب و همبستگیها ارائه میگردد. نمودار مسیر یک نمایش گرافیکی از مدل معادلات ساختاری است. سه جزء اصلی این نمودار شامل مستطیلها، بیضیها و پیکانها هستند. ( موسوی ، ۱۳۹۳ :۱۴۳-۱۴۴)ُ
در قسمت بعد با بهره گرفتن از تحلیل عاملی تاییدی، مدل تحقیق در حالت معناداری ضرایب (t-value) و تخمین ضرایب استاندارد مورد بررسی قرار می گیرد.
۵-۴-بررسی مدل تحقیق و تحلیل عاملی :
شکل ۱۲-۴ مدل تحقیق را در حالت معناداری ضرایب (t-value) نشان میدهد. این مدل بارهای عاملی و معادلات ساختاری را با بهره گرفتن از آماره t آزمون می کند. اعداد قرارگرفته بر روی خطوط، آماره t میباشند.
نمودار ۱۲-۴ : بررسی مدل اصلاح شده تحقیق بر اساس آماره t-value
همانطور که در مدل فوق مشاهده میشود با توجه به آماره t بدست آمده ( -۳٫۰۲ و -۲٫۸۳ و ۲٫۳۵ ) و باعنایت به اینکه اگر مقدار آماره t خارج از دامنه (۱٫۹۶- تا ۱٫۹۶+) قرار بگیرد، ضریب مسیر و بار عاملی در سطح اطمینان ۹۵% معنادار میباشد، تاثیر متغییرهای تعدیل کننده ( استراتژِی ترفیع و کانال توزیع ) بر رابطه بین ابزارهای ارتباطی و ارزش ویژه برند از دیدگاه مشتری و معیارهای هم پیوندی ابزارهای ارتباطی با ارزش ویژه برند از دیدگاه مشتری معنا دار میباشد . همچنین در نمودار ۱۳-۴ مدل اصلاح شده تحقیق بر اساس تخمین ضرایب استاندارد مورد بررسی قرار گرفته که با توجه به اینکه قدر مطلق اعداد بدست آمده ( ۹۳/۰- و ۶۹/۰- و ۳۵/۰) از ۳/۰ بیشتر است در سطح اطمینان ۹۵% معنادار می باشد . در همین ارتباط در قسمت بعدی برازندگی مدل فوق بر اساس شاخص های مختلف ارائه میگردد
نمودار ۱۳-۴ : بررسی مدل اصلاح شده تحقیق بر اساس تخمین ضرایب استاندارد
در همین ارتباط ضرلیب همبستگی متغییرهای تحقیق در پیوست شماره ۴ آمده است و در قسمت بعدی برازندگی مدل فوق بر اساس شاخص های مختلف ارائه میگردد .
۶-۴-برازش مدل :
در این قسمت مقادیر شاخصهای برازندگی محاسبه شده و سپس در مورد برازندگی مدل نتیجه گیری میشود. جهت ارزیابی برازش مدل این تحقیق، از شاخص های کایدو بر درجه آزادی( )، آماره شاخص ریشه میانگین مجذور خطا(RMSEA)، P – Value ، شاخص های GFI و AGFI استفاده شده است.
مقدار مجاز برای شاخص کای دو بر درجه آزادی کمتر از عدد ۳، مقدار مجاز برای شاخص RMSEA کمتر از ۰۸/۰، مقدار مجاز برای شاخص P–Value کمتر از ۰۵/۰ و مقدار مجاز برای شاخص های GFI و AGFI بیشتر از ۹۰/۰ و ۸۵/۰ می باشد . شاخص های تناسب مدل این تحقیق حکایت از مناسب بودن مدل اندازه گیری متغیرهای مربوطه دارند در جدول ۱۶-۴ برخی از شاخص های برازش مدل آورده شده است. شاخص های ارائه شده و مقایسه آن با مقدار مطلوب برای یک مدل برازش یافته، نشان از برازش مناسب مدل دارد.
جدول ۱۶-۴ : تحلیل مسیر شاخص های برازندگی ابزارهای ارتباطی و معیارهای یکپارچگی و ارزش ویژه برند با نقش تعدیل کننده استراتژی کششی و رانشی و کانال توزیع مستقیم و غیر مستقیم
شاخص ها | مقدار مجاز | اعداد بدست آمده | نتیجه |
< 3 | ۶۱/۱ | مناسب | |
P – Value | ۰۵/۰P – Value < | ۰۰۰۳/۰ | مناسب |
RMSEA | ۰۸/۰ <RMSEA<05/0 | ۰۴۷/۰ | مناسب |
GFI | بالاتر از ۹/۰ | ۹۴/۰ |